Kọ Who Wo Eriwo Jihova Kpahe Eware Nọ E Rrọ Ọrẹri?
Kọ Who Wo Eriwo Jihova Kpahe Eware Nọ E Rrọ Ọrẹri?
‘Wha ruẹ nọ . . . ohwo ọvo ọ rọ ogberedia hayo ababọ adhẹẹ kẹ egagọ họ.’—AHWO HIBRU 12:15, 16.
1. Oghẹrẹ ẹzi vẹ o wholo idibo Jihova ha?
AKPỌ na o gbe bi se eware nọ e rrọ ọrẹri gboja ha. Edgar Morin, ohwo obọ France nọ ọ rrọ owuhrẹ-ọriakugbe, ọ ta nọ: “Notọ avọ otọ ze ma riẹ nọ obọ Ọghẹnẹ, obroziẹ-iroro, obọ uwou, ikuigbe gbe uvi iroro ahwo a re wuhrẹ uruemu ezi rai no ze, rekọ o gbẹ rrọ ere enẹna ha. . . . Obonọ u je ahwo a bi wuhrẹ uruemu rai no ze.” Onana yọ “ẹzi akpọ na,” hayo ‘ẹzi nọ o bi ruiruo evaọ eva emọ udu uyoma.’ (1 Ahwo Kọrint 2:12; Ahwo Ẹfẹsọs 2:2) Enọ e roma mudhe kẹ Jihova jẹ be roma kpotọ kẹ esuo okpehru riẹ, ekpehre ẹzi yena o wholo i rai hi. (Ahwo Rom 12:1, 2) Ukpoye, idibo Ọghẹnẹ a vuhumu inọ adhẹẹ nọ a rẹ rọ kẹ eware ọrẹri o roja gaga evaọ egagọ rai. Eware vẹ evaọ uzuazọ mai e rẹ jọ ọrẹri? Uzoẹme nana o te ta kpahe eware isoi jọ nọ e rrọ ọrẹri kẹ idibo Ọghẹnẹ kpobi. Uzoẹme nọ u lele i rie o te ta kpahe epanọ omakugbe Ileleikristi mai e rọ rrọ ọrẹri. Rekọ eme ubiẹme na “ọrẹri” u dhesẹ?
2, 3. (a) Ẹvẹ Ikereakere na i ro fi elo họ epanọ Jihova ọ rọ rrọ ọrẹri? (b) Ẹvẹ ma rẹ rọ rehọ adhẹẹ kẹ odẹ Jihova wọhọ ọrẹri?
2 Evaọ ẹvẹrẹ Hibru nọ a ro kere Ebaibol na, ubiẹme na “ọrẹri” u dhesẹ oware nọ a hẹriẹ no. Evaọ egagọ, otofa “ọrẹri” họ oware nọ o rrọ kẹ iruo obọdẹ ọvo, onọ a rẹ yọrọ fuafo. Jihova ọ rrọ ọrẹri evaọ kabọ kabọ. A se rie “Ọrẹri Ọvo na.” (Itẹ 9:10; 30:3) Evaọ Izrẹl anwae, a jẹ hai fi ẹmẹwẹ-odhe oro họ etu ozerẹ okpehru na onọ a kere fihọ nọ “Jihova họ Ọrẹri.” (Ọnyano 28:36, 37, NW ) A jọ Ikereakere na dhesẹ ijẹle obọ odhiwu nọ e wariẹ agbara-uvie Jihova họ inọ a bi whowho nọ: “Ọrẹri, ọrẹri, ọrẹri ỌNOWO.” (Aizaya 6:2, 3; Eviavia 4:6-8) Ọrẹri nọ a dhe ẹwẹwariẹ na u dhesẹ nọ Jihova ọ rrọ ọrẹri evaọ kabọ kabọ. Evaọ uzẹme, ọye họ Ehri oware kpobi nọ o rrọ ọrẹri.
