Kpohọ eme nọ e riẹ eva

Kpohọ oria eware nọ e riẹe eva

IKUIGBE UZUAZỌ

Jihova O ri Kiuke Ku Omẹ Ẹdẹvo Ho!

Jihova O ri Kiuke Ku Omẹ Ẹdẹvo Ho!

Mẹ jọ usu emetẹ esese ene nọ a salọ re a rọ idodo kẹ Adolf Hitler, evaọ okejọ nọ ọ kẹ ovuẹ no. Fikieme a rọ salọ omẹ? Ọsẹ mẹ ọ roma kẹ iruẹru esuo Nazi gaga, yọ ọye ọ jẹ hae dhẹ omoto osu utu esuo-ohrowo na jọ rọ wọe no oria ruọ oria evaọ ẹwho na. Oni mẹ o kru egagọ Katọlik ga wumuo ho yọ ọ jẹ gwọlọ nọ mẹ jọ ozerẹ-aye nọ mẹ tẹ kpako no. Ghelọ onana kpobi, mẹ rọwo jọ omọvo ahwo utu Nazi hi, yọ mẹ rọwo jọ ozerẹ-aye gbe he. Jọ me gbiku oware nọ o soriẹ ze.

ẸWHO Graz evaọ Austria mẹ jọ whẹro. Okenọ mẹ jọ ikpe ihrẹ, a te fi omẹ họ isukulu nọ a rẹ jọ wuhrẹ kpahe egagọ. Rekọ mẹ tẹ jẹ hae ruẹ nọ izerẹ-ezae avọ izerẹ-eyae na a be wezẹ kugbe. Fikiere oni mẹ ọ tẹ kẹ omẹ uvẹ nọ me no isukulu na evaọ oware wọhọ ukpe ovo.

Uviuwou mai avọ ọsẹ mẹ nọ o ku iwu isoja họ

Kẹsena a te fi omẹ họ isukulu ọfa, mẹ tẹ jẹ rria eva isukulu na. Aso ẹdẹjọ, ọsẹ mẹ ọ tẹ dhẹ ze te rehọ omẹ keme a je gbolo ebọmbo fihọ ẹwho Graz nọ ma jọ na. Ma tẹ dhẹ kpohọ ẹwho Schladming. Nọ ma nwane fa no akwa nọ ọ hẹriẹ ewho ivẹ na ruọ abọdekọ no, a te gbolo ebọmbo fihọ akwa na raha. Evaọ oke ofa, isoja e jọ eva irupre nọ e jẹ rra kẹle otọ sa ọwhunu rri omẹ avọ oni mẹ ologbo evaọ ighẹ mai. Nọ ẹmo na o kuhọ no, o tẹ jọ wọhọ ẹsenọ isu egagọ gbe isu egọmeti a kiuke ku omai.

MẸ RUẸ VUHUMU NỌ JIHOVA O RE KIUKE KU OHWO HO

Evaọ 1950, osẹri Jihova jọ o te mu Ebaibol na họ ewuhrẹ kugbe oni mẹ. Mẹ jẹ hae keria kugbe ae jẹ gaviezọ ziezi evaọ etoke ewuhrẹ na, yọ mẹ jẹ hai tube lele oni mẹ kpohọ iwuhrẹ ukoko na jọ. Nọ oni mẹ o vuhumu nọ Isẹri Jihova họ egagọ uzẹme na, ọ tẹ họ-ame evaọ 1952.

Oke yena, mẹ jẹ hai rri ukoko nọ o jọ ẹwho mai wọhọ ogbẹgwae ekpọkueyae. Rekọ ẹdẹjọ, ma te weze kpohọ ukoko ofa nọ ma jọ ruẹ izoge buobu​—mẹ tẹ te ruẹ nọ ukoko na yọ ukoko ekpọkueyae vievie he. Nọ ma zihe kpohọ ẹwho Graz no, me te mu ewuhrẹ họ ẹnya ẹsikpobi. U kri hi, me te ti vuhumu nọ eware nọ me bi wuhrẹ na uzẹme. Mẹ tẹ te riẹ nọ Jihova yọ Ọghẹnẹ nọ o re fiobọhọ kẹ idibo riẹ, yọ o re kiuke ku ai hi. O re fiobọhọ kẹ omai makọ evaọ okenọ ma tẹ rẹriẹ ovao dhe ebẹbẹ nọ ma roro nọ e rro vi omai dede.​—Ol. 3:​5, 6.

