Kpohọ eme nọ e riẹ eva

Kpohọ oria eware nọ e riẹe eva

IRUẸRU MAI ERỌ OKE NỌ U KPEMU

Evuẹ Ogbotu I Ru Emamọ Usi na Te Eria Sa-sa Evaọ Ireland

Evuẹ Ogbotu I Ru Emamọ Usi na Te Eria Sa-sa Evaọ Ireland

UTU ahwo jọ a ruọ okọ je kpohọ erẹ evaọ Asoi 1910. Nọ a bi okọ na wẹriẹ ruọ unu jọ no evaọ abade na, ahwo nọ a jariẹ a tẹ kparo ruẹ igbehru nọ ẹbe ọrọrọ ọ rrọ nọ oke u muhọ erie ze no. Brọda Charles T. Russell ọ jọ okọ na re, yọ onana o jọ orọ avọ isoi nọ o ro kpobọ Ireland. Russell ọ jọ okọ na kparo ruẹ ekọ ilogbo ivẹ jọ nọ a bi ku, eye họ Olympic gbe Titanic nọ o zue uwhremu na. * Yọ evaọ abọ obei ekọ na, Emọ-Uwuhrẹ Ebaibol a dikihẹ okpa be hẹrẹ iẹe.

Ikpe udhe taure ahwo nana a te ti kpohọ erẹ nana, Brọda Russell o kpohọ erẹwho efa unuẹse buobu no be gwọlọ edhere nọ ọ mai woma nọ a re ro whowho emamọ usi na. Orẹwho Ireland ọ kaki kpohọ evaọ Ahrẹ 1891. Nọ ọ jọ okọ nọ a re se City of Chicago, ọ tẹ kparo ruẹ ọre nọ o kiediwi evaọ ofẹ jọ abade na nọ o te Queenstown, yọ ẹsejọhọ onana o kareghẹhọ iẹe oghẹrẹ nọ ọsẹgboni riẹ o dhesẹ ẹkwotọ rai. Nọ Brọda Russell avọ ahwo nọ a gbe kpohọ ehrẹ na a je bi emamọ ewho sa-sa nọ a ruẹrẹhọ fuafo vrẹ na, a te muẹrohọ nọ ahwo a vọ ekwotọ yena nọ o gwọlọ nọ a re yo usi uwoma na.

Brọda Russell o kpohọ Ireland te isiahrẹ. Ẹme nọ ahwo na a gaviezọ kẹ evaọ orọ ọsosuọ nọ ọ rọ nya, u ru nọ amọfa buobu nọ a yo a je ro kuomagbe ae evaọ iweze efa riẹ. Evaọ Asoi 1903 nọ o zihe evaọ orọ avivẹ, a tẹ jẹ jọ ebe-usi ẹkwotọ na whowho okenọ ọ te rọ nyaze Belfast gbe Dublin kẹ evuẹ sa-sa. Russell ọ ta nọ “ogbotu na ọ jẹ romatotọ gaviezọ” kẹ uzoẹme na “Eyaa nọ A Duwu Iyei Lele,” onọ ọ jọ ta kpahe ẹrọwọ Abraham gbe eghale nọ ahwo-akpọ a ti wo evaọ obaro.

Fikinọ ahwo Ireland a dhesẹ isiuru gaga, Russell ọ tẹ wariẹ ru ọruẹrẹfihotọ nọ o ro zihe kpohọ ẹkwotọ na evaọ orọ avesa. Nọ ọ wariẹ te obei evaọ Ane 1908, inievo isoi jọ i te dede iei rehọ nọ ọ nwani no okọ kpahe no. “Ahwo nọ a wo eriariẹ gaga nọ a bu te egba esa (300)” a gaviezọ kẹ ovuẹ ogbotu nọ ọ kẹ owọwọ ẹdẹ yena nọ uzoẹme riẹ o ta nọ, “Epanọ A ti ro Fi Uvie Setan Kparobọ.” Brọda Russell ọ nabe rọ Ebaibol na kuyo enọ ọjọ nọ ọ jẹ vro avro evaọ usu rai. Evaọ ẹwho Dublin, omọfa jọ ọ jariẹ nọ ọ jẹ vro gaga nọ a re se Mr. O’Connor, ọnọ ọ jọ okere-obe Young Men Christian Associaton (Ukoko Izoge-Emezae Ileleikristi). Ọ tẹ jẹ gwọlọ ru re ogbotu ahwo nọ a bu vi odu ọvo (1,000) nọ e jẹ gaviezọ na a wọso Emọ-Uwuhrẹ Ebaibol na. Kọ eme ọ via?

