1. Wọhọ epanọ o rrọ Matiu 24:9, fikieme u gbe ro gbe omai unu hu nọ a te bi mukpahe omai?

JIHOVA ọ ma omai evaọ oghẹrẹ nọ ma rẹ rọ gwọlọ you amọfa, yọ ma rẹ jẹ gwọlọ nọ amọfa a you omai re. Oyejabọ nọ o rẹ rọ da omai gaga nọ a te bi mukpahe omai na, nọ ozọ o sai tube ro mu omai dede na. Wọhọ oriruo, oniọvo-ọmọtẹ jọ nọ a re se Georgina evaọ obọ Europe ọ ta nọ: “Nọ mẹ jọ ikpe ikpegbene, oni mẹ o te je mukpahe omẹ fikinọ mẹ be gọ Jihova. Oware na o da omẹ gaga, fikiere mẹ tẹ jẹ hae jọ ọkọkora. Me te je rri omamẹ inọ o wọhọ nọ mẹ yọ emamọ ohwo ho.” * Oniọvo-ọmọzae jọ nọ a re se Danylo o kere nọ: “U wo oke jọ nọ isoja e rọ tehe omẹ, la omẹ eka, je seha kẹ omẹ nọ a ti gbedha họ omẹ aro fikinọ mẹ yọ Osẹri Jihova. O lẹliẹ oma vuọ omẹ gaga, ozọ u te je mu omẹ.” O rẹ ginẹ kẹ uye gaga nọ a te bi mukpahe omai, rekọ u re gbe omai unu hu. Jesu ọ ta riẹ no vẹre inọ a ti mukpahe omai.​—Se Matiu 24:9.

2-3. Fikieme a bi ro mukpahe Ileleikristi?

² Akpọ na o mukpahe ilele Jesu. Fikieme? Fikinọ wọhọ Jesu, ma “wo obọ kugbe akpọ na ha.” (Jọn 15:17-19) Fikiere, dede nọ ma rẹ kẹ egọmeti adhẹẹ, ma rẹ rọ adhẹẹ nọ o te Ọghẹnẹ kẹ egọmeti hayo eware sa-sa nọ i dikihẹ kẹ orẹwho ho. Jihova ọvo ma rẹ gọ, hayo kẹ adhẹe otiọye. Ma rọwo nọ Jihova o wo udu nọ o re ro su ahwo-akpọ, rekọ Setan avọ “ubi” riẹ hayo ahwo riẹ a rọwo onana vievie he. (Emu. 3:1-5, 15, ẹme-obotọ) Ma be ta usi uwoma kẹ ahwo kpobi inọ Uvie Ọghẹnẹ ọvo u ti ku ebẹbẹ akpọ na họ, gbe inọ Uvie na o te raha ahwo kpobi nọ a be wọso ẹe. (Dan. 2:44; Evia. 19:19-21) Ovuẹ Uvie na yọ emamọ usi kẹ ahwo  nọ a wo omaurokpotọ, rekọ evaọ ezọ ahwo omuomu yọ ekpehre usi.​—Ol. 37:10, 11.

³ A bi je mukpahe omai re fikinọ ma bi koko izi Ọghẹnẹ. Oghẹrẹ nọ ahwo nọ a rrọ ukoko na ha a bi rri izi nana u wo ohẹriẹ. Oware nọ ahwo-akpọ a rri nọ u woma hayo u yoma u wo ohẹriẹ no onọ Ọghẹnẹ ọ ta nọ u woma hayo u yoma. Wọhọ oriruo, ahwo buobu a bi gbe oghẹrẹ ọfariẹ ọtọtọ nọ Ọghẹnẹ ọ rọ fiki riẹ raha Sọdọm avọ Gomora, yọ a be daezọ họ. (Jud 7) Fikinọ Ọghẹnẹ o mukpahe eware nana, yọ ma bi koko izi riẹ, o wha riẹ ze nọ ahwo buobu a bi ro se omai ẹkoko, jẹ be ta nọ ma bi si izi keke hrọ.​—1 Pita 4:3, 4.