Mẹ jẹ gwọlọ nọ mẹ rẹ vuẹ amọfa kpahe uzẹme na. Mẹ tẹ rọ inievo mẹ muhọ. Oke yena yọ inievo emetẹ ekpako ene mẹ a no uwou no kpohọ oria nọ a jẹ jọ ru iruo iticha. Rekọ mẹ tẹ jẹ hae nya bru ai evaọ iwhre sa-sa nọ a rrọ, jẹ tuduhọ ae awọ nọ jọ a wuhrẹ Ebaibol na. Uwhremu na, inievo mẹ kpobi a te wuhrẹ Ebaibol na jẹ họ-ame fihọ ukoko na.

Evaọ oka avivẹ nọ me ro mu usiuwoma ota nuwou ruọ uwou họ, mẹ nyaku aye jọ nọ ọ jọ ikpe ọgbagbọ, kẹsena me te je wuhrẹ Ebaibol kugbei. O wo ẹnyaharo te epanọ ọ rọ họ-ame, yọ uwhremu na ọzae riẹ avọ emezae ivẹ riẹ a tẹ họ-ame re. Uwuhrẹ yena o bọ ẹrọwọ mẹ ga gaga. Evaọ oghẹrẹ vẹ? Ẹme na họ, uvumọ ohwo o wuhrẹ Ebaibol kugbe omẹ hẹ. Fikiere mẹ jẹ hae ruẹrẹ oma kpahe ziezi taure me te ti wuhrẹ aye na. Enẹ me je ro wuhrẹ omamẹ ziezi taure me te ti wuhrẹ ọmọ-uwuhrẹ Ebaibol mẹ! Onana u ru nọ uzẹme na u ro te omẹ udu ziezi. Evaọ Ane 1954, mẹ tẹ roma mudhe kẹ Jihova jẹ họ-ame.

“A BI KPOKPO OMAI, REKỌ A GBABỌKẸ OMAI HI”

Evaọ 1955, me kpohọ okokohọ Akpọ-Soso sa-sa, enọ a jọ Germany, France, gbe England ru. Okenọ mẹ jọ obọ London evaọ England, mẹ tẹ ruẹ Albert Schroeder. Ọ jọ owuhrẹ Isukulu ọ Giliad, yọ ọ jọ omọvo Utu Ẹruorote Na uwhremu na. Nọ ma kpohọ ugheriwo evaọ uwou eware anwae Britain, Brọda Albert Schroeder o te dhesẹ ikulu-ebe Ebaibol jọ kẹ omai. A rọ ibieme Hibru ro kere odẹ Ọghẹnẹ fihọ eva rai, kẹsena ọ tẹ vuẹ omai kpahe epanọ odẹ na u wuzou te. Onana u ru uyoyou nọ me wo kẹ Jihova gbe uzẹme na ga viere, mẹ tẹ gbaemu nọ me re whowho uzẹme Ebaibol na.

Mẹ avọ oniọvo-ọmọtẹ (obọze) nọ ma gbẹ jọ iruo ọkobaro obọdẹ evaọ Mistelbach nọ ọ rrọ Austria

Me mu iruo ọkobaro họ evaọ Ọvo 1, 1956. Emerae ene nọ i lele i rie, a tẹ rọ omẹ mu ọkobaro obọdẹ evaọ Austria. Oke yena, Osẹri Jihova ọvuọvo ọ jọ ẹwho Mistelbach nọ mẹ jẹ jọ ru iruo ọkobaro na ha. Rekọ mẹ rẹriẹ ovao dhe ẹbẹbẹ jọ. Mẹ avọ oniọvo-ọmọtẹ nọ ma gbẹ jọ iruo ọkobaro na, ma wo ohẹriẹ gaga. Mẹ jọ enwenọ ikpe ikpegbizii yọ okpẹwho me no ze; rekọ ọyomariẹ ọ jọ ikpe udhegbisoi yọ iwhre o no ze. Mẹ rẹ kake kpama evaọ ohiohiẹ hẹ; rekọ ọyomariẹ ọ rẹ kake rọwo gaga. Nọ owọwọ u te te, mẹ rẹ gwọlọ kaki kiẹzẹ hẹ; rekọ ọyomariẹ o re kri ekiẹzẹ hẹ. Ghele na, ohrẹ Ebaibol nọ ma ru lele, u fiobọhọ kẹ omai rria kugbe ohwohwo dhedhẹ dede nọ ma wo ohẹriẹ.

