UZOẸME UWUHRẸ 25
OLE AVỌ 7 Jihova Họ Ogaga Mai
Kareghẹhọ nọ Jihova Họ “Ọghẹnẹ nọ Ọ Rrọ Uzuazọ Na”
“Jihova ọ rrọ uzuazọ!”—OL. 18:46.
OWARE NỌ A JARIẸ TA KPAHE
Ma te ruẹ nọ ma tẹ be kareghẹhọ nọ Jihova Ọghẹnẹ nọ ma be gọ na ginọ “Ọghẹnẹ nọ ọ rrọ uzuazọ,” udu o rẹ jọ omai kosi.
1. Ghelọ edele ebẹbẹ nọ i bi te idibo Jihova na, ẹvẹ a be sai ro thihakọ?
EBAIBOL ọ ta nọ oke nana nọ ma rrọ na, yọ “oke obẹbẹ nọ o rẹ bẹ ẹria.” (2 Tim. 3:1) Ebẹbẹ nọ i bi te ahwo kpobi evaọ akpọ na i bi te omai re, a te bi je kpokpo omai kugbe. Kọ eme o bi fiobọhọ kẹ omai nọ ma gbẹ be sae rọ gọ Jihova dede nọ ma wo ebẹbẹ buobu? Oware jọ nọ u bi fiobọhọ kẹ omai họ ma riẹ nọ Jihova yọ “Ọghẹnẹ nọ ọ rrọ uzuazọ.”—Jeri. 10:10; 2 Tim. 1:12.
2. Eme ma rẹ kareghẹhọ nọ o rẹ lẹliẹ udu jọ omai awọ?
2 Jihova ọ ginẹ rrọ oria jọ, yọ o bi fiobọhọ kẹ omai re ma sai thihakọ ebẹbẹ mai. Ọ rẹ rọ ẹro da uvẹ kpobi nọ o re ro fiobọhọ kẹ omai. (2 Irv. 16:9; Ol. 23:4) Ma tẹ be kareghẹhọ nọ Jihova Ọghẹnẹ nọ ma be gọ na ginọ Ọghẹnẹ nọ ọ rrọ uzuazọ, ma rẹ sae rọ udu dhe ẹbẹbẹ kpobi nọ o te omai. Oware nọ u fiobọhọ kẹ Devidi ovie na oye.
3. Eme o lẹliẹ Devidi ta nọ “Jihova ọ rrọ uzuazọ”?
3 Devidi ọ riẹ Jihova ziezi, yọ ọ rẹroso ẹe. Okenọ ewegrẹ riẹ, te Sọl te, a jẹ gwọlọ iẹe re a kpei, ọ lẹ se Jihova nọ jọ o fiobọhọ kẹe. (Ol. 18:6) Ọghẹnẹ o yo olẹ riẹ, ọ tẹ thọe no obọ ewegrẹ riẹ. O tẹ so ẹe ze nọ ọ rọ ta nọ: “Jihova ọ rrọ uzuazọ!” (Ol. 18:46) Orọnikọ thakpinọ Jihova ọ rrọ uzuazọ ọvo Devidi ọ be ta na ha. Obe jọ o ta nọ ẹme nọ Devidi ọ ta na o dhesẹ nọ o fievahọ Jihova. Ọ riẹ nọ Jihova yọ “ọghẹnẹ nọ ọ rrọ uzuazọ nọ o re fiobọhọ kẹ ahwo riẹ ẹsikpobi.” Eware nọ Devidi ọ rọ ẹro ruẹ e lẹliẹ e riẹ riẹ nọ Ọghẹnẹ ọ ginẹ rrọ oria jọ. Yọ u fo nọ ọ rẹ gọe je jiri ei.—Ol. 18:28, 29, 49.
