Wereva Evaọ Iruo Usiuwoma Ota Na

“Fikiere wha wuhrẹ ahwo.”—MAT. 28:19.

1-3. (a) Ẹvẹ obe-uwuhrẹ Ebaibol o rẹ jọ ahwo buobu oma? (b) Enọ vẹ ma te ta kpahe na?

 “ANWỌ ekpoka 11 me bi ro wuhrẹ obe kugbe uviuwou jọ nọ a rrọ ahwo Pakistan,” ere oniọvo-ọmọtẹ jọ nọ o bi fi obọ họ kẹ utu-ahwo nọ e rẹ jẹ ẹvẹrẹ Hindi evaọ America o kere. Ọ ta haro nọ: “Ma zihe ruọ egbẹnyusu no. Aro o su omẹ ame nọ me roro kpahe uviuwou nana nọ a be te kwa zihe kpobọ Pakistan kẹle na. Orọnọ fikinọ a be kwa siọ omẹ ba ọvo họ oware nọ o d’omẹ hẹ, rekọ gbe fiki oghọghọ nọ me wo evaọ okenọ me je ro wuhrẹ ai kpahe Jihova.”

² Wọhọ oniọvo-ọmọtẹ nana, kọ who wo evawere no fiki ohwo jọ nọ who wuhrẹ obe kugbe? Jesu avọ ilele ikpe-udhusoi ọsosuọ riẹ a wo oghọghọ ulogbo evaọ iruo usiuwoma ota na. Okenọ ilele 70 nọ Jesu o wuhrẹ na a zihe ze avọ emamọ iyẹrẹ, Jesu omariẹ ọ “ghọghọ eva Ẹzi Ẹri” na. (Luk 10:17-21) Epọvo na re, ahwo buobu a bi wo oghọghọ evaọ ẹta usiuwoma na. Imuẹro onana họ, iwhowho-uvie nọ i kru oma ga a rọ evawere ru ebe-iwuhrẹ nọ i bu te ima ezeza gbe ubro kamara kamara evaọ ukpe 2007!

 ³ Rekọ iwhowho-uvie jọ a riẹ nọ a ri wo obe-uwuhrẹ hẹ. Efa a riẹ nọ u kri no nọ a wuhrẹ obe kugbe ohwo. Ebẹbẹ vẹ ma rẹ sae rẹriẹ ovao ku nọ ma be daoma ru ebe-iwuhrẹ na? Ẹvẹ ma sai ro fi ebẹbẹ itieye na kparobọ? Kọ irere vẹ i re t’omai nọ ma be daoma nya lele ujaje Jesu na inọ: “Wha wuhrẹ ahwo”?—Mat. 28:19.

Ebẹbẹ nọ E rẹ Sai Mi Omai Evawere

4, 5. (a) Didi oma ahwo buobu a bi dhesẹ kpahe usiuwoma ota mai evaọ abọjọ akpọ na? (b) Didi ebẹbẹ iwhowho-uvie a be rẹriẹ ovao ku evaọ eria efa?

⁴ Evaọ abọjọ akpọ na, ahwo a rẹ rehọ ebe mai avọ evawere yọ o rẹ were ai re ma wuhrẹ Ebaibol kugbe ai. Ọzae avọ aye jọ nọ a rrọ ahwo Australia nọ a jọ obọ Zambia evaọ ubroke jọ a kere nọ: “Iku na uzẹme. Ahwo Zambia a rẹ gaviezọ gaga. Isẹri-ise iyẹrẹ e rẹ were gaga. Ahwo a re s’omai, ejọ e rẹ tubẹ ta nọ ma kẹ ae uvitha emagazini jọ.” Evaọ ukpe jọ kẹle na, inievo nọ e rrọ Zambia a ru ebe-iwuhrẹ Ebaibol nọ i bu vi idu egba ivẹ (200,000), koyehọ, nọ a tẹ ghale ae, owhowho-uvie kpobi o ru vrẹ obe-uwuhrẹ Ebaibol ọvo.

