Hai Koko Eware Nọ Who Wuhrẹ No Na
Hai Koko Eware Nọ Who Wuhrẹ No Na
“Eware nọ wha wuhrẹ, jẹ rehọ, je yo, jẹ ruẹ no obọ mẹ ze, wha ru ai; Ọghẹnẹ udhedhẹ o re ti lele owhai jọ.”—AHWO FILIPAI 4:9.
1, 2. Evaọ oma riẹ kpobi, kọ Ebaibol na o bi kpomahọ izuazọ ahwo nọ a se oma rai egba egagọ? Ru ei vẹ.
“EGAGỌ I Bi Vihọ, rekọ Uruemu Ezi U Bi Kie Kpo.” Uzoẹme nana nọ o roma via evaọ obe-usi na, Emerging Trends, u dhesẹ iyẹrẹ ekiakiẹ jọ nọ a ru evaọ United States. O rrọ vevẹ inọ orẹwho oyena o ruẹ ẹvi no evaọ unu ahwo nọ a bi kpohọ ichọche jẹ be ta nnọ a se egagọ gb’oja gaga evaọ uzuazọ rai. Dede na, iyẹrẹ na e ta nọ: “Dede nọ ahwo nọ a bi kpohọ ichọche a bu gaga, ahwo America buobu a wo avro kpahe oghẹrẹ nọ egagọ i bi kpomahọ izuazọ ahwo gbe orọ orẹwho na kpobi.”
2 Orọnikọ orẹwho jọ ọvo ẹbẹbẹ nana ọ rrọ họ. Evaọ akpọ na kpobi, ahwo buobu nọ a ta nọ a jẹ Ebaibol na rehọ jẹ rrọ egba egagọ a be k’uvẹ kẹ Ikereakere na re i kpomahọ uzuazọ rai hi. (2 Timoti 3:5) Ohwo jọ nọ o wuzou oria ekiakiẹ jọ ọ ta nọ: “Ma gbẹ rehọ Ebaibol na ghaghae gaga, rekọ re ma ghinẹ raha oke sei, wuhrẹ iẹe je fi ei h’iruo—oyena u zihe ruọ oware anwae no.”
3. (a) Ẹvẹ Ebaibol na o re kpomahọ enọ i zihe ruọ uvi Ileleikristi? (b) Ẹvẹ ilele Jesu a re fi ohrẹ Pọl nọ a kere fihọ Ahwo Filipai 4:9 na h’iruo?
3 Rekọ rọ kẹ uvi Ileleikristi, onana u wo ohẹriẹ. Efihiruo ohrẹ Ẹme Ọghẹnẹ o wha inwene buobu ze no evaọ iroro gbe uruemu rai. Yọ amọfa a muẹrohọ uruemu okpokpọ nọ a bi dhesẹ na no. (Ahwo Kọlọsi 3:5-10) Rọ kẹ ilele Jesu, Ebaibol na ọ rrọ obe nọ a rẹ rọ nẹ ubiozọ uwou na jọ họ. Ukpoye, Pọl ukọ na ọ ta kẹ Ileleikristi evaọ Filipai inọ: “Eware nọ wha wuhrẹ, jẹ rehọ, je yo, jẹ ruẹ no obọ mẹ ze, wha ru ai; Ọghẹnẹ udhedhẹ o re ti lele owhai jọ.” (Ẹjẹlẹ ibieme na ọmai, Ahwo Filipai 4:9) Ileleikristi a re ru vi ẹjẹrehọ uzẹme Ẹme Ọghẹnẹ ọvo. A re ru lele oware nọ a wuhrẹ na, fi ohrẹ Ebaibol na h’iruo ẹsikpobi—evaọ uviuwou, evaọ oria iruo, evaọ ukoko na, gbe evaọ abọ uzuazọ kpobi.
