“Isẹi Kẹ Erẹwho Akpọ Na Kpobi”
“Isẹi Kẹ Erẹwho Akpọ Na Kpobi”
‘Wha ti se isẹri mẹ . . . rite ọnyaba akpọ na.’—IRUẸRU 1:8.
1. Okevẹ gbe oria vẹ ilele na a kaki jo yo eruẹaruẹ nọ a kere fihọ Matiu 24:14 na?
IBUOBU mai a riẹ eme ọ Jesu nọ a kere fihọ Matiu 24:14 na te epanọ a rẹ rọ wariẹ ae uzuzou no. A rẹ ruẹ obọ eruẹaruẹ yena ha! Dai roro oware nọ o jọ iroro ikọ na nọ a kaki yo eruẹaruẹ na! O jọ ukpe ọ 33 C.E. Ilele na a rrọ kugbe Jesu te oware wọhọ ikpe esa no, yọ evaọ oke nana a lele i rie ziọ Jerusalẹm. A ruẹ iruo igbunu riẹ jẹ gaviezọ kẹ iwuhrẹ riẹ no. Dede nọ oma u bi mu ai fiki uzẹme oghaghae nọ Jesu o bi wuhrẹ ai, a riẹ nnọ orọnikọ ahwo kpobi a rehọ iwuhrẹ riẹ ere he. Jesu o wo ewegrẹ nọ e rrọ gaga jẹ rrọ ahwo logbo.
2. Edawọ gbe use-abọ vẹ ilele na a te rẹriẹ ovao ku?
2 Evaọ Ugbehru Olivi, ilele ene a keria gba Jesu, be gaviezọ kẹe ziezi nọ ọ be ta kpahe edawọ nọ e be tha gbe use-abọ nọ a te rẹriẹ ovao ku. Evaọ okenọ u kpemu, Jesu ọ ta kẹ ai inọ a ti kpei. (Matiu 16:21) Obọnana o te ru ei vẹ kẹ ai inọ ahwo a ti kpokpo ae omarai gaga. Ọ ta nọ: “A re ti fi owhai họ uye obẹbẹ, a re ti kpe owhai; erẹwho na kpobi i re ti mukpahe owhai fiki odẹ mẹ.” Etẹe u je kuhọ họ. Eruẹaro erue i ti su ibuobu thọ. Ejọ a ti zoruẹ a ve ti vivie je mukpahe ohwohwo. “Ahwo buobu” nọ e te kuvẹ re uyoyou rai kẹ Ọghẹnẹ gbe Ẹme riẹ u kiekpo e te jariẹ.—Matiu 24:9-12.
3. Fikieme eme Jesu nọ e rrọ Matiu 24:14 na i ro gine gbunu?
3 Nọ ọ fodẹ edawọ gbe ebẹbẹ yena no, Jesu ọ tẹ ta ẹme nọ o lẹliẹ akpọ gbe ilele na unu. Ọ ta nọ: “A rẹ te vuẹ ovuẹ usiuwoma uvie na kẹ akpọ na kpobi, re o jọ isẹi kẹ erẹwho akpọ na kpobi; kẹsena urere u te zi te.” (Matiu 24:14) Ẹhẹ, iruo nọ Jesu o muhọ evaọ Izrẹl na—nọ o je ro “se isẹi kẹ uzẹme” na—o te nyaharo jẹ vaha ruọ akpọ na soso. (Jọn 18:37) Eruẹaruẹ na u gine gbunu kẹhẹ! Re a ru iruo na kẹre te “erẹwho akpọ na kpobi” o te jọ use-abọ; re a sai ru ere dede nọ “erẹwho na kpobi i re ti mukpahe” ae o te jọ oware igbunu. Orugba iruo ilogbo nana orọnikọ u ti dhesẹ oruaro gbe ogaga Jihova via ọvo ho rekọ u ti je dhesẹ uyoyou, ohrọ, gbe ithihakọ riẹ via. Fibae, o te kẹ idibo riẹ uvẹ nọ a re ro dhesẹ ẹrọwọ gbe omarọkẹ rai.