⁵ Rekọ evaọ eria efa, o rẹ jọ bẹbẹ kẹ iwhowho-uvie re a fi obe họ ada je ru obe-uwuhrẹ Ebaibol ẹsikpobi. Fikieme? Keme ẹsikpobi iwhowho-uvie a re di ahwo họ uwou hu, yọ enọ a dihọ uwou a re wo isiuru kpahe egagọ họ. O sae jọ nọ a yọrọ e rai evaọ uviuwou nọ a jọ se egagọ gboja ha hayo fiki eviẹhọ egagọ erue. Isu-egagọ a ru ahwo buobu fihọ oyoya je kpe ẹzi Ọghẹnẹ-ọgọ no ai oma no. (Mat. 9:36) U re vevẹ, ahwo otiọye na a rẹ yọroma gaga nọ ma tẹ be t’ẹme kẹ ae no Ebaibol ze.

6. Ebẹbẹ vẹ ahwo jọ a wo?

⁶ Iwhowho-uvie jọ a wo ẹbẹbẹ ọfa nọ o rẹ sai mi ai evawere. Dede nọ a jẹ ta usiuwoma ziezi evaọ oke jọ nọ o vrẹ, ẹyao hayo owho o be jọ ae ta usiuwoma te epaọ ọsosuọ họ. Je roro kpahe ebẹbẹ jọ nọ ma rẹ sae wha se omobọ mai. Wọhọ oriruo, kọ whọ be hai rri oma ra inọ whọ rẹ sai ru obe-uwuhrẹ Ebaibol ho? O rẹ sae jọ owhẹ oma wọhọ epanọ o jọ Mosis oma okenọ Jihova o vi ei bru Fẹro. Mosis ọ ta nọ: “O ỌNOWO mẹ, mẹ rọ ọgbẹme he makọ enẹna hayo anwọ okenọ whọ rọ ta kẹ odibo ra.” (Ọny. 4:10) Ozọ inọ ma te kẹ iruo na ha yọ ẹbẹbẹ ọfa. Ma rẹ sae ruawa inọ ohwo jọ o ti kurẹriẹ hẹ fikinọ ma te sai wuhrẹ iẹe ziezi hi. Fiki ozọ yena, uvẹ nọ ma hai ro wuhrẹ obe kugbe ohwo na o ve fi omai abọ kie. Ẹvẹ ma sai ro fi ebẹbẹ nana kparobọ?

Wo Ẹzi Obufihọ kẹ Amọfa

7. Eme o kẹ Jesu ajọwha evaọ odibọgba riẹ?

⁷ Oware ọsosuọ nọ ma re ru họ ma rẹ ruẹrẹ oma kpahe. Jesu ọ ta nọ: “Ibuobu eva na unu o rẹ [ta].” (Luk 6:45) Oware nọ o jẹ kẹ Jesu ajọwha evaọ odibọgba na họ ọdawẹ ologbo nọ o wo kẹ ahwo. Wọhọ oriruo, okenọ ọ ruẹ epanọ ibe ahwo Ju riẹ a thabọ no Ọghẹnẹ te, “ohrọ rai o tẹ riẹ e.” Ọ tẹ ta kẹ ilele riẹ nọ: “Ivuẹvu na i ghine bu . . . Wha lẹ Olori ivuẹvu na re o vi iruiruo kpobọ ivuẹvu riẹ.”—Mat. 9:36-38.

8. (a) Eme u fo nọ ma re roro kpahe? (b) Eme ma rẹ sai wuhrẹ no eme ọ ọmọ-uwuhrẹ Ebaibol jọ ze?