4. Fikieme o rọ rrọ use-abọ re a fi izi Ọghẹnẹ h’iruo?
4 Re a fi izi gbe ehri-izi Ọghẹnẹ h’iruo o lọhọ họ. Ma be rria akpọ nọ ọ rrọ otọ ogaga Setan Ẹdhọ na, ọnọ Ebaibol na o se “ọghẹnẹ akpọ nana.” (2 Ahwo Kọrint 4:4; 1 Jọn 5:19) Fikiere, u wuzou re ma yọroma mukpahe oware kpobi nọ o rẹ whaha omai ele uzuazọ ẹgbakiete kẹ Jihova Ọghẹnẹ. Ẹvẹ ma sae rọ jọ enọ i bi kru ẹgbakiete?
Yọrọ “Oghẹrẹ Eme Oma Omokpokpọ”
5. Eme họ otofa eme ọ Jesu na inọ: “Rọ kpahe omẹ kẹdẹ kẹdẹ”?
5 Abọ jọ nọ ma re ro fi eware nọ ma wuhrẹ h’iruo u kugbe omarokpotọ nọ ma rẹ rọ dadamu egagọ uzẹme, ghelọ ọwọsuọ no obọ enọ e rọwo ho ze. Ithihakọ o gwọlọ omodawọ. Jesu ọ ta nọ: “Otẹrọnọ ohwo jọ [ọ] rẹ te rọ kpahe omẹ, jọ ọ vro oma riẹ re ọ tọlọ [ure-oja] riẹ ọ rọ kpahe omẹ kẹdẹ kẹdẹ.” (Luk 9:23) Orọnikọ Jesu ọ ta nọ ma re lele iei evaọ oka, amara, hayo ukpe ovo jọ ọvo ho. Ukpoye, ọ ta nọ: “Rọ kpahe omẹ kẹdẹ kẹdẹ.” Eme riẹ i dhesẹ nnọ ọkwa olele mai orọnikọ oware etoke uzuazọ mai jọ ọvo hayo oware ubroke jọ họ. Re a rọ omarokpotọ yọrọ egagọ uzẹme u dhesẹ nọ ma rẹ rọ ẹrọwọ thihakọ evaọ edhere uzuazọ nọ ma salọ na, makọ oware nọ o rẹ via kpobi. Ẹvẹ ma sai ro ru ere?
6. Eme họ oghẹrẹ eme omokpokpọ enọ Ileleikristi ikpe-udhusoi ọsosuọ a wuhrẹ mi Pọl?
6 Pọl ọ tuduhọ ibe-oruiruo riẹ Timoti awọ inọ: “He lele oghẹrẹ eme oma ojaja eyena enọ whọ jọ unu mẹ yo na eva ẹrọwọ gbe uyoyou nọ e rọ eva Kristi Jesu.” (2 Timoti 1:13) Eme họ otofa eme ọ Pọl na? Ubiẹme Griki nọ a jọ etenẹ fa “oghẹrẹ” na u dhesẹ uwoho oriruo nọ ọwena o re si fihọ otọ. Dede nọ uwoho oriruo na u vẹ ziezi hi, oghẹrẹ nọ o rrọ u re fi obọ họ kẹ ohwo nọ o re muẹrohọ oware ziezi riẹ epanọ uzedhe uwoho na u ti woma te. Epọvo na re, oghẹrẹ uzẹme nọ Pọl o wuhrẹ Timoti gbe amọfa na o kẹ ugogo uyo kẹ onọ kpobi hi. Ghele na, ekru ewuhrẹ nana o kẹ ọkpọvio nọ o te—uwoho oriruo, wọhọ odẹme—re enọ i wo udu-oruọzewọ a sae riẹ oware nọ Jihova ọ gwọlọ mi ai. Rekọ, re a ru Ọghẹnẹ eva were, u re woma re a dadamu oghẹrẹ uzẹme oyena ẹkwoma eru oware nọ a wuhrẹ no na.
7. Ẹvẹ Ileleikristi a sae rọ dadamu oghẹrẹ eme omokpokpọ na?