4. Amono a ta kẹ nọ a wha iruo usiuwoma ota na haro, kọ didi omosasọ Jesu ọ kẹ rai?
4 Jesu o ru rie vẹ kẹ ilele riẹ inọ iruo nọ e rrọ oja gaga e rrọ aro rai. Taure o te ti tovrẹ kpohọ odhiwu, Jesu ọ roma via kẹ ae ọ tẹ ta nọ: “Rekọ nọ [Ẹzi] Ẹri ọ ruọ [owhai] oma no wha re ti wo ogaga nọ wha ti ro se isẹri mẹ eva Jerusalem gbe Judia kpobi te Sameria je rite ọnyaba akpọ na.” (Iruẹru 1:8) No oke o be nyaharo na, amọfa a ti kuomagbe ai. Ghele na, ilele na a bu hu. Ẹvẹ o jọ omosasọ te nọ a riẹ inọ ẹzi ọfuafo Ọghẹnẹ nọ o wo ẹgba o te kẹ ai ogaga re a ru iruo nọ Ọghẹnẹ ọ kẹ rai na!
5. Eme ilele na a riẹ hẹ kpahe iruo isẹri-ise na?
5 Ilele na a riẹ inọ a ta kẹ ae nnọ a whowho emamọ usi na je ru ilele “ahwo erẹwho kpobi.” (Matiu 28:19, 20) Rekọ a riẹ epanọ a ti ru iruo na fo te he, yọ a riẹ okenọ urere na o te rọ ze he. Ma riẹ gbe he. Jihova ọvo ẹme nana ọ rrọ obọ. (Matiu 24:36) Nọ a te se isẹi na te umuo nọ Jihova ọ gwọlọ no, ọ te rehọ uyerakpọ omuomu nana te oba. Oke yena ọvo Ileleikristi a te rọ riẹ nnọ a ta usiuwoma na te ẹgwọlọ Jihova no. O hae jọ bẹbẹ re ilele Jesu a riẹ epanọ iruo usiuwoma ota na o te rro te evaọ oke urere nana.
Isẹi nọ A Se Evaọ Ikpe-Udhusoi Ọsosuọ
6. Eme o via evaọ Pẹntikọst 33 C.E. gbe nọ oke yena o nwane vrẹ no?
6 Evaọ ikpe-udhusoi ọsosuọ, iruo usiuwoma ota Uvie na gbe ilele-ruo na e wha iyẹrẹ igbunu ze. Evaọ ẹdẹ Pẹntikọst 33 C.E., enwenọ ilele 120 e jọ uwou ehru jọ evaọ Jerusalẹm. Ọghẹnẹ o te ku ẹzi ọfuafo ku ai, Pita ukọ na ọ tẹ kẹ ovuẹ ajọwha jọ bi dhesẹ otofa oware igbunu nọ o via na, ahwo 3,000 a te kurẹriẹ jẹ họ-ame. Oyena o jọ emuhọ gheghe. Ghelọ oma nọ isu egagọ na a dawo re a whaha ewhowho emamọ usi na, “Ọnowo o je ku otu nọ a reti siwẹ kugbe ai.” U kri hi, unu inievo na i te ti “bu te odu ahwo isoi.” Oyena o vrẹ no, “e nọ e rọwo i te je vi kẹ Ọnowo na, otu buobu e rọ ezae avọ e rọ eyae.”—Iruẹru 2:1-4, 8, 14, 41, 47; 4:4; 5:14.
7. Fikieme ekurẹriẹ Kọniliọs o rọ jọ okpoware?
7 Okpoware ofa jọ o via evaọ ukpe ọ 36 C.E.—ekurẹriẹ gbe ame-ọhọ ọrọ Kọniliọs, ohwo orẹwho Egedhọ. Nọ ọ kpọ Pita ukọ na bru ọzae nana nọ ọ be dhozọ Ọghẹnẹ na, Jihova ọ rehọ ere dhesẹ nnọ ujaje Jesu inọ a ‘ru ilele ahwo erẹwho kpobi’ orọnikọ ahwo Ju nọ e rrọ ekwotọ sa-sa ọvo u kie kpahe he. (Iruẹru 10:44, 45) Ẹvẹ enọ e kobaro iruo na a rri ẹme na? Nọ ikọ gbe ekpako na evaọ Judia a ruẹ nnọ a rẹ wha emamọ usi na bru ahwo erẹwho egedhọ—enọ e rrọ ahwo Ju hu—a tẹ kẹ Ọghẹnẹ ujiro. (Iruẹru 11:1, 18) Evaọ oke ovona, iruo usiuwoma ota na u gbe je wo ẹvi evaọ udevie ahwo Ju. Ikpe jọ e ruọ emu no, ẹsejọhọ evaọ ole 58 C.E., ‘ahwo Ju buobu nọ a rọwo’ a te kuomagbe ahwo erẹwho Egedhọ nọ e rọwo.—Iruẹru 21:20.