3 Odẹ Jihova o rrọ ọrẹri. Ọso-ilezi na ọ ta nọ: “Jọ a jiri odẹ idudu avọ oruaro ra! Ọye họ Ọrẹri.” (Olezi 99:3) Jesu o wuhrẹ omai re ma lẹ nọ: “Ọsẹ mai nọ ọ rọ obọ odhiwu, odẹ ra ojọ ọrẹri.” (Matiu 6:9) Meri, oni Jesu, ọ ta nọ: “Ẹzi mẹ o bi jiri Ọnowo na, . . . ọnọ o wo ogaga o ru eware ilogbo kẹ omẹ, Ọrẹri họ odẹ riẹ.” (Luk 1:46, 49) Wọhọ idibo Jihova, ma rehọ odẹ riẹ họ ọrẹri jẹ be whaha eru oware kpobi nọ o rẹ wha afuẹwẹ se odẹ ọrẹri yena. Ofariẹ, ma re rri eware nọ Jihova o rri fihọ ọrẹri wọhọ ọrẹri re.—Emọs 5:14, 15.
Oware nọ Ma ro Wo Adhẹẹ Odidi kẹ Jesu
4. Fikieme Ebaibol na o ro dhesẹ Jesu wọhọ “Ọrẹri”?
4 Wọhọ “ọmọ ọvo” ọrọ Jihova, Ọghẹnẹ ọrẹri na, a ma Jesu ọrẹri. (Jọn 1:14; Ahwo Kọlọsi 1:15; Ahwo Hibru 1:1-3) Fikiere a se rie “Omamọ na [hayo, Ọrẹri Ọvo] ọrọ Ọghẹnẹ.” (Jọn 6:69) Ọ gbẹ jọ ọrẹri okenọ a kpeze uzuazọ riẹ no odhiwu ziọ otọakpọ, keme ogaga ẹzi ọfuafo Meri o ro yẹ Jesu. Ẹnjẹle jọ ọ ta kẹe vẹre nọ: “Ẹzi Ẹri na o re ti bru owhẹ tha . . . ọmọ nọ a re ti yẹ na, a re ti sei Ọrẹri, Ọmọ Ọghẹnẹ.” (Luk 1:35) Evaọ olẹ se Jihova, isiava Ileleikristi evaọ obọ Jerusalẹm a ta kpahe Ọmọ Ọghẹnẹ wọhọ “Jesu Odibo ọrẹri” ra.—Iruẹru 4:27, 30.
5. Iruo efuafo vẹ Jesu o rugba evaọ otọakpọ, kọ fikieme azẹ riẹ ọ rọ rrọ ghaghae?
5 Jesu o wo iruo efuafo nọ ọ nyaze ti rugba evaọ otọakpọ. Eva oke ame-ọhọ riẹ evaọ 29 C.E., a rehọ Jesu mu wọhọ Ozerẹ Okpehru ọrọ etẹmpol ologbo Jihova nọ ọ rrọ obọ odhiwu. (Luk 3:21, 22; Ahwo Hibru 7:26; 8:1, 2) Fibae, o gwọlọ nọ o re whu uwhu idheidhe. Azẹ riẹ ọ te ta ahwo-akpọ erahaizi no igbo re a ruẹsi wo uzuazọ. (Matiu 20:28; Ahwo Hibru 9:14) Fikiere ma rẹ rehọ azẹ Jesu wọhọ oware nọ o rrọ ọrẹri, oware “ọghaghae.”—1 Pita 1:19.
6. Didi uruemu ma re wo kpahe Kristi Jesu, kọ fikieme?
6 Bi dhesẹ nọ ma wo adhẹẹ odidi kẹ Kristi Jesu, Ovie gbe Ozerẹ Okpehru mai, Pọl ukọ na o kere nọ: “Ọghẹnẹ o je ru ei ro kpo-ehru gaga ọ jẹ kẹe odẹ nọ o ro vi edẹ kpobi, a nọ ighilawọ kpobi i re diguẹ kẹ odẹ Jesu, erọ eware nọ erọ obọ ehru, gbe eware nọ erọ akpọ, gbe enọ erọ otọ akpọ, jegbe nọ kunu kunu kpobi o rẹ rọwo nọ Jesu Kristi họ Ọnowo, rọ kẹ oruaro Ọghẹnẹ Ọsẹ na.” (Ahwo Filipai 2:9-11) Ma re dhesẹ nọ ma wo eriwo Jihova kpahe eware efuafo ẹkwoma oma nọ ma re ro kpotọ kẹ Osu gbe Ovie mai nọ o bi su na, Kristi Jesu, ọnọ o wo Uzou ukoko Ileleikristi na.—Matiu 23:10; Ahwo Kọlọsi 1:18.