Uzẹme riẹ họ, ma rẹriẹ ovao dhe ise-abọ ilogbo efa. Ma tubẹ rẹriẹ ovao dhe ikpokpoma dede, rekọ Jihova o “gbabọkẹ omai hi.” (2 Kọr. 4:​7-9) Ẹdẹjọ nọ ma jẹ ta usiuwoma evaọ iwhre jọ, ahwo na a te siobọno erakọ rai. Erakọ ilogbo nọ e be gbọ yọ e bakọ fihọ e tẹ be dhẹ bru omẹ avọ oniọvo-ọmọtẹ na ze. Mai imava ma te kru ohwohwo obọ, yọ mẹ tubẹ lẹ se Jihova nọ, “Jihova, ivie, erakọ na e tẹ gbakọ họ omai, u du raha oke re ma te whu hu!” Nọ erakọ na e kẹle omai gaga no, i te dikihẹ, veghe uweli rai, je kuomarẹriẹ. Ma ruẹ nọ Jihova ọ ginẹ thọ omai na. Nọ oware yena o via no, ma tẹ ta usiuwoma evaọ iwhre na soso, yọ eva e were omai gaga inọ ahwo na a gaviezọ ziezi. Ẹsejọhọ u gbe rai unu inọ erakọ na i dhobọte omai hi, hayo inọ ma ruabọhọ usiuwoma ghelọ oware imuozọ yena nọ ma rọ ẹro ruẹ na. Uwhremu na, otu rai jọ o zihe ruọ Isẹri Jihova.

Ma rẹriẹ ovao dhe oware imuozọ ofa jọ. Ẹdẹjọ nọ ohwo nọ o wo uwou nọ ma jọ na ọ da idi bẹ no evaọ otafe, o te kpozi bi seha nọ o ti kpe omai no, inọ ma bi kpokpo ahwo nọ a rrọ okegbe na. Aye riẹ ọ daoma bẹ re udu rie u kpotọ rekiyọ o gbe bi seha na. Ma jẹ jọ ubruwou mai nọ o rrọ obehru yo eme na kpobi. Ma tẹ rọ egbara nyẹ ẹthẹ mai je mu iwu mai họ ẹkwa ovovẹrẹ. Nọ ma rovie ẹthẹ na, ma tẹ ruẹ ọzae na nọ o dikihẹ unu nọ a rẹ rọ gadiẹ nwrotọ, yọ o kru agha ologbo họ obọ. Fikiere ma tẹ rọ ẹthẹ obemu gadiẹ kpobọ otọ jẹ dhẹ orọ ẹwọ nọ ọ jọ emu uwou na vrẹ avọ ewha mai kpobi, yọ ma gbe zihe ofa ha.

Ma te kpohọ ehọtẹle jọ jẹ jọ etẹe rehọ ubruwou ovo. Ma rria etẹe enwenọ ẹgbukpe, yọ onana u fiobọhọ gaga evaọ usiuwoma ota na. Evaọ oghẹrẹ vẹ? Udevie ẹwho na ehọtẹle na ọ jọ, yọ o jẹ hae were emọ-uwuhrẹ Ebaibol mai jọ re a nyaze ti wuhrẹ Ebaibol na evaọ etẹe. U kri hi, ma tẹ jẹ hae jọ ubruwou mai evaọ ehọtẹle na ru obe uwuhrẹ ukoko gbe uwuhrẹ Uwou-Eroro koka koka, yọ ahwo ikpegbisoi a jẹ hae jariẹ.

Ma rria ẹwho Mistelbach vrẹ egbukpe ọvo. Kẹsena ukoko o tẹ wariẹ dhe omẹ kpohọ ẹwho Feldbach nọ o rrọ ofẹ jọ Graz kẹ iruo na. Oniọvo-ọmọtẹ ọfa ọ tẹ jọ ọrivẹ mẹ, rekọ ukoko ọvuọvo o jọ ẹkwotọ nana gbe he. Ubruwou osese jọ evaọ uwou-ehru nọ a rọ ire bọ ma jẹ rria. Ofou ọ jẹ hae rọ emevevẹ nọ o jọ udevie ire na fou ruọ uwou na, fikiere ma jẹ daoma rọ ebe-usi di ighogho na. Oza ma jẹ hae jọ vo ame. Rekọ onana kpobi u te oware ovo ho ma te roro kpahe eghale nọ ma wo. Evaọ etoke emerae jọ ọvo, ma sae to utu jọ họ. Ukuhọ riẹ, ahwo ọgba soso evaọ uviuwou jọ nọ ma wuhrẹ obe kugbe a te kurẹriẹ ziọ ukoko na!