8. Ẹvẹ usiuwoma na u bi kpomahọ ahwo?
8 Dede nọ ẹvi nọ ọ jọ udevie Ileleikristi ikpe-udhusoi ọsosuọ na u siuru, ahwo dẹẹ a kurẹriẹ na. Ovuẹ Ebaibol nọ a yo u wo ẹgba. (Ahwo Hibru 4:12) U nwene uzuazọ enọ e jẹ riẹ rehọ. Ahwo na a mu emamọ uzuazọ họ eyeri, a whẹ uruemu okpokpọ na họ oma, a tẹ te ruẹrẹhọ kugbe Ọghẹnẹ. (Ahwo Ẹfẹsọs 4:22, 23) Epọvo na o rọ nẹnẹ. Yọ enọ e be jẹ usiuwoma na rehọ kpobi a wo ẹruore igbunu ọrọ ẹria bẹdẹ bẹdẹ.—Jọn 3:16.
Ibe Iruiruo Kugbe Ọghẹnẹ
9. Didi ọghọ gbe owha-iruo Ileleikristi ọsosuọ na a riẹ nọ a wo?
9 Ileleikristi ọsosuọ a jiri oma rai hi fiki ẹvi nọ a je wo na. A riẹ nọ “ogaga Ẹzi Ẹri” o jẹ kpọ iruo usiuwoma ota rai na. (Ahwo Rom 15:13, 19) Jihova họ ọnọ o je ru ẹvi abọ-ẹzi na lọhọ. Eva oke ọvona, Ileleikristi yena a riẹ nnọ a wo ọghọ gbe owha-iruo ọrọ ẹjọ “otu nọ i bi ru iruo kẹ Ọghẹnẹ.” (1 Ahwo Kọrint 3:6-9) Fikiere, rọwo kugbe uthubro Jesu, a dawo ẹgba rai kpobi evaọ iruo nọ a kẹ rai nọ a ru na.—Luk 13:24.
10. Didi oma Ileleikristi ọsosuọ jọ a dawo re a sai ta usiuwoma kẹ erẹwho na kpobi?
10 Wọhọ “ukọ rọ kẹ otu Egedhọ” na, Pọl ọ rehọ owotọ kperẹ ikilomita idu buobu jẹ nya orọ abade, be rehọ ikoko buobu mu evaọ ewho ọ Esia nọ e rrọ otọ Rom gbe evaọ Grisi. (Ahwo Rom 11:13) O te je kpohọ Rom gbe obọ Spen. Evaọ oke ovona, Pita ukọ na, ọnọ a mu “ogaga usiuwoma [ota] . . . rọ kẹ enọ e yawo na” họ obọ, ọ nya kpohọ ofẹ ofa re ọ ta usiuwoma evaọ obọ Babilọn, oria nọ ahwo egagọ ahwo Ju a vọ evaọ oke yena. (Ahwo Galesha 2:7-9; 1 Pita 5:13) Trifina gbe Trifosa a jọ usu amọfa nọ a ru iruo gaga evaọ iruo Olori na. A ta kpahe aye ọfa nọ a re se Pasis inọ “o ru iruo gaga eva Ọnowo na.”—Ahwo Rom 16:12.
11. Ẹvẹ Jihova ọ rọ ghale omodawọ ilele na?
11 Jihova ọ ghale omodawọ ahwo nana gbe efa nọ i ru iruo gaga. Kawo vi ikpe 30 nọ Jesu ọ rọ ta nnọ a ti se isẹri kẹ erẹwho na kpobi, Pọl o kere inọ a whowho “usiuwoma” na “kẹ enọ a ma kpobi evaọ akpọ na” no. (Ahwo Kọlọsi 1:23) Kọ urere na o ze evaọ oke yena? Evaọ oghẹrẹ jọ, Ee. Uyerakpọ ahwo Ju u kuhọ evaọ ukpe 70 C.E. nọ egbaẹmo ahwo Rom a raha Jerusalẹm gbe etẹmpol riẹ. Ghele na, Jihova ọ gba riẹ mu inọ a ti se isẹi nọ e rro viere taure ọ tẹ te raha uyerakpọ Setan.
