U MU omai kpobi ẹro nọ Jihova họ ọnọ ọ be kpọ idibo riẹ je bi fiobọhọ kẹ ai wo usu okpekpe kugbei evaọ “edẹ urere” nana. (2 Tim. 3:1) Rekọ obọ mai o rrọ sọ ma ti ru oware nọ Jihova ọ gwọlọ nọ ma ru. Ma sae ta nọ ma wọhọ ahwo Izrẹl evaọ okenọ a rọ jọ udhude. Jihova ọ vuẹ rai nọ a te yo edo ọgba, a re ru oware nọ ọ be rọ ọgba na vuẹ ae na.

Jihova ọ ta kẹ Mosis nọ o ru egba ivẹ nọ a rọ isiliva tehe, kọ eye o “re ro se ogbotu na kokohọ jẹ rọ vuẹ ae nọ a wọ ruọ edhere.” (Ik. 10:2) U wo oghẹrẹ sa-sa nọ izerẹ na a re kporo egba na rọ vuẹ ahwo Izrẹl eware sa-sa. (Ik. 10:3-8) Epọvo na nẹnẹ re, u wo idhere sa-sa nọ Jihova ọ be rọ vuẹ idibo riẹ oware nọ a re ru. Joma ta kpahe idhere esa jọ nọ Ọghẹnẹ o bi ro ru ere, gbe oghẹrẹ nọ e rọ wọhọ edo egba nọ a jẹ hai kporo kẹ ahwo Izrẹl. Nẹnẹ, a be hai zizie idibo Ọghẹnẹ kpohọ ikokohọ, a te je bi wuhrẹ ekpako ukoko, jẹ be hai nwene eware jọ evaọ ukoko na.

Evaọ oke ahwo Izrẹl, nọ Jihova ọ tẹ gwọlọ nọ “ogbotu na soso” o kokohọ aro unuẹthẹ uwou-udhu na, evaọ ofẹ ovatha-ọre, izerẹ na a ve kporo egba ivẹ na. (Ik. 10:3) Erua Izrẹl kpobi nọ a ghale fihọ itu ene, nọ e fa ivuẹ wariẹ uwou-udhu na họ a re yo edo egba na. Erua nọ e mae kẹle uwou-udhu na a rẹ kake nya lahwe. O rẹ dina rehọ oke re erua nọ i thabọ no uwou-udhu na a tẹ nya lahwe. Oghẹrẹ kpobi kẹhẹ, Jihova ọ gwọlọ nọ ahwo na kpobi a re kokohọ re a yo oware nọ ọ gwọlọ ta kẹ ae.

Ma bi kokohọ oria uwou-udhu egagọ ovo nẹnẹ hẹ, rekọ Jihova ọ be hai zizie omai re ma nyaze ti yo ẹme riẹ. Ma be hai kpohọ ikokohọ ubrotọ gbe ikokohọ itieye efa nọ a re jo wuhrẹ omai jẹ kẹ omai ehrẹ. Eware evona idibo Jihova a bi wuhrẹ evaọ erẹwho kpobi. Fikiere, ghelọ oria kpobi nọ a kokohọ kẹhẹ, o wọhọ ẹsenọ idibo Jihova kpobi a rrọ oria ovo be rọ evawere yo ẹme Ọghẹnẹ. Nọ inievo na a te bi kokohọ, oria nọ ejọ i re no ze u re thabọ. O make rrọ ere na, ahwo nọ a jẹ uzizie utiona rehọ kpobi a ruẹ no inọ u te oware nọ a rẹ daoma fihọ.

Kọ ahwo nọ a be rria eria nọ i siomano nọ a sai te oria nọ idibo Jihova a kokohọ họ? Ekwakwa itanẹte i bi fiobọhọ nọ ahwo otiọna buobu a be rọ gaviezọ kẹ iwuhrẹ na. O rẹ tubẹ wọhọ nọ a rrọ oria nọ inievo edekọ a kokohọ na. Wọhọ oriruo, evaọ oke jọ nọ a vi oniọvo jọ no ehri ukoko kpohọ uwou ogha nọ o rrọ Benin Republic, inievo nọ e rrọ Arlit, evaọ obọ Niger a thuru kugbe ai, onọ u ru nọ a rọ jọ etẹlẹvisiọno gaviezọ kẹ eme nọ a ru. Arlit yọ ẹwho nọ a rẹ jọ tọ oware nọ o wọhọ ikolu nọ a re se uranium evaọ Sahara Desert. Inievo mai gbe amọfa nọ a kokohọ oria nana jẹ  gaviezọ a bu te udhegbọvo. Dede nọ oria rai u thabọ gaga, o jarae oma nọ a jọ usu inievo idu udhuvẹ-gbene, gbe udhozeza gbe ikpegbọvo (44,131) nọ i kokohọ Benin Republic jẹ gaviezọ na. Oniọvo-ọmọzae jọ o kere nọ: “Ma yere owhai gaga kẹ ọruẹrẹfihotọ nọ ma ro thuru kugbe Benin Republic na. U dhesẹ nọ wha bi gine roro kpahe omai.”

Nọ izerẹ Izrẹl a te kporo ọgba ọvo, “enọ i wuzou na ọvo, nọ i wuzou idu ahwo evaọ Izrẹl” ae a rẹ nyaziọ uwou-udhu omakugbe na. (Ik. 10:4) Etẹe Mosis ọ rẹ jọ wuhrẹ ae jẹ vuẹ ae oware kpobi nọ o gwọlọ nọ a rẹ riẹ. Onana u re fiobọhọ kẹ ae rẹrote erua rai ziezi. O hae jọ nọ whẹ yọ omọvo enọ i wuzou na, kọ whọ gbẹ hai ti ru oware kpobi nọ o gwọlọ re whọ sai kpohọ oria nana jẹ gaviezọ kẹ ẹme nọ a te ta?

