Ileleikristi A Rẹ Rọ Ẹzi Gbe Uzẹme Gọ
Ileleikristi A Rẹ Rọ Ẹzi Gbe Uzẹme Gọ
“Ọghẹnẹ họ ẹzi, enọ e be gọ e, e rẹ rọ ẹzi gbe uzẹme gọ e hrọ.”—JỌN 4:24.
1. Didi oghẹrẹ egagọ e rẹ were Ọghẹnẹ?
ỌMỌ nọ Jihova ọvo ọ ma, Jesu Kristi, o g’enu hu kpahe egagọ nọ e rẹ were Ọsẹ obọ odhiwu riẹ. Okenọ ọ jẹ ta usiuwoma kẹ aye Sameria jọ eva oza kẹle okpẹwho Saeka, Jesu ọ ta nọ: “Wha be gọ ọnọ wha riẹ hẹ; ma be gọ ọnọ ma riẹ, keme esiwo obọ ahwo Ju o nọ ze. Rekọ oke o be tha, orọ enẹna, nọ e nọ e rẹ ghinẹ gọ e, a rẹ te rehọ ẹzi gbe uzẹme gọ Ọsẹ na; keme itieye Ọsẹ na ọ guọlọ nọ e rẹ gọ e. Ọghẹnẹ họ ẹzi, enọ e be gọ e, e rẹ rọ ẹzi gbe uzẹme gọ e hrọ.” (Jọn 4:22-24) Eme họ otofa eme eyena?
2. Diẹse ahwo Sameria a si egagọ rai n’oze?
2 Ahwo Sameria a wo eriwo egagọ erue. Ebe isoi ọsosuọ erọ Ikereakere Efuafo na ọvo a jẹ rehọ—yọ enana yọ enọ ae ọvo a fa kẹ omarai, onọ a re se Ebe Isoi Ọsosuọ Sameria na. Ahwo Sameria a ghinẹ riẹ Ọghẹnẹ hẹ, rekọ a rehọ eriariẹ Ikereakere na kẹ ahwo Ju. (Ahwo Rom 3:1, 2) O lọhọ kẹ ahwo Ju ẹrọwọ gbe amọfa re a reawere aruoriwo Jihova. Rekọ eme onana o gwọlọ mi ai?
3. Eme o gwọlọ mi omai re ma sae rọ “ẹzi gbe uzẹme” gọ Ọghẹnẹ?
3 Re a ru Jihova eva were, eme u fo nọ ahwo Ju, ahwo Sameria, gbe ahwo anwae efa a re ru? A rẹ rehọ “ẹzi gbe uzẹme gọ e.” Yọ ere ma re ru re. Dede nọ egagọ Ọghẹnẹ e rẹ jọ jajaja, hayo avọ ọwhọ, u ve je no udu nọ o vọ avọ uyoyou gbe ẹrọwọ ze, ẹgọ Ọghẹnẹ evaọ ẹzi o gwọlọ nnọ ẹzi ọfuafo na ọ rẹ j’omai oma ma ve je fi oma mai h’otọ re o kpọ omai. Ẹkwoma ewuhrẹ gbe efihiruo Ẹme Ọghẹnẹ, ẹzi hayo ẹgba iroro mai ọ rẹ rọwo kugbe oriẹ. (1 Ahwo Kọrint 2:8-12) Re Jihova ọ jẹ egagọ mai rehọ, ma rẹ rọ uzẹme gọ e re. O rẹ rọwo kugbe oware nọ Ẹme Ọghẹnẹ, Ebaibol na, o dhesẹ via kpahe iẹe gbe ẹjiroro riẹ.
A Rẹ Sae Ruẹ Uzẹme
4. Ẹvẹ otujọ o rri uzẹme?
