1. Eme idibo Ọghẹnẹ kpobi a gwọlọ nọ a re ru, kọ fikieme? (Rri uwoho nọ o rrọ uke emagazini na.)

JESU KRISTI o jie uzi kẹ ilele riẹ nọ a “nya, re [a] ru ahwo zihe ruọ ilele evaọ udevie ahwo erẹwho na kpobi.” (Mat. 28:19) Idibo Ọghẹnẹ kpobi a gwọlọ riẹ epanọ a re ro “ru iruo odibọgba [nana] gba ziezi.” (2 Tim. 4:5) O rrọ ere keme iruo nana họ iruo nọ e mai wuzou, nọ a rẹ rọ karo vi iruo efa kpobi evaọ uzuazọ. Rekọ, o rẹ sae jọ bẹbẹ ẹsejọ re ma romakẹ iruo nana wọhọ epanọ ma gwọlọ.

2. Ebẹbẹ vẹ ma be rẹriẹ ovao dhe nọ ma bi ru iruo odibọgba na?

² U wo eware efa nọ i wuzou nọ e rẹ rehọ oke gbe ẹgba mai. Mai otujọ ma be rọ euwa buobu ru iruo re ma sae rẹrote omamai gbe uviuwou mai. O sae jọnọ ma be rẹriẹ ovao dhe ebẹbẹ evaọ uviuwou, o sae jẹ jọnọ otu mai jọ a be mọ, a rrọ ọkora, hayo a wo edada nọ owho o rẹ wha ze. Ẹvẹ ma sai ro ru iruo odibọgba mai gba ziezi ghelọ ebẹbẹ itiena?

3. Eme ẹme Jesu nọ ọ rrọ Matiu 13:23 na u dhesẹ?

³ Otẹrọnọ eware nọ ma be rẹriẹ ovao dhe e be kẹ omai uvẹ raha oke ziezi evaọ egagọ Jihova ha, jọ udu u whrehe omai hi. Jesu ọ riẹ nọ ibi Uvie nọ mai kpobi ma te mọ e te jọ ẹrẹrẹe he. (Se Matiu 13:23.) Oware kpobi nọ ma bi ru evaọ egagọ Jihova o rẹ were iẹe gaga, maero nọ oyena o tẹ rrọ umuo nọ ma rẹ sai ru te. (Hib. 6:10-12) Rekọ evaọ ẹsejọ o sae jọ omai oma nọ ma sai ru vi epanọ ma bi ru na. Ma te jọ uzoẹme nana ta kpahe epanọ ma sae rọ rehọ iruo odibọgba na karo, gbobọnẹ eware jọ, je wo  onaa ziezi nọ ma be ta usi uwoma kẹ ahwo je wuhrẹ ai re a zihe ruọ ilele na. Orọ ọsosuọ, re ma ru iruo odibọgba mai gba ziezi, eme u dhesẹ?

4. Re ma ru iruo odibọgba mai gba ziezi, eme u dhesẹ?

⁴ Re a tae kpẹkpẹe, nọ ma tẹ be daoma kpobi re ma ta usi uwoma na je wuhrẹ ahwo, u re dhesẹ nọ ma bi ru iruo odibọgba mai gba ziezi. Rekọ, orọnọ oke nọ ma be rọ ta usi uwoma na ọvo họ ẹme na ha. Oware nọ ma be rọ fiki riẹ kpohọ usi uwoma ota u wuzou gaga kẹ Jihova. Uyoyou nọ ma wo kẹ Jihova gbe erivẹ, oye o be lẹliẹ omai rọ ẹgba mai kpobi ru iruo odibọgba na. * (Mak 12:30, 31; Kọl. 3:23) Re ma rọ ẹgba mai kpobi ru iruo odibọgba na u dhesẹ nọ ma rẹ rọ oma kpobi kẹ iruo na te epanọ ma rẹ sae daoma te kpobi. Nọ ma te vuhumu nọ iruo usi uwoma ota na yọ uvẹ-ọghọ ulogbo, ma te daoma whowho iei kẹ ahwo kpobi nọ a gwọlọ yo.

