“Yọrọ Uruemu Ezi [Evaọ] Udevie Otu Egedhọ”
“Yọrọ Uruemu Ezi [Evaọ] Udevie Otu Egedhọ”
“Wha rọ adhẹẹ kẹ ahwo kpobi. You imoni na.”—1 PITA 2:17.
1, 2. (a) Didi ẹme ọniyẹrẹ obe-awhusi jọ ọ ta kpahe Isẹri Jihova? (b) Fikieme Isẹri Jihova a jẹ be daoma yọrọ uruemu ezi?
IKPE buobu nọ e vrẹ, ọniyẹrẹ obe-usi jọ evaọ Amarillo, Texas, U.S.A., o weze kpohọ ichọche buobu evaọ okegbe na ọ tẹ n’iyẹrẹ oware nọ ọ ruẹ. Egagọ jọ i si rie urru gaga. Ọ ta nọ: “Anwọ ikpe esa na nọ me bi ro kpohọ ikokohọ ẹgbukpe erọ Isẹri Jihova eva Ọgwa Ẹwho Amarillo na. Nọ mẹ be jọ udevie rai nya wariẹ na, mẹ re ruẹ uvumọ ohwo nọ o tuerae họ isigareti, rovie ọgọ ebiẹ, hayo ta eme aghọ họ. Ae họ ahwo nọ a mai wo emamọ uruemu, nọ e mae fo, nọ e rẹ g’ẹgọ kpatiẹ, jẹ rọ uvi ahwo nọ mẹ ruẹ no.” A kere eme itieye na kpahe Isẹri Jihova unuẹse buobu no. Fikieme ahwo nọ a rrọ egagọ rai hi a je jiri Isẹri na ẹsikpobi na?
2 A be hai jiri ahwo Ọghẹnẹ fiki uruemu ezi rai. Nọ emamọ uruemu u bi kiekpo na, Isẹri Jihova a rehọ emamọ uruemu kpehru gaga, wọhọ abọjọ egagọ rai. A riẹ nọ uruemu rai u re kp’oma họ Jihova gbe inievo Ileleikristi rai gbe nnọ uruemu ezi rai o rẹ whẹ erru họ uzẹme nọ a bi whowho na. (Jọn 15:8; Taitọs 2:7, 8) Fikiere, j’oma ruẹ epanọ ma sae rọ yọrọ uruemu ezi mai re ma kpare emamọ odẹ Jihova gbe orọ Isẹri riẹ kpehru jegbe epanọ ma re ro wo erere kẹ omobọ mai no ere oruo ze.
Uviuwou Ileleikristi Na
3. Eme u fo nọ a rẹ thọ iviuwou Ileleikristi no?
3 Roro kpahe uruemu mai evaọ uviuwou na. Obe na Die Neuen Inquisitoren: Religionsfreiheit und Glaubensneid (Ekiotọ Ekpokpọ: Ufuoma Egagọ gbe Ihri-Eriọ Egagọ), onọ Gerhard Besier avọ Erwin K. Scheuch a kere, o ta nọ: “Rọ kẹ [Isẹri Jihova] uviuwou na yọ oware nọ a rẹ rẹrote gaga.” Ẹme ọyena uzẹme, yọ nẹnẹ na eware buobu e riẹ nọ a rẹ thọ uviuwou na no. Ma rẹ ruẹ emọ nọ i bi “yo ẹme e nọ i yẹ rai hi” gbe ekpako nọ “a wo eva egaga” hayo nọ e kare “oma-onyẹ.” (2 Timoti 3:2, 3) A be jọ iviuwou lahiẹ erivẹ-orọo, esẹgbini a be lahiẹ hayo gbabọkẹ emọ rai, yọ emọ i bi veghe uzou, be lọ imu egaga je gb’ọfariẹ, hayo dhẹ no uwou. Enana kpobi yọ iyẹrẹ okpomahọ ọraha ọrọ ‘ẹzi akpọ na.’ (Ahwo Ẹfẹsọs 2:1, 2) U fo re ma thọ iviuwou mai no ẹzi ọyena. Evaọ oghẹrẹ vẹ? Ẹkwoma eyo ohrẹ gbe ọkpọvio Jihova nọ o fihọ kẹ ahwo uviuwou.