4. Nọ ma tẹ be kareghẹhọ nọ Jihova yọ Ọghẹnẹ nọ ọ ginẹ rrọ oria jọ, eme u re fiobọhọ kẹ omai ru?
4 U te gine mu omai ẹro ziezi inọ Jihova yọ Ọghẹnẹ nọ ọ ginẹ rrọ uzuazọ, ma te gwọlọ nọ ma rẹ rọ eva mai kpobi gọe. U ti ru nọ ma ti ro thihakọ ebẹbẹ nọ ma wo, ma ve ti je kru oma ga evaọ iruo Jihova. Yọ ma te rọwo no abotọ riẹ hẹ.
ỌGHẸNẸ NỌ Ọ RRỌ UZUAZỌ NA Ọ TE KẸ OWHẸ ẸGBA
5. Eme ọ rẹ kẹ omai udu nọ ẹbẹbẹ o te te omai? (Ahwo Filipai 4:13)
5 Ma tẹ be kareghẹhọ nọ Jihova ọ rrọ uzuazọ yọ o ti fiobọhọ kẹ omai, ma ti wo ẹgba nọ ma re ro thihakọ odawọ kpobi nọ u te omai, te o kawo te o rro. Ẹbẹbẹ ọvo nọ ọ rro vi Ọghẹnẹ mai na abọ ọ rrọ họ. Ọye họ Erumeru na, yọ ọ rẹ sae kẹ omai ẹgba nọ ma re ro thihakọ riẹ. (Se Ahwo Filipai 4:13.) Nọ Jihova ọ rrọ omai emu na, udu u re kpoho omai hi nọ ẹbẹbẹ o te te omai. Ma te rri oghẹrẹ nọ o ro fiobọhọ kẹ omai oke jọ nọ ma wo ẹbẹbẹ, o rẹ lẹliẹ omai riẹ nọ o ti fiobọhọ kẹ omai nọ ebẹbẹ nọ e rro vi eyena e tẹ maki te omai.
6. Eware vẹ e via okenọ Devidi ọ jọ ọmaha nọ o lẹliẹ e riẹ fievahọ Jihova gaga?
6 Obọnana joma dhunu te eware ivẹ jọ nọ e via nọ e lẹliẹ Devidi fievahọ Jihova gaga. Okenọ ọ jọ ọmaha nọ o je su igodẹ ọsẹ riẹ, ẹdẹ jọ adaka ọ tẹ nyaze, ọ tẹ be wọ ogodẹ jọ vrẹ. Rekọ Devidi o te lei mu, o te mi ei ogodẹ na. Ẹdẹfa, okpohrokpo ọ tẹ jẹ nyaze te wọ ogodẹ. Ozọ u mu Devidi hi, ere o ro lei o te je mi ei ogodẹ na. Rekọ ọ ta nọ ẹgba obọriẹ o ro ru ei hi. Ọ riẹ nọ Jihova ọye o fiobọhọ kẹe. (1 Sam. 17:34-37) Devidi ọ jẹ hae kareghẹhọ eware nana. Yọ i ru nọ o ro fievahọ Ọghẹnẹ nọ ọ rrọ uzuazọ na inọ ọ te kẹe ẹgba nọ o ti ro ru eware efa.
7. Eme Devidi o roro kpahe nọ o lẹliẹ e riẹ gbaudu nyai dikihẹ inọ ọ rẹ họre Goliat?
7 U wo oware ofa jọ nọ o via okenọ Devidi ọ gbẹ jọ uzoge. Ẹdẹ jọ, o kpohọ obonọ ahwo Izrẹl a bi jo fi ẹmo. Ọ tẹ ruẹ nọ ozọ u bi mu egbaẹmo Izrẹl gaga fiki ọgwara Filistia jọ nọ ọ nyaze te “poviẹ egbaẹmo Izrẹl.” (1 Sam. 17:10, 11) Oware nọ o jẹ lẹliẹ ozọ mu ai na họ, oghẹrẹ nọ ọ rro te gbe eme nọ i bi no unu riẹ ze a je rri. (1 Sam. 17:24, 25) Rekọ Devidi o se eyena kpobi gboware ovo ho. O rri rie nọ orọnikọ egbaẹmo Izrẹl gheghe o bi seha kẹ na ha, rekọ “egbaẹmo Ọghẹnẹ nọ ọ rrọ uzuazọ na.” (1 Sam. 17:26) Jihova ọvo Devidi o je roro kpahe. Ọ riẹ nọ epanọ o fiobọhọ kẹe okenọ erao ijihẹ e nyaze te wọ igodẹ riẹ na, o ti fiobọhọ kẹe evaọ onana. O tẹ so ẹe ze nọ ọ rọ nyae họre Goliat, o te kpei.—1 Sam. 17:45-51.
