1-2. (a) Eme erẹwho akpọ na a ti whowho kẹle na? (b) Enọ vẹ u fo nọ ma rẹ riẹ iyo rai?

DAE rehọ iẹe nọ erẹwho akpọ na a bo ubo “udhedhẹ gbe omofọwẹ” nọ ma bi rẹro riẹ anwẹdẹ na no. Ẹsejọhọ a te ya-oma inọ akpọ na o ri wo udhedhẹ te enẹ ẹdẹvo ho. Erẹwho na a te gwọlọ nọ ma roro nọ fikinọ a ru onana, a te sai ku ebẹbẹ kpobi nọ e rrọ akpọ na họ. Rekọ a te sae whaha oware nọ u ti lele onana vievie he. Fikieme? Eruẹaruẹ Ebaibol e ta nọ “ọraha idudhe ọ vẹ te nwani te ai, . . . yọ a te sae dhẹ vabọ vievie he.”​—1 Tẹs. 5:3.

² Enọ jọ nọ i wuzou gaga nọ u fo nọ ma rẹ riẹ iyo rai họ: Eme ọ te via evaọ etoke “uye ulogbo na”? Eme Jihova ọ te gwọlọ nọ ma ru evaọ oke yena? Kọ ẹvẹ ma sae rọ ruẹrẹ oma kpahe enẹna re ma sai yoẹme evaọ etoke uye ulogbo na?​—Mat. 24:21.

3. Wọhọ epanọ o rrọ Eviavia 17:5, 15-18, ẹvẹ Ọghẹnẹ ọ te rọ raha “Babilọn Ologbo na”?

³ Se Eviavia 17:5, 15-18. A te raha “Babilọn Ologbo na” no! Wọhọ epanọ ma ta ẹsiẹ na, erẹwho na a te sae whaha okpẹtu nọ o ti lele ubo udhedhẹ gbe omofọwẹ na ha. Fikieme? Keme “Ọghẹnẹ o [ti] fi iroro na họ udu rai  re a ru ẹjiroro riẹ” gba. Eme họ ẹjiroro riẹ na? Re a raha egagọ erue akpọ soso no, onọ u kugbe Kristẹndọm. * Ọghẹnẹ o ti fi ẹjiroro riẹ họ udu “izei ikpe” erọ “arao ojihẹ ọwawae” na. Izei ikpe na i dikihẹ kẹ egọmeti kpobi nọ e be rọ uketha kẹ “arao ojihẹ na,” koyehọ ukoko Okugbe Erẹwho (United Nations). (Evia. 17:3, 11-13; 18:8) Nọ egọmeti yena a tẹ wọ ohọre bru egagọ erue no, yọ uye ulogbo na u muhọ no. Onana o te jọ okpẹtu ologbo nọ u ti kpomahọ akpọ na soso.

4. (a) Ẹsejọhọ eme ọ te lẹliẹ erẹwho akpọ na họre Babilọn Ologbo na? (b) Eme o sae jọnọ ahwo nọ a jọ egagọ erue vẹre a ti ru?

⁴ Ma riẹ ẹjiroro nọ erẹwho akpọ na a te ta nọ o be lẹliẹ ae họre Babilọn Ologbo na ha. Ẹsejọhọ a te ta nọ egagọ akpọ na a bi ru nọ akpọ na ọ gbẹ be sai ro wo udhedhẹ hẹ, yọ ẹsikpobi a bi dhomahọ esuo-ohrowo. Hayo a sae ta nọ egagọ yena a fe thesiwa no. (Evia. 18:3, 7) O wọhọ nọ ọraha egagọ na u dhesẹ hẹ inọ a te raha ahwo kpobi nọ a rrọ egagọ erue. Ukpoye, o sae jọnọ ikoko egagọ nana sa-sa a ti si no otọ. Ikoko yena i te notọ no, ahwo nọ a jọ egagọ yena vẹre a ve ti vuhumu nọ isu egagọ rai a su rai thọ no, a vẹ te kẹnoma kẹ ae lelele.