⁸ Oke kpobi nọ ma tẹ rrọ usiuwoma, u re woma re ma roro didi kpahe irere nọ ma wo no fikinọ ohwo jọ ọ raha oke wuhrẹ Ebaibol kugbe omai. Je roro kpahe ahwo nọ ma te nyaku evaọ odibọgba na gbe erere nọ a ti wo no ovuẹ mai ze. Aye jọ o kere se uwou ogha orọ orẹwho riẹ nọ: “Oware nọ Isẹri Jihova nọ a wuhrẹ obe kugbe omẹ no a ru o d’omẹ ẹro fia. Mẹ riẹ nnọ ẹsejọhọ eva mẹ e te dhae keme mẹ jẹ hae nọ ae enọ buobu yọ mẹ jẹ hai kru rai fihọ uwou mẹ oke krẹkri. Rekọ a thihakọ k’omẹ yọ a jẹ rọ ọwhọ wuhrẹ  omẹ eware nọ a riẹ. Me yere Jihova gbe Jesu inọ ahwo nana a nyaze ti fi obọ họ k’omẹ.”

9. Oware vẹ Jesu ọ tẹrovi, kọ ẹvẹ ma rẹ sae rọ raro kele iei?

⁹ O ginẹ rrọ uzẹme inọ orọnikọ ohwo kpobi nọ Jesu ọ ta usiuwoma kẹ o kurẹriẹ hẹ. (Mat. 23:37) Ahwo jọ nọ a je lele iei vẹre, uwhremu na a tẹ siọ iwuhrẹ riẹ, “a gbe je lele ie nya ofa ha.” (Jọn 6:66) Rekọ Jesu ọ kuvẹ hẹ re uruemu ahwo otiọye na u ru ei roro inọ ovuẹ riẹ u w’iruo ho. Dede nọ ahwo buobu nọ Jesu ọ ta usiuwoma kẹ a kurẹriẹ hẹ, Jesu ọ ruabọhọ ewoma nọ o je ru. Ọ ruẹ inọ idhu na e fa no kẹ evuo yọ o jẹ were iẹe gaga re o wo obọ evaọ ivuẹvu na. (Se Jọn 4:35, 36.) Ukpenọ ma rẹ kuvẹ re enọ i bi dhesẹ isiuru hu i mi omai evawere, kọ u gbe fo re ma roro kpahe enọ e sai ti kurẹriẹ? Joma t’ẹme kpahe epanọ ma sai ro wo emamọ eriwo otiọye na.

Ta Usiuwoma avọ Iroro Emuhọ Uwuhrẹ Ebaibol

10, 11. Eme who re ru re whọ sai gbe wo evawere?

¹⁰ Ẹjiroro nọ ọwhẹrẹ ọ rẹ rọ kọ ibi họ re ọ ruẹsi vu oware nọ ọ kọ. Epọvo na re, ma rẹ ta usiuwoma na avọ iroro ọ emuhọ iwuhrẹ Ebaibol. Rekọ ẹvẹ otẹrọnọ whọ rẹ ta usiuwoma ẹsikpobi rekọ who re di ahwo họ uwou hu hayo o wọhọ nnọ o re bẹbẹ re who di ahwo nọ whọ be hai wuhrẹ obe kugbe họ uwou? Onana u re dh’ohwo uzou. Kọ whọ rẹ rọ fiki onana siọ usiuwoma n’uwou ruọ uwou ba? Vievie! Ma gbẹ be rehọ ẹkwoma usiuwoma ota n’uwou ruọ uwou na nyaku ahwo buobu nẹnẹ.

¹¹ Re whọ sai gbe wo evawere, kọ whọ sai  roro ku idhere efa nọ whọ rẹ rọ nyaku ahwo? Wọhọ oriruo, kọ whọ daoma no re whọ ta usiuwoma kẹ ahwo evaọ iyẹrẹ hayo eva eria iruo rai? Kọ whọ sae rọ ifonu se ahwo jọ hayo mi enọ whọ ta usiuwoma kẹ no vẹre inọmba ifonu rai re whọ hai se ai? Who te bi thihakọ je nwene ona usiuwoma ota ra, who ti wo oghọghọ keme whọ te ruẹ enọ e te kezọ ziezi kẹ ovuẹ Uvie na.