4. Eme o rẹ sai fiobọhọ kẹ omai thihakọ nọ a te bi mukpahe omai?

⁴ Eme o rẹ sai fiobọhọ kẹ omai thihakọ nọ ahwo a te bi mukpahe omai jẹ be la omai eka? Ma rẹ daoma ru epanọ ẹrọwọ mai ọ rẹ rọ ga je fievahọ Jihova inọ o ti fiobọhọ kẹ omai. Wọhọ ojese, ẹrọwọ mai o re fiobọhọ kẹ omai “furie ese kpobi nọ e be ware erae nọ omuomu na ọ be sa.” (Ẹf. 6:16) Rekọ orọnọ ẹrọwọ ọvo ma re wo ho. Ma re wo uyoyou re. Fikieme? Fikinọ uyoyou “u re mu ofu hu.” U re wo odiri je thihakọ evaọ eware kpobi. (1 Kọr. 13:4-7, 13) Joma ruẹ epanọ uyoyou mai kẹ Jihova, inievo ukoko na, te ahwo nọ a bi mukpahe omai dede o sai ro fiobọhọ kẹ omai thihakọ nọ a te bi mukpahe omai.

5. Eme Jesu o ru fikinọ o you Ọsẹ riẹ gaga?

⁵ Evaọ aso urere taure ahwo nọ a mukpahe Jesu a te ti kpei, ọ ta kẹ ilele riẹ nọ e jọ kugbei inọ: “Me you Ọsẹ na, [fikiere] me bi ru epanọ Ọsẹ na o jie uzi kẹ omẹ nọ me ru dẹẹ.” (Jọn 14:31) Fikinọ Jesu o you Jihova gaga, o thihakọ edawọ nọ i te rie. Ma te you Jihova ziezi, ma sai ru epọvo na re.

6. Wọhọ epanọ o rrọ Ahwo Rom 5:3-5, ẹvẹ idibo Jihova a re rri rie nọ a te bi mukpahe ae?

⁶ Notọ avọ otọ ze, idibo Jihova a thihakọ ukpokpoma no fikinọ a you rie gaga. Wọhọ oriruo, evaọ oke nọ okọto ukpehru ahwo Ju o vuẹ ikọ na inọ a gbẹ ta usi uwoma ha, fikinọ a you Jihova, a ta kẹ ae nọ: “Ọghẹnẹ họ osu nọ ma re yoẹme kẹ orọnikọ ahwo ho.” (Iruẹru 5:29; 1 Jọn 5:3) Inievo mai buobu nọ i you Jihova ga te ere nẹnẹ a bi dikihẹ ga je bi thihakọ dede nọ egọmeti ilogbo nọ e geva gaga a bi mukpahe ae. Nọ akpọ na ọ maki bi mukpahe omai na, udu u bi whrehe omai hi, ukpoye eva ọvo e be were omai.​—Iruẹru 5:41; se Ahwo Rom 5:3-5.

7. Eme ma re ru hu nọ ahwo uviuwou mai a tẹ be maki mukpahe omai?

⁷ Nọ ohwo uviuwou mai o te bi mukpahe omai, o rẹ jọ bẹbẹ gaga re ma thihakọ. Nọ ohwo o te mu Jihova họ ewuhrẹ kpahe no, ahwo uviuwou riẹ jọ a sai roro nọ a su rie thọ no. Amọfa a sai roro nọ uzou riẹ o gbẹ gba ha. (Rri Mak 3:21) A sae tubẹ la owhẹ eka hayo kpe owhẹ ukpe igbabọ. Ajọ onana u gbe omai unu hu keme Jesu ọ ta nọ “ahwo uwou obọ ohwo a te jọ ewegrẹ riẹ.” (Mat. 10:36) Ghelọ oghẹrẹ nọ ahwo uviuwou mai a ru omai kpobi kẹhẹ, ma re mukpahe ae he. Ukpoye nọ ma te you Jihova ziezi, o rẹ whae ze nọ ma re ro you amọfa ziezi re. (Mat. 22:37-39) Rekọ ma re gbabọkẹ izi Ọghẹnẹ vievie he re ma ruẹsi ru eva were ohwo jọ.