8. Eme o rẹ lẹliẹ omai kareghẹhọ nọ Jihova o ti fiobọhọ kẹ omai nọ ebẹbẹ i te te omai? (Rri uwoho na re.)
8 Mai omamai, ma tẹ be hae kareghẹhọ nọ Ọghẹnẹ ọ ginẹ rrọ uzuazọ, yọ o ti fiobọhọ kẹ omai, o te lẹliẹ omai dikihẹ ga nọ ebẹbẹ i te te omai. (Ol. 118:6) Ma tẹ be hae kareghẹhọ eware nọ Ọghẹnẹ o ru no, o te lẹliẹ omai fievahọ iẹe. Daoma hai se iku epanọ Jihova o ro siwi ahwo riẹ evaọ oke nọ u kpemu. Ma rẹ jọ Ebaibol ruẹ iku itieye na. (Aiz. 37:17, 33-37) U te no ere no, hai je kpohọ oria itanẹte mai jw.org, re who se iku epanọ Jihova o ro fiobọhọ kẹ inievo mai jọ no evaọ oke mai na. Whọ vẹ jẹ hae kareghẹhọ eware nọ Ọghẹnẹ o ru kẹ owhẹ no. Whọ gbẹ sae kareghẹhọ okpoware ovo nọ Jihova o ru kẹ owhẹ nọ o wọhọ okpohrokpo avọ adaka nọ Devidi o kpe na ha, whọ daezọ họ. Fikieme ma rọ ta ere? Keme whọ te kareghẹhọ eware buobu nọ i dhesẹ nọ Jihova ọ rrọ kugbe owhẹ. Ọye o ru nọ whọ sai ro vuhu ukoko na mu. (Jọn 6:44) Yọ ẹgba riẹ whọ rọ rrọ ukoko na rite inẹnẹ na. Kọ u gbe ti woma re whọ lẹe inọ o fiobọhọ kẹ owhẹ kareghẹhọ epanọ o ro yo elẹ ra no? Whọ sae jẹ lẹe inọ o fiobọhọ kẹ owhẹ kareghẹhọ eware jọ nọ o ru kẹ owhẹ no okenọ whọ rọ gwọlọ eware yena gaga, gbe epanọ ọ rọ wọ owhẹ no ẹbẹbẹ ologbo jọ. Eware itieye na nọ who re roro kpahe e rẹ lẹliẹ owhẹ rẹroso Jihova inọ o ti gbe fiobọhọ kẹ owhẹ.