5. Eme Jihova ọ ta nọ o ti ru evaọ oke uye ulogbo na, kọ fikieme?

⁵ Ebaibol na ọ ta oghẹrẹ nọ ọraha Babilọn Ologbo na o te rehọ oke te he, rekọ ma riẹ nọ o te rehọ oke lelehie he. (Evia. 18:10, 21) Jihova ọ ta nọ o ti “bru edẹ na kpẹre” re uye ulogbo na o gbẹ raha “enọ a salọ na” avọ egagọ uzẹme he. (Mak 13:19, 20) Kọ eme Jihova ọ te gwọlọ nọ ma ru nọ uye ulogbo na u te muhọ no rite oke ẹmo Amagidọn?

6. Fikieme egagọ erue nọ ma re siomano ọvo u gbe ro te he?

⁶ Wọhọ epanọ ma ta evaọ uzoẹme nọ o vrẹ na, Jihova ọ gwọlọ nọ idibo riẹ a re siomano Babilọn Ologbo na. Ghele na, ma tẹ siọ egagọ erue ba ọvo u te he. Ma rẹ jẹ ruabọhọ egagọ Jihova. Joma ta kpahe idhere ivẹ jọ nọ ma sai ro ru onana.

7. (a) Ẹvẹ ma sai ro koko izi ikiẹrẹe Jihova ẹsikpobi? (b) Ẹvẹ Ahwo Hibru 10:24, 25 u ro dhesẹ nọ iwuhrẹ nọ ma rẹ nya i wuzou gaga, maero kọ enẹna?

⁷ Orọ ọsosuọ, ma re koko izi ikiẹrẹe Jihova ẹsikpobi. Ma rẹ jẹ iruemu ogbekuo akpọ na rehọ họ. Wọhọ oriruo, ma rẹ ghọ iruemu ọfariẹ-ogbe kpobi, te ezae nọ e rẹ rọo ezae, eyae nọ e rẹ rọo eyae, gbe oghẹrẹ iruemu etọtọ itieye na efa. (Mat. 19:4, 5; Rom 1:26, 27) Orọ avọ ivẹ, ma re kuomagbe ibe Ileleikristi mai ẹsikpobi kẹ egagọ. Ma re ru onana evaọ oria kpobi nọ o jọ lọhọ, te Ọgwa Uvie, iwou ibe Ileleikristi mai, hayo oria nọ u siomano. Oware kpobi nọ o via kẹhẹ, ma rẹ siọ iwuhrẹ ba ẹnya ha. O gwọlọ nọ ma re kuomagbe kẹ egagọ “maero kọ enẹna nọ [ma] be ruẹ nọ ẹdẹ na o bi si kẹle na.”​—Se Ahwo Hibru 10:24, 25.

8. Ẹsejọhọ, oghẹrẹ ovuẹ vẹ ma ti whowho evaọ obaro?

⁸ Evaọ oke uye ulogbo na, ẹsejọhọ ovuẹ nọ ma bi whowho enẹna u ti nwene. Enẹna, ma be ta usi uwoma Uvie na jẹ be daoma ru ahwo zihe ruọ ilele. Rekọ evaọ oke yena, ẹsejọhọ ovuẹ nọ ma ti whowho o te jọ ahwo oma wọhọ oso-itho. (Evia. 16:21) Ẹsejọhọ ma ti whowho kẹ ahwo inọ akpọ Setan o bi kuhọ no. Nọ oke o be nyaharo na, ma te riẹ uzedhe ovuẹ nọ ma ti whowho gbe epanọ ma ti ro whowho iei. Kọ oghẹrẹ nọ ma be rọ ta usi uwoma anwọ ikpe buobu ze na, ere ọvona ma ti ro whowho ovuẹ na oke yena? Manikọ oghẹrẹ ofa ma ti ro ru onana? Oke yena u te te, ma te riẹ. Oghẹrẹ kpobi nọ o te jọ kẹhẹ, o wọhọ nọ ma ti wo uvẹ-ọghọ nọ ma ti ro whowho ẹdhoguo Jihova ududu!​—Izik. 2:3-5.

9. Ẹsejọhọ eme ahwo erẹwho na a ti ru fiki ovuẹ mai, rekọ imuẹro vẹ ma wo?