7 Evaọ ikpe-udhusoi ọsosuọ na, ahwo wọhọ Himẹnayọs, Alekzanda, gbe Filẹtus a jẹ vaha iroro nọ e rọwo kugbe “oghẹrẹ eme oma ojaja” ha. (1 Timoti 1:18-20; 2 Timoti 2:16, 17) Eme Ileleikristi ọsosuọ na a re ru re ikọ-erue e se ai ba esu thọ? Ẹkwoma ikere efuafo na nọ a rẹ roma totọ wuhrẹ a ve je fi ai h’iruo evaọ uzuazọ rai. Enọ e nya lele emamọ oriruo Pọl gbe ọrọ ahwo ẹrọwọ efa a sai vuhu jẹ whaha oware kpobi nọ o rọwo kugbe oghẹrẹ uzẹme nọ a wuhrẹ i rai na ha. (Ahwo Filipai 3:17; Ahwo Hibru 5:14) Ukpenọ a rẹ “mọ gbodu-ẹwhọ gbe avro kpahọ eme,” a ruabọhọ ẹnya haro evaọ uvi edhere omarọkẹ Ọghẹnẹ rai. (1 Timoti 6:3-6) Oware ovo na ma bi ru na okenọ ma te bi fi uzẹme nọ ma wuhrẹ na h’iruo. Ẹvẹ o rrọ ọbọga ẹrọwọ te re ma ruẹ nọ ima ahwo buobu nọ e be gọ Jihova evaọ otọakpọ na soso a dikihẹ gaga evaọ uzẹme Ebaibol nọ a wuhrẹ i rai na.—1 Ahwo Tẹsalonika 1:2-5.
Whaha “Iku Esia”
8. (a) Ẹvẹ Setan ọ be rọ gwọlọ raha ẹrọwọ mai nẹnẹ? (b) Didi unuovẹvẹ ọ Pọl a rẹ ruẹ evaọ 2 Timoti 4:3, 4?
8 Setan ọ rẹ daoma raha ẹgbakiete mai ẹkwoma avro nọ o re fihọ iroro mai kpahe oware nọ a wuhrẹ omai no na. Nẹnẹ, wọhọ epanọ o jọ evaọ ikpe-udhusoi ọsosuọ na, ikọ-erue gbe amọfa a be daoma raha ẹrọwọ enọ i riotọ mu hu. (Ahwo Galesha 2:4; 5:7, 8) Ẹsejọ a re kpohọ ẹgba-iyẹrẹnẹ a vẹ vaha evuẹ ethọthọ hayo erọ erue kpahe iwuhrẹ gbe ẹjiroro ahwo Jihova. Pọl ọ vẹvẹ unu nnọ a ti su ejọ no uzẹme na. O kere nọ: “Oke o be tha nọ ahwo a rẹ te rehọ uwuhrẹ nọ o gbunu hu, rekọ ezọ e rẹ te sae okpọ a ve ti koko iwuhrẹ nọ i re ti wuhrẹ ai onọ a guọlọ; a ve ti kiukeku ezọegaviẹ kẹ uzẹme na a ve ghoro bru iku esia.”—2 Timoti 4:3, 4.
9. Eme o wọhọ nọ Pọl o wo h’iroro okenọ ọ ta kpahe “iku esia”?
9 Ukpenọ a kru oghẹrẹ eme omokpokpọ, “iku esia” e jẹ were ejọ ezọ. Eme họ iku esia nana? Ẹsejọhọ oware nọ Pọl o wo h’iroro họ esia isiuru, wọhọ enọ a rẹ ruẹ evaọ obe iwhayo ọ Tobit na. * Iku esia na e sai je kugbe eme atanọ. Amọfa a tẹ jẹ riẹ re enọ—wọhọ epaọ “onọ a guọlọ”—a kie kẹ eviẹhọ otu nọ a kru itee Ọghẹnẹ jevejeve hayo enọ i wo ẹro oyoma kpahe enọ e be kobaro evaọ ukoko na. (3 Jọn 9, 10; Jud 4) Makọ oghẹrẹ utho ezoruẹ nọ e jariẹ kẹhẹ, ejọ e jariẹ nọ e gwọlọ ọrue viukpọ uzẹme Ẹme Ọghẹnẹ. A tẹ te siọ eware nọ a wuhrẹ no na ba eru, onana o tẹ wha enwoma abọ-ẹzi se ai.—2 Pita 3:15, 16.