4 Ahwo jọ nọ a bi wuhrẹ eriariẹ-ikpehru a wo eriwo na inọ ohwo-akpọ ọ sai wo uzẹme kpobi vọvọ họ. Evaọ uzẹme, okere-ebe Sweden na, Alf Ahlberg, o kere nọ: “Oghẹrẹ nọ enọ eriariẹ-ikpehru jọ e rrọ, o re bẹbẹ re a kẹ ae uyo ọvo.” Dede nọ ejọ e rẹ ta nọ ubro uzẹme ọvo o rrọ, ere o ghinẹ rrọ? Jesu Kristi o rri rie ere he.
5. Fikieme Jesu ọ jẹ ziọ akpọ na?
5 Rehọ iẹe nọ whọ be ruẹ oware nọ o jẹ via na: O jọ emuhọ ukpe 33 C.E., yọ Jesu o dikihẹ aro ọ Pọntiọs Pailet, Ọba Rom na. Jesu ọ ta kẹ Pailet nọ: “Fiki onana mẹ jẹ ze evaọ akpọ na, re me se isẹi kẹ uzẹme.” Pailet ọ tẹ nọ inọ: “Eme họ uzẹme?” Rekọ ọ hẹrẹ ẹme nọ Jesu ọ te kpahe he.—Jọn 18:36-38.
6. (a) Ẹvẹ a f’otọ “uzẹme”? (b) Didi uwou Jesu o vi ilele riẹ?
6 A f’otọ “uzẹme” wọhọ “ekru eware nọ e ghinẹ rrọ, eware nọ e via, gbe eware imuẹro.” (Webster’s Ninth New Collegiate Dictionary) Kọ uzẹme eware gheghe Jesu o se isẹi kpahe? Ijo. O wo ugogo uzẹme jọ h’iroro. O vi ilele riẹ uwou re a whowho uzẹme utioye na re, keme ọ ta kẹ ae nọ: “Wha wuhrẹ ahwo erẹwho kpobi, wha họ ae ame evaọ odẹ Ọsẹ, gbe Ọmọ gbe Ẹzi Ẹri, wha wuhrẹ ai, re a ru eware kpobi nọ mẹ vuẹ owhai.” (Matiu 28:19, 20) Taure ekuhọ eyero eware ọnana ọ tẹ te ze, uvi ilele Jesu a ti whowho “uzẹme usiuwoma na” evaọ akpọ soso. (Ahwo Galesha 2:14) A ti ru onana evaọ orugba eme Jesu na: “A rẹ te vuẹ ovuẹ usiuwoma uvie na kẹ akpọ na kpobi, re o jọ isẹi kẹ erẹwho akpọ na kpobi; kẹsena urere u te zi te.” (Matiu 24:14) Fikiere, u wuzou re ma vuhu enọ i bi wuhrẹ erẹwho kpobi uzẹme na ẹkwoma ẹta usiuwoma Uvie na.
Epanọ Ma Rẹ Sai ro Wuhrẹ Uzẹme Na
7. Ẹvẹ who re ro dhesẹ nọ Jihova họ Ehri uzẹme na?
7 Jihova họ Ehri uzẹme abọ-ẹzi. Evaọ uzẹme, Devidi ọso-ilezi na o se Jihova “Ọghẹnẹ ọtẹruo.” (Olezi 31:5; 43:3) Jesu ọ rọwo nnọ ẹme Ọsẹ riẹ uzẹme, ọ tẹ jẹ ta nọ: “A kere họ eva eruẹaro na nọ, ‘Ai kpobi Ọghẹnẹ o re ti wuhrẹ.’ Kohwo kohwo nọ o yo, je wuhrẹ no obọ Ọsẹ na ze, o bru omẹ ze.” (Jọn 6:45; 17:17; Aizaya 54:13) U re vevẹ, Jihova, Owuhrẹ Ologbo na họ, ọnọ o re wuhrẹ enọ e be gwọlọ uzẹme na. (Aizaya 30:20, 21) Enọ e be gwọlọ uzẹme na a re wo “eriariẹ Ọghẹnẹ.” (Itẹ 2:5) Yọ Jihova avọ uyoyou o wuhrẹ hayo kpeze uzẹme na no evaọ idhere sa-sa.