4. Didi ewha-iruo ahwo uviuwou Ileleikristi a wo kẹ ohwohwo?
4 Imava-orọo Ileleikristi a riẹ inọ a wo ewha-iruo nọ a rẹ rọ rehọ ẹro te ohwohwo evaọ abọ-iroro, abọ-ẹzi, gbe abọ ugboma. (1 Ahwo Kọrint 7:3-5; Ahwo Ẹfẹsọs 5:21-23; 1 Pita 3:7) Esẹgbini Ileleikristi a wo ewha-iruo ilogbo nọ a re rugba kẹ emọ rai. (Itẹ 22:6; 2 Ahwo Kọrint 12:14; Ahwo Ẹfẹsọs 6:4) Yọ nọ emọ nọ e rrọ iviuwou Ileleikristi e be rro kpako na, ae omarai a rẹ riẹ nọ a wo ewha-iruo re. (Itẹ 1:8, 9; 23:22; Ahwo Ẹfẹsọs 6:1; 1 Timoti 5:3, 4, 8) Erugba ewha-iruo uviuwou o rẹ gwọlọ omodawọ, ọtamuo, gbe ẹzi uyoyou gbe omarọkẹ. Dede na, epanọ ahwo uviuwou na a nyate ewha-iruo nọ Ọghẹnẹ ọ kẹ rai te, ere a rẹ jọ oghale te rọkẹ ohwohwo gbe ukoko na. Maero, a rẹ rọ ọghọ kẹ Jihova Ọghẹnẹ, Ọnọ ọ to uviuwou na họ.—Emuhọ 1:27, 28; Ahwo Ẹfẹsọs 3:15.
Okugbe-Inievo Ileleikristi Na
5. Didi eghale i bi t’omai no usu nọ ma be nya kugbe ibe Ileleikristi ze?
5 Wọhọ Ileleikristi, ma wo ewha-iruo kẹ ibe enọ e rọwo evaọ ukoko na re, onọ o kẹre te enọ i ru ‘okugbe imoni akpọ soso na’ via. (1 Pita 5:9) Usu mai kugbe ukoko na o r’oja kẹ omokpokpọ abọ-ẹzi mai. Ma tẹ be nyusu kugbe ibe Ileleikristi, ma rẹ reawere usu ọbọga rai gbe obọdẹ emu abọ-ẹzi nọ o bi no obọ ‘ọrigbo nọ o wo ẹrọwọ avọ areghẹ na’ ze. (Matiu 24:45-47) Ma te wo ebẹbẹ, ma rẹ sae nyabru inievo mai kẹ uvi ohrẹ nọ u no ehri-izi Ikereakere na ze. (Itẹ 17:17; Ọtausiwoma Na 4:9; Jemis 5:13-18) Ma tẹ rrọ ẹbẹbẹ, inievo mai a rẹ se omai hi. Ẹvẹ oghale riẹ o rro te re ma jọ abọ ukoko Ọghẹnẹ!
6. Ẹvẹ Pọl o ro dhesẹ nọ ma wo owha-iruo kẹ ibe Ileleikristi efa?
6 Dede na, orọnikọ ma rrọ ukoko na re a kẹ omai ọvo ho; ma rrọ etẹe re ma kẹ amọfa re. Evaọ uzẹme, Jesu ọ ta nọ: “Ẹkẹ oghale o mae rọ vi emio.” (Iruẹru 20:35) Pọl ukọ na o fiẹgba họ ẹzi ẹkẹ, nọ o kere nọ: “Wha joma yọrọ [ewhowho ẹgbede ọrọ] ẹruore mai na whawha ababọ enuho, keme ọ nọ ọ yeya na o kiẹrẹe; fikiere jọ mai ohwo o he roro epanọ ọ rẹrọ jaja ọrivẹ riẹ oma, re o wo uyoyou, je ru iruo ezi kpobi, [wha hẹ] se oma ba e kugbe he, wọhọ epanọ uruemu otu jọ o rọ, rekọ whai ohwo ọ hẹ ta udu họ ohwo awọ, ofa riẹ, wha riẹ nọ ẹdẹ na ọ kẹlino.”—Ahwo Hibru 10:23-25.