10. Eme họ iku esia inẹnẹ jọ, kọ ẹvẹ Jọn o ro fielo họ ẹgwọlọ kẹ omayọrọ?
10 Ma rẹ sae whaha ekie lele iku esia nẹnẹ otẹrọnọ ma rẹ roma tọtọ kiẹ jẹ salọ eware nọ ma rẹ gaviezọ kẹ je se. Wọhọ oriruo, ẹgba-iyẹrẹnẹ a be wha ọfariẹ-ogbe haro. Ahwo buobu a be tuduhọ uwuhrẹ na nnọ a rẹ sae riẹ kpahe Ọghẹnẹ hẹ hayo inọ Ọghẹnẹ ọ tubẹ rrọ họ. Egbavro ikpehru a bi se ẹkoko inọ Ebaibol o se isẹi omobọriẹ nnọ ẹgba Ọghẹnẹ a ro kere iei. Yọ ikọ-erue nẹnẹ a be daoma kọ ibi avro re a rọ raha ẹrọwọ Ileleikristi. Kpahe ọkpọ enwoma itieye nọ eruẹaro erue e jẹ wha ze evaọ ikpe-udhusoi ọsosuọ na, Jọn ukọ na ọ vẹvẹ unu nọ: “Iyoyou mẹ wha fievahọ ẹzi kpobi hi, rekọ dawo izi na sọ a rọ erọ Ọghẹnẹ; keme eruẹaro erue buobu e vaha ruọ eva akpọ na no.” (1 Jọn 4:1) Fikiere u fo nọ ma rẹ yọroma.
11. Ovẹ họ edhere jọ nọ ma rẹ rọ dawo sọ ma rrọ ẹrọwọ na?
11 Kpahe abọ nana, Pọl o kere nọ: “Wha nọ oma rai, sọ wha ghine kru orọwọ rai.” (2 Ahwo Kọrint 13:5) Pọl ukọ na ọ tuduhọ omai awọ re ma dawo oma mai riwi sọ ma bi lele ekru ẹrọwọ Ileleikristi na. Otẹrọnọ o rẹ were omai re ma gaviezọ kẹ enọ oware o rẹ d’ẹro ho, u fo re ma rọ oma olẹ kiẹ oma mai riwi. (Olezi 139:23, 24) Kọ ma rẹ kake jọ oma ahwo Jihova gwọlọ afuẹwẹ gaga? Otẹrọ ere, fikieme? Kọ eme hayo owojẹ amọfa eye i ru omai eva dha? Otẹrọ ere, kọ ma bi rri ẹme na mu ziezi? Uye nọ o be jọ uyerakpọ nana t’omai kpobi o rrọ ubroke. (2 Ahwo Kọrint 4:17) Ma tẹ make be ruẹ uye ẹdawọ jọ evaọ ukoko na dede, eme ma jẹ siọ Ọghẹnẹ ba ẹgọ? Otẹrọnọ oware jọ o dh’omai eva, kọ o gbẹ mai woma re ma daoma ku ẹme na họ re ma je vu ei wa kẹ Jihova?—Olezi 4:4; Itẹ 3:5, 6; Ahwo Ẹfẹsọs 4:26.
12. Ẹvẹ ahwo Bẹria a ro fi emamọ oriruo h’otọ k’omai?
12 Ukpenọ ma re wo unu uyoma, jọ ma wo uvi eriwo abọ-ẹzi kpahe ovuẹ nọ ma bi wo no uwuhrẹ omobọ mai gbe iwuhrẹ ukoko ze. (1 Ahwo Kọrint 2:14, 15) Yọ ukpenọ ma re wo avro kpahe Ẹme Ọghẹnẹ, ẹvẹ o rẹ mai wo areghẹ te re ma wo uruemu ahwo Bẹria erọ ikpe-udhusoi ọsosuọ na, enọ e jẹ roma totọ kiẹ Ikereakere na riwi! (Iruẹru 17:10, 11) Kẹsena, ma vẹ daoma ru lele eware nọ ma wuhrẹ na, se iku esia jẹ gb’obọ kru uzẹme na.