Eware yena nọ mẹ rọ ẹro ruẹ na i ru nọ me ro wo edẹro gaga kẹ obufihọ Jihova, ọnọ o re kiuke ku idibo riẹ hẹ nọ a tẹ rọ Uvie riẹ karo. Ma tẹ make rrọ uyero nọ ohwo-akpọ ọ sai jo fiobọhọ kẹ omai hi, Jihova ọ rrọ kugbe omai ẹsikpobi.​—Ol. 121:1-3.

ỌGHẸNẸ Ọ REHỌ “OBOKPARỌ” RIẸ KRU OMẸ DIKIHẸ

Evaọ 1958, ukoko u ru ọruẹrẹfihotọ re a ru okokohọ akpọ-soso evaọ Yankee Stadium gbe Polo Grounds nọ o rrọ New York City. Me te fi odẹ hotọ re mẹ nya, kẹsena uwou ogha Austria o tẹ nọ omẹ sọ o te were omẹ re me kpohọ eklase avọ 32 ọrọ Isukulu Giliad. Kiyọ oware nọ a rẹ se? Ovovẹrẹ me ro yo nọ, “Ee!”

Mẹ jẹ hae keria kẹle Brọda Martin Poetzinger evaọ eklase. Oniọvo nana ọ rioja gaga evaọ ega uye Nazi sa-sa. Uwhremu na ọ jọ omọvo Utu Ẹruorote Na. Ẹsejọ nọ ma tẹ rrọ eklase, Brọda Martin ọ rẹ lẹlẹ nọ omẹ nọ, “Erika, eme họ otofa oyena evaọ ẹvẹrẹ Germany?”

Nọ ma jọ isukulu na te oria jọ no, Brọda Nathan Knorr ọ tẹ fodẹ oria nọ mai omomọvo o ti kpohọ nọ ma te nwrotọ no isukulu na no. Obọ Paraguay ukoko u vi omẹ nya. Fikinọ mẹ gbẹ maha gaga oke yena, o gwọlọ nọ ọsẹ mẹ ọ rẹ whobọhọ iẹe taure mẹ tẹ te sae ruọ orẹwho na. Nọ ọsẹ mẹ ọ whobọhọ iẹe no, me te kpobọ Paraguay evaọ Asa 1959. Uwou imishọnare nọ o jọ ẹwho Asunción a fi omẹ họ, yọ oniọvo-ọmọtẹ ọfa ọ jọ ọrivẹ mẹ.

U kri hi, mẹ tẹ riẹ Brọda Walter Bright, ọ jọ imishọnare nọ o nwrotọ no eklase avọ 30 ọrọ Isukulu Giliad. Kẹsena ma tẹ ruọ orọo, yọ ma fiobọhọ kẹ ohwohwo thihakọ ebẹbẹ nọ i je te omai no umuo oke yena vrẹ. Oke kpobi nọ ma rẹriẹ ovao dhe ẹbẹbẹ, ma re se eyaa Jihova nọ e rrọ Aizaya 41:10, nọ o ta nọ: “Ozọ umu owhẹ hẹ, keme mẹ avọ owhẹ a gbẹ rọ, who nyuhẹ hẹ, keme mẹ họ Ọghẹnẹ ra. Mẹ te kẹ owhẹ ogaga.” Onana u ru omai wo imuẹro inọ ma te fievahọ Ọghẹnẹ jẹ rọ Uvie riẹ karo, o ti kiuke ku omai hi.