8-9. Eme o fiobọhọ kẹ oniọvo-ọmọtẹ jọ thihakọ dede nọ oni riẹ ọ jẹ wọso ẹe gaga?

⁸ Georgina nọ ma ta ẹme kpahe ẹsiẹe na o kru ẹrọwọ riẹ dede nọ oni riẹ ọ jẹ wọso ẹe. Ọ ta nọ: “Evaọ oke ọsosuọ, Isẹri Jihova a je wuhrẹ Ebaibol kugbe omẹ avọ oni mẹ. Rekọ nọ emerae ezeza e vrẹ no, mẹ tẹ gwọlọ nọ me re kpohọ ewuhrẹ. Kẹsena  uruemu oni mẹ u te nwene idudhe. Mẹ tẹ te ruẹ nọ ọ be hai kuomagbe ahwo nọ a kie no ẹrọwọ na no, yọ eme rai ọ jẹ hai ro lele omẹ vravro. Ọ jẹ hae la omẹ eka, si eto mẹ, duọ omẹ uvou, yọ ọ jẹ hai gbolo ebe ukoko na nọ me wo kufiẹ. Nọ me te ikpe ikpegbisoi no, mẹ tẹ họ-ame. Fikinọ oni mẹ ọ gwọlọ nọ mẹ gọ Jihova ha, ọ tẹ kwa omẹ kpohọ oria nọ izoge nọ i re yoẹme he a be rria, nọ egọmeti ọ rẹ jọ fiobọhọ kẹ emọ itieye na re a nwene. Izoge nana jọ a rẹ rehọ imu egaga jẹ họre igbulegbu. Nọ ohwo nọ u fo nọ o re you owhẹ jẹ rẹrote owhẹ o te bi mukpahe owhẹ, o rẹ jọ bẹbẹ re who thihakọ riẹ.”

⁹ Ẹvẹ Georgina ọ sai ro thihakọ? Ọ ta nọ: “Ẹdẹ nọ oni mẹ o ro mu omẹ họ ẹwọso yọ me se Ebaibol na te oka no. Whaọ evaọ oke yena, u mu omẹ ẹro nọ mẹ gwọlọ ku uzẹme na no, yọ usu mẹ kugbe Jihova o kpekpe gaga no re. Mẹ jẹ hae lẹ sei ẹsikpobi yọ ọ jẹ hae kuyo elẹ mẹ. Nọ mẹ jẹ rria oria nọ oni mẹ ọ rehọ omẹ nya na, oniọvo-ọmọtẹ jọ o te zizie omẹ kpobọ uwou riẹ ẹdẹ jọ. Kẹsena ma te wuhrẹ Ebaibol kugbe. Evaọ oke nana kpobi, inievo na a jẹ hae bọ omẹ ga nọ me te kpohọ ewuhrẹ. A jẹ rẹrote omẹ wọhọ ẹsenọ mẹ rrọ ọmọ rai. O jọ vevẹ kẹ omẹ inọ, oghẹrẹ kpobi nọ ahwo nọ a be wọso omẹ a rrọ kẹhẹ, Jihova ọ ga vi ae.”

10. Eme ma riẹ vevẹ nọ Jihova Ọghẹnẹ mai o re ru kẹ omai ẹsikpobi?

¹⁰ Pọl ukọ na o kere nọ oware ovo “o rẹ sae hẹriẹ omai no uyoyou Ọghẹnẹ hẹ onọ o rrọ eva Kristi Jesu Olori mai.” (Rom 8:38, 39) A tẹ be maki mukpahe omai jẹ kẹ omai uye kẹhẹ, Jihova ọ rẹ jọ kugbe omai ẹsikpobi, ọ rẹ sasa omai oma, yọ ọ rẹ jẹ kẹ omai ẹgba nọ ma re ro thihakọ. Ere ọvo ho, Jihova ọ rẹ jẹ rọ inievo ukoko na fiobọhọ kẹ omai re wọhọ epanọ o ru kẹ Georgina na.