13. Ẹvẹ ma sae rọ rehọ ogbori vaha iku erue?
13 Oghẹrẹ iku esia efa jọ o riẹ nọ u fo nọ ma rẹ yọroma kẹ. Iku awere buobu e riẹ nọ e rẹ vaha, ẹsibuobu ẹkwoma E-mail, onọ a rẹ rọ kọmputa vi. O rẹ jọ oware areghẹ re ma yọroma kẹ iku itieye na, maero otẹrọnọ ma riẹ ehri ọsosuọ ọrọ ovuẹ na ha. O tẹ make rọnọ uvi Oleleikristi jọ o vi iku oware jọ nọ o via hayo ikuigbe jọ s’owhẹ, o sae jọnọ eyo o yo re, ọ riẹ iku na totọ họ. Oye jabọ o jẹ r’oja re ma yọroma kpahe ẹwariẹ hayo ekpeze eme nọ i mu omai ẹro ho. Ma gwọlọ wariẹ iku nọ “e kare erọ Ọghẹnẹ” hẹ hayo “iku igheghẹ anwae.” (1 Timoti 4:7) Nọ o gb’omai họ nọ ma rẹ ta uzẹme kẹ ohwohwo na, o rẹ jọ oware areghẹ otẹrọnọ ma rẹ whaha oware kpobi nọ u re ru omai tubẹ rọ ogbori vaha erue.—Ahwo Ẹfẹsọs 4:25.
Iyẹrẹ Iwoma erọ Ẹria Lele Uzẹme Na
14. Didi irere i re no ẹria lele eware nọ ma wuhrẹ no Ẹme Ọghẹnẹ ze?
14 Ẹria lele oware nọ ma wuhrẹ no uwuhrẹ Ebaibol omobọ ohwo gbe iwuhrẹ Ileleikristi ze o rẹ wha irere buobu ze. Wọhọ oriruo, ma sae ruẹ nọ usu mai kugbe enọ ma gbẹ rrọ ẹrọwọ ọvo na u re woma viere. (Ahwo Galesha 6:10) Eriwo mai o re ti nwene woma viere ma te bi fi ehri-izi Ebaibol h’iruo. (Olezi 19:8) Ofariẹ, ẹkwoma eru oware nọ ma wuhrẹ na, ma rẹ “rehọ eru kẹ uwuhrẹ Ọghẹnẹ” je si amọfa ziọ egagọ uzẹme.—Taitọs 2:6-10.
15. (a) Ẹvẹ ọmoha jọ ọ rọ gbaudu se isẹri eva obọ isukulu? (b) Eme who wuhrẹ no oware nana nọ o via na ze?
15 Ma jọ usu Isẹri Jihova wo emoha buobu enọ e be rria lele eware nọ a wuhrẹ no uwuhrẹ omobọ rai ọrọ Ebaibol na gbe ebe Ileleikristi jegbe iwuhrẹ ukoko nọ ma re kpohọ ẹsikpobi ze. Uruemu uwoma rai o rrọ obọdẹ isẹi kẹ iticha gbe ibe emọ efa eva obọ isukulu. (1 Pita 2:12) Roro kpahe Leslie, ọmọtẹ ikpe 13 evaọ obọ United States. Ọ ta nnọ o rẹ jariẹ obọ gaga re ọ ta kẹ ibe ọmọ-isukulu riẹ kpahe ẹrọwọ riẹ, rekọ ẹdẹjọ oyena u te nwene. “A jẹ jọ eklase na ta kpahe epanọ ahwo a rẹ rọ gwọlọ zẹ eware kẹ amọfa. Ọmọtẹ jọ ọ kpare obọ ọ tẹ fodẹ Isẹri Jihova.” Wọhọ Osẹri, eme Leslie o ru? Ọ ta nọ: “Mẹ thọ ẹrọwọ mẹ, yọ mẹ riẹ nọ onana u gbe ahwo kpobi unu, keme mẹ rẹ jọ obọ isukulu kpunu hu.” Eme aruọwha Leslie o wha ze? Leslie ọ ta nọ: “Me fi ibroshọ gbe omobe-ovẹvẹ họ ada kẹ ọmọ nọ ọ kpare obọ na, keme o wo enọ efa.” Dai roro epanọ eva e rẹ were Jihova te okenọ emoha nọ i bi fi eware nọ a wuhrẹ h’iruo a tẹ gbaudu se isẹri eva obọ isukulu!—Itẹ 27:11; Ahwo Hibru 6:10.