U kri hi, ukoko o tẹ ta nọ ma kpohọ ẹkwotọ jọ nọ ọ kẹle uwhru Brazil. Isu ichọche a tẹ jẹ vuẹ izoge na re a rọ itho fi uwou imishọnare mai, yọ uwou na o ga tere he. Oke yena, ọzae mẹ o te je wuhrẹ obe kugbe ohwo nọ o wuzou iporisi ẹkwotọ na. Ohwo na o te ru nọ iporisi a rọ jọ kẹle uwou mai evaọ ẹkpoka soso, izoge na a gbe kpokpo omai viere he. O gbẹ raha oke he, ukoko o tẹ ta nọ ma kwa ruọ eva orẹwho Brazil, yọ oria okpokpọ na o mai woma. Onana u fiobọhọ gaga keme ma jẹ sai kuomagbe kẹ ewuhrẹ evaọ Paraguay gbe Brazil. Taure ma te ti no ẹkwotọ na, ma sae to ikoko esese ivẹ họ.

Mẹ avọ Walter ọzae mẹ, okenọ ma jọ imishọnare evaọ Asunción, obọ Paraguay

JIHOVA O GBE BI FIOBỌHỌ KẸ OMẸ

Edọkita a vuẹ omẹ vẹre inọ mẹ te sai yẹ ọmọ họ, fikiere u gbe omai unu gaga evaọ 1962 nọ ma ruẹ nọ me dihọ! Ma tẹ kwa kpobọ Hollywood evaọ Florida, yọ ma jẹ rria kẹle uviuwou ọzae mẹ. Evaọ etoke ikpe jọ, mẹ avọ ọzae mẹ ma sai ru iruo ọkobaro ho. Ma jẹ rẹrote uviuwou mai. Ghele na, ma ruabọhọ rọ iruo Uvie na karo.​—Mat. 6:33.

Nọ ma te Florida evaọ Akpegbọvo 1962, u gbe omai unu gaga inọ iyibo avọ ahwo obiebi a re kuomagbe oria ovona ru ewuhrẹ hẹ fikinọ o rẹ were ahwo ẹkwotọ na ha, yọ ẹkwotọ rai sa a jẹ hae jọ ta usiuwoma re. Rekọ Jihova o re rri nọ ahwo uyẹ jọ a woma vi amọfa ha keme o wo ọriẹwẹ hẹ. Ẹmẹrera na, inievo na a te mu oma họ ekugbe. O rrọ vevẹ inọ Jihova o ru nọ onana o sae rọ lọhọ. Enẹna, ikoko buobu e rrọ ẹkwotọ yena, yọ inievo uyẹ sa-sa a bi kuomagbe gọ Jihova.

Evaọ 2015, ọzae mẹ o te whu fiki ẹyao ọta, a rẹ ruẹ oware nọ o da tei hi. Ọ jọ emamọ ọzae gaga evaọ ikpe udhuvẹ gbe ikpegbisoi nọ ma rrọ jọ orọo na. O you Jihova yọ o fiobọhọ kẹ inievo buobu. Me bi rẹro okenọ mẹ te rọ wariẹ ruẹ e riẹ avọ omokpokpọ nọ a tẹ kpare iẹe ze no.​—Iruẹru 24:15.

Me yere Jihova inọ mẹ rrọ iruo odibọgba oke-kpobi na vi ikpe udhuvẹ no, avọ eghale buobu nọ me wo no. Wọhọ oriruo, mẹ avọ ọzae mẹ ma rọ ẹro ruẹ emọ-uwuhrẹ Ebaibol ẹgba ọvo gbe ọgba gbe ezeza (136) mai nọ e họ-ame no. Avro ọ riẹ vievie he, ma rẹriẹ ovao dhe ebẹbẹ jọ re. Rekọ ma kuvẹ hẹ re e whaha omai egagọ Jihova Ọghẹnẹ mai. Ukpoye, ebẹbẹ i ru nọ ma ro si kẹle Jihova viere, je fievahọ iẹe inọ ọ te kpọ eware vi evaọ ẹruoke riẹ gbe edhere nọ ọ mai woma. Yọ ere o re gine ru!​—2 Tim. 4:16, 17.

Ẹro ọzae mẹ o gbe bi vo omẹ gaga, rekọ iruo ọkobaro i bi fiobọhọ kẹ omẹ. O rẹ kẹ omẹ evawere re me wuhrẹ amọfa Ebaibol na, maero kọ kpahe ẹkparomatha na. Avro ọ riẹ vievie he, Jihova o ri kiuke ku omẹ ẹdẹvo ho. Wọhọ epanọ ọ ya eyaa riẹ, o fiobọhọ kẹ omẹ no, ọ kẹ omẹ ẹgba no, yọ ọ rọ “obokparọ” riẹ kru omẹ dikihẹ no.​—Aiz. 41:10.