Nọ Ahwo A gbe Dhesẹ Isiuru Hu

12. Eme ma rẹ sai ru otẹrọnọ ahwo buobu evaọ ẹkwotọ mai a wo isiuru hu?

¹² Kọ ẹvẹ otẹrọnọ ahwo buobu evaọ ẹkwotọ ra a wo isiuru kpahe egagọ họ? Kọ whọ sai nwene ona usiuwoma ota ra re whọ t’ẹme kpahe eware nọ e rọ ọdawẹ kẹ ae? Pọl ukọ na o kere se ibe eg’Ọghẹnẹ riẹ nọ e jọ obọ Kọrint nọ: “Me ru oma mẹ wọhọ ohwo Ju re mẹ ruẹse wo ahwo Ju . . . Me ru oma mẹ wọhọ ọ nọ ọ rọ otọ uzi hi rọ kẹ e nọ e rọ otọ uzi hi—mẹ rọ ababọ uzi Ọghẹnẹ hẹ.” Fikieme Pọl o je ro ru onana? Ọ ta nọ: “Me zihe ruọ oghẹrẹ eware kẹ ahwo kpobi, re mẹ ruẹse siwi ahwo jọ.” (1 Kọr. 9:20-22) Kọ ma rẹ sae daoma riẹ eware nọ e rrọ ọdawẹ kẹ ahwo evaọ ẹkwotọ mai? Ahwo buobu nọ a wo isiuru kpahe egagọ họ a gwọlọ wo evawere evaọ iviuwou rai. O sae jẹ jọnọ a bi le oware jọ evaọ uzuazọ. Kọ ma rẹ sae ta usiuwoma na evaọ edhere nọ u re ro te ahwo otiọye na udu?

13, 14. Ẹvẹ ma rẹ sai ro wo evawere ziezi no iruo usiuwoma ota na ze?

¹³ Iwhowho-uvie buobu a be wereva gaga evaọ usiuwoma ota na dede nọ ahwo buobu evaọ ẹkwotọ na a bi dhesẹ isiuru hu. Evaọ oghẹrẹ vẹ? Ẹkwoma ewuhrẹ ẹvẹrẹ ọfa. Ọzae avọ aye jọ nọ e kpako te ikpe 60 gbọ no a ruẹ inọ ahwo China buobu a rrọ ẹkwotọ ukoko rai. Oniọvo-ọmọzae na ọ ta nọ: “Fiki onana, ma te muọ ẹvẹrẹ China họ ewuhrẹ. Dede nọ onana o gwọlọ inọ ma rẹ raha oke buobu ro wuhrẹ ẹvẹrẹ na, onana o wha riẹ ze nọ ma je ro wuhrẹ obe kugbe ahwo China buobu nọ e jọ ẹkwotọ mai.”

¹⁴ O tẹ make rọnọ whọ sai ti wuhrẹ ẹvẹrẹ ọfa ha, whọ rẹ sae rehọ omobe na Good News for People of All Nations ro ru iruo ziezi okenọ whọ tẹ nyaku ahwo nọ a rẹ ta ẹrọunu ọfa. Whọ rẹ sae jẹ gwọlọ ebe ẹvẹrẹ ahwo nọ whọ nyaku na. O ginẹ rrọ uzẹme inọ o gwọlọ oke gbe omodawọ gaga re whọ t’ẹme kugbe ahwo ẹvẹrẹ ọfa, enọ uruemu-ẹwho rai i wo ohẹriẹ. Rekọ jọ ehri-uzi Ebaibol nana o thọrọ owhẹ ẹro ho: “Ọnọ ọ kọ buobu ọye ọ rẹ kọrọ buobu.”—2 Kọr. 9:6.

Ukoko na Kpobi U re w’Obọ

15, 16. (a) Fikieme iruo usiuwoma ota na o rọ rrọ iruo ukoko na soso? (b) Didi abọ ekpako na a wo?