Isẹi nọ A Bi Se Nẹnẹ
12. Ẹvẹ Emọ-Uwuhrẹ Ebaibol ọsosuọ na a wo otoriẹ ujaje usiuwoma ota na?
12 Imikpe jọ taure ukpe 1900 u te ti te, nọ egagọ erue i titi bẹ no, a tẹ wariẹ rehọ egagọ uzẹme ro mu. Emọ-Uwuhrẹ Ebaibol, wọhọ epanọ a je se Isẹri Jihova evaọ oke yena, a wo otoriẹ ujaje na ọrọ a ru ilele evaọ otọakpọ na kpobi. (Matiu 28:19, 20) Evaọ ukpe 1914, ahwo nọ a bu te oware wọhọ 5,100 a je whowho emamọ usi na, yọ usiuwoma na u te erẹwho 68 no. Rekọ, Emọ-Uwuhrẹ Ebaibol yena a wo otoriẹ Matiu 24:14 na vọvọ họ. Imikpe jọ taure ukpe 1900 u te ti te, ikoko nọ e rẹ fa Ebaibol a fa Ebaibol na evaọ evẹrẹ buobu a tẹ jẹ ghale ae nya akpọ na wariẹ no. Fikiere, evaọ ikpe buobu taure 1920 o te ti te, Emọ-Uwuhrẹ Ebaibol na a te roro inọ onana họ orugba ọrọ isẹi kẹ erẹwho kpobi na.
13, 14. Otoriẹ uvevẹ vẹ ọrọ oreva Ọghẹnẹ gbe ẹjiroro riẹ a rehọ lahwe evaọ ukere Uwou-Eroro Na ọrọ 1928?
13 Ẹmẹrera, Jihova ọ tẹ kẹ ahwo riẹ otoriẹ uvevẹ ọrọ oreva riẹ gbe ẹjiroro riẹ. (Itẹ 4:18) Uwou-Eroro Na ọrọ December 1, 1928 (ọrọ Oyibo) o ta nọ: “Kọ ma rẹ sae ta nnọ ẹvaha Ebaibol na họ orugba ọrọ usiuwoma ota uvie na? Vievie! Dede nnọ a ghale Ebaibol fihọ eria kpobi no, o gbẹ rrọ oja ghele kẹ umutho isẹri Ọghẹnẹ nọ e rrọ otọakpọ na re a kere ebe nọ i re ru ẹjiroro Ọghẹnẹ vẹ re a je weze kpohọ iwou nọ Ebaibol nana e rrọ. Ogbẹrọ ere he, ahwo na a te jọ ogbori kpahe eromuo Uvie Mesaya na evaọ edẹ mai na.”
14 Ukere ọvo yena ọrọ Uwou-Eroro Na o ta haro nọ: “Evaọ 1920, . . . Emọ-Uwuhrẹ Ebaibol a te ti wo otoriẹ ogbagba ọrọ eruẹaruẹ Olori mai na onọ o rrọ Matiu 24:14 na. A te ti vuhumu inọ ‘emamọ usi nana’ nọ a bi ti whowho evaọ akpọ na kpobi na re o jọ isẹi kẹ Egedhọ hayo erẹwho kpobi na, orọnikọ yọ usiuwoma uvie nọ o gbẹ rrọ obaro ho rekọ usiuwoma inọ Ovie Mesaya na o muhọ esu no.”
15. Ẹvẹ iruo isẹri-ise na o kẹre te no anwọ etoke ikpe 1920 ze?
15 “Umutho isẹri” yena nọ e jọ evaọ etoke ikpe 1920 na a gbẹ rrọ kakao ho. Evaọ ikpe nọ i lele i rie, a vuhu “otu obuobu” ọrọ “igodẹ efa” mu a te je mu ai họ ekokohọ. (Eviavia 7:9; Jọn 10:16) Nẹnẹ, enọ i bi whowho emamọ usi na a bu te 6,613,829 evaọ ekwotọ 235 erọ otọakpọ na. Onana o rrọ orugba igbunu ọrọ eruẹaruẹ na. A ri whowho “ovuẹ usiuwoma uvie na” kẹre tenẹ ẹdọvo ho. Idibo Jihova nọ i wo ẹrọwọ a ri bu otọakpọ na tenẹ ẹdọvo ho.