5-6. Kẹ oriruo nọ u dhesẹ nọ ohwo ọ gbẹ maki wo oke tere he, ọ sae rọ usi uwoma ota na karo ghele.

⁵ Ma rehọ iẹe nọ u wo ọmọzae jọ nọ agita-okporo ọ rẹ were gaga. O re kporo ile oke kpobi. Uwhremu na, a tẹ rehọ iẹe iruo evaọ oria nọ ahwo a re kokohọ jọ re emu, re ọ hai kporo ile kẹ ahwo evaọ urere oka kpobi. Rekọ, osa na u tulo ho. Fikiere, ọ tẹ gwọlọ iruo efa kugbe eyena nọ ọ be hai ru no Ẹdọvo-Oka rite Edisoi-Oka evaọ oria nọ a rẹ jọ zẹ eki. Dede nọ ofẹ iruo eki na ọ be mae raha oke fihọ, ile-ikporo na họ iruo nọ e mae were iẹe. Ọ be gwọlọ oghẹrẹ nọ o re ro wo onaa ziezi evaọ ikporakporo na, re ọ hae rọ oke riẹ kpobi ru iruo ile-ikporo na. Makọ obọnana, ọ be rọ umuvẹ kpobi nọ o wo kporo ile.

⁶ Epọvo na re, o sae jọnọ who bi ru iruo usi uwoma ota na te epanọ whọ gwọlọ họ. Dede na, iruo na e rrọ owhẹ iroro ẹsikpobi. Whọ be daoma epanọ  who re ro wo onaa ziezi re whọ hae ta usi uwoma nọ u re duobọte ahwo udu. Nọ orọnọ eware e da owhẹ obọ fia na, o sai gbe owhẹ unu nọ, ẹvẹ mẹ te sae rọ rehọ iruo usi uwoma ota na karo?

7-8. Ẹvẹ ma sae rọ rehọ aro kele Jesu evaọ iruo odibọgba na?

⁷ Jesu o fi obọdẹ oriruo họ otọ kẹ omai evaọ oghẹrẹ nọ o rri odibọgba na. Usi uwoma Uvie Ọghẹnẹ nọ ọ rẹ ta họ oware nọ o mae jariẹ oja. (Jọn 4:34, 35) Ọ nya emaele buobu re ọ sae wha ovuẹ na te ahwo buobu oma. Ọ rọ uvẹ kpobi ta usi uwoma na kẹ ahwo evaọ ẹgbede gbe iwou rai. Odibọgba na ọvo ọ rọ uzuazọ riẹ kẹ.

⁸ Ma tẹ be rọ uvẹ kpobi ta usi uwoma kẹ ahwo evaọ oria kpobi yọ ma be rọ aro kele Jesu. Ma rẹ tubẹ kpairoro vrẹ eware jọ nọ i kiehọ omai oma re ma sae ta usi uwoma na. (Mak 6:31-34; 1 Pita 2:21) Inievo jọ a rrọ iruo ọkobaro obọdẹ, ọkobaro oke-kpobi, hayo ọrọ obufihọ evaọ ukoko na. Inievo efa a bi wuhrẹ ẹvẹrẹ ọfa hayo kwa kpohọ oria nọ a jọ mae gwọlọ iwhowho-uvie. Dede na, inievo buobu a rrọ ekobaro ho rekọ a bi wobọ ziezi evaọ usi uwoma ota na. Oghẹrẹ kpobi nọ o rrọ kẹhẹ, Jihova o re rẹro oware nọ ma rẹ sai ru hu mi omai hi. Ọ gwọlọ nọ ma wereva nọ ma bi whowho “usi uwoma orọ Ọghẹnẹ evawere na.”​—1 Tim. 1:11; Izie. 30:11.