7, 8. Ẹvẹ ma re ro dhesẹ ẹzi ẹkẹ evaọ ukoko mai jẹ rọkẹ Ileleikristi nọ e rrọ ekwotọ efa?
7 Evaọ ukoko na, ma rẹ ‘jọ ẹgbede whowho ẹruore mai’ okenọ ma tẹ kpahe ẹme evaọ oke iwuhrẹ na hayo nọ ma te w’obọ evaọ idhere efa. Omodawọ itieye na e rẹ ghinẹ bọ inievo mai udu ga. Ma rẹ jẹ bọ ae ga ẹkwoma ẹmeọta kugbe taure iwuhrẹ na i te ti muhọ gbe okenọ e fa no. Ma rẹ sae rehọ oke yena ta udu họ enọ udu u whrehe awọ, ta udu họ enọ e rrọ ọkora, jẹ sasa enọ e be mọ oma. (1 Ahwo Tẹsalonika 5:14) Uvi Ileleikristi a rẹ kẹ no eva ze evaọ edhere ọnana, oye o soriẹ ze nọ uyoyou nọ a be jọ udevie mai ruẹ u je si enọ e ziọ iwuhrẹ mai evaọ oke ọsosuọ urru na.—Olezi 37:21; Jọn 15:12; 1 Ahwo Kọrint 14:25.
8 Dede na, orọnikọ evaọ ukoko ẹwho mai ọvo ma re jo dhesẹ uyoyou hu. O rẹ kẹre te okugbe inievo akpọ soso mai na. Wọhọ oriruo, oye jabọ nọ ma je wo etehe unevaze ọrọ Ẹkpa-Ugho Ọgwa Uvie evaọ Ọgwa Uvie kpobi na. Ọgwa Uvie na ọ sae jọ wowoma, rekọ ma riẹ inọ ibe Ileleikristi idu buobu evaọ erẹwho efa a wo emamọ eria nọ a re jo ru iwuhrẹ hẹ. Nọ ma te ru azọhọ kẹ Ẹkpa-Ugho Ọgwa Uvie na, yọ ma bi dhesẹ uyoyou mai kẹ inievo itieye na dede nọ ma riẹ rai hi.
9. Fiki ugogo ẹjiroro vẹ Isẹri Jihova a ro you ohwohwo?
9 Fikieme Isẹri Jihova a je you ohwohwo? Jesu o jie uzi kẹ ai nọ a ru ere. (Jọn 15:17) Uyoyou nọ a wo kẹ ohwohwo o rrọ odhesẹvia inọ ẹzi Ọghẹnẹ ọ be jọ oma rai omomọvo jẹ wọhọ otu, ruiruo. Uyoyou yọ abọjọ “ubi Ẹzi” na. (Ahwo Galesha 5:22, 23) Nọ Isẹri Jihova a bi wuhrẹ Ebaibol na, kpohọ iwuhrẹ Ileleikristi, jẹ lẹ ẹsikpobi se Ọghẹnẹ na, uyoyou o reria e rai obọ no dede nọ a be rria akpọ nọ ‘uyoyou ahwo buobu u jo fu no.’—Matiu 24:12.
