Egagọ Ewoma Vẹ O Bi Noi Ze?

MA RE yo nọ ahwo a rẹ ta nnọ: “Mẹ sae jọ emamọ ohwo ababọ egagọ nọ mẹ rẹ jọ!” Ahwo oruọzewọ buobu, nọ a wo ohrọ, nọ a re fi eva họ a wo isiuru kpahe egagọ họ. Wọhọ oriruo, umutho ahwo ofẹ ukiediwo-ọre Europe ọvo a se ichọche gboja, dedenọ otu rai buobu a ta nọ a fi ẹrọwọ họ Ọghẹnẹ. * Makọ evaọ Latin America, ahwo 15 rite 20 ọvo evaọ udhusoi kpobi ọrọ ahwo Kathọlik a be hai kpohọ ichọche kẹse kẹse.

Wọhọ epanọ o rrọ kẹ amọfa buobu, ẹsejọhọ who roro nọ egagọ i re fi obọ họ kẹ ohwo yeri emamọ uzuazọ họ. Dede na, o sae jọnọ whọ kareghẹhọ re inọ evaọ ikpe buobu nọ i kpemu, koyehọ oke esẹ anwae ra, ahwo buobu a wo isiuru kpahe egagọ vi epanọ o rrọ nẹnẹ na. Oghẹrẹ vẹ isiuru nọ a wo kpahe egagọ i ro kiekpo? Kọ a sae jọ emamọ ohwo ababọ oma nọ a rẹ rọ kẹ egagọ? Kọ egagọ jọ e riẹ nọ o rẹ sae kẹ owhẹ erere?

Oware nọ Ahwo Buobu A ro Si Ovao No Egagọ

Anwọ ikpe buobu ze na, ahwo buobu nọ a se omai rai Ileleikristi a rọwo nọ Ọghẹnẹ ọ gwọlọ ẹmeoyo. A re kpohọ ichọche re a ruẹsi wo aruoriwo Ọghẹnẹ, ẹkwoma obufihọ iruẹru ozerẹ hayo ezọgaviẹ kẹ ehrẹ ọnọ o bi wuhrẹ evaọ ichọche. Ginọ uzẹme, ahwo jọ eva usu enana a muẹrohọ uruemu ọviẹwẹ nọ e rrọ egagọ. A riẹ abọ nọ egagọ i je wo evaọ ẹmo-ofio, gbe uruemu ugbegbe orọ isu-egagọ jọ. Rekọ o jọ otu rai jọ buobu oma inọ egagọ i je wowoma. Omakugbe egagọ, iruẹru, gbe ile rai i si amọfa urru; otu rai jọ dede a ruẹ nọ u fi obọ họ kẹ ai dhozọ eyoma oruo nọ a jẹ gaviezọ kẹ uwuhrẹ oja-oriọ ebẹdẹ bẹdẹ evaọ ehẹle, uwhurẹ nọ u no Ikereakere na ze he. Uwhremu na eware efa buobu e tẹ roma via nọ i nwene eriwo nọ ahwo buobu a wo kpahe egagọ.

Uwuhrẹ eghrorotha u te muhọ ewowẹ. Ahwo jọ a te muhọ ẹrọwo inọ uzuazọ u mu rrọ—inọ u no obọ Ọghẹnẹ ze he. Egagọ buobu a sae kẹ imuẹro ho inọ obọ Ọghẹnẹ uzuazọ u noze. (Olezi 36:9) Ofariẹ, nọ otoriẹ ewuhrẹ-eware-ikuo o be rro haro na, eware ilogbo nọ a le tobọ no eva abọ usiwo-imu, epanọ a bi ro kpohọ erẹ hayo no oria ruọ oria, gbe epanọ a be rọ wha ovuẹ te ohwo oma u ru nọ ahwo a bi ro roro nọ otọkiẹ-eriariẹ o sai ku ẹbẹbẹ kpobi họ. U te no ere no, a jẹ hai roro nọ ọkpọvio ọrọ ahwo nọ a wuhrẹ kpahe iroro, uruemu gbe oyerikugbe ahwo-akpọ o woma vi ọkpọvio egagọ. Egagọ omarai a be sae kẹ imuẹro vevẹ hẹ inọ, ẹrria lele uzi Ọghẹnẹ họ edhere uzuazọ nọ o mai woma kpaobọ.—Jemis 1:25.