16. Eme ma sai ru evaọ ukpe iruo nọ o vrẹ na? (Rri omaa iyẹrẹ-iruo nọ o rrọ ẹwẹ-obe avọ 23–26.)
16 Ogbotu Isẹri nana a ruiruo gaga no evaọ ukpe iruo 2005 na. A rehọ euwa nọ i bu vi ima-odu ọvo whowho emamọ usi na evaọ ekwotọ 235. A ru izihebro ima buobu, a te je ru iwuhrẹ Ebaibol idu buobu. Isẹri Jihova, enọ e rehọ oke gbe efe rai kpobi rọ wha Ẹme Ọghẹnẹ bru amọfa họ ahwo nọ a ru iruo nana. (Matiu 10:8) Jihova ọ gbẹ be rehọ ẹkwoma ẹzi ọfuafo riẹ nọ o wo ẹgba ro fi obọ họ kẹ idibo riẹ re a ru oreva riẹ.—Zekaraya 4:6.
Ma bi Ruiruo Gaga re Ma Sai Se Isẹi
17. Didi owọ ahwo Jihova a be jẹ kpahe eme nọ Jesu ọ ta kpahe ovuẹ usiuwoma na?
17 Dede nọ enwenọ ikpe 2,000 e vrẹ no nọ Jesu ọ rọ ta nọ a rẹ te vuẹ ovuẹ usiuwoma na, ọwhọ nọ ahwo Ọghẹnẹ a wo kẹ iruo na u ri kiekpo ho. Ma riẹ nnọ ẹkwoma ithihakọ mai evaọ eruo oware nọ u kiehọ, ma bi dhesẹ uyoyou, ohrọ, gbe ithihakọ Jihova. Wọhọ Ọghẹnẹ, ma gwọlọ nnọ uvumọ ohwo o whu hu, rekọ inọ a kurẹriẹ re a ruẹrẹhọ kugbe Jihova. (2 Ahwo Kọrint 5:18-20; 2 Pita 3:9) Fikinọ ẹzi Ọghẹnẹ o ru rai jajaja, Isẹri Jihova a be rehọ ọwhọ whowho emamọ usi na rite ọnyaba otọakpọ na. (Ahwo Rom 12:11) Fikiere, ahwo a be jẹ uzẹme na rehọ evaọ eria kpobi je bi ru lele ọkpọvio oyoyou Jihova. Rehọ iriruo jọ.
18, 19. Didi iriruo whọ rẹ sae fodẹ orọ ahwo jọ nọ a jẹ emamọ owọ kpahe emamọ usi na?
18 Charles ọ jọ ọwhẹrẹ evaọ ofẹ ukiediwo-ọre Kenya. Evaọ 1998, itaba nọ ọ zẹ e gbẹdẹ te ekpa isimeti 160, a tẹ kẹe obe nọ a ro jiri ei wọhọ ohwo nọ ọ mae kọ itaba kpaobọ. Eva oke oyena, o te muọ Ebaibol họ ewuhrẹ. U kri hi ọ tẹ te ruẹ nnọ ohwo nọ ọ be kọ utaba ọ be raha uzi Jesu nọ o ta nnọ ohwo o you ọrivẹ riẹ. (Matiu 22:39) Nọ ọ ruẹ nnọ ‘ọnọ ọ mae kọ itaba kpaobọ’ ginọ yọ ‘ọnọ ọ mai kpe ahwo bu’ fiki enwoma nọ i re no utaba ze, Charles o te kpe ọgbọ itaba riẹ no. Ọ tẹ nyaharo te omaromudhe gbe ame-ọhọ, yọ obọnana ọ rrọ ọkobaro oke-kpobi gbe odibo oruiruo.
