Enọ Ahwo nọ A Se Ebe
Ẹvẹ ọmọgwa nọ ọ jọ aro etẹmpol nọ Solomọn ọ bọ na o kpehru te?
Ọmọgwa na a rẹ nya ruọ ubruwou Ọrẹri evaọ etẹmpol na. Ebaibol Efafa Akpọ Ọkpokpọ ọrọ Ikereakere Efuafo Na nọ a printi taure 2023 o te ti te ọ ta nọ, “ọmọgwa nọ ọ jọ aro uwou na u theri te ikiubiti udhe, avọ okẹkẹe uwou na ẹrẹrẹe, yọ u kpehru te ikiubiti udhozeza (120).” (2 Irv. 3:4) Ebaibol efa e ta nọ ọmọgwa na o kpehru te “ikiubiti udhozeza (120),” koyehọ imita udhuvẹ gbe ikpegbesa (irula 175).
Rekọ Ebaibol Efafa Akpọ Ọkpokpọ ọrọ Ikereakere Efuafo Na nọ a printi evaọ 2023, ọrọ Oyibo ọ ta nọ ọmọgwa nọ ọ jọ etẹmpol nọ Solomọn ọ bọ na o “kpehru te ikiubiti udhe,” koyehọ imita izii hayo irula ọgba. a Joma ta ẹme te eware jọ nọ o wha riẹ ze nọ ma ro nwene iei.
A jọ 1 Ivie 6:3 ta epanọ ọmọgwa na o kpehru te he. Evaọ oria Ebaibol nana, Jerimaya nọ o kere i rie ọ ta epanọ ọmọgwa na o theri te gbe epanọ o diwi te. Rekọ ọ ta epanọ o kpehru te he. Evaọ uzou nọ u lele i rie ọ ta kpahe eware efa evaọ etẹmpol na. Ọ ta ẹme te ekọpa nọ a ghra ro ru othẹ ologbo nọ a se Abade na, ekọpa nọ a ro ru ighelie-eware ikpe gbe ipila ekọpa ivẹ nọ a ru fihọ aro ọmọgwa na. (1 Iv. 7:15-37) O hae jọ nọ ọmọgwa na o gine kpehru vi imita udhuvẹ-gbikpe, yọ o kpehru vi etẹmpol na, fikieme Jerimaya ọ gbẹ ta epanọ o kpehru te he? Evaọ ikpe buobu nọ i lele i rie, ahwo Ju nọ a re gbiku eware nọ e via evaọ oke anwae a ta nọ, ọmọgwa na o kpehru vi etẹmpol nọ Solomọn ọ bọ na ha.
Ahwo nọ a rẹ kiẹ otọ eme Ebaibol a ta nọ igbẹhẹ etẹmpol na e sai kru ọmọgwa nọ o kpehru te ikiubiti udhozeza (120) ha. Igbẹhẹ gbe itho oke anwae, wọhọ enọ a rọ bọ inuẹthẹ etẹmpol Ijipti, a jẹ hae bọ obotọ rai ruaro. Yọ nọ a be bọe kpobọ ehru na, ọ vẹ be kawo. Rekọ oghẹrẹ nọ Solomọn ọ bọ etẹmpol na o wo ohẹriẹ. Ahwo nọ a rẹ kiẹ otọ eware a ta nọ okpa nọ igbẹhẹ na i wo o vrẹ irula izii hi. Ohwo jọ nọ o re gbiku epanọ a jẹ hae rọ bọ iwou nọ a re se Theodor Busink ọ ta nọ: “Igbẹhẹ [aro etẹmpol] na i wo okpa te epanọ e sai ro kru ọmọgwa nọ o kpehru te ikiubiti udhozeza (120) ha.”
Ẹsejọhọ ahwo nọ a kere eme Ebaibol fihọ iko-ebe efa a kere eme 2 Iruẹru-Ivie 3:4 na gba ha. Dede nọ Ebaibol oke anwae jọ nọ a rọ obọ kere e ta nọ o kpehru te “ikiubiti udhozeza (120),” Ebaibol efa nọ a fievahọ gaga e ta nọ ikiubiti udhe. Ebaibol itieye jọ họ Codex Alexandrinus nọ a kere evaọ ikpe-udhusoi avọ isoi gbe Codex Ambrosianus nọ a kere evaọ ikpe-udhusoi avọ ezeza. Kọ eme ọ sae jọ nọ o wha riẹ ze nọ ahwo jọ a ro kere “ikiubiti udhozeza”? Eme Hibru nọ a fa “udhusoi” gbe “ikiubiti” na i tho ohwohwo. Fikiere okere-obe ọ sai kere “udhusoi” fihọ oria nọ u fo nọ a re kere “ikiubiti” fihọ.
Ma be daoma riẹ otọ oria Ebaibol nana je dhesẹ oghẹrẹ nọ etẹmpol nọ Solomọn ọ bọ na ọ ginẹ jọ. Rekọ oware nọ o mai wuzou nọ u fo nọ ma rẹ riẹ họ oware nọ etẹmpol na u dikihẹ kẹ. Yọ oware nọ u dikihẹ kẹ họ oghẹrẹ nọ ma be rọ gọ Jihova. Eva e were omai gaga nọ Jihova o zizie omai kpobi re ma nyaze te gọe evaọ etẹmpol ologbo riẹ nana.—Hib. 9:11-14; Evia. 3:12; 7:9-17.
a Ẹme-obotọ jọ nọ o rrọ oria Ebaibol nana evaọ Ebaibol Oyibo o ta nọ “ikulu-ebe Ebaibol oke anwae jọ e ta nọ ‘ikiubiti udhozeza (120),’ yọ Ebaibol efa e ta nọ ‘ikiubiti udhe.’”