8. Idhere vẹ Ọghẹnẹ o ro wuhrẹ hayo vi uzẹme na se ahwo no?
8 Wọhọ oriruo, Ọghẹnẹ ọ rọ ẹkwoma enjẹle kpeze Uzi na se emọ Izrẹl. (Ahwo Galesha 3:19) Evaọ ewezẹ, ọ yeyaa eghale kẹ esẹ-ode na, Abraham gbe Jekọp. (Emuhọ 15:12-16; 28:10-19) Ọghẹnẹ ọ tubẹ t’ẹme no obọ odhiwu ze, wọhọ oriruo okenọ Jesu ọ jẹ họ-ame nọ a ro yo eme urirẹ enana evaọ otọakpọ: “Ọnana họ Ọmọ oyoyou mẹ, ọnọ ọ were omẹ hrọ.” (Matiu 3:17) Ma rẹ sae jẹ kẹ uyere inọ Ọghẹnẹ o vi uzẹme na se ahwo ẹkwoma ẹgba ẹzi nọ ọ kẹ ahwo nọ a kere Ebaibol na. (2 Timoti 3:16, 17) Ẹkwoma ewuhrẹ no Ẹme Ọghẹnẹ ze, ma rẹ sai fi ‘ẹrọwọ họ uzẹme na.’—2 Ahwo Tẹsalonika 2:13.
Uzẹme na avọ Ọmọ Ọghẹnẹ
9. Ẹvẹ Ọghẹnẹ ọ rọ rehọ Ọmọ riẹ rovie uzẹme na no?
9 Maero Ọghẹnẹ ọ rọ Ọmọ riẹ, Jesu Kristi, ro rovie uzẹme na kẹ ahwo-akpọ no. (Ahwo Hibru 1:1-3) Evaọ uzẹme, Jesu ọ ta uzẹme na wọhọ epanọ uvumọ ohwo ọ re tae he. (Jọn 7:46) Okenọ o tube tovrẹ kpohọ obọ odhiwu no, o rovie uzẹme nọ u no obọ Ọsẹ riẹ ze via. Wọhọ oriruo, Jọn ukọ na o wo “eviavia Jesu Kristi nọ Ọghẹnẹ ọ rọ kẹe re o dhesẹ kẹ idibo riẹ eware nọ e rẹ te via enẹna.”—Eviavia 1:1-3.
10, 11. (a) Eme uzẹme nọ Jesu o se isẹi kẹ na u w’obọ kugbe? (b) Ẹvẹ Jesu o ro ru uzẹme na gba?
10 Jesu ọ ta kẹ Pọntiọs Pailet inọ Ọ nyaze otọakpọ na ti se isẹri kpahe uzẹme na. Evaọ etoke odibọgba riẹ, Jesu o rovie via inọ uzẹme oyena u w’obọ kpahe ẹkpare kpehru esuo Jihova ẹkwoma Uvie Ọghẹnẹ nọ Kristi ọ rrọ Ovie riẹ na. Rekọ isẹi ise kẹ uzẹme na o gwọlọ vi usiuwoma ota gbe iruo ewuhrẹ nọ Jesu o re ru ọvo. Jesu o dhesẹ uzẹme na via ẹkwoma erugba riẹ. Fikiere, Pọl ukọ na o kere nọ: “Wha jọ ohwo ọvo ọ rehọ owhai guẹdhọ fiki emuore gbe edada hayo kpahọ eha-iruo, abugo ọkpokpọ, hayo ẹdijala ha. Enana kpobi uwoho eware nọ e be tha; o rọ Kristi họ uzedhe uvi eware na.”—Ahwo Kọlọsi 2:16, 17.