9. (a) Ẹvẹ Pọl ọ rọ rehọ iruo usi uwoma ota na karo, makọ evaọ okenọ ọ jọ okọ obọriẹ? (b) Eme Iruẹru Ikọ 28:16, 30, 31 u dhesẹ kpahe oghẹrẹ nọ Pọl o rri odibọgba na?

⁹ Pọl ukọ na o fi emamọ oriruo họ otọ evaọ oghẹrẹ nọ ọ rọ rehọ iruo odibọgba na karo evaọ uzuazọ. Nọ ọ jọ Kọrint evaọ erẹ usi uwoma ota avọ ivẹ riẹ, ugho o jariẹ obọ tere he fikiere ọ tẹ jẹ hai ru iwou-udhu kẹ ahwo. Dede na, orọnikọ iruo nana Pọl ọ rọ karo ho. Ọ jẹ kọ okọ yena re ọ sae rẹrote omariẹ evaọ iruo odibọgba na, re ọ ta usi uwoma na kẹ inievo obọ Kọrint “ọvọvẹ,” ọ gbẹ jọ owha kẹ ae he. (2 Kọr. 11:7) Dede nọ Pọl o je ru iruo nọ ọ rẹ rọ rẹrote omariẹ, ọ gbẹ jẹ rọ odibọgba na karo, ọ jẹ hae ta usi uwoma evaọ Ẹdijala kpobi. Nọ eware e dina woma no omojọ, ọ tẹ romakẹ iruo usi uwoma ota na ziezi. Ọ “rehọ oke riẹ kpobi vuẹ ẹme na, bi se isẹri kẹ ahwo Ju ro dhesẹ nọ Jesu họ Kristi na.” (Iruẹru 18:3-5; 2 Kọr. 11:9) Uwhremu na nọ a mu ei imu ikpe ivẹ inọ o re no uwou riẹ ze he evaọ Rom, Pọl ọ ta usi uwoma kẹ ahwo nọ a je weze bru ei ze, yọ ọ jẹ hai kere ileta re. (Se Iruẹru Ikọ 28:16, 30, 31.) Pọl ọ gba riẹ mu nọ oware ovo o rẹ whaha iẹe usi uwoma ota ha. O kere nọ: “Nọ orọnọ ma wo iruo odibọgba nana . . . , o be bẹ omai no ho.” (2 Kọr. 4:1) Wọhọ Pọl, o tẹ make rọnọ ma rẹ raha oke fihọ okọ mai, iruo usi uwoma ota na e sae gbẹ jọ iruo nọ e mai wuzou kẹ omai.

10-11. Ẹvẹ ma sai ro ru iruo odibọgba mai gba ziezi, nọ ma tẹ maki wo ẹbẹbẹ ẹyao?

¹⁰ Otẹrọnọ ma gbẹ be sae ta usi uwoma no uwou ruọ uwou tere he fiki owho hayo ẹyao, ma rẹ sae rọ idhere efa ta usi uwoma na. Etausiuwoma ikpe-udhusoi ọsosuọ a jẹ ta usi uwoma kẹ ahwo evaọ oria kpobi. Uvẹ kpobi a jẹ rọ ta usi uwoma kẹ “enọ [a] ruẹ kpobi,” no uwou ruọ uwou, evaọ ẹgbede, gbe oke ofa kpobi. (Iruẹru 17:17; 20:20) Otẹrọnọ ma gbẹ be sae nya tere he, ma sae keria oria nọ ma rẹ jọ ta usi uwoma kẹ ahwo nọ a be nyavrẹ. Ma sae jẹ ta usi uwoma oke gheghe,  kere ileta, hayo rọ ifonu ta usi uwoma. Iwhowho-uvie buobu nọ e be sai no uwou hu a be rọ oghẹrẹ utiona ta usi uwoma na yọ a bi wo evawere.