Fikiere, ichọche buobu a te nwene uwuhrẹ rai. Izerẹ gbe otu-iwuhrẹ ichọche a gbe bi wuhrẹ hẹ inọ Ọghẹnẹ ọ gwọlọ ẹmeoyo.  Ukpoye, ibuobu rai a te bi wuhrẹ nọ ohwo kpobi ọ rẹ salọ oware uwoma gbe uyoma kẹ omariẹ. Re a ruẹsi wo ilele bu, isu-egagọ jọ a te bi wuhrẹ nọ oghẹrẹ nọ who yeri uzuazọ kpobi kẹhẹ Ọghẹnẹ ọ rẹ jẹ owhẹ rehọ. Oghẹrẹ iwuhrẹ itieye na e rẹ kareghẹhọ omai ẹme nọ a ruẹaro riẹ fihọ Ebaibol na: “Oke o be tha nọ ahwo a rẹ te rehọ uwuhrẹ nọ o gbunu hu, rekọ ezọ e rẹ te sae okpọ a ve ti koko iwuhrẹ nọ i re ti wuhrẹ ai onọ a guọlọ.”—2 Timoti 4:3.

Ukpenọ iwuhrẹ itieye na e lẹliẹ ahwo ziọ egagọ na, kọ e be lẹliẹ ai si ovao no egagọ. U bi gbe ai unu nọ: ‘Otẹrọnọ ichọche e be sae kẹ imuẹro inọ Ọghẹnẹ ọ ma eware he gbe nọ ma rẹ sai yeri uzuazọ epanọ u je omai, kọ fikieme me je bi kpohọ ichọche? Kọ eme o rẹ wọ omẹ lahiẹ oma wuhrẹ emọ mẹ kpahe egagọ?’ Ahwo nọ a jẹ daoma vẹre yeri emamọ uzuazọ a te mu iroro họ ewo inọ egagọ i wotọ họ. Fiki nọ a gbe wo osegboja kpahe egagọ họ a te no ichọche. Eme o thọ nọ oware nọ o hae kẹ erere u je zihe ziọ onọ u wotọ họ? Ebaibol na o ru ẹme na vẹ evaọ edhere nọ ma re ro wo otoriẹ riẹ ziezi.

A be Rehọ Egagọ Le Ute Uyoma

Pọl ukọ na ọ vẹvẹ Ileleikristi ọsosuọ unu inọ ahwo jọ a te rehọ Egagọ-Ileleikristi le ute uyoma. Ọ ta nọ: “Erao ijihẹ imuomu e rẹte ruọ udevie rai, enọ uthuru o rẹte zeziaro ho; ahwo a reti no evie rai tovrẹ rẹme eware nọ e rẹ liẹliẹ ahwo yoma, nọ a reti si ilele lele oma rai.” (Iruẹru 20:29, 30) Ohwo jọ nọ ọ ta ẹme “eware nọ e rẹ liẹliẹ ahwo yoma” họ Augustine, owuhrẹ-egagọ Kathọlik na. Jesu ọ ta kẹ ilele riẹ no vẹre inọ jọ a ru ahwo rọwo ẹkwoma Ikereakere na nọ a re ro lele ai jẹ iroro. Dede na, Augustine ọ gẹle otofa ẹme Jesu nọ a kere fihọ Luk 14:23 na, “Gba ahwo họ ze,” ro dhesẹ nọ u fo re a hae gba ahwo họ kurẹriẹ evaọ iruo ilele-iruo na. (Matiu 28:19, 20; Iruẹru 28:23, 24) Augustine ọ jẹ rehọ egagọ ta họ ahwo obọ.

Setan, ẹnjẹle ọkparesuọ na, ọye ọ rrọ emu ogbekuo gbe egagọ nọ a bi ro ru iruo evaọ edhere ọthọthọ na. Ọ kpare otu egagọ ikpe-udhusoi ọsosuọ re a ruẹsi gbe ukoko Ileleikristi na ku. Ebaibol e ta kpahe ahwo yena nọ: “Ahwo otiọye na ikọ erue a rọ, iruiruo ọviẹwẹ, nọ ebe rẹriẹ oma rai ruọ ikọ Kristi. O sai gbunu; keme Setan oma riẹ ọ rẹ rehọ oma riẹ ru elo ukọ-odhiwu. O sae rọ oware ugbunu hu, otẹrọnọ iruiruo riẹ a rehọ oma ru iruiruo ẹrẹreokie.”—2 Ahwo Kọrint 11:13-15.

Setan ọ gbẹ be rehọ egagọ ahwo nọ a se oma rai Ileleikristi ru iruo, je bi ru wọhọ ẹsenọ a wo ute ẹfuọ uruemu gbe otoriẹ re a ruẹsi ru ahwo rria lele itee rai viukpọ erọ Ọghẹnẹ. (Luk 4:5-7) Ẹsejọhọ who muẹrohọ no inọ nẹnẹ isu-egagọ buobu a be rehọ edẹ-ọkwa ilogbo bru ọghọ họ oma jẹ be rọ ere rehọ igho mi uthuru rai. Egọmeti a tẹ jẹ rehọ egagọ tẹzẹ ahwo erẹwho rai kpohọ ẹmo-ofio nọ u si uwhu kpe ai no.