Eyerikugbe Akpọ Nana
10. Didi owha-iruo ma wo kẹ akpọ na?
10 ‘Ewhowho ẹruore mai evaọ ẹgbede’ nọ Pọl ọ fodẹ na o kareghẹhọ omai owha-iruo ofa. Ewhowho ẹgbede nana o kẹre te iruo usiuwoma ota kẹ enọ e rrọ inievo Ileleikristi mai enẹna ha. (Matiu 24:14; 28:19, 20; Ahwo Rom 10:9, 10, 13-15) Usiuwoma ota oyena yọ abọjọ ẹkẹ. Re a jariẹ w’obọ o gwọlọ oke, ẹgba, omaruẹrẹhọ, ewuhrẹ, gbe e ro ruiruo ekwakwa obọ ohwo. Ghele na, Pọl ọ wariẹ kere nọ: “Mẹ ọriesa ahwo Griki gbe enọ e be jẹ evẹrẹ efa, te igheghẹ gbe iwoareghẹ. O rọ eva mẹ kpobi nọ mẹ rẹ ta usiuwoma na kẹ owhai ahwo Rom re.” (Ahwo Rom 1:14, 15) Wọhọ Pọl, ajọ ma keke obọ họ nọ ma be hwa “osa” nana n’uzou na.
11. Ehri-izi Ikereakere ivẹ vẹ e rẹ kpọ usu mai kugbe akpọ na, rekọ eme ma vuhumu ghele?
11 Kọ ma wo ewha-iruo efa kẹ enọ e rrọ ibe enọ e rọwo ho? E. Ma riẹ inọ “akpọ na ọsoso ọ rọ obọ ogaga oyoma na.” (1 Jọn 5:19) Ma riẹ inọ Jesu ọ ta kpahe ilele riẹ nọ: “A rọ e rọ akpọ na ha, wọhọ epanọ mẹ rọ ọ rọ akpọ na ha.” Ghele na, ma be rria evaọ akpọ na, be jariẹ k’okọ, bi je wo erere no eware nọ a ru ze. (Jọn 17:11, 15, 16) Fikiere ma wo ewha-iruo kẹ akpọ na. Didi ewha-iruo? Pita ukọ na ọ za onọ oyena. Taure a tẹ te nwane raha Jerusalẹm, o kere ileta se Ileleikristi nọ e rrọ obọ Esia Minor, yọ oria jọ evaọ ileta na u re fi obọ họ k’omai wo usu owowa kugbe akpọ na.
12. Didi edhere Ileleikristi e rọ rrọ “erara gbe enọ e be rria akpọ na ubroke,” fikiere, eme a rẹ kẹnoma kẹ?
12 Orọ ọsosuọ, Pita ọ ta nọ: “Iyoyou, mẹ lẹ owhai wọhọ erara gbe enọ [e be rria akpọ na ubroke], wha si oma rai no urusio iwo nọ u bi lele [ẹwẹ] rai họra.” (1 Pita 2:11) Evaọ abọ-ẹzi, Ileleikristi uzẹme a rrọ “erara gbe enọ e be rria akpọ na ubroke” keme ugogo oware nọ a be rria kẹ họ uzuazọ ebẹdẹ bẹdẹ—enọ a rọ ẹzi wholo evaọ obọ odhiwu, “igodẹ efa” na kọ aparadase otọakpọ nọ ọ rrọ obaro. (Jọn 10:16; Ahwo Filipai 3:20, 21; Ahwo Hibru 11:13; Eviavia 7:9, 14-17) Rekọ eme họ urusio iwo? Enana i kugbe eware wọhọ isiuru efe, isiuru ọkwa, isiuru ọfariẹ-ogbe, gbe isiuru nọ a re dhesẹ wọhọ “ihri-eriọ” gbe “eware amọfa eguọlọ.”—Ahwo Kọlọsi 3:5; 1 Timoti 6:4, 9; 1 Jọn 2:15, 16.
13. Ẹvẹ isiuru uwo i bi ro ‘lele ẹwẹ mai họre’?
13 Isiuru itieye na i re ‘lele ẹwẹ mai họre.’ E rẹ raha usu mai kugbe Ọghẹnẹ je fi ẹruore Ileleikristi mai (‘ẹwẹ,’ hayo uzuazọ mai) họ awa. Wohọ oriruo, ma te wo isiuru kpahe eware ọfariẹ, ẹvẹ ma sae rọ rehọ oma mai kẹ wọhọ “iwẹ e kpokpọ gbe ọrẹri o nọ Ọghẹnẹ ọ rẹ jẹrehọ”? Otẹrọnọ ma kie ruọ ẹta efe-ole, ẹvẹ ma be rọ “kake guọlọ uvie” na? (Ahwo Rom 12:1, 2; Matiu 6:33; 1 Timoti 6:17-19) Edhere nọ ọ mai woma họ ma re lele oriruo Mosis, kiemuku isiuru akpọ na, jẹ rọ iruo Jihova k’aro evaọ izuazọ mai. (Matiu 6:19, 20; Ahwo Hibru 11:24-26) Oyena yọ obọdẹ usiavẹ nọ a re ro wo usu owowa kugbe akpọ na.