¹¹ Whọ tẹ maki wo ẹbẹbẹ ẹyao, whọ sai gbe ru iruo odibọgba ra gba ziezi. Joma wariẹ ta kpahe Pọl. Ọ ta nọ: “Evaọ eware kpobi, me bi wo ẹgba ẹkwoma ọnọ ọ be kẹ omẹ ogaga.” (Fil. 4:13) Nọ Pọl o kie ẹyao evaọ erẹ usi uwoma ota riẹ jọ, ẹgba nọ Ọghẹnẹ ọ kẹ riẹ u fiobọhọ kẹe. Ọ ta kẹ inievo obọ Galesha nọ: “Ẹyao o ru omẹ wo uvẹ ọsosuọ nọ me ro whowho usi uwoma na kẹ owhai.” (Gal. 4:13) Epọvo na re, ẹyao ọ sai ru owhẹ wo uvẹ nọ whọ rẹ rọ ta usi uwoma kẹ amọfa, wọhọ edọkita, enọso, gbe amọfa nọ a rrọ ẹsipito ru iruo. Iwhowho-uvie a re di ibuobu ahwo nana họ uwou hu nọ a tẹ nyae ta usi uwoma kẹ ae.

12. Nọ Jesu ọ ta nọ jọ ubiẹro mai o “tọvi oware ovo,” eme u dhesẹ?

¹² Jesu ọ ta nọ: “Ukpẹ oma na họ ubiẹro. Fikiere, otẹrọnọ ubiẹro ra o tọvi oware ovo, oma ra soso u re lo.” (Mat. 6:22) Eme họ otọ ẹme riẹ na? Ọ be ta nọ ma tẹrovi utee ovo, ababọ oware ofa nọ ma rẹ kuvẹ re o rehọ iroro mai. Jesu omariẹ o fi oriruo nana hotọ, odibọgba na ọ tẹrovi, yọ o wuhrẹ ilele riẹ nọ a tẹrovi egagọ Jihova gbe Uvie na ẹsikpobi. Ma tẹ tẹrovi odibọgba na, be “hae kake gwọlọ Uvie  na gbe ẹrẹreokie [Ọghẹnẹ],” yọ ma be rọ aro kele Jesu.​—Mat. 6:33.

13. Eme ọ rẹ sai fiobọhọ kẹ omai tẹrovi odibọgba mai?

¹³ Edhere jọ nọ ma rẹ rọ tẹrovi odibọgba mai họ, nọ ma te bi gbobọnẹ eware sa-sa re ma sai fiobọhọ kẹ ahwo riẹ Jihova je you rie. * Wọhọ oriruo, kọ whọ sai si no oke iruo ra re whọ sai wo oke ziezi kẹ odibọgba na evaọ udevie ẹkpoka? Kọ whọ sai si no oke nọ whọ be raha fihọ eware arozaha jọ nọ e be rehọ oke gaga?

14. Inwene vẹ ọzae-avọ-aye jọ a ru re a sae ta usi uwoma na ziezi?

¹⁴ Ere ọkpako ukoko jọ nọ a re se Elias avọ aye riẹ a ru. Ọ ta nọ: “Ma sai mu iruo ọkobaro họ evaọ oke nọ ma rọ jiroro na ha, rekọ ma gba riẹ mu nọ ma re ru oware jọ. Fikiere, ma tẹ rọ ẹmẹrera mu eware jọ họ enwene re ma sae ruẹ oke nọ ma rẹ rọ ta usi uwoma na ziezi. Wọhọ oriruo, ma si no araha mai, si no oke nọ ma jẹ hae raha fihọ erozaha nọ e jẹ rehọ oke gaga, ma tẹ jẹ ta kẹ ega iruo mai nọ a si no oke iruo mai. Onana o wha riẹ ze nọ ma je ro kpohọ usi uwoma owọwọ, ru ebe-iwuhrẹ Ebaibol bu vi epaọ ọsosuọ, jẹ hai tube kpohọ usi uwoma udevie oka isiava amara. A rẹ ruẹ unu gbiku oghọghọ riẹ hẹ!”