7. Ẹvẹ ma re ro dhesẹ nọ ma be roma kpotọ kẹ Kristi?
7 Oma nọ ma re ro kpotọ kẹ Kristi u te je kugbe uvi adhẹẹ nọ ma re wo kẹ ezae nọ ọ be rọ sẹro iruo nọ e rrọ otọ ekpakpọ riẹ enẹna. Ma re rri owha-iruo ọ otu nọ ẹzi o wholo enọ e rrọ Ugboma Esuo na gbe esẹro nọ a ro mu evaọ iwou-ogha, evaọ ibrotọ, ikogho, gbe ikoko na wọhọ iruo nọ i no obọ Ọghẹnẹ ze, iruo efuafo. Fikiere ma rẹ rehọ adhẹẹ odidi rọ kẹ ọruẹrẹfihotọ nana jẹ rehọ oma kpotọ kẹe.—Ahwo Hibru 13:7, 17.
Ahwo Ọrẹri
8, 9. (a) Edhere vẹ emọ Izrẹl a rọ jọ ahwo ọrẹri? (b) Ẹvẹ Jihova o ro wuhrẹ emọ Izrẹl epanọ o r’oja te re a jọ ọrẹri?
8 Jihova ọ riọvọ kugbe Izrẹl. Usu nana o lẹliẹ orẹwho ọkpokpọ yena jọ orẹwho obọdẹ. A ru rai fo. Jihova ọ ta kẹ ae nọ: “Wha ru oma rai fuafo kẹ omẹ; keme mẹ ỌNOWO na mẹ rẹ fuafo, mẹ tẹ jẹ hẹriẹ owhai no udevie ahwo na, re wha jọ emẹ.”—Iruo-Izerẹ 19:2; 20:26.
9 Umuo oke nọ a rọ rehọ orẹwho Izrẹl mu, Jihova ọ ta kẹ ai vevẹ epanọ u wuzou te re a rọ adhẹẹ kẹ eware nọ e rrọ ọrẹri. Ohwo nọ ọ kaobọ te ugbehru nọ a jọ kẹ ai Ijaje Ikpe na o re whu. A rehọ Ugbehru Saena fihọ ọrẹri. (Ọnyano 19:12, 23) A re je rri ọkwa-ozerẹ na, uwou-udhu na, gbe ekwakwa riẹ kpobi ọrẹri. (Ọnyano 30:26-30) Ẹvẹ o rrọ evaọ ukoko Ileleikristi?
10, 11. Fikieme a jẹ sae ta nnọ ukoko Ileleikristi orọ otu nọ a wholo na o rrọ ọrẹri, kọ ẹvẹ “igodẹ efa” na a rri usu nọ a wo kugbe ai?
10 Ukoko Ileleikristi orọ enọ a wholo na o rrọ ọrẹri evaọ aro Jihova. (1 Ahwo Kọrint 1:2) Evaọ uzẹme, a dhesẹ utu Ileleikristi nọ a wholo nọ e rrọ otọakpọ evaọ etoke kpobi wọhọ etẹmpol ọrẹri, dede nọ ae họ etẹmpol abọ-ẹzi ologbo ọrọ Jihova ha. Jihova ọ be rehọ ẹkwoma ẹzi ọfuafo riẹ rria etẹmpol yena. Pọl ukọ na o kere nọ: “Eva [Kristi Jesu] ebabọ kpobi erọ zuẹ kugbe, jẹ ro ruọ uwou egagọ-ode ẹri eva Ọnowo na; eva riẹ a bọ owhai kugbe re ọ jọ oria nọ Ọghẹnẹ ọ rẹ ria eva Ẹzi.”—Ahwo Ẹfẹsọs 2:21, 22; 1 Pita 2:5, 9.
11 Pọl o te je kere se Ileleikristi nọ a wholo nọ: “Kọ wha gbẹ riẹ nọ whai uwou Ọghẹnẹ oria nọ Ẹzi ọ be [ria]? . . . Keme uwou Ọghẹnẹ o rọ Ọrẹri, whai họ uwou oyena.” (1 Ahwo Kọrint 3:16, 17) Jihova ọ be rehọ ẹkwoma ẹzi riẹ ‘ria’ udevie enọ a wholo na jẹ be “nya eva udevie rai.” (2 Ahwo Kọrint 6:16) Ọ be kpọ ‘ọrigbo’ ẹrọwọ riẹ ẹsikpobi. (Matiu 24:45-47) “Igodẹ efa” na a rri uvẹ nọ a rọ rrọ usu kugbe enana nọ e rrọ “etẹmpol” Ọghẹnẹ na ghaghae.—Jọn 10:16; Matiu 25:37-40.