Ẹdhọ ọ be rehọ egagọ ru iruo gaga vi epanọ ahwo buobu a roro. Ẹsejọhọ whọ sai roro nọ umutho ahwo jọ ọvo nọ a wọ  egagọ họ uzou Setan o bi ro ru iruo. Rekọ wọhọ epanọ Ebaibol e ta, “ọnọ a re se Ukumuomu gbe Setan na, [ọ be] viẹ akpọ kpobi họ.” Ebaibol na e tẹ jẹ ta nọ: “Akpọ na ọsoso ọ rọ obọ ogaga oyoma na.” (Eviavia 12:9; 1 Jọn 5:19) Ẹvẹ Ọghẹnẹ o rri egagọ nọ isu-egagọ gbe erọ egọmeti nọ e rẹ gwọlọ si ahwo lele oma a bi ro ru iruo?

‘E Were Omẹ Hẹ’

Otẹrọnọ uruemu egagọ Kristẹndọm jọ e be tọtọ owhẹ oma, riẹ nọ e be dha Ọghẹnẹ Erumeru na eva gaga re. Otu egagọ Kristẹndọm a rẹ ta nọ a re-ọvọ kugbe Ọghẹnẹ; epọvo na ahwo Izrẹl anwae a ta. Ọvuọvo rai ọ yọrọ ẹrọwọ họ. Fikiere, ọwhọkuo ọvo nọ o te Izrẹl anwae na ọ te jọ kẹ egagọ Kristẹndọm nẹnẹ. Jihova ọ ta nọ: “A dawo ezọ ẹme mẹ hẹ, a tẹ jẹ se ujaje mẹ. Eme frakinsẹns nọ a ro no obọ Sheba ze e [rrọ] kẹ omẹ, . . . idhe-idhe rai e be were omẹ gbe he.” (Jerimaya 6:19, 20) Ọghẹnẹ o wo ọjẹrehọ kpahe egagọ otu eviẹwẹ hẹ. O wo isiuru kpahe iruẹru egagọ gbe elẹ rai hi. Ọ ta kẹ Izrẹl nọ: “Ẹzi mẹ o mukpahe . . . eha-ifihotọ rai; enana i zihe ruọ owha rọ kẹ omẹ, oma ẹwha rai o rọ omẹ no. Nọ wha te riẹ abọ rai te lẹ, me re ti si ovao mẹ dhere owhai; wha make lẹ elẹ ibuobu, mẹ rẹ te gaviezọ họ.”—Aizaya 1:14, 15.

Kọ Jihova o bi wo isiuru kpahe ehaa nọ ahwo egedhọ a muhọ nọ ahwo ichọche a bi ru wọhọ ehaa Ileleikristi na? Kọ ọ rẹ gaviezọ kẹ elẹ isu-egagọ nọ a bi gbe iwuhrẹ Kristi ku? Kọ Ọghẹnẹ o wo ọjẹrehọ kẹ egagọ kpobi nọ e be siọ uzi riẹ? O sai mu owhẹ ẹro inọ eriwo ọvo nọ o wo kpahe idheidhe egagọ ahwo Izrẹl oke anwae na o bi wo kpahe iruẹru egagọ Kristẹndọm nẹnẹ, enọ ọ ta kpahe nọ: ‘E be were omẹ hẹ.’

Dede na, Jihova ọ be daezọ egagọ uzẹme erọ otu eva-efuafo. O rẹ were Ọghẹnẹ nọ ahwo a te bi yere ie kẹ eware iwoma kpobi nọ o ru kẹ ai no. (Malakae 3:16, 17) Kọ whọ sae jọ emamọ ohwo ababọ Ọghẹnẹ nọ whọ rẹ gọ? Ohwo nọ o re ru oware ovo kẹ ọsẹgboni riẹ hẹ, o rrọ bẹbẹ re ahwo a rọwo nọ ọ tẹ be maki se omariẹ emamọ ohwo, o gbẹ rrọ ere? Kọ ohwo nọ o re ru oware ovo kẹ Ọghẹnẹ hẹ ọ sae jọ emamọ ohwo? O rrọ oware areghẹ re ma wo isiuru ejaja kpahe Ọghẹnẹ uzẹme na, ọnọ ọ kẹ uzuazọ. Evaọ uzoẹme nọ ma bi ti te na, ma te ruẹ epanọ egagọ uzẹme e rẹ rọ kẹ Ọghẹnẹ orro jẹ kẹ omai erere.

[Oruvẹ-obotọ]

[Uwoho nọ o rrọ ẹwẹ-obe avọ 4]

Kọ ichọche e kẹ imuẹro no inọ Ọghẹnẹ ọ ma eware kpobi?

[Uwoho nọ o rrọ ẹwẹ-obe avọ 4, 5]

Kọ ohwo nọ o dikihẹ kẹ Ọghẹnẹ u fo nọ ọ rẹ jọ etenẹ na?

[Uwoho nọ o rrọ ẹwẹ-obe avọ 5]

Ẹvẹ Ọghẹnẹ o rri oghẹrẹ ehaa nana?

[Ọnọ o wo uwoho]

AP Photo/Georgy Abdaladze