Joma dai roro kpahe oware nọ o rẹ sae jọnọ o via ẹdẹ yena. Ọzae jọ nọ ọ gwọlọ riẹ uzẹme Ebaibol na ọ nyaze te gaviezọ kẹ ovuẹ ogbotu nọ a whowho evaọ obe-usi na, The Irish Times. Nọ ọ nyaze, udugaga ọ rọ ruẹ oria keria keme oria kpobi o vọ no. Ọ tẹ be nabe gaviezọ kẹ ovuẹ nọ ọzae jọ ọ be kẹ, ọzae na o wo eto efuafo avọ etuagba, yọ o ku ukotu othethei obiebi họ. Nọ ọzae na ọ be kẹ ovuẹ na, yọ ọ be nya kpenẹ avọ enẹ evaọ eplatfọmo na. Ọ be rọ abọ dhesẹ, jẹ romatotọ fa otọ eria ikere sa-sa unọjọ utọjọ, onọ u ru nọ ọzae nana nọ ọ nyaze na o bi ro wo otoriẹ iwuhrẹ Ebaibol na. Dede nọ emaekrofonu ọ riẹ hẹ, uru ọzae na o be rua ruọ ọgwa na soso, yọ ahwo na a romatotọ gaviezọ auwa ọvo gbe ubro soso no. Kẹsena nọ u te okenọ ahwo a sae rọ nọ enọ, ọzae nana nọ a re se O’Connor na gbe amọfa jọ a tẹ vro gaga kpahe eme jọ nọ ọ ta. Rekọ ọzae na ọ rọ Ebaibol na kiyo rai kpobi gbagba. Ogbotu na ọ tẹ tehe abọ ro dhesẹ nọ iyo na e vọ rae eva. Nọ ẹvohẹ na o kuhọ no, ọzae nọ o wo isiuru na ọ tẹ nyabru emọ-uwuhrẹ Ebaibol na inọ ọ gwọlọ gbe wuhrẹ eware efa. Inievo nọ e rọ ẹro ruẹ a ta nọ enẹ ahwo buobu a ro wuhrẹ uzẹme na.

Brọda Russell ọ ruọ okọ nọ a re se Mauretania no New York evaọ Asoi 1909 kpohọ ẹkwotọ ọvona evaọ orọ avene. Nọ ọ jẹ nya ọkpọna, ọ wha Brọda Huntsinger lele oma, ọnọ o re kere eware vẹrẹ gaga, re nọ a ti bi evaọ ethẹ na, ọ vẹ hae rọ oke yena se eme nọ a gwọlọ kere fihọ Uwou-Eroro na kẹe. Ahwo egba ene gbe udhuvẹ gbikpe (450) a gaviezọ kẹ ovuẹ ogbotu nọ Brọda Russell ọ kẹ evaọ Belfast, yọ udhusoi (100) a dikihẹ fikinọ oria nọ a rẹ keria o gbẹ jariẹ hẹ.

Brọda C. T. Russell nọ ọ rrọ okọ na Lusitania

Epọvo na o jọ evaọ orọ avisoi nọ ọ nya, onọ ma ta evaọ obọ emuhọ na. Nọ ọ kẹ ovuẹ na re no evaọ ẹwho Dublin, Brọda Russell ọ romatotọ kuyo enọ ọgba-uwuhrẹ Ebaibol jọ nọ O’Connor ọ wha lele oma ze. Yọ onana u ru eva were ogbotu na soso. Okiokiọ riẹ, Emọ-Uwuhrẹ Ebaibol na a tẹ ruọ okọ kpobọ Liverpool jẹ jọ etẹe ruọ okọ ulogbo nọ a re se Lusitania zihe kpobọ New York. *

Ovuẹ ogbotu nọ a whowho evaọ obe-usi na Irish Times, orọ Asoi 20, 1910

A whowho evuẹ ogbotu Brọda Russell efa nọ ọ kẹ evaọ orọ avọ ezeza gbe orọ avọ ihrẹ nọ o zihe kpohọ ẹkwotọ na evaọ 1911. Evaọ amara Ane, Emọ-Uwuhrẹ Ebaibol udhe e jọ Belfast kẹ ovuẹ na “Hereafter” (Oware nọ O rẹ Via nọ Ohwo O te Whu). Yọ ahwo idu ivẹ (2,000) a gaviezọ kẹ ovuẹ nana. O’Connor ọ wariẹ wha ọgba-uwuhrẹ egagọ jọ ze nọ ọ nọ enọ buobu, yọ eva e were ogbotu na gaga re nọ a rọ Ikereakere na kiyo rai kpobi. Evaọ amara Akpe gbe Akpegbọvo ọrọ ukpe yena ọvona, Emọ-Uwuhrẹ Ebaibol na a kpohọ ewho efa sa-sa, yọ ahwo a nya ziezi nọ a gaviezọ re. O’Connor avọ ahwo udhusoi (100) a tẹ jẹ gwọlọ wha ozighi fihọ ovuẹ jọ nọ a wariẹ kẹ evaọ Dublin, rekọ ogbotu na kpobi ọ jọ abọ oniọvo nọ o je ru ẹme na.

Dede nọ Brọda Russell ọ jẹ hae mae kẹ evuẹ nana, ọ ta nọ “Ohwo ọvo ọ rrọ họ nọ iruo na e rẹ nyaharo ababọ riẹ hẹ” keme “Ọghẹnẹ o wo iruo na, orọnikọ ohwo-akpọ họ.” Evuẹ ogbotu nọ a jẹ hai whowho evaọ ebe-usi na a je ro zizie ahwo buobu kpohọ iwuhrẹ nọ a jẹ hai ru oke yena, yọ iwuhrẹ yena ahwo buobu a jọ riẹ uzẹme Ebaibol na. Eme u no onana ze? Evuẹ ogbotu na i ru nọ emamọ usi na u ro te eria sa-sa, je ru nọ a sae rọ to ikoko sa-sa họ evaọ Ireland.​—Iruẹru Mai erọ Oke nọ U Kpemu Evaọ obọ Britain.

^ edhe-ẹme 3 Oware wọhọ ikpe ivẹ nọ i lele i rie okọ Titanic na u ro zue.

^ edhe-ẹme 9 A sa okọ Lusitania na raha uwhremu na evaọ unueri nọ o rrọ obọze ovatha-ọre Ireland, Amara Asoi 1915.