Eware Ọrẹri Evaọ Izuazọ Mai Wọhọ Ileleikristi
12. Didi eware e rrọ ọrẹri evaọ uzuazọ mai, kọ fikieme?
12 U gbunu hu inọ eware buobu nọ i wo obọ kpahe uzuazọ otu nọ a wholo evaọ ukoko Ileleikristi na avọ egbẹnya rai e rrọ ọrẹri. Usu mai kugbe Jihova o rrọ oware ọrẹri. (1 Iruẹru-Ivie 28:9; Olezi 36:7) O ghare omai obọ te epanọ ma rẹ rọ kẹ uvumọ oware hayo uvumọ ohwo uvẹ hẹ re ọ raha usu mai kugbe Ọghẹnẹ mai, Jihova. (2 Iruẹru-Ivie 15:2; Jemis 4:7, 8) Olẹ u wo abọ ologbo evaọ ẹyọrọ usu okpekpe kugbe Jihova. Olẹ o ghare Daniẹl ọruẹaro na obọ te epanọ ọ rọ ruabọhọ olẹ se Jihova dede nọ onana u fi uzuazọ riẹ họ ọza. (Daniẹl 6:7-11) A rehọ “elẹ erezi na,” hayo Ileleikristi nọ a wholo na, ro dhesẹ insẹnse nọ a jẹ hae mahe rọ gọ Ọghẹnẹ evaọ etẹmpol na. (Eviavia 5:8; 8:3, 4; Iruo-Izerẹ 16:12, 13) Oghẹrẹ nọ a jọ etenẹ dhesẹ olẹ na u ru rie fihọ oware ọrẹri. Ẹvẹ ọghọ riẹ ọ rro te re ma sae ta ẹme se Osu ehrugbakpọ na! Agbẹta nọ olẹ o rẹ jọ oware ọrẹri evaọ uzuazọ mai na!
13. Ogaga vẹ o rrọ ọrẹri, kọ ẹvẹ ma rẹ rọ kẹe uvẹ re u ruiruo evaọ uzuazọ mai?
13 U wo oware jọ nọ u bi fi obọ họ kẹ Ileleikristi nọ a wholo na avọ egbẹnya rai nọ a rẹ rehọ edhere kpobi rri ghaghae—ẹzi ọfuafo. Ẹzi yena yọ ogaga iruo Jihova, yọ fikinọ ẹsikpobi u re ruiruo lele oreva Ọghẹnẹ ọrẹri na, a se rie gbagba inọ “Ẹzi Ẹri,” hayo “ẹzi ọrẹri.” (Jọn 14:26; Ahwo Rom 1:4) Ẹkwoma ẹzi ọfuafo, Jihova ọ be kẹ idibo riẹ ẹgba nọ a re ro whowho emamọ usi na. (Iruẹru 1:8; 4:31) Jihova ọ rẹ rehọ ẹzi riẹ kẹ ‘enọ i bi yo ẹme riẹ wọhọ osu,’ enọ e be “jọ eva Ẹzi nya,” orọnikọ enọ i bi kielele isiuru iwo ho. (Iruẹru 5:32; Ahwo Galesha 5:16, 25; Ahwo Rom 8:5-8) Ogaga ulogbo nana u re fi obọ họ kẹ Ileleikristi mọ “ubi Ẹzi” na je yeri “uzuazọ ẹfuọ gbe orọ Ọghẹnẹ.” (Ahwo Galesha 5:22, 23; 2 Pita 3:11) Ma te rri ẹzi ọfuafo na wọhọ oware ọrẹri, ma rẹ whaha eruo oware nọ o rẹ sae kpọ ẹzi yena eva, hayo onọ o rẹ whaha iẹe iruo evaọ uzuazọ mai.—Ahwo Ẹfẹsọs 4:30.