9. Ẹvẹ u fo nọ ma re rri ebẹbẹ nọ i te omai? (Itẹ 27:11)
9 Nọ ma tẹ kareghẹhọ nọ Jihova nọ ma be gọ na ọ ginẹ rrọ oria jọ, o rẹ whae ze nọ ma re ro rri ebẹbẹ mai oghẹrẹ nọ u fo nọ ma re rri rai. Eme o lẹliẹ omai ta ere? Keme ma te kareghẹhọ nọ okpẹme jọ ọ rrọ udevie Jihova avọ Setan nọ u te omai re. Yọ ma ti rri ẹbẹbẹ nọ o te omai wọhọ uvẹ nọ ma re ro ru eva were Jihova evaọ ẹme nọ ọ rrọ otọ na. Setan ọ ta nọ uye u te te omai, ma rẹ siọ Jihova ba ẹgọ. (Job 1:10, 11; se Itẹ 27:11.) Rekọ nọ ma tẹ gbẹ be gọ Jihova dede nọ ma wo ẹbẹbẹ, u re dhesẹ nọ ma you Jihova. O vẹ wọhọ ẹsenọ ma be ta nọ, ‘Ẹdhọ, whẹ ọtọrue.’ Ebẹbẹ vẹ who wo? Kọ egọmeti o bi kpokpo owhẹ? Kọ akpọ ọ rrọ gaga kẹ owhẹ? Kọ ahwo a re le owhẹ nọ who te kpohọ usi uwoma, binikọ who wo ẹbẹbẹ ọfa jọ? Nọ who te wo ẹbẹbẹ, kareghẹhọ nọ uvẹ nọ who re ro ru udu Jihova ghọghọ oye u rovie kẹ owhẹ na. Yọ Jihova ọ te nyasiọ owhẹ ba re odawọ na o yawo owhẹ oma vrẹta ha. (1 Kọr. 10:13) Ọ te kẹ owhẹ ẹgba nọ who re ro thihakọ riẹ.
ỌGHẸNẸ NỌ Ọ RRỌ UZUAZỌ NA Ọ TE HWOSA KẸ OWHẸ
10. Eme Ọghẹnẹ nọ ọ rrọ uzuazọ na o ti ru kẹ ahwo nọ a be gọe?
10 Jihova ọ rẹ hwosa kẹ ohwo kpobi nọ ọ gọ riẹ. (Hib. 11:6) Edhere jọ nọ ọ be rọ hwosa kẹ omai enẹna họ, o ru nọ udu u ro te omai otọ, ma te je wo evawere. Yọ evaọ obaro, ọ te kẹ omai uzuazọ ebẹdẹ bẹdẹ. Ma riẹ nọ o ti gine ru ei keme ọ gwọlọ ru ei, yọ o wo ẹgba nọ o re ro ru ei. Fikinọ u mu omai ẹro inọ ọ te hwosa kẹ omai, ma be rọ ajọwha ru iruo nọ ọ kẹ omai wọhọ epanọ idibo riẹ oke anwae a je ru. Timoti yọ ohwo jọ nọ ọ rọ ajọwha ru iruo Ọghẹnẹ evaọ oke riẹ.—Hib. 6:10-12.
11. Eme u ru nọ Timoti ọ jẹ rọ daoma gaga evaọ ukoko na? (1 Timoti 4:10)
11 Se 1 Timoti 4:10. Timoti ọ riẹ nọ Ọghẹnẹ nọ ọ rrọ uzuazọ na ọ te hwosa kẹe. U te ru nọ ọ jẹ rọ daoma gaga evaọ ukoko na. Eware vẹ ọ jẹ daoma ru? Pọl ukọ na ọ ta nọ jọ ọ gbẹ daoma riẹ epanọ a re wuhrẹ ahwo jẹ ta ẹme ruọ ahwo oma. O ve je wo emamọ uruemu nọ te emaha te ekpako a rẹ sae rọ aro kele. U wo eware jọ nọ e lọhọ tere he nọ a vuẹ riẹ nọ o ru. Ojọ họ, jọ ọ hae kpọ ahwo vi. Rekọ jọ o ru ei avọ uyoyou. (1 Tim. 4:11-16; 2 Tim. 4:1-5) Timoti ọ riẹ nọ ahwo a gbẹ make riẹ eware jọ nọ o bi ru evaọ ukoko na ha, hayo a riẹ rekọ a se rai gboware ovo ho, Jihova ọ te hwosa kẹe.—Rom 2:6, 7.