Evaọ oke mai na, ekpako ukoko yọ “enọ i wuzou” hu, yọ a re ru omarai ilori kẹ uthuru Ọghẹnẹ nọ a be rẹrote he. (1 Pita 5:1-3) Rekọ a rẹ daoma kpobi re a ruẹ nọ a rẹrote uthuru Ọghẹnẹ. Fikiere, nọ ukoko u te zizie ai kẹ ewuhrẹ wọhọ Isukulu Odibọgba Uvie, a rẹ nya avọ evawere. Evaọ oke utiona, ekpako na a re wuhrẹ eware nọ i re fiobọhọ kẹ ae rẹrote ukoko Ọghẹnẹ ziezi. Eware nọ a re wuhrẹ na e rẹ bọ ae ga je ru ukoko na kruga ziezi. Whọ gbẹ re maki kpohọ isukulu nana jọ họ, who bi wo irere no ae ze keme inievo nọ e nya a be rọ eware nọ a wuhrẹ fiobọhọ kẹ inievo na kpobi.

Ẹsejọ izerẹ Izrẹl a re kporo ọgba na oghẹrẹ nọ edo riẹ o re ro kpotọ kpehru. Onana u re dhesẹ nọ Jihova ọ gwọlọ nọ ahwo ivuẹ na kpobi a ruẹrẹ oma kpahe re a te wọ onya. (Ik. 10:5, 6) Oghẹrẹ nọ ahwo na a jẹ hae rọ wọ ruọ edhere unọjọ utọjọ o jẹ hae jọ kpatiẹ ziezi, rekọ okolo iruo ho. Ẹsejọhọ onana o jẹ hai kiehọ ahwo jọ oma ha. Fikieme?

O sae jọnọ o jẹ hae jọ ahwo jọ oma inọ a be jọ oria ovo te re a tẹ kwa ha, yọ a be vabọhọ ae. Ebaibol ọ ta nọ: “Ẹsejọ ẹgho na ọ rẹ sae daji oria ovo no owọwọ rite ohiohiẹ ọvo.” Rekọ evaọ oke ofa, ẹgho na ọ rẹ daji “edẹ ivẹ, amara ọvo, hayo kri viere” re ọ tẹ wọ kpehru. (Ik. 9:21, 22) Kọ brẹse ahwo Izrẹl a tubẹ kwa no oria ruọ oria? A jọ obe Ikelakele uzou avọ 33 fodẹ eria sa-sa nọ i te udhuvẹ nọ ahwo Izrẹl a wohọ.

O sae jọnọ ahwo Izrẹl jọ a wohọ oria nọ edhedhẹ ọ jọ. Oria utioye u ti kiehọ ae oma gaga evaọ “udhude ulogbo avọ imuozọ” na. (Izie. 1:19) Fikiere ahwo nana a sai roro nọ a tẹ kwa, oria nọ a te wariẹ wohọ u ti yoma vi oria nọ a rrọ na.

A te kporo ọgba kẹ ae inọ jọ a muhọ ẹkwa re a te nyavrẹ, enọ e te ruọ edhere whremu a sae hẹrẹ bẹ. Aikpobi a re yo edo ọgba na oke ovona, rekọ aikpobi a rẹ wọ ruọ edhere oke ovona ha. Nọ a te yo edo ọgba nọ a kporo kpotọ kpehru, u dhesẹ nọ erua nọ i wohọ ofẹ ovatha-ọre uwou-udhu na, koyehọ orua Juda, Isaka, gbe Zẹbulọn a re muhọ ẹwọ. (Ik. 2:3-7; 10:5, 6) Nọ a tẹ ruọ edhere no, izerẹ na a vẹ wariẹ kporo ọgba na oghẹrẹ ovona, rọ vuẹ erua esa nọ i wohọ obọze ovatha-ọre uwou-udhu na inọ jọ a wọ. Enenẹ izerẹ na a re ru bẹsenọ ahwo Izrẹl kpobi a rẹ ruọ edhere.

O sae jọnọ a nwene eware jọ evaọ ukoko na nọ i kiehọ owhẹ oma tere he. Ẹsejọhọ o kẹ owhẹ uye fikinọ a nwene eware buobu ẹsiẹvo. O sae jẹ jọnọ oghẹrẹ nọ ukoko na u je ru eware jọ u kiehọ owhẹ oma, o tẹ jọ owhẹ oma nọ dodokọ o rẹ jọ ere ọvo. Onana o sai ru ei jọ bẹbẹ kẹ owhẹ re oghẹrẹ nọ a bi ru eware evaọ ukoko na enẹna o reria owhẹ oma. Rekọ ma te ru oware nọ ukoko na o ta na, emamọ oware u ti noi ze yọ eva e te were Jihova gaga.

Evaọ oke Mosis, Jihova o su ezae, eyae gbe emọ buobu nya udhude na vrẹ. Ogbẹrọnọ ọ jẹ rẹrote ai jẹ vuẹ ae oware nọ a re ru hu, a hae te zọ họ. Epọvo na Jihova o bi ru kẹ omai nẹnẹ, ọ be vuẹ omai eware nọ ma re ru, re usu nọ ma wo kugbei o kpekpe ziezi. Ma be re eva vọ evaọ emẹjẹ riẹ. Fikiere, jọ mai kpobi ma hai ru eware nọ Jihova o bi wuhrẹ omai na, wọhọ epanọ ahwo Izrẹl a jẹ hai ru nọ a te yo edo egba na!