16. Ẹvẹ Isukulu Odibọgba Esuo-Ọghẹnẹ na e rọ kẹ Osẹri ọmoha jọ erere no?
16 Oriruo ọfa họ ọrọ Elizabeth. No okenọ ọ rọ jọ ikpe ihrẹ bẹsenọ o ro nwrotọ no ekọleji, ọmọtẹ ọmoha nana ọ jẹ hai zizie iticha riẹ kpohọ Ọgwa Uvie na oke kpobi nọ o wo ẹme eva Isukulu Odibọgba Esuo-Ọghẹnẹ na. Otẹrọnọ iticha jọ ọ sae te nyaze he, Elizabeth ọ rẹ hẹrẹ nọ isukulu e tẹ fa no, o ve ru ẹme na kẹ iticha na. Okenọ ọ jọ ukpe urere ekọleji riẹ, Elizabeth o te kere iyẹrẹ nọ e vọ ewẹ-obe ikpe kpahe irere Isukulu Odibọgba Esuo-Ọghẹnẹ na o te sei eva iraro iticha ene. A te je zizie iei re o ru ẹme oriruo jọ ọrọ Isukulu Odibọgba Esuo-Ọghẹnẹ na, ọ tẹ salọ uzoẹme na “Fikieme Ọghẹnẹ Ọ Jẹ Kẹ Emuemu Uvẹ?” Elizabeth o wo erere no ọruẹrẹfihotọ ewuhrẹ nọ Isẹri Jihova a bi ru evaọ Isukulu Odibọgba Esuo-Ọghẹnẹ na ze. Ọ rrọ omọvo jọ evaọ usu Ileleikristi emoha buobu enọ e be rọ ujiro kẹ Jihova ẹkwoma ẹria lele eware nọ a wuhrẹ no Ẹme riẹ ze.
17, 18. (a) Didi ohrẹ Ebaibol na ọ kẹ kpahe oruọzewọ? (b) Ẹvẹ uruemu oruọzewọ Osẹri Jihova jọ u ro kpomahọ ọzae jọ?
17 Ebaibol na e tuduhọ Ileleikristi awọ re a dhesẹ oruọzewọ evaọ eware kpobi. (Ahwo Hibru 13:18) Ababọ-oruọzewọ o rẹ sae raha usu mai kugbe amọfa yọ, maero, kugbe Jihova omariẹ. (Itẹ 12:22) Uruemu oruọzewọ mai o rẹ kẹ imuẹro inọ ma bi ru lele eware nọ ma wuhrẹ no na, yọ o lẹliẹ ahwo buobu wo adhẹẹ viere kẹ Isẹri Jihova no.
18 Roro kpahe oriruo Phillip, ọzae jọ nọ ọ rrọ osoja. Obe-igho riẹ nọ ọ rẹ rọ rehọ igho evaọ ebanke u vru, yọ ọ riẹ hẹ bẹsenọ a ro vi ei sei. Osẹri Jihova jọ ọ ruẹ obe-igho na, yọ omobe nọ o kere lele obe-igho na fihọ ẹnvẹlopu na o ta nọ oware nọ o wọ riẹ bi zihe obe-igho na ze họ iwuhrẹ egagọ riẹ. Akpọ o gbe Phillip unu. Ọ ta nọ: “A hae te rehọ igho mẹ nọ i bu te ₦1,044,000.00 no!” Okejọ nọ a jọ ichọche tho etu riẹ, o da riẹ gaga. Ẹsejọhọ, ogbẹrioma riẹ o tho etu na, rekọ ọrara jọ o zihe obe-igho nọ i bu te idu buobu ze! Uzẹme, Ileleikristi oruọzewọ a rẹ wha ọghọ se Jihova Ọghẹnẹ!