¹⁵ Evaọ uzẹme, re a fi obọ họ kẹ ohwo jọ olele o rrọ iruo omọvo ho. Ukpoye, iruo ukoko na soso. Fikieme? Keme Jesu ọ ta nọ: “Fiki onana ahwo kpobi a jẹ riẹ nọ whai ilele mẹ re whai ohwo o te you ohwo.” (Jọn 13:35) Yọ okenọ emọ-uwuhrẹ Ebaibol a tẹ ziọ iwuhrẹ, oware nọ a rẹ mai muẹrohọ họ uyoyou nọ o rrọ udevie mai. Ọmọ-uwuhrẹ Ebaibol jọ o kere nọ: “Iwuhrẹ na e were omẹ gaga. Ahwo na a rẹ whẹtiẹ ahwo h’oma kẹhẹ!” Jesu ọ ta inọ imoni ahwo nọ i zihe ruọ ilele riẹ a re ti mukpahe ae. (Se Matiu 10:35-37.) Rekọ ọ ya eyaa inọ a te jọ ukoko na wo “imoni emezae, gbe imoni emetẹ, gbe ini, gbe emọ” abọ-ẹzi buobu.—Mak 10:30.

¹⁶ Inievo mai nọ e kpako no a bi w’obọ gaga evaọ obufihọ kẹ emọ-uwuhrẹ Ebaibol re a wo ẹnyaharo. Evaọ edhere vẹ? O tẹ make rọnọ enọ e kpako no a be sai ru iwuhrẹ Ebaibol ho, iyo nọ a rẹ kẹ eva iwuhrẹ ukoko o rẹ bọ ẹrọwọ ahwo kpobi nọ e ziọ ewuhrẹ ga. Uzuazọ “ọriẹruo” nọ a bi yeri anwọ ikpe buobu na o be whẹ erru họ ukoko  na je bi ru ahwo evezi kurẹriẹ ziọ ukoko Ọghẹnẹ.—Itẹ 16:31.

Ma Rẹ Sai Fi Ozodhẹ Mai Kparobọ

17. Eme ma rẹ sai ru re ma si ozọ no ẹro?

¹⁷ Kọ ozọ u bi mu owhẹ inọ who te kẹ iruo na ha? Kareghẹhọ inọ Jihova ọ rọ ẹzi ọfuafo riẹ gbe Erọn fi obọ họ kẹ Mosis. (Ọny. 4:10-17) Jesu ọ ta inọ ẹzi Ọghẹnẹ ọ te thọ omai uke evaọ iruo usiuwoma ota mai. (Iruẹru 1:8) Ofariẹ, Jesu o vi imimava re a nyae ta usiuwoma. (Luk 10:1) Fikiere, otẹrọnọ o rrọ bẹbẹ kẹ owhẹ re who wuhrẹ obe kugbe ohwo, lẹ se Ọghẹnẹ re ọ kẹ owhẹ areghẹ re who je kuomagbe ohwo nọ o wo ona ziezi nọ ọ rẹ sae ta udu họ owhẹ awọ. O rẹ kẹ omosasọ nọ ma tẹ kareghẹhọ inọ ahwo nọ Jihova ọ salọ kẹ iruo ilogbo nana họ imiwhrori, koyehọ “igheghẹ akpọ na.”—1 Kọr. 1:26-29.

18. Ẹvẹ ma sai ro fi ozọ nọ ma te riẹ ohwo wuhrẹ hẹ kparobọ?

¹⁸ Ẹvẹ ma sai ro fi ozọ inọ ma te riẹ ahwo wuhrẹ hẹ kparobọ? Ma rẹ kareghẹhọ inọ re a fi obọ họ kẹ ohwo jọ olele u wo ohẹriẹ no emu nọ a re there, keme re emu ọ were obọ omọvo o rrọ—ọnọ o bi there emu na. Rekọ re ohwo ọ sae jọ olele, o gwọlọ obufihọ amọfa. Obọ Jihova iruo na e mae rrọ, ọye o re ru nọ ohwo na ọ sai ro kurẹriẹ. (Jọn 6:44) Mai kpobi nọ e rrọ ukoko na ma rẹ daoma rọ ona uwuhrẹ fi obọ họ kẹ ohwo na wo ẹnyaharo. (Se 2 Timoti 2:15.) Yọ o gwọlọ mi ọmọ-uwuhrẹ na re o fi eware nọ o bi wuhrẹ họ iruo. (Mat. 7:24-27) Ọmọ-uwuhrẹ ọ tẹ ta nọ ma gbe wuhrẹ obe kugbei hi, o rẹ sae k’omai uye. Ma bi rerọ inọ emọ-uwuhrẹ Ebaibol a te jẹ emamọ iroro, rekọ omomọvo o ti “gu ọvuọ ẹkẹunu riẹ kẹ Ọghẹnẹ.”—Rom 14:12.