19 Avro o riẹ hẹ inọ Jihova ọ be rehọ ẹkwoma isẹri-ise akpọ soso ro nuhu erẹwho na, yọ eware iwoma na—ahwo—a be rueva. (Hagai 2:7) Pedro, nọ ọ be rria Portugal, ọ ruọ isukulu nọ a re jo wuhrẹ ohwo re ọ jọ ozerẹ ichọche eva okenọ ọ jọ ikpe 13. Ute riẹ họ re o zihe ruọ imishọnare je wuhrẹ ahwo Ebaibol na. Rekọ nọ omoke jọ o vrẹ no, o te no isukulu na keme ọthobọ gheghe a je ro se Ebaibol evaọ isukulu na. Ikpe ezeza e vrẹ no, ọ tẹ jọ yunivasiti evaọ Lisbon muọ iroro gbe uruemu ohwo-akpọ họ ewuhrẹ kpahe. Ọ jẹ rria kugbe oniọvo oni riẹ, omọvo Isẹri Jihova, ọnọ ọ tudu họ iẹe awọ inọ o wuhrẹ Ebaibol na. Eva oke yena, u mu Pedro ẹro ho sọ Ọghẹnẹ ọ rrọ, yọ iroro na e be bẹe ẹjẹ sọ o re gine wuhrẹ Ebaibol. Ọ tẹ ta ẹme na kẹ ọnọ ọ be jọ isukulu wuhrẹ iẹe. Owuhrẹ na ọ tẹ ta nnọ uzi jọ evaọ oware nọ ọ be jọ isukulu wuhrẹ na o ta nnọ ohwo nọ ọ rẹ sae jiroro ho yọ o bi kpe omobọ riẹ. Fikiere, Pedro o te ku ei họ nnọ o re wuhrẹ Ebaibol. Ọ họ-ame no kẹle na yọ ma be tẹme na, o bi wuhrẹ amọfa Ebaibol.
20. Fikieme ma jẹ ghọghọ inọ ma bi se isẹri kẹ erẹwho na evaọ akpọ na soso?
20 Rite enẹna, ma re riẹ epanọ ma ti gbe se isẹri kẹ erẹwho na kri te he, yọ ma riẹ ẹdẹ gbe auwa nọ urere na o te rọ ze he. Oware nọ ma riẹ kpobi họ o kẹlino. Ma be ghọghọ inọ usiuwoma ota akpọ-soso na yọ ovo jọ evaọ usu eware buobu nọ i dhesẹ nnọ oke o kẹlino nọ Uvie Ọghẹnẹ o te rọ rehọ ẹta esuo ahwo-akpọ. (Daniẹl 2:44) Kukpe kukpe, a be kẹ ima ahwo buobu uvẹ nọ a rẹ rọ j’owọ kpahe emamọ usi na, yọ onana o be kẹ Jihova, Ọghẹnẹ mai, orro. Ajọ o jọ ọtamuo mai re ma kru ẹrọwọ mai, jẹ ruabọhọ iruo isẹri-ise kẹ erẹwho na kpobi evaọ usu kugbe inievo mai nọ e rrọ akpọ na soso. Ẹkwoma ere oruo, ma ti siwi oma mai gbe enọ e be gaviezọ kẹ omai.—1 Timoti 4:16.
Kọ Whọ Kareghẹhọ?
• Fikieme Matiu 24:14 ọ jẹ rrọ eruẹaruẹ igbunu?
• Didi oma Ileleikristi ọsosuọ a dawo evaọ usiuwoma ota, kọ eme u no rie ze?
• Ẹvẹ Emọ-Uwuhrẹ Ebaibol a ro wo otoriẹ ẹgwọlọ nọ a re ro se isẹri kẹ erẹwho na kpobi?
• Evaọ eroro kpahe iruẹru ahwo Jihova evaọ ukpe iruo nọ u kpemu na, eme u si owhẹ urru?
[Enọ Uwuhrẹ]
[Omaa Iyẹrẹ-iruo nọ e rrọ ẹwẹ-obe avọ 23-26]
2005 SERVICE YEAR REPORT OF JEHOVAH’S WITNESSES WORLDWIDE
(See bound volume)
[Udhesẹ-oria/Iwoho nọ e rrọ ẹwẹ-obe avọ 21]
Pọl ọ nya orọ abade jẹ rehọ owotọ kperẹ ugbothabọ fiki iruo usiuwoma ota na
[Uwoho nọ o rrọ ẹwẹ-obe avọ 20]
Jihova ọ kpọ Pita re o se isẹi kẹ Kọniliọs avọ uviuwou riẹ