Gbẹ Hai Ru Eware nọ Who Wuhrẹ No Na
19, 20. Ẹvẹ ma sai ro wo erere no eru lele eware Ikereakere nọ ma bi wuhrẹ na ze?
19 Ahwo nọ a ru oware nọ a wuhrẹ no Ẹme Ọghẹnẹ ze no a re wo irere buobu. Jemis olele na o kere nọ: “Ọnọ oriwi e ruọ eva uzi ufuoma nọ o gba kiete na, ọ vẹ yahiẹe, ọ gbẹ jọ ọnọ oyo no othọrọ iẹ ẹro ho, rekọ ọ tẹ rọ oruiruo na, ohwo ọnana o re ti wo oghale eva iruo riẹ.” (Jemis 1:25) Ẹhẹ, ma te ru lele eware nọ e rrọ Ikereakere na nọ ma bi wuhrẹ na, ma ti wo uvi evawere ma vẹ sai je thihakọ eyawọ uzuazọ viere. Maero, ma ti wo oghale Jihova gbe ẹruore uzuazọ ebẹdẹ bẹdẹ!—Itẹ 10:22; 1 Timoti 6:6.
20 Fikiere, dawo ẹgba ra kpobi re who wuhrẹ Ẹme Ọghẹnẹ. Hai kuomagbe enọ e be gọ Jihova ẹsikpobi, jẹ gaviezọ ziezi kẹ eme nọ a be ta eva iwuhrẹ Ileleikristi. Fi eware nọ who bi wuhrẹ h’iruo, hai ru ai, “Ọghẹnẹ udhedhẹ o re ti lele owhai jọ.”—Ahwo Filipai 4:9.
[Oruvẹ-obotọ]
^ edhe-ẹme 9 Obe Tobit, onọ o wọhọ nọ a kere evaọ ikpe-udhusoi avọ esa B.C.E., u kugbe esia ogbẹrọwọ ọrọ ohwo Ju jọ nọ a re se Tobias. A ta riẹ inọ o wo ẹgba nọ ọ rẹ rọ rehọ ubiudu, ẹvẹvẹ, gbe edhẹ emeri idudu jọ siwi ahwo je le idhivẹri no ahwo oma.
Kọ Whọ Kareghẹhọ?
• Eme họ “oghẹrẹ eme oma ojaja,” kọ ẹvẹ ma rẹ rọ yọrọ iẹe?
• Didi “iku esia” i fo nọ ma rẹ whaha?
• Didi irere i re te enọ i bi ru eware nọ a wuhrẹ no Ẹme Ọghẹnẹ ze?
[Enọ Uwuhrẹ]
[Uwoho nọ o rrọ ẹwẹ-obe avọ 15]
Eme Ileleikristi ọsosuọ na a re ru re ikọ-erue e se ai ba esuthọ?
[Iwoho nọ e rrọ ẹwẹ-obe avọ 16]
A rẹ sae kọ ibi avro họ omai eva ẹkwoma ẹgba-iyẹrẹnẹ, Itanẹte, gbe ikọ-erue inẹnẹ
[Uwoho nọ o rrọ ẹwẹ-obe avọ 17]
O kare areghẹ re ma vaha iyẹrẹ nọ i muẹro ho
[Iwoho nọ e rrọ ẹwẹ-obe avọ 18]
Eva obọ iruo, obọ isukulu, gbe eria efa, Isẹri Jihova a bi fi eware nọ a se evaọ Ẹme Ọghẹnẹ h’iruo