15-16. Wọhọ epanọ o rrọ 1 Timoti 4:13, 15, ẹvẹ ma sai ro wo onaa ziezi evaọ usi uwoma ota na? (Rri ẹkpẹti nana re, “ Itee nọ I re Fiobọhọ kẹ Omẹ Ru Iruo Odibọgba Mẹ Gba Ziezi.”)

¹⁵ Edhere ọfa nọ ma re ro ru iruo odibọgba mai gba ziezi họ, ma rẹ daoma wo onaa ziezi evaọ usi uwoma ota na. Re  ahwo nọ a rrọ oghẹrẹ iruo jọ a sai wo onaa gbe eriariẹ ziezi, o gwọlọ nọ a re wuhrẹ ai kẹse kẹse. Ere ọvona o rrọ kẹ omai Ileleikristi nọ e be ta usi uwoma Uvie na. O gwọlọ nọ ma re gbe wuhrẹ oghẹrẹ nọ ma re ro wo onaa ziezi evaọ usi uwoma ota na.​—Itẹ 1:5; se 1 Timoti 4:13, 15.

¹⁶ Kọ ẹvẹ ma sai gbe ro wo ẹnyaharo evaọ odibọgba mai? Ma rẹ gaviezọ ziezi evaọ Ewuhrẹ Uzuazọ gbe Usi Uwoma Ota nọ ma be hai ru koka koka na. Ewuhrẹ nana o bi fiobọhọ kẹ omai re ma gbe wo onaa ziezi evaọ usi uwoma ota na. Wọhọ oriruo, nọ ohwo-agbara ewuhrẹ na ọ tẹ be kẹ enọ i ru ẹme ọmọ-ewuhrẹ ohrẹ, ma sai muẹrohọ eware jọ nọ i re fiobọhọ kẹ omai evaọ odibọgba mai. Ma sai fi eware nana hiruo nọ ma te kpohọ usi uwoma ota evaọ oka yena. Ma sae ta kẹ ọsẹro utu mai re o fiobọhọ kẹ omai hayo lele iei kpohọ usi uwoma ota. Ma sai je lele owhowho-uvie ọfa nọ o wo onaa ziezi, ọkobaro, hayo ọsẹro okogho kpohọ usi uwoma. Nọ ma tẹ riẹ epanọ a rẹ rehọ eware nọ e rrọ Ẹkpẹti Ekwakwa Ewuhrẹ mai na ruiruo ziezi, usi uwoma ota gbe ahwo owuhrẹ o te were omai oma vi epaọ anwẹdẹ.

17. Who te ru iruo odibọgba ra gba ziezi, eme who ti wo?

¹⁷ Uvẹ-ọghọ nọ ma wo o rro kẹhẹ nọ Jihova ọ rọ kẹ omai uvẹ re ma jọ “ibe iruiruo” riẹ! (1 Kọr. 3:9) Who te “vuhu eware nọ e mae roja” jẹ tẹrovi iruo odibọgba na, u ti ru owhẹ “gọ Jihova avọ evawere.” (Fil. 1:10; Ol. 100:2) Nọ whọ be gbodibo kẹ Ọghẹnẹ na, o rẹ sai mu owhẹ ẹro nọ ọ te kẹ owhẹ ẹgba nọ who ti ro ru iruo odibọgba ra gba ziezi, ghelọ ebẹbẹ nọ whọ rẹriẹ ovao dhe kẹhẹ. (2 Kọr. 4:1, 7; 6:4) Nọ uyero ra o gbẹ be make kẹ owhẹ uvẹ ru te epanọ whọ gwọlọ họ, whọ sai “wo oghọghọ” nọ whọ tẹ be rọ ẹwẹ ra kpobi ru iruo na. (Gal. 6:4) Who te ru odibọgba ra gba ziezi yọ who bi dhesẹ nọ who you Jihova gbe ahwo. “Enẹ oruo who ti ro siwi omara gbe enọ e gaviezọ kẹ owhẹ.”​—1 Tim. 4:16.