⁹ U muẹro nọ ovuẹ nọ ma ti whowho oke yena o te lẹliẹ eva dha erẹwho na, a vẹ te gwọlọ epanọ a re ro si omai notọ riẹriẹriẹ. Ma te rẹroso Jihova kẹ obufihọ oke yena, wọhọ epanọ ma be rẹroso ẹe evaọ usi uwoma ota mai enẹna. U mu omai ẹro nọ Ọghẹnẹ oyoyou mai na ọ te kẹ omai ẹgba nọ ma re ro ru oreva riẹ.​—Mae. 3:8.

10. Wọhọ epanọ o rrọ Luk 21:25-28, ẹvẹ o te jọ kẹ ahwo buobu nọ uye ulogbo na u te muhọ no?

¹⁰ Se Luk 21:25-28. Evaọ etoke uye ulogbo na, u ti gbe ahwo buobu unu nọ a te ruẹ nọ eware kpobi nọ a rẹroso e be raha kuotọ. A te ‘rova,’ jẹ ruawa kẹ uzuazọ rai nọ a te rọ ẹro ruẹ okpẹtu nọ ọ re via ẹdẹvo ho anwẹnọ akpọ ọ rọ fa. (Zẹf. 1:14, 15) Evaọ oke yena, u muẹro nọ eware e te jọ gaga makọ rọkẹ idibo Jihova. Yọ oghẹrẹ ẹgaga ọfa jọ ọ sai te omai fikinọ ma rrọ abọ ọvuọvo evaọ akpọ na ha. Ẹsejọhọ eware jọ nọ ma ginẹ gwọlọ e te kare omai.

11. (a) Fikieme erẹwho na a te rọ rẹriẹ ovao ku Isẹri Jihova? (b) Fikieme ozọ uye ulogbo na u gbe ro mu omai hi?

¹¹ Nọ u te te oke jọ no, ẹsejọhọ ahwo nọ egagọ rai e raha no na a vẹ te re Isẹri  Jihova ihri fikinọ a gbẹ be gọ Jihova. Ma riẹ nọ a ti dhesẹ evedha rai via, makọ evaọ itanẹte. Ahwo erẹwho na avọ Setan nọ ọ rrọ osu rai na a ti mukpahe omai inọ mai ọvo i kiọkọ nọ e gbẹ be gọ Ọghẹnẹ. Ẹjiroro rai inọ a re si egagọ kpobi notọ na o rugba ha. A vẹ te rẹriẹ ovao ku omai. Evaọ oke nana erẹwho na a ti ro wo odẹ na Gọg obọ Magọg. * A ti kuomagbe avọ ẹjiroro omuomu, a vẹ te wọ ohọre bru idibo Jihova re a ruẹsi kpe ai muotọ. (Izik. 38:2, 14-16) Ma gbẹ yọroma ha, ma sai mu awa họ ẹruọ kpahe eware nọ e te via evaọ etoke uye ulogbo na, maero nọ ma riẹ oghẹrẹ nọ eware jọ buobu e te jọ họ na. Rekọ oware nọ ma wo imuẹro riẹ họ: U du gwọlọ nọ ma rẹ dhozọ uye ulogbo na ha. Jihova ọ te vuẹ omai oware nọ ma re ru re ma sae zọ. (Ol. 34:19) Evaọ oke yena, ma ti “dikihẹ kpomavi jẹ kpare uzou [mai] rri ehru” keme ma riẹ nọ “esiwo [mai] ọ be kẹle no.” *

12. Ẹvẹ “ọrigbo nọ a re fievahọ nọ o wo areghẹ na” ọ be rọ ruẹrẹ omai kpahe kẹ oware nọ o be tha?

¹² U kri no nọ “ọrigbo nọ a re fievahọ nọ o wo areghẹ na” o bi ro wuhrẹ omai epanọ ma sai ro yoẹme evaọ etoke uye ulogbo na. (Mat. 24:45) A rọ idhere sa-sa ru onana no. Ikokohọ ubrotọ nọ a ru evaọ 2016 rite 2018 i fiobọhọ kẹ omai gaga evaọ onana. Eware nọ ma wuhrẹ evaọ ikokohọ yena i fiobọhọ kẹ omai gbaemu nọ ma rẹ ruabọhọ emamọ iruemu nọ ẹdẹ Jihova ọ be kẹle na. Joma dina ta kpahe iruemu nana.

13. Ẹvẹ ma sae rọ gbaemu nọ ma rẹ talamu Jihova, kọ fikieme ma re ro ru ere enẹna?