11. Eme o re noi ze nọ ilele Jesu a te gine wo oghẹrẹ uyoyou nọ ọ ta kpahe evaọ Jọn 15:12, 13 na? Kẹ oriruo jọ.

¹¹ Aso urere taure Jesu o te ti whu, ọ ta kẹ ilele riẹ nọ jọ a you ohwohwo. (Se Jọn 15:12, 13.) Ọ riẹ nọ a te gine you ohwohwo te epanọ a sai ro whu kẹ ohwohwo, a te jọ ọvo, yọ a te sai thihakọ nọ akpọ na o te bi mukpahe ae. Joma ta kpahe Ileleikristi nọ e jọ ukoko obọ Tẹsalonika. No umuo oke nọ a rọ to ukoko yena họ a ro mu inievo na họ ekpokpo. Ghele na a je thihakọ yọ a you  ohwohwo gaga. (1 Tẹs. 1:3, 6, 7) Pọl ọ tuduhọ ae awọ inọ a gbẹ hai you ohwohwo. Ọ ta nọ a hai “ru onana ziezi.” (1 Tẹs. 4:9, 10) Uyoyou utiona oye u ti ru nọ a rẹ rọ ta eme omosasọ kẹ enọ e rrọ ọkora jẹ tha enọ e ga ha uke. (1 Tẹs. 5:14) A gine ru epanọ Pọl ọ ta na, keme evaọ ileta avivẹ nọ o kere se ae enwenọ ukpe nọ u lele i rie, ọ ta kẹ ae nọ: “Uyoyou nọ whai kpobi wha wo kẹ ohwohwo u bi dhe ẹgẹga.” (2 Tẹs. 1:3-5) Fikinọ a you ohwohwo gaga na, u ru nọ a sai ro thihakọ ẹgaga nọ ọ jarae oma gbe ukpokpoma nọ u je te ae.

12. Nọ ẹmo ọ jọ otọ, ẹvẹ inievo orẹwho jọ a ro fiobọhọ kẹ ohwohwo?

¹² Joma wariẹ ta kpahe Danylo nọ ma fodẹ ẹsiẹ na avọ aye riẹ. Ẹmo ọ jọ orẹwho rai. Nọ a fi ẹmo na te ẹwho nọ a be rria, a gbe je kpohọ ewuhrẹ ghele, yọ a jẹ daoma ta usi uwoma. U te no ere no, umutho emu nọ a jẹ ruẹ re, a jẹ jariẹ kẹ inievo na. Rekọ nọ u te ẹdẹjọ, isoja e tẹ nyaze uwou rai. Danylo ọ ta nọ: “Isoja e vuẹ omẹ nọ jọ mẹ ta nọ mẹ gbẹ rrọ Osẹri Jihova ha. Mẹ tẹ se. Fikiere a te mu omẹ họ ekpe. A tẹ rriẹ ọwhunu họ omẹ wọhọ ẹsenọ a gwọlọ sa omẹ, rekọ a tẹ sa ehru uzou mẹ vrẹ. Taure a tẹ te nyavrẹ, a te seha kẹ omẹ nọ a te wariẹ zihe ze, inọ a te zihe ze a te gba aye mẹ họ lele wezẹ. Rekọ inievo ukoko na a te fi omai họ itreni dhẹ no ẹwho na ovovẹrẹ. Nọ ma te ẹwho nọ ma dhẹ kpohọ na, inievo obei a tẹ kẹ omai emu je fiobọhọ kẹ omai gwọlọ uwou gbe iruo nọ ma rẹ rọ rẹrote omamai. Uwhremu na, ma te je fiobọhọ kẹ inievo efa nọ e dhohrẹ ẹmo ze.” Oware nana nọ o via na u dhesẹ nọ uyoyou Oleleikristi u re fiobọhọ kẹ omai thihakọ nọ a tẹ be maki mukpahe omai.

13. Ẹvẹ ẹzi Ọghẹnẹ ọ sai ro fiobọhọ kẹ omai thihakọ evaọ egagọ riẹ nọ a tẹ be maki mukpahe omai?