11 Edhere jọ nọ uzẹme na u ro rugba họ ẹkwoma eyẹ Jesu evaọ Bẹtlẹhẹm nọ a ruẹaro riẹ na. (Maeka 5:2; Luk 2:4-11) Uzẹme na u te je dhesẹ oma via evaọ erugba eme eruẹaruẹ Daniẹl kpahe ẹromavia Mesaya na eva ekuhọ ‘ekpoka 69 ọrọ ikpe’ na. Oyena o via evaọ okenọ Jesu ọ roma riẹ kẹ Ọghẹnẹ eva ame-ọhọ a tẹ rọ ẹzi ọfuafo wholo iei evaọ ẹruoke riẹ, 29 C.E. (Daniẹl 9:25; Luk 3:1, 21, 22) Uzẹme na u te je rugba evaọ odibọgba Jesu nọ ọ rẹ kẹ elo wọhọ owhowho Uvie. (Aizaya 9:1, 2, 6, 7; 61:1, 2; Matiu 4:13-17; Luk 4:18-21) U te je rugba eva uwhu gbe ẹkparomatha riẹ.—Olezi 16:8-11; Aizaya 53:5, 8, 11, 12; Matiu 20:28; Jọn 1:29; Iruẹru 2:25-31.
12. Fikieme Jesu ọ jẹ sae ta nọ, ‘Mẹ họ uzẹme na’?
12 Nọ o rrọ nọ uzẹme na o dhẹ wariẹ Jesu Kristi na, ọ sae ta nọ: “Mẹ họ edhere na, gbe uzẹme, gbe uzuazọ; ohwo ọvo o bru Ọsẹ na ze he, rekọ fiki mẹ.” (Jọn 14:6) Ahwo a re wo ufuoma evaọ abọ-ẹzi okenọ a te fi oma rai họ abọ “uzẹme” na ẹkwoma ẹjẹrehọ ẹkabọ Jesu evaọ ẹjiroro Ọghẹnẹ. (Jọn 8:32-36; 18:37) Fikinọ enọ e wọhọ igodẹ na a jẹ uzẹme na rehọ jẹ be rọ ẹrọwọ lele Kristi, a ti wo uzuazọ ebẹdẹ bẹdẹ.—Jọn 10:24-28.
13. Abọ esa vẹ ma te jọ kiẹ uzẹme Ikereakere na riwi?
13 Ekru uzẹme nọ Jesu gbe ilele riẹ nọ a k’ẹgba ẹzi a whowho na họ oware nọ u ru uvi ẹrọwọ Ileleikristi na via. Fikiere, enọ i “yo ẹme kẹ orọwọ na” a rẹ “rọ kpahe uzẹme na.” (Iruẹru 6:7; 3 Jọn 3, 4) Kọ amono a be nya evaọ uzẹme na nẹnẹ? Amono a bi ghine wuhrẹ erẹwho kpobi uzẹme na? Evaọ ẹmeọta kpahe enọ eyena, ma te tẹrovi Ileleikristi ọsosuọ na ma vẹ jẹ kiẹ uzẹme Ikereakere na riwi kpahe (1) erọwọ, (2) epanọ a rẹ rọ gọ, gbe (3) uruemu obọ mai.
Uzẹme na gbe Erọwọ
14, 15. Eme whọ rẹ sae ta kpahe uruemu Ileleikristi ọsosuọ gbe Isẹri Jihova kpahe Ikereakere na?
14 Ileleikristi ọsosuọ a se Ẹme Jihova nọ a kere na gboja gaga. (Jọn 17:17) O jọ ute rai evaọ ẹme orọwọ gbe iruemu rai. Clement ohwo Alexandria ọrọ ikpe-udhusoi avivẹ gbe ọrọ avesa na ọ ta nọ: “Ahwo nọ a be daoma re a wo uvi uruemu a rẹ siọ uzẹme na ba ẹgwọlọ họ, bẹsenọ a rẹ ruẹ uzẹme oware nọ a rọwo na no Ikereakere na ze kẹ oma rai.”