14. Uvẹ-ọghọ vẹ otu nọ a wholo na a rehọ ghaghae, kọ ẹvẹ igodẹ efa na a ro wo obọ evaọ uvẹ-ọghọ nana?
14 Uvẹ-ọghọ nọ ma wo nọ a rọ rehọ odẹ Ọghẹnẹ ọrẹri na, Jihova, ro se omai, gbe Isẹri riẹ nọ ma rrọ yọ oware ofa nọ ma rri fihọ ọrẹri. (Aizaya 43:10-12, 15) Jihova o ru Ileleikristi nọ a wholo na te wọhọ “iruiruo ọvọ ọkpokpọ na.” (2 Ahwo Kọrint 3:5, 6) Fikiere a vi rai uwou re a “vuẹ ovuẹ usiuwoma uvie na” re a je “wuhrẹ ahwo erẹwho kpobi.” (Matiu 24:14; 28:19, 20) A be r’obọ kotọ ru iruo nana, yọ ima ahwo buobu nọ e wọhọ igodẹ a bi kurẹriẹ, be rehọ edhere ẹwoho ta kẹ enọ a wholo na nọ: “Je oma lele owhai, keme ma yo nọ Ọghẹnẹ avọ owhai a gbẹrọ.” (Zekaraya 8:23) Evaọ edhere abọ-ẹzi, ahwo nana a tẹ wọhọ “ikporo-udhu gbe eruẹrẹ ọgbọ vaene” rọ kẹ “iruiruo Ọghẹnẹ mai,” enọ a wholo na. Evaọ edhere yena, igodẹ efa na a bi fi obọ họ gaga kẹ otu nọ a wholo na evaọ erugba odibọgba rai evaọ akpọ na kpobi.—Aizaya 61:5, 6.
15. Iruo vẹ Pọl ukọ na ọ rehọ ghaghae, kọ fikieme ma je wo eriwo ọvona?
15 Wọhọ oriruo, Pọl ukọ na ọ rehọ odibọgba na wọhọ oware ọrẹri. O dhesẹ oma riẹ wọhọ “ukọ Jesu Kristi rọ kẹ otu Egedhọ eva iruẹru ozerẹ usiuwoma Ọghẹnẹ.” (Ahwo Rom 15:16) Nọ o je kere se Ileleikristi obọ Kọrint, Pọl o dhesẹ odibọgba riẹ wọhọ “efe.” (2 Ahwo Kọrint 4:1, 7) Ma be rehọ ẹkwoma odibọgba mai whowho “uzẹme Ọghẹnẹ” kẹ amọfa. (1 Pita 4:11) Fikiere, ma make rrọ otu nọ a wholo hayo igodẹ efa na, ma rehọ e riẹ wọhọ ọghọ ologbo re ma wo obọ evaọ iruo isẹri-ise na.
‘Jọ Ọrẹri eva Ozodhẹ Ọghẹnẹ’
16. Eme o re fi obọ họ kẹ omai whaha ezihe ro enọ i re rri eware ọrẹri vo?
16 Pọl ukọ na ọ vẹvẹ ibe Ileleikristi riẹ unu inọ a ri eware ọrẹri vo ho. Ukpoye, ọ hrẹ rai inọ a rẹ jọ “ọrẹri,” ‘ruẹ nọ . . . ohwo ọvo ọ se ubi oyayare ba ẹkọrọ, onọ o rẹ wha ukpokpoma tha, ru ahwo buobu zoruẹ.’ (Ahwo Hibru 12:14-16) Oware nọ a jọ etenẹ se “ubi oyayare” na họ umutho ahwo jọ evaọ ukoko Ileleikristi na enọ i re gu unoma ẹsikpobi kpahe oghẹrẹ nọ eware e be nya. Wọhọ oriruo, a rẹ sae vro eriwo Jihova kpahe ẹfuọ orọo hayo epanọ u wuzou te re a yọrọ uruemu ẹfuọ. (1 Ahwo Tẹsalonika 4:3-7; Ahwo Hibru 13:4) Hayo a rẹ sae ta jẹ vaha eme ọ ikọ-erue, eme ‘ogbẹta nọ i re zue erọ Ọghẹnẹ,’ enọ otu nọ “i kiukeku uzẹme na” no e rẹ vaha.—2 Timoti 2:16-18.