12. Eme o rẹ lẹliẹ ekpako na ru iruo nọ a kẹ rai ziezi? (Rri uwoho na re.)
12 Ekpako ukoko na omarai a riẹ nọ Jihova ọ be ruẹ iruo nọ a bi ru yọ eva e be were iẹe. Iruo jọ nọ ekpako na a bi ru họ, a rẹ nyae tuduhọ inievo na awọ, a ve je ru ẹme evaọ ewuhrẹ. Ekpako buobu a re ru iruo ebabọ evaọ ukoko na, yọ a rẹ dhogbo bru inievo nọ eware okpẹtu e via kẹ. Ekpako jọ a rrọ Itu nọ I re Weze Bru Enọ E be Mọ, yọ efa a rrọ Egbẹgwae Ẹmeọta-Kugbe Ahwo Iwou-Imu. Ekpako nọ i bi ru iruo nana a riẹ nọ Jihova a bi ru iruo na kẹ orọnọ ohwo-akpọ họ. Fikiere a be rọ oma rai kpobi kẹ iruo na, yọ u mu rai ẹro nọ Ọghẹnẹ ọ te hwosa kẹ ae.—Kọl. 3:23, 24.
13. Ẹvẹ Jihova o bi rri iruo nọ mai omomọvo o bi ru kẹe?
13 Ohwo kpobi ọ sae jọ ọkpako ukoko ho. Rekọ mai kpobi ma sai ru iruo kẹ Jihova. Eva e rẹ were Ọghẹnẹ mai gaga nọ ma tẹ be rọ ẹgba mai kpobi ru iruo riẹ. Ma te ru unevaze, o make kawo, o re muẹrohọ iẹe. Eva e rẹ were iẹe nọ ma tẹ kpare obọ re ma kẹ uyo evaọ ewuhrẹ dede nọ oma o be vuọ omai. Yọ oma mai o rẹ were iẹe gaga nọ ma tẹ kpairoro vrẹ oware nọ ohwo o ru omai thọ, jẹ rọvrẹ riẹ. Whọ gbẹ be sae maki ru te epanọ whọ gwọlọ ru te he, riẹ nọ utho nọ who bi ru na o be were Jihova. O you owhẹ, yọ ọ te hwosa kẹ owhẹ.—Luk 21:1-4.
WHO NO AKOTỌ ỌGHẸNẸ NỌ Ọ RRỌ UZUAZỌ NA HA
14. Nọ ma tẹ kẹle Jihova gaga, eme o te lẹliẹ omai ru nọ odawọ u te te omai? (Rri uwoho na re.)
14 U te gine mu omai ẹro nọ Jihova ọ rrọ oria jọ, o rẹ lẹliẹ omai kẹnoma kẹ eware nọ e rẹ dhae eva. Oware nọ u fiobọhọ kẹ Josẹf oye. Ọ rọwo nọ o re gbe-ọfariẹ hẹ. Ọ riẹ nọ Ọghẹnẹ ọ be ruẹ e riẹ, yọ ọ gwọlọ ru eva dha Ọghẹnẹ hẹ. (Emu. 39:9) Nọ ma tẹ be hae lẹ se Jihova gaga je wuhrẹ ẹme riẹ, ma te kẹle Jihova gaga, yọ o te wọhọ ẹsenọ ma be ruẹ e riẹ. Usu mai avọ iẹe o vẹ te kpekpe gaga. Usu mai avọ Jihova o tẹ kpekpe, ma te kẹnoma kẹ oware kpobi nọ o rẹ dhae eva.—Jem. 4:8.
15. Eme ma wuhrẹ no oware nọ o via kẹ ahwo Izrẹl okenọ a jọ obọ udhude na ze? (Ahwo Hibru 3:12)
15 Nọ o tẹ thọrọ ohwo ẹro no inọ Jihova yọ Ọghẹnẹ nọ ọ rrọ uzuazọ, yọ ekie ohwo yena ọ vẹrẹ no. Nwanọ oware nọ o via kẹ ahwo Izrẹl okenọ a jọ udhude na oye. A riẹ nọ Jihova ọ rrọ, rekọ nọ u te oria jọ, a te je roro nọ Jihova ọ te sae rẹrote ai hi. A tubẹ nọ inọ: “Kọ Jihova ọ rrọ udevie mai manikọ ọ rrọ udevie mai hi?” (Ọny. 17:2, 7) O tẹ whae ze nọ a ro mu Ọghẹnẹ họ ẹwọso. Joma rọ aro kele uruemu aghẹmeeyo rai hi. A kere iku rai fihọ Ebaibol na re o jọ unuovẹvẹ kẹ omai.—Se Ahwo Hibru 3:12.