15 Wọhọ Ileleikristi ọsosuọ na, Isẹri Jihova a rri Ebaibol kpehru gaga. A rọwo nnọ “Ọghẹnẹ o gie ẹwolo ku ikereakere na kpobi, re e jọ erere rọ kẹ ewuhrẹ.” (2 Timoti 3:16) Fikiere joma t’ẹme kpahe erọwọ Ileleikristi ọsosuọ na jọ, re ma rọ enana wawo eware nọ idibo Jihova ọgbọna na a wuhrẹ no fikinọ a rehọ Ebaibol na wọhọ ugogo obe-uwuhrẹ rai.
Uzẹme na Kpahe Ẹwẹ Na
16. Eme họ uzẹme na kpahe ẹwẹ?
16 Fikinọ a rọwo oware nọ Ikereakere na e ta, Ileleikristi ọsosuọ na a wuhrẹ uzẹme na kpahe ẹwẹ. A riẹ nọ ‘ohwo o zihe ruọ ẹwẹ uzuazọ’ evaọ okenọ Ọghẹnẹ ọ mae. (Emuhọ 2:7) Ofariẹ, a rọwo nnọ ẹwẹ ohwo-akpọ o re whu. (Izikiẹl 18:4; Jemis 5:20) A tẹ jẹ riẹ nnọ “iwhuowhu e riẹ oware ovo ho.”—Ọtausiwoma Na 9:5, 10.
17. Ẹvẹ whọ rẹ sai dhesẹ ẹruore ẹkparomatha na?
17 Ghele na, ilele Jesu ọsosuọ a wo ẹruore nọ o muẹro nnọ a rẹ te kpare iwhuowhu nọ e rrọ ekareghẹhọ Ọghẹnẹ ziọ uzuazọ. Pọl ọ ta kpahe orọwọ oyena ziezi, nọ o whowho nọ: “Me wo ẹruore kpahe Ọghẹnẹ . . . inọ ẹkparomatha enọ ikiete avọ enọ ikiete he e rẹ te jarọ.” (Iruẹru 24:15) Evaọ obaro dede, Minacius Felix, ọnọ o se omariẹ Oleleikristi, o kere nọ: “Ono o tukẹ hayo ghẹ tere nọ ọ rẹ ta nọ Ọghẹnẹ nọ ọ ma ohwo evaọ ọsosuọ ọ rẹ sae wariẹ mae he?” Wọhọ Ileleikristi ọsosuọ na, Isẹri Jihova a rọwo uzẹme ọ Ikereakere na kpahe ẹwẹ ohwo-akpọ, uwhu, gbe ẹkparomatha na. Enẹna joma t’ẹme kpahe epanọ Ọghẹnẹ gbe Kristi a rrọ.
Uzẹme na avọ Esanerọvo
18, 19. Fikieme a jẹ sae ta nnọ Esanerọvo na yọ ewuhrẹ Ikereakere na ha?
18 Ileleikristi ọsosuọ a rehọ Ọghẹnẹ, Kristi, gbe ẹzi ọfuafo na wọhọ Esanerọvo ho. Enẹ The Encyclopædia Britannica o ta: “Makọ ubiẹme na Esanerọvo hayo uwuhrẹ uvevẹ kpahe iẹe o roma via evaọ Ọvọ Ọkpokpọ na ha, yọ Jesu avọ ilele riẹ a gwọlọ wọso Uzi nọ o rrọ Ọvọ Anwae na ha onọ o ta nọ: ‘Gaviezọ O Izrẹl, ỌNOWO Ọghẹnẹ mai na ọvuọvo’ (Izie. 6: 4).” Ileleikristi e gọ esanerọvo ọ ahwo Rom hayo eghẹnẹ efa ha. A jẹ eme ọ Jesu inọ Jihova ọvo a rẹ gọ rehọ. (Matiu 4:10) Ofariẹ, a rọwo eme ọ Kristi inọ: “Ọsẹ [na] ọ rro vi omẹ.” (Jọn 14:28) Eriwo ọvo na Isẹri Jihova a wo nẹnẹ.
