Enọ Ahwo nọ A s’Ebe
Fikieme Isẹri Jihova a rẹ rọ jọ iwoho rai dhesẹ Pọl ukọ na wọhọ ohwo nọ ọ fa oko-uzou hayo nọ o wo eto tere he?
Uzẹme riẹ họ, ohwo ọvo ọ rẹ sai dhesẹ epanọ Pọl ọ jọ dẹẹ hẹ. Iwoho Pọl nọ e be hae jọ ebe mai na yọ enọ ma drọ, orọnikọ enọ ma jọ eware anwe nọ a kiẹ via ruẹ hẹ.
Dede na, u wo eware jọ nọ e dina dhesẹ oghẹrẹ nọ Pọl ọ jọ. Wọhọ oriruo, Zion’s Watch Tower ọrọ Asa 1, 1902 o ta kpahe oware jọ nọ o kẹ imuẹro oghẹrẹ nọ Pọl ọ jọ inọ: “Kpahe oghẹrẹ nọ Pọl ọ jọ: . . . A jọ obe na ‘Acts of Paul and Thecla,‘ . . . nọ a kere evaọ oware wọhọ ukpe avọ 150 A. D. (koyehọ, oke Olori na) dhesẹ oghẹrẹ nọ Pọl ọ jọ wowoma, rọwokugbe epanọ a jẹ hai dhesẹ ahwo oke yena. A jọ obe na dhesẹ iẹe nọ ‘o theri tere he, ọ fa oko-uzou, ọ dina kẹtiẹ awọ, o wo ẹkoma, o te je wo eto-aro nọ e dina di kẹle ohwohwo gbe unwe uthethei.’”
Obe na, The Oxford Dictionary of the Christian Church (uko nọ a wariẹ kere evaọ 1997) o ta nọ: “Oware nọ obe na Acts of Paul and Thecla o ta, o rọwokugbe eware jọ nọ ikuigbe i dhesẹ nọ e ginẹ via.” Ikulu-ebe nọ i bu te udhone erọ obe nana e jariẹ evaọ ẹvẹrẹ Griki kugbe evẹrẹ efa evaọ ikpe-udhusoi ọsosuọ, onọ u dhesẹ nọ ahwo a rri obe nana ghaghae oke yena. Fikiere oghẹrẹ nọ ma be hai dhesẹ Pọl ukọ na evaọ iwoho mai o rọwokugbe oghẹrẹ nọ a dhesẹ i rie evaọ iko-ebe anwae.
Dede na, kareghẹhọ nọ eware efa e riẹ nọ i wuzou vi oghẹrẹ nọ Pọl ukọ na ọ jọ evaọ ugboma. Makọ evaọ okenọ Pọl ọ jọ iruo odibọgba riẹ, otujọ nọ o wo emamọ usu kugbe Ọghẹnẹ hẹ a jẹ ta inọ “ọ tẹ rrọ kugbe [ai] ọ wọhọ ọyẹlẹ, yọ ẹmeọta riẹ o re siuru hu.” (2 Kọr. 10:10) Rekọ ajọ o thọrọ omai ẹro ho inọ oware igbunu nọ Jesu o ru kpahe Pọl u ru nọ o ro zihe ruọ Oleleikristi. Ma rẹ sae jẹ kareghẹhọ iruo sa-sa nọ Pọl o ru, ọnọ ọ rrọ “ohwo nọ [Kristi ọ] salọ no re o whowho odẹ [riẹ] kẹ erẹwho na.” (Iruẹru 9:3-5, 15; 22:6-8) Je roro kpahe erere nọ ma rẹ sai wo nọ ma te se ebe Ebaibol nọ ẹzi Ọghẹnẹ o fiobọhọ kẹ Pọl kere.
Pọl ọ rehọ eware nọ o le tobọ taure o te ti zihe ruọ Oleleikristi seha ha, yọ o dhesẹ oghẹrẹ nọ ọ jọ evaọ ugboma ha. (Iruẹru 26:4, 5; Fil. 3:4-6) Ọ ta nọ: “Mẹ họ ọnọ ọ mae kawo evaọ usu ikọ na, yọ me te ọnọ a re se ukọ họ.” (1 Kọr. 15:9) O kere uwhremu na nọ: “A dhesẹ uwowou ulogbo nana kẹ omẹ, mẹ nọ ọ kawo vi ọnọ ọ mae kawo evaọ usu erezi na kpobi, re me whowho usi uwoma kpahe ugbidigbi efe Kristi kẹ erẹwho na.” (Ẹf. 3:8) Ovuẹ yena u wuzou vi oghẹrẹ nọ Pọl ọ jọ evaọ ugboma nọ ma rẹ ruawa riẹ.