“Yọrọ Uruemu Ezi”
14. Fikieme mai wọhọ Ileleikristi ma jẹ daoma yọrọ uruemu ezi?
14 Ma rẹ ruẹ obọdẹ ọkpọvio ọfa evaọ eme ọ Pita nọ i lele i rie: “Yọrọ uruemu ezi udevie otu Egedhọ, re wọhọ epanọ a be ta ẹme kpahe owhai rọ iru-umuomu na, a vẹ ruẹse te ruẹ iruo iwoma rai, a vẹ kẹ Ọghẹnẹ oro eva ẹdẹ oziẹobro.” (1 Pita 2:12) Wọhọ Ileleikristi, ma rẹ daoma jọ emamọ oriruo. Ma rẹ daoma gaga evaọ obọ isukulu. Evaọ oria iruo mai ma re ruiruo gaga avọ oruọzewọ—o tẹ tubẹ rrọ wọhọ nọ ọnọ o wuzou iruo mai ọ rrọ obọ gaga. Evaọ uviuwou nọ a jọ rrọ egagọ sa-sa, ọzae hayo aye uwou-orọo nọ ọ rrọ ukoko na ọ rẹ daoma gaga re o lele ehri-izi Ileleikristi. Onana o rẹ sae jọ lọhọ ẹsikpobi hi, rekọ ma riẹ nnọ emamọ uruemu mai o rẹ were Jihova jẹ lẹliẹ enọ e rọ Isẹri hi rehọ emamọ ẹro rri omai.—1 Pita 2:18-20; 3:1.
15. Ẹvẹ ma rọ riẹ inọ a bi vuhu emamọ uruemu Isẹri Jihova mu evaọ oria kpobi?
15 Ma rẹ jọ eme nọ a kere kpahe ae evaọ ikpe buobu ze na ruẹ obokparọ Isẹri Jihova buobu evaọ ẹyọrọ itee uruemu oriruo. Wọhọ oriruo, obe-usi na ll Tempo orọ Itali o n’iyẹrẹ nọ: “Ahwo nọ a wo Isẹri Jihova wọhọ ibe-iruiruo a re dhesẹ ai wọhọ iruiruo oruọzewọ, inọ ẹrọwọ rai o mu rai ẹro te epanọ o rẹ rọ wọhọ nọ o kọ ro ai uzou no; ghele na, a fo ahwo nọ a rẹ kẹ adhẹẹ fiki ọtamuo ọgaga rai.” Obe-usi nọ a re se Herald ọrọ Buenos Aires, Argentina, o ta nọ: “Evaọ ikpe na kpobi, Isẹri Jihova a dhesẹ oma rai via no wọhọ enọ i re ruiruo gaga, a re se uzuazọ gb’oja, a riẹ epanọ a re koko ugho, a tẹ jẹ rrọ enọ e rẹ dhozọ Ọghẹnẹ.” Ọwena-isukulu Russia na, Sergei Ivanenko, ọ ta nọ: “A jọ akpọ na soso riẹ Isẹri Jihova wọhọ enọ i re koko izi muotọ gbe nọ a rẹ rọ obọ k’otọ hwa osa-uzou.” Aye jọ evaọ Zimbabwe nọ o wo oria ulogbo jọ nọ Isẹri Jihova a je ru ekokohọ ọ ta nọ: “Mẹ ruẹ Isẹri jọ nọ e be tọlọ ẹwẹ-ebe jẹ be wozẹ oria ame-okuo na. Otọ ogege na kpobi o fo vi epanọ o jọ vẹre. Emoha rai a rẹ r’uzou kpotọ. O hae jọnọ akpọ na kpobi ọ vọ avọ Isẹri Jihova o hae te were omẹ kẹhẹ.”