¹³ Jesu ọ ta kẹ ilele riẹ nọ jọ a you ewegrẹ rai. (Mat. 5:44, 45) Kọ onana o lọhọ tere? Ijo. Rekọ ẹzi Ọghẹnẹ ọ sai fiobọhọ kẹ omai ru ei. Uyoyou, odiri, uwowou, ẹwolẹ, gbe omonyẹ yọ iruemu jọ nọ ẹzi Ọghẹnẹ o re fiobọhọ kẹ ohwo wo. (Gal. 5:22, 23) Iruemu nana i re fiobọhọ kẹ omai thihakọ nọ a te bi mukpahe omai. Ahwo jọ nọ a jẹ wọso omai vẹre a nwene fikinọ ọzae rai, aye rai, ọmọ rai hayo Osẹri Jihova nọ a gbẹ rrọ oria o wo emamọ iruemu nana. Ahwo otiọye jọ a zihe ruọ inievo mai no  enẹna. Fikiere nọ o tẹ rrọ bẹbẹ kẹ owhẹ re who you ahwo nọ a bi mukpahe owhẹ fikinọ whẹ yọ Osẹri Jihova, lẹ se Jihova re ọ kẹ owhẹ ẹzi riẹ. (Luk 11:13) Jọ u mu owhẹ ẹro nọ oware nọ Ọghẹnẹ ọ ta nọ ma ru oye o rẹ mai woma ẹsikpobi.​—Itẹ 3:5-7.

14-15. Ẹvẹ obe Ahwo Rom 12:17-21 u ro fiobọhọ kẹ Yasmeen jọ wowou dede nọ ọzae riẹ o je mukpahe iẹe gaga?

¹⁴ Joma ta kpahe oniọvo-ọmọtẹ jọ nọ a re se Yasmeen. Nọ o kurẹriẹ ziọ ukoko na, ọzae riẹ o te je roro nọ a su rie thọ no. Fikiere ọ tẹ jẹ daoma re aye na ọ siọ Jihova ba ẹgọ. Ọ jẹ hai ku eka họ aye na oma, yọ ọ vuẹ imoni riẹ, te olorida ichọche gbe ọzae jọ nọ ọ rẹ gbẹva inọ jọ a ru ozọ mu aye na jẹ vuẹe nọ o bi ru nọ uviuwou riẹ o be rọ tahaku. U wo ẹdẹ jọ nọ ọzae na o tube kpobọ ewuhrẹ nyae la inievo na eka dede! Ẹsibuobu Yasmeen ọ jẹ hae viẹ fiki oja nọ ọzae riẹ o je gbe kẹe na.

¹⁵ Inievo na a jẹ hae sasa Yasmeen oma nọ o te kpohọ ewuhrẹ, yọ a jẹ hae tuduhọ iẹe awọ re. Ekpako ukoko na a tẹ tuduhọ iẹe awọ nọ jọ o ru oware nọ o rrọ obe Ahwo Rom 12:17-21. (Sei) Yasmeen ọ ta nọ: “O jọ bẹbẹ re me ru oware nọ oria Ebaibol nana o ta na, rekọ mẹ tẹ lẹ se Jihova re o fiobọhọ kẹ omẹ jẹ be daoma ru oware na. Fikiere nọ ọzae mẹ o te keke aro fihọ ru ikichini mai fihọ gbegbe re o ruẹse da omẹ, me ve hwere iei no. Ọ tẹ make la omẹ eka, mẹ rẹ romakpotọ ta ẹme kẹe. Yọ ọ tẹ be mọ, mẹ rẹ rẹrotei.”

16-17. Eme oriruo Yasmeen na u wuhrẹ owhẹ?

¹⁶ Edhere oyoyou nọ Yasmeen o je ro lele ọzae riẹ yeri ghelọ ukpokpoma na o wha irere ze. Ọ ta nọ: “Nọ oke o be nyaharo na, ọzae mẹ o te ti fievahọ omẹ vi epaọ anwẹdẹ keme ọ riẹ nọ mẹ rẹ ta uzẹme kẹe ẹsikpobi. Kẹsena ọ tẹ be hae romatotọ gaviezọ kẹ omẹ nọ ma tẹ be ta ẹme kpahe egagọ. Ọ tẹ te rọwo nọ o ti gbe kpokpo omẹ evaọ uwou na ha. Enẹna ọ rẹ tubẹ vuẹ omẹ nọ mẹ hai kpohọ ewuhrẹ. Eware i woma gaga no evaọ orọo mai, enẹna ma bi lele ohwohwo yeri ziezi. Me bi rẹro nọ ẹdẹ jọ ọzae mẹ ọ te gaviezọ kẹ uzẹme na, o ve ti kuomagbe omẹ evaọ egagọ Jihova.”