19 Ilele ọsosuọ Jesu a dhesẹ ohẹriẹ uvevẹ nọ o rrọ udevie Ọghẹnẹ, Kristi, gbe ẹzi ọfuafo na. Evaọ uzẹme, a jẹ họ ilele ame (1) evaọ odẹ Ọsẹ na, (2) evaọ odẹ Ọmọ na, gbe (3) evaọ odẹ ẹzi ọfuafo na, orọnikọ evaọ odẹ Esanerọvo ho. Isẹri Jihova a bi wuhrẹ uzẹme Ikereakere na re fikiere a fi ohẹriẹ họ udevie Ọghẹnẹ, Ọmọ riẹ, gbe ẹzi ọfuafo na.—Matiu 28:19.
Uzẹme na avọ Ame-Ọhọ
20. Didi eriariẹ enọ e gwọlọ họ-ame a re wo?
20 Jesu o vi ilele riẹ re a ru ilele efa ẹkwoma ewuhrẹ ahwo uzẹme na. Re a te kẹ ame-ọhọ, a gwọlọ ugogo eriariẹ Ikereakere na. Wọhọ oriruo, a re vuhu ọkwa gbe udu-esuo Ọsẹ na gbe ọrọ Ọmọ riẹ, Jesu Kristi mu. (Jọn 3:16) Enọ e gwọlọ họ-ame a re je vuhumu inọ ẹzi ọfuafo na orọnikọ ohwo ho rekọ ẹgba iruo Ọghẹnẹ.—Emuhọ 1:2.
21, 22. Fikieme whọ jẹ sae ta nnọ ame-ọhọ ọ rrọ kẹ enọ e rọwo no?
21 Ahwo nọ Ileleikristi ọsosuọ a jẹ họ-ame ọvo họ ahwo nọ a wuhrẹ nọ i kurẹriẹ, enọ e rehọ oma kpobi mudhe kẹ Ọghẹnẹ re a ru oreva riẹ. Ahwo Ju gbe enọ i kurẹriẹ nọ i kokohọ Jerusalẹm eva Pẹntikọst 33 C.E. na a wo eriariẹ Ikereakere Hibru na no vẹre. Nọ a yo eme nọ Pita ukọ na ọ ta kpahe Jesu Mesaya na, oware wọhọ ahwo 3,000 “e rehọ eme riẹ” a tẹ ‘họ-ame.’—Iruẹru 2:41; 3:19–4:4; 10:34-38.
22 Ame-ọhọ Ileleikristi ọ rrọ kẹ enọ e rọwo. Ahwo Sameria jọ a jẹ uzẹme na rehọ, yọ okenọ a “rọwo ovuẹ usiuwoma uvie Ọghẹnẹ gbe o rọ odẹ Jesu Kristi nọ Filip ọ rẹ vuẹ, a tẹ họ ezae avọ eyae na ame.” (Iruẹru 8:12) Wọhọ ọnọ o kurẹriẹ no vẹre nọ o wo eriariẹ Jihova, ọwharọ obọ Etiopia na ọ kake jẹ eme ọ Filip kpahe orugba eruẹaruẹ Mesaya na rehọ ọ tẹ họ-ame. (Iruẹru 8:34-36) Uwhremu na, Pita ọ ta kẹ Kọniliọs gbe ahwo orẹwho Egedhọ efa inọ “ọnọ ọ [dhozọ Ọghẹnẹ] o je ru onọ ukiẹrẹe ọ rẹ rehọ iẹe” gbe nnọ ohwo kpobi nọ o fi ẹrọwọ họ Jesu Kristi o re wo erọvrẹ izieraha. (Iruẹru 10:35, 43; 11:18) Enana kpobi e rọwo kugbe ujaje Jesu inọ a ‘ru ilele, wuhrẹ ai re a koko eware kpobi nọ o jie.’ (Matiu 28:19, 20; Iruẹru 1:8) Ute ovona Isẹri Jihova a bi lele, enọ i wo ugogo eriariẹ Ikereakere na no, enọ e roma mudhe kẹ Ọghẹnẹ no ọvo a rẹ họ-ame.