Omarokpotọ Ileleikristi
16. Ẹvẹ ma rẹ rehọ enọ a kẹ udu na, kọ fikieme?
16 Pita ọ ta kpahe usu mai kugbe enọ e rrọ esuo re. Ọ ta nọ: “Wha rọ fiki Ọnowo na hrẹ oma kpotọ kẹ uzi nọ ohwo o fihọ kpobi, hayo rọ kẹ ovie wọhọ ọnowuzou; hayo rọkẹ eba enọ o vi re a kẹ ahwo nọ a ruthọ uye re ejiro o te enọ e riẹ ru. Keme ere họ oreva Ọghẹnẹ, re wha rọ ọriẹruo whaha [eme] ogbori ahwo ogheghẹ.” (1 Pita 2:13-15) Irere nọ ma re wo mi egọmeti e rẹ were omai eva, yọ wọhọ epanọ eme ọ Pita i dhesẹ, ma re koko izi jẹ hwa osa-uzou mai. Dede nọ ma vuhumu inọ Ọghẹnẹ ọ kẹ egọmeti udu re ọ kẹ erahaizi uye, ugogo oware nọ ma be rọ roma kpotọ kẹ enọ i wo udu na họ “fiki Ọnowo na.” Oreva Ọghẹnẹ o rrọ. Ofariẹ, ma gwọlọ wha ẹpoviẹ se odẹ Jihova ha ẹkwoma uye nọ a rẹ k’omai fiki oware uyoma nọ ma ru.—Ahwo Rom 13:1, 4-7; Taitọs 3:1; 1 Pita 3:17.
17. Okenọ ‘ahwo jọ nọ e kare iroro’ a tẹ wọso omai, didi imuẹro ma rẹ sai wo?
17 U yoma gaga inọ ‘ahwo jọ nọ e kare iroro’ nọ e rrọ esuo a re kpokpo hayo wọso omai evaọ idhere efa—wọhọ odẹ mai nọ a rẹ raha. Ghele na, evaọ ẹruoke Jihova, erue rai i re kpe fihọ, a vẹ whaha “eme ogbori” rai. Iyẹrẹ uruemu Oleleikristi mai ọvo u bi do vi egede. Oye jabọ nọ ahwo egọmeti oruọzewọ a je jiri omai wọhọ enọ i re ru ewoma na.—Ahwo Rom 13:3; Taitọs 2:7, 8.
Erigbo Ọghẹnẹ
18. Wọhọ Ileleikristi, idhere vẹ ma rẹ rọ whaha ufuoma mai u ro ruiruo thọthọ?
18 Pita ọ vẹvẹ unu nọ: “Wha yeri kerọ emuyẹ, rekọ wha rehọ uvẹ emuyẹ nọ wha rọ ru umuomu hu; rekọ wọhọ epaọ idibo Ọghẹnẹ.” (1 Pita 2:16; Ahwo Galesha 5:13) Nẹnẹ, eriariẹ mai ọrọ uzẹme Ebaibol e k’omai ufuoma rono iwuhrẹ egagọ erue no. (Jọn 8:32) Ofariẹ, ma wo ufuoma iroro-ejẹ, yọ ma rẹ sae salọ onọ u j’omai. Dede na, ma rẹ rọ ufuoma mai ruiruo thọthọ họ. Ma tẹ be salọ ẹgọ, osẹ, ahwo nọ ma re lele ny’usu, oghẹrẹ aroza omawere—makọ emuore gbe udi dede—ma rẹ kareghẹhọ nnọ Ileleikristi uzẹme yọ erigbo Ọghẹnẹ, orọnikọ oma obọ rai a rẹ gwọlọ ru eva were he. Ma salọ nọ ma rẹ gọ Jihova ukpenọ ma rẹ jọ erigbo kẹ isiuru uwo obọ mai hayo eware akpọ na nọ i kieze.—Ahwo Galesha 5:24; 2 Timoti 2:22; Taitọs 2:11, 12.