17. Fikieme o jẹ gwọlọ omodawọ ẹsikpobi mi enọ a wholo na re a wo ọkpọ eriwo Jihova ọrọ eware nọ e rrọ ọrẹri?
17 Pọl o kere se inievo riẹ nọ a wholo nọ: ‘Imoni iyoyou, wha joma ru oma mai fo no eware nọ i re zue oma gbe ẹzi, ru oma mai ọrẹri eva ozodhẹ Ọghẹnẹ.’ (2 Ahwo Kọrint 7:1) Eme nana i dhesẹ nọ Ileleikristi nọ a wholo, “ogbẹghale use obọ odhiwu na,” a rẹ daoma ẹsikpobi re a ruẹ nọ a wo ọkpọ eriwo Jihova ọrọ eware nọ e rrọ ọrẹri evaọ kabọ kabọ uzuazọ rai. (Ahwo Hibru 3:1) Epọvo na re, Pita ukọ na ọ hrẹ inievo riẹ nọ a rọ ẹzi wholo nọ: “Wọhọ emọ nọ i re yo ẹme, wha duoma họ urusio ho enọ wha rehọ ogbori ru vẹre na: rekọ epanọ ohwo nọ o se owhai ọ rọ fuafo na, whai omarai wha jọ eva uruemu rai kpobi jọ fuafo re.”—1 Pita 1:14, 15.
18, 19. (a) Ẹvẹ “otu obuobu” na a re ro dhesẹ nọ a wo eriwo Jihova kpahe eware nọ e rrọ ọrẹri? (b) Oware ọrẹri ofa vẹ evaọ uzuazọ Ileleikristi ma be te ta ẹme te evaọ uzoẹme nọ o rrọ aro na?
18 Kọ ẹvẹ kpahe “otu obuobu” na nọ e te zọ vrẹ ‘uye ulogbo’ na? Ae omarai re a re dhesẹ nọ a wo eriwo Jihova kpahe eware ọrẹri. A jọ obe Eviavia dhesẹ ai wọhọ nnọ a be “gọ” Jihova evaọ etegu otọakpọ ọrọ etẹmpol abọ-ẹzi riẹ. A fi ẹrọwọ họ idhe ẹtanigbo Kristi no, be rehọ edhere ẹwoho ‘fọrọ iwu rai, jẹ rehọ azẹ Omogodẹ na ru ai fo .’ (Eviavia 7:9, 14, 15) Onana o lẹliẹ e rai wo emamọ edikihẹ evaọ aro Jihova u te je ru ei rrọ ọgbahọ kẹ ae re a ‘ru oma rai fo no eware nọ i re zue oma gbe ẹzi, ru oma rai ọrẹri eva ozodhẹ Ọghẹnẹ.’
19 Oware jọ nọ u wuzou gaga evaọ uzuazọ Ileleikristi nọ a wholo avọ egbẹnya rai họ oma nọ a re kugbe ẹsikpobi kẹ ẹgọ Ọghẹnẹ gbe ewuhrẹ Ẹme riẹ. Jihova ọ rehọ omakugbe ahwo riẹ wọhọ oware ọrẹri. Oware nọ o soriẹ nọ ma re ro wo eriwo Jihova ọrọ eware nọ e rrọ ọrẹri evaọ abọ nana nọ o wuzou gaga na gbe oghẹrẹ nọ ma re ro ru ere ma be te ta ẹme te evaọ uzoẹme nọ o rrọ aro na.
Ọkiẹkpemu
• Eriwo ahwo-akpọ vẹ idibo Jihova a wo ho?
• Fikieme Jihova ọ rọ rrọ ehri oware kpobi nọ o rrọ ọrẹri?
• Ẹvẹ ma re ro dhesẹ nọ ma rri Jesu wọhọ ọrẹri?
• Eware vẹ ma re rri fihọ ọrẹri evaọ uzuazọ mai?
[Enọ Uwuhrẹ]
[Uwoho nọ o rrọ ẹwẹ-obe avọ 17]
Evaọ Izrẹl anwae, a rri ọkwa-ozerẹ na, uwou-udhu na, gbe ekwakwa riẹ kpobi ọrẹri
[Uwoho nọ o rrọ ẹwẹ-obe avọ 18]
Ileleikristi nọ a wholo nọ e rrọ otọakpọ yọ etẹmpol ọrẹri
[Iwoho nọ e rrọ ẹwẹ-obe avọ 19]
Olẹ gbe odibọgba mai e rrọ ọrẹri