¹³ Talamu Jihova: Uzoẹme okokohọ ubrotọ 2016 họ “Talamu Jihova Ẹsikpobi!” Ma jọ okokohọ nana wuhrẹ nọ ma te wo usu okpekpe kugbe Jihova, ma re ru oware nọ o rẹ were iẹe ẹsikpobi. A kareghẹhọ omai nọ ma rẹ sai si kẹle Jihova nọ ma tẹ be hae lẹ sei no udu ze jẹ romatotọ wuhrẹ Ebaibol na ẹsikpobi. Ma te ru ere, ma ti wo ẹgba nọ ma ti ro thihakọ ebẹbẹ nọ e make ga dede. Nọ akpọ Setan ọ be kẹle ekuhọ na, eware i ti yoma vi epaọ anwẹdẹ nọ u ti ru ei jọ bẹbẹ kẹ omai re ma talamu Ọghẹnẹ gbe Uvie riẹ. U muẹro nọ a ti gbe se omai ẹkoko. (2 Pita 3:3, 4) O te jọ ere fikinọ ma rrọ abọ ọvo ho evaọ akpọ na. Ma rẹ daoma jọ abọ Jihova enẹna re ma sae talamu ei evaọ etoke uye ulogbo na.

14. (a) Enwene vẹ ọ te jariẹ kpahe inievo nọ e be kobaro evaọ ukoko na? (b) Fikieme o rọ gwọlọ nọ ma re yoẹme evaọ oke yena?

¹⁴ Evaọ etoke uye ulogbo na, inievo nọ e be kobaro evaọ ukoko na enẹna a gbẹ te kobaro ho, inievo efa e te rehọ ẹta rai. Nọ u te te oke jọ no, inievo nọ a rọ ẹzi wholo na kpobi a ti kpobọ odhiwu no re a kuomagbe ti fi ẹmo Amagidọn. (Mat. 24:31; Evia. 2:26, 27) Onana u dhesẹ nọ Utu Ẹruorote na o gbẹ te jọ kugbe omai hi evaọ otọakpọ. Rekọ, ọruẹrẹfihotọ ọ te jariẹ nọ ogbotu obuobu na a sae gbẹ rọ gọ Jihova.  Inievo nọ i te ziezi evaọ usu igodẹ efa na a te kobaro oke yena. O gwọlọ nọ ma re lele ithubro nọ i no obọ Ọghẹnẹ ze nọ inievo nana a te kẹ omai, ma vẹ rọ ere dhesẹ nọ ma talamu Jihova. Ere ọvo ma sae rọ zọ.

15. Ẹvẹ ma sai ro thihakọ ziezi, kọ fikieme u ro wuzou enẹna?

¹⁵ Ithihakọ: Uzoẹme okokohọ ubrotọ 2017 họ “Jọ Oma O Rrọ Owhẹ Hẹ!” Okokohọ nana o fiobọhọ kẹ omai gbaemu nọ ma re thihakọ edawọ sa-sa nọ i te omai. Ma wuhrẹ nọ, ma rẹ nyasiọ Jihova ba ha nọ eware e tẹ ga kẹ omai. Ma rẹ sai thihakọ ẹsikpobi nọ ma tẹ be rẹroso Jihova. (Rom 12:12) Jọ eyaa nọ Jesu ọ ya e thọrọ omai ẹro ho inọ: “Ọnọ o thihakọ te urere a ti siwi ei.” (Mat. 24:13) Onana u dhesẹ nọ ma re yoẹme kẹ Jihova ghelọ ẹbẹbẹ kpobi nọ ma rẹriẹ ovao dhe kẹhẹ. Ma te bi thihakọ ẹbẹbẹ kpobi obọnana, ẹrọwọ mai ọ te ga taure uye ulogbo na u te ti muhọ.