23, 24. Ẹvẹ u fo nọ ame-ọhọ Ileleikristi o rẹ jọ?
23 Eduhọ leno evaọ ame họ edhere nọ o fo kẹ ame-ọhọ enọ e rọwo. Nọ a họ Jesu ame no evaọ Ethẹ Jọdan, ọ tẹ “va no ame ze.” (Mak 1:10) Evaọ “ame” a jẹ họ ọwharọ obọ Etiopia na ame. Tei te Filip a “ruọ otọ kpobọ ame na” kẹsena a te “tovrẹ nya” noi ze. (Iruẹru 8:36-40) Fikinọ a jọ evaọ Ikereakere na rehọ ame-ọhọ dhesẹ uwhu, ma ruẹ no onana ze inọ ame-ọhọ o gwọlọ nọ a re du ohwo họ-ame leno.—Ahwo Rom 6:4-6; Ahwo Kọlọsi 2:12.
24 The Oxford Companion to the Bible o ta nọ: “Edhesẹ igogo ame-ọhọ jọ evaọ Ọvọ Ọkpokpọ na u dhesẹ nnọ a re du ọnọ ọ be họ-ame na leno fihọ evaọ ame.” Wọhọ epanọ obe French na, Larousse du XXe Siècle (Paris, 1928) o ta, “a jẹ nẹ Ileleikristi ọsosuọ na họ ame leno evaọ ame-ọhọ evaọ oria kpobi nọ a re jo duku ame.” Yọ obe na After Jesus—The Triumph of Christianity o ta nnọ: “Epanọ u n’otọ ze, [ame-ọhọ] o gwọlọ nọ ohwo na ọ rẹ ta ẹrọwọ riẹ via, a vẹ nẹe họ ame leno evaọ odẹ Jesu.”
25. Eme ma te ta kpahe evaọ uzoẹme n’otha na?
25 Eme nọ ma jọ obehru ta kpahe erọwọ gbe iruemu Ileleikristi ọsosuọ nọ i no Ebaibol ze na yọ umutho iriruo jọ gheghe. Ma rẹ sae kẹ iriruo efa erọ ọrọwokugbe nọ ọ rrọ udevie erọwọ rai gbe erọ Isẹri Jihova nẹnẹ. Evaọ uzoẹme n’otha na, ma te t’ẹme kpahe idhere efa nọ a re ro vuhu enọ i bi wuhrẹ ahwo uzẹme na.
Didi Uyo Whọ Te Kẹ?
• Didi oghẹrẹ egagọ Ọghẹnẹ ọ rẹ jẹrehọ?
• Ẹvẹ uzẹme na u ro rugba evaọ oma Jesu Kristi?
• Eme họ uzẹme na kpahe ẹwẹ gbe uwhu?
• Ẹvẹ a re ru ame-ọhọ Ileleikristi, kọ eme a gwọlọ mi enọ e gwọlọ họ-ame?
[Enọ Uwuhrẹ]
[Uwoho nọ o rrọ ẹwẹ-obe avọ 10]
Jesu ọ ta kẹ Pailet nọ: ‘Mẹ nyaze ti se isẹi kẹ uzẹme na’
[Uwoho nọ o rrọ ẹwẹ-obe avọ 11]
Kọ whọ sai dhesẹ oware nọ o lẹliẹ Jesu ta nọ: ‘Mẹ họ uzẹme na’?
[Uwoho nọ o rrọ ẹwẹ-obe avọ 12]
Eme họ uzẹme na kpahe ame-ọhọ Ileleikristi?