19-21. (a) Ẹvẹ ma re rri enọ e rọ ọkwa egọmeti? (b) Ẹvẹ otujọ a ro dhesẹ ‘uyoyou kẹ imoni na’ no? (c) Ovẹ họ owha-iruo mai nọ o mae rro?
19 Pita ọ tẹ ta haro nọ: “Wha rọ adhẹẹ kẹ ahwo kpobi. You imoni na. Wha dhozọ Ọghẹnẹ. Kẹ ovie adhẹẹ.” (1 Pita 2:17) Nọ Jihova Ọghẹnẹ ọ kẹ ahwo-akpọ uvẹ re a jọ ọkwa esuo na, ma rẹ kẹ ahwo-akpọ eyena ọghọ nọ o fo. Ma rẹ tubẹ lẹ roro ai, re a k’omai uvẹ ruiruo odibọgba mai evaọ udhedhẹ gbe omarọkẹ Ọghẹnẹ. (1 Timoti 2:1-4) Rekọ, eva oke ovo na, ma re ‘you imoni na kpobi.’ Ma rẹ gwọlọ ewoma inievo Ileleikristi mai, orọnikọ eyoma rai hi.
20 Wọhọ oriruo, okenọ ozighi uyẹ ọ taha orẹwho Africa jọ ku, uruemu Ileleikristi orọ Isẹri Jihova u dhesẹ oma via vevẹ. Obe-usi na Reformierte Presse ọrọ Switzerland o n’iyẹrẹ nọ: “Evaọ 1995, ukoko nọ a re se Ẹkẹ-Uvẹ Africa . . . a sai dhesẹ via nnọ ichọche na kpobi a w’obọ [evaọ ozighi na] u te no Isẹri Jihova no.” Okenọ usi ozighi na u te erẹwho efa, Isẹri Jihova evaọ Europe a te vi emuore gbe imu vẹrẹ vẹrẹ se inievo rai gbe amọfa evaọ orẹwho nọ okpẹtu na ọ jẹ via na. (Ahwo Galesha 6:10) A yo ẹme kẹ eme ọ Itẹ 3:27 na nọ o ta nọ: “Whọ se ewoma ba e ru kẹ enọ u te he, okenọ who wo ogaga nọ who re ro ru ei.”
21 Rekọ owha-iruo ofa jọ o riẹ onọ o rro vi orro nọ ma kru enọ e rrọ esuo na jẹ tubẹ rro vi uyoyou nọ ma kru inievo mai. Didi oware oye? Pita ọ ta nọ: “Wha dhozọ Ọghẹnẹ.” Oware nọ ma kru Jihova o rro gaga vi onọ ma kru ohwo-akpọ jọ. Ẹvẹ oyena o rọ rrọ uzẹme? Kọ eme ma re ru re oware nọ ma kru Ọghẹnẹ gbe onọ ma kru isu na o jọ owowa? Ma te k’iyo enọ enana evaọ uzoẹme n’otha.
Kọ Whọ Kareghẹhọ?
• Didi ewha-iruo Ileleikristi a wo evaọ uviuwou na?
• Ẹvẹ ma sai ro dhesẹ uruemu ẹkẹ evaọ ukoko na?
• Didi owha-iruo ma wo kẹ ahwo efa kpobi?
• Didi irere jọ i re t’omai fikinọ ma bi kru ute ukpehru orọ uruemu?
[Enọ Uwuhrẹ]
[Uwoho nọ o rrọ ẹwẹ-obe avọ 19]
Ẹvẹ uviuwou Ileleikristi na o sae rọ jọ ehri uyoyou ulogbo?
[Uwoho nọ o rrọ ẹwẹ-obe avọ 20]
Fikieme Isẹri Jihova a ro you ohwohwo?
[Uwoho nọ o rrọ ẹwẹ-obe avọ 20]
Kọ ma sai dhesẹ uyoyou kẹ inievo mai nọ ma gbẹ make riẹ ae he?