¹⁷ Oware nọ o via kẹ Yasmeen na u dhesẹ nọ uyoyou “u re wo odiri, . . . rẹro eware kpobi, thihakọ eware kpobi.” (1 Kọr. 13:4, 7) Omukpahọ ọ sae jọ gaga jẹ wha edada ze. Rekọ uyoyou o ga vi ei kpekufiẹ. Ma te you ahwo nọ a bi mukpahe omai o sae lẹliẹ ai nwene. U re je ru eva were Jihova.  Rekọ ahwo nọ a bi mukpahe omai a gbẹ maki nwene he, eva e rẹ sae were omai ghele. Ẹvẹ o rọ rrọ ere?

18. Fikieme ma sae rọ wereva nọ a te bi mukpahe omai?

¹⁸ Jesu ọ ta nọ: “Eva e were owhai evaọ oke kpobi nọ ahwo a te mukpahe owhai.” (Luk 6:22) Orọnikọ ma gwọlọ nọ ahwo a mukpahe omai hi. Uzẹme riẹ họ, o rẹ were omai hi nọ a te bi mukpahe omai. O tẹ rrọ ere, kọ fikieme eva e rẹ rọ were omai nọ a te bi mukpahe omai? Joma ta kpahe eware esa jọ nọ eva e rẹ rọ were omai. Orọ ọsosuọ, nọ ma te thihakọ nọ a te bi mukpahe omai, eva mai e rẹ were Ọghẹnẹ. (1 Pita 4:13, 14) Orọ avivẹ, nọ ma te bi thihakọ ukpokpoma, ẹrọwọ mai ọ rẹ ga. (1 Pita 1:7) Orọ avesa, ma ti wo uzuazọ ebẹdẹ bẹdẹ.​—Rom 2:6, 7.

19. Fikieme eva e rọ were ikọ na nọ a fa ae no?

¹⁹ Nọ a kpare Jesu kpobọ odhiwu no, u gbe kri hi ikọ riẹ a te mu oghẹrẹ evawere nọ ọ ta na họ ewo. Evaọ oke nọ a fa ae jẹ ta nọ a gbẹ ta usi uwoma na ha, a ghọghọ. Fikieme? “Fikinọ Ọghẹnẹ o rri rai te ahwo nọ a re kpomovuọ họ oma fiki odẹ Jesu.” (Iruẹru 5:40-42) Uyoyou nọ a wo kẹ Olori rai o ga vi ozọ nọ u je mu ai fiki ewegrẹ rai. Uyoyou nana u ru nọ a jẹ rọ ta usi uwoma na “ababọ eriosehọ.” Inievo mai buobu a be gọ Jihova vrẹ ghelọ ebẹbẹ nọ i bi te ai. A riẹ nọ iruo rai e te thọrọ Jihova ẹro ho, gbe uyoyou nọ a bi dhesẹ fiki odẹ riẹ.​—Hib. 6:10.

20. Eme ma te ta kpahe evaọ uzoẹme nọ o rrọ aro na?

²⁰ Akpọ na o ti gbe mukpahe omai bẹsenọ urere na o te ze. (Jọn 15:19) Rekọ ozọ u re mu omai hi. Wọhọ epanọ ma te ruẹ evaọ uzoẹme nọ o rrọ aro na, Jihova ‘ọ te thọ idibo riẹ jẹ kẹ ae ẹgba.’ (2 Tẹs. 3:3) Fikiere, joma you Jihova, inievo ukoko na, te ewegrẹ mai dede. Ma te ru ere, ma te jọ ọvo, ẹrọwọ mai ọ te ga, ma vẹ te jẹ rọ ere dhesẹ nọ uyoyou o ga vi omukpahọ kpekufiẹ.