16. Eme o re ru omai wo udu, kọ ẹvẹ ma sai ro wo udu ziezi enẹna?

¹⁶ Udu: Uzoẹme okokohọ ubrotọ 2018 họ “Wo Udu!” Okokohọ na ọ kareghẹhọ omai nọ, orọnikọ oghẹrẹ nọ ma wo ẹgba hayo eriariẹ te ma re ro wo udu hu. Ma te fievahọ Jihova ẹsiẹe ma re ro wo udu, wọhọ epanọ o rrọ kpahe akothiho na. Ẹvẹ ma sai ro fievahọ Jihova vi epaọ anwẹdẹ? Nọ ma te bi se Ebaibol na kẹdẹ kẹdẹ je roro didi kpahe oghẹrẹ nọ Jihova o ro siwi idibo riẹ evaọ okenọ u kpemu. (Ol. 68:20; 2 Pita 2:9) O te gwọlọ nọ ma wo udu je fievahọ Jihova vi epaọ anwẹdẹ kpobi nọ erẹwho na a te wọ ohọre bru omai ze evaọ etoke uye ulogbo na. (Ol. 112:7, 8; Hib. 13:6) Ma te fievahọ Jihova enẹna, ma ti wo udu ziezi evaọ okenọ Gọg ọ te họre omai. *

17. Fikieme ma gbẹ rọ dhozọ Amagidọn ho? (Rri uwoho nọ o rrọ uke emagazini na.)

¹⁷ Wọhọ epanọ ma wuhrẹ evaọ uzoẹme nọ o vrẹ na, anwẹnọ a ro yẹ ibuobu mai na ma rọ rrọ edẹ urere na. Ma te  je wo ẹruore inọ ma te zọ evaọ etoke uye ulogbo na. Ẹmo Amagidọn o ti ku uyero-akpọ nana họ. Rekọ ma rẹ dhozọ oware ovo ho. Fikieme? Keme Ọghẹnẹ họ ọnọ o ti fi ẹmo nana. (Itẹ 1:33; Izik. 38:18-20; Zẹk. 14:3) Nọ Jihova ọ tẹ kẹ udu no, Jesu ọ vẹ te kobaro evaọ ẹmo na. Ileleikristi nọ a kpare kpobọ odhiwu no gbe ikọ-odhiwu buobu gbidi gbidi a ve ti kuomagbei. Aikpobi a ti fi Setan ẹmo, te idhivẹri riẹ gbe ahwo kpobi nọ a rrọ abọ riẹ evaọ otọakpọ.​—Dan. 12:1; Evia. 6:2; 17:14.

18. (a) Eme Jihova ọ kẹ imuẹro riẹ? (b) Ẹruore vẹ obe Eviavia 7:9, 13-17 o be lẹliẹ owhẹ wo kpahe obaro?

¹⁸ Jihova ọ kẹ imuẹro nọ: “Okwakwa ẹmo ọvo nọ a ru rọ wọso owhẹ nọ u ti wo iruo o rrọ họ.” (Aiz. 54:17) “Ogbotu obuobu” ọrọ idibo Jihova a te zọ. A ti “no uye ulogbo na ze,” kẹsena a vẹ te ruabọhọ egagọ Jihova. (Se Eviavia 7:9, 13-17.) Ebaibol na ọ ginẹ kẹ omai imuẹro egaga inọ ma te zọ evaọ etoke uye ulogbo na. Ma riẹ nọ “Jihova ọ rẹ thọ enọ i bi yoẹme.” (Ol. 31:23) Eva e te were ahwo kpobi nọ a you Jihova je bi jiri ei nọ a te ruẹ oghẹrẹ nọ o ti ro si afuẹwẹ no odẹ riẹ.​—Izik. 38:23.

19. Eme ma te reawere riẹ evaọ obaro kẹle na?

¹⁹ Roro kpahe epanọ a rẹ sae wariẹ ẹme 2 Timoti 3:2-5 nọ a tẹ be rehọ iẹe dhesẹ akpọ ọkpokpọ nọ Setan ọ te gbẹ jọ họ na. (Rri ẹkpẹti na “ Oghẹrẹ nọ Ahwo A te Jọ Oke Yena.”) Brọda George Gangas, * nọ ọ jọ omọvo Utu Ẹruorote na ọ ta kpahe onana nọ: “Dai roro epanọ akpọ na ọ te jọ, nọ ahwo kpobi a te jọ inievo! Kẹle na who ti wo uvẹ nọ whọ te rọ rria akpọ ọkpokpọ. Whọ te rria ribri, wọhọ epanọ Jihova ọ rrọ ribri na. Ma te rria bẹdẹ bẹdẹ.” Ẹruore nana o woma kẹhẹ!