16. Eme o gbẹ rọ lọhọ tere he re ma gọ Jihova evaọ akpọ nana?
16 Re ohwo ọ sae kẹle Jihova ziezi evaọ akpọ nana nọ ma rrọ na, o lọhọ tere he. Ahwo buobu a tubẹ rọwo nọ Ọghẹnẹ ọ rrọ họ. Yọ o wọhọ nọ ahwo nọ a be daezọ ẹme Ọghẹnẹ hẹ, ae eware e be mai woma kẹ. Ma te rri rai, ẹsejọhọ ma vẹ te nọ omamai nọ, ‘Kọ eme mẹ be gọ Ọghẹnẹ kẹ?’ Ma te nwane ta nọ Ọghẹnẹ ọ rrọ họ họ, rekọ ma sai muhọ eroro inọ, ‘Kọ o ti gine fiobọhọ kẹ omẹ?’ Odibo Ọghẹnẹ nọ o kere Olezi avọ 73 na o je roro ere re. Nọ ọ ruẹ ahwo nọ a be jọ izi Ọghẹnẹ zue, ghele na yọ a be reakpọ, o te je roro nọ, ‘Kọ erere jọ ọ riẹ dede re ohwo ọ gọ Ọghẹnẹ?’—Ol. 73:11-13.
17. Eme ma rẹ hae kareghẹhọ nọ u ti fiobọhọ kẹ omai gbẹ gọ Jihova vrẹ ọvo?
17 Kọ eme o fiobọhọ kẹ ọso-ilezi yena si iroro yena no udu no? O roro kpahe oware nọ o te via kẹ ahwo nọ a be daezọ Jihova ha. (Ol. 73:18, 19, 27) Yọ o roro kpahe irere nọ i re te ohwo nọ ọ be gọ Ọghẹnẹ. (Ol. 73:24) Ere u fo nọ ma re ru re. Joma hae kareghẹhọ eghale nọ ma wo no fiki Jihova nọ ma be gọ. Ma ve je roro kpahe oghẹrẹ nọ uzuazọ mai o hae jọ, o hae jọ nọ ma be gọ Jihova ha. U ti fiobọhọ kẹ omai gbe ru oware nọ Ọghẹnẹ ọ gwọlọ. Ma vẹ te ta ọkpọ ẹme nọ ọso-ilezi na ọ ta inọ: “Rọkẹ omẹ, Ọghẹnẹ nọ me re si kẹle u woma kẹ omẹ.”—Ol. 73:28.
18. Fikieme ozọ u gbe ro mu omai hi fiki eware nọ e te via evaọ obaro?
18 Ma rẹ sai thihakọ ẹbẹbẹ kpobi nọ o te omai evaọ edẹ urere nana keme ma be “gbodibo kẹ Ọghẹnẹ uzẹme nọ ọ rrọ uzuazọ na.” (1 Tẹs. 1:9) Jihova nọ ma be gọ na yọ Ọghẹnẹ nọ ọ ginẹ rrọ uzuazọ, yọ o re fiobọhọ kẹ ahwo nọ a be gọe. O fiobọhọ kẹ idibo riẹ evaọ oke anwae, yọ o bi fiobọhọ kẹ omai nẹnẹ re. Kẹle na, uye ulogbo nọ ma re ruẹ ọkpọ riẹ ẹdẹvo evaọ akpọ na ha u ti du lahwe. Rekọ ozọ u ti mu omai hi, keme Jihova ọ te jọ kugbe omai. Mai kpobi “ma sai kru udu ga ziezi, ma vẹ ta nọ: ‘Jihova họ ọnọ o bi fiobọhọ kẹ omẹ; ozọ u re mu omẹ hẹ.’”—Hib. 13:5, 6.
OLE AVỌ 3 Whẹ Ma Rẹroso