Irere Vẹ Ma ti Wo?

19-21. (a) Irere vẹ ma re wo no eru ebe-iwuhrẹ Ebaibol ze? (b) Ẹvẹ Jihova o bi rri omai kpobi nọ e be ta usiuwoma na?

¹⁹ Ebe-iwuhrẹ Ebaibol nọ ma re ru u re fi obọ họ k’omai tẹrovi Uvie na nọ ma rẹ kake gwọlọ. O rẹ jẹ lẹliẹ iwuhrẹ Ebaibol na t’omai udu ziezi. Eme o jẹ rrọ ere? Ọkobaro jọ nọ a re se Barak ọ ta inọ: “Ebe-iwuhrẹ Ebaibol nọ ma re ru kugbe amọfa o rẹ lẹliẹ owhẹ se uwuhrẹ Ẹme Ọghẹnẹ gboja. Mẹ rẹ ruẹ inọ me wo otoriẹ iwuhrẹ na re mẹ tẹ sae rehọ ae wuhrẹ amọfa.”

²⁰ Otẹrẹnọ who bi ru obe-uwuhrẹ Ebaibol ho, kọ u dhesẹ nọ iruo nọ who bi ru kẹ Ọghẹnẹ kpobi ivrẹvru? Vievie! Iruo nọ ma bi ru rọ wha ujiro se Jihova e be dae ẹro. Enọ e be ta usiuwoma kpobi yọ “otu nọ i bi ru iruo kẹ Ọghẹnẹ.” Rekọ, nọ ma te bi ru obe-uwuhrẹ Ebaibol o rẹ wha evawere se omai nọ ma tẹ be ruẹ epanọ Ọghẹnẹ ọ be rọ ghale iruo mai. (1 Kọr. 3:6, 9) Ọkobaro jọ nọ a re se Amy ọ ta inọ: “Nọ whọ be ruẹ ọmọ-uwuhrẹ Ebaibol nọ o bi wo ẹnyaharo na, who re yeri Jihova gaga nọ ọ be rọ rehọ owhẹ fi obọ họ kẹ ohwo na wo okẹ ulogbo jọ—uvẹ nọ ọ rẹ rọ riẹ Jihova re o wo uzuazọ ebẹdẹ bẹdẹ.”

²¹ Ma tẹ be daoma re ma ru ebe-iwuhrẹ Ebaibol u ti fi obọ họ k’omai tẹrovi Ọghẹnẹ nọ ma rẹ gọ enẹna jẹ bọ imuẹro mai ga orọ ẹzọ ruọ akpọ ọkpokpọ na. Avọ obufihọ Jihova, ma te sai je fi obọ họ kẹ enọ e gaviezọ k’omai re a zọ. (Se 1 Timoti 4:16.) A re gbiku evawere nọ oyena o rẹ wha ze he!

Kọ Whọ Kareghẹhọ?

• Eme u re ru ahwo jọ nọ a gbe ro ru uwuhrẹ Ebaibol ho?

• Eme ma re ru otẹrọnọ ahwo buobu evaọ ẹkwotọ mai a wo isiuru hu?

• Irere vẹ ma re wo no eru ebe-iwuhrẹ Ebaibol ze?

[Enọ Uwuhrẹ]

[Uwoho nọ o rrọ ẹwẹ-obe avọ 9]

Kọ whọ sai roro ku idhere efa nọ whọ rẹ rọ nyaku ahwo?