Oghẹrẹ Nọ Eme ọ Jesu E Rẹ Rọ Wha Evawere ze
Oghẹrẹ Nọ Eme ọ Jesu E Rẹ Rọ Wha Evawere ze
“[Jesu] ọ tẹ nya kpo evaọ ugbehru na, . . . ilele riẹ i te bru ei ze . . . o te wuhrẹ ai.”—MAT. 5:1, 2.
1, 2. (a) Eme ọ via taure Jesu o te ti mu Ovuẹ obọ Ugbehru riẹ họ? (b) Ẹvẹ Jesu o ro muọ ovuẹ riẹ họ?
UKPE na o jọ 31 C.E. Jesu ọ siọ usiuwoma nọ ọ jẹ ta evaọ Galili ba kpohọ ehaa Ọnyavrẹ evaọ obọ Jerusalẹm. (Jọn 5:1) Nọ o zihe ziọ Galili, ọ tẹ lẹ aso okioke re Ọghẹnẹ ọ kẹe areghẹ nọ ọ rẹ rọ salọ ikọ 12. Okiokiọ riẹ ogbotu ahwo a te su bru Jesu ze, o te siwi enọ e jẹ mọ. Avọ ilele riẹ gbe amọfa nọ a jariẹ, ọ tẹ keria akotọ ugbehru o te mu ai họ ewuhrẹ.—Mat. 4:23–5:2; Luk 6:12-19.
2 Jesu o mu Ovuẹ obọ Ugbehru na họ avọ ewuhrẹ inọ re ahwo a ruẹsi wo evawere a re wo emamọ usu kugbe Ọghẹnẹ. (Se Matiu 5:1-12.) Evawere họ epanọ ohwo ọ rẹ jọ sasasa hayo ghọghọ. Eware izii nọ Jesu ọ fodẹ inọ e rẹ lẹliẹ eva were ohwo na i fi obọ họ k’omai riẹ oware nọ eva e jẹ be were Ileleikristi, yọ eware nana e rrọ erere k’omai nẹnẹ wọhọ epanọ e jọ enwenọ ikpe idu ivẹ (2,000) nọ e vrẹ. Joma ta kpahe eware izii nana nọ Jesu ọ ta na ọvuọvo.
“Ahwo nọ A Wo Ẹzi Iwhrori”
3. Eme u dhesẹ re ma se ẹgwọlọ abọ-ẹzi mai gboja?
3 “Ahwo nọ a wo ẹzi iwhrori, eva e were ae, keme ae a wo uvie odhiwu.” (Mat. 5:3) “Ahwo nọ a wo ẹzi iwhrori,” koyehọ enọ i se ẹgwọlọ abọ-ẹzi rai gboja, a gwọlọ ọkpọvio Ọghẹnẹ gbe ohrọ riẹ.
4, 5. (a) Fikieme eva e rẹ rọ were enọ i se ẹgwọlọ abọ-ẹzi rai gboja? (b) Ẹvẹ ma sai ro ru ẹgwọlọ abọ-ẹzi mai gba?
4 Eva e rẹ were ahwo nọ a se ẹgwọlọ abọ-ẹzi rai gboja “keme ae a wo uvie odhiwu.” Fikinọ ilele ọsosuọ Jesu a rọwo inọ ọye họ Mesaya na u rovie uvẹ fihọ kẹ ae nọ a ti ro lele iei su evaọ Uvie Ọghẹnẹ nọ ọ rrọ obọ odhiwu. (Luk 22:28-30) Te ma wo ẹruore inọ ma ti lele Kristi su evaọ obọ odhiwu hayo inọ ma ti wo uzuazọ ebẹdẹ bẹdẹ evaọ aparadase otọakpọ, eva e rẹ sae were omai otẹrọnọ ma gine se ẹgwọlọ abọ-ẹzi mai gboja je vuhumu nnọ ma gwọlọ obufihọ Ọghẹnẹ.
5 Orọnọ ahwo kpobi a se ẹgwọlọ abọ-ẹzi rai gboja ha, keme ahwo buobu a kare ẹrọwọ yọ a gwọlọ ọkpọvio Ọghẹnẹ hẹ. (2 Tẹs. 3:1, 2; Hib. 12:16) Idhere jọ nọ ma re ro ru ẹgwọlọ abọ-ẹzi mai gba họ Ebaibol nọ ma re wuhrẹ ziezi, usiuwoma nọ ma rẹ ta, gbe iwuhrẹ Ileleikristi nọ ma re kpohọ ẹsikpobi.—Mat. 28:19, 20; Hib. 10:23-25.
“Eva e Were” Enọ I bi Bruenu
6. Amono họ “ahwo nọ a bi bruenu,” kọ fikieme a be rọ ‘wereva’?
6 “Ahwo nọ a bi bruenu eva e were ae, keme a re ti wo oma osasọ.” (Mat. 5:4) “Ahwo nọ a bi bruenu” a wọhọ enọ i se ẹgwọlọ abọ-ẹzi rai gboja. Orọnikọ a bi bruenu inọ akpọ o kie rai thọ họ. Rekọ a bi bruenu fikiọ izieraha rai gbe eware nọ e rrọ akpọ na via fiki sebaẹgba ahwo-akpọ. Fikieme eva e be rọ were ahwo otiọye nọ i bi bruenu? Keme a fi ẹrọwọ họ Ọghẹnẹ gbe Kristi a te je wo omosasọ fiki emamọ usu nọ a wo kugbe Jihova.—Jọn 3:36.
7. Ẹvẹ u fo nnọ ma re rri akpọ Setan?
7 Kọ mai omomọvo ma bi bruenu fiki eware iyoma nọ e da akpọ Setan fia? Ẹvẹ ma bi gine rri eware akpọ na? Jọn ukọ na o kere nọ: “Eware kpobi nọ e rọ eva akpọ na, urusio uwo, gbe urusio ibiaro gbe eheri uzuazọ, o rọ orọ Ọsẹ na ha.” (1 Jọn 2:16) Rekọ eme ma re ru nọ ma tẹ ruẹ nnọ “ẹzi akpọ na,” koyehọ ẹzi nọ ọ be kpọ enọ e riẹ Ọghẹnẹ hẹ, o be raha usu mai kugbe Ọghẹnẹ? Ma rẹ lẹ gaga, wuhrẹ Ebaibol na, jẹ gwọlọ obufihọ ekpako na. Nọ ma bi si kẹle Jihova na, ma ti “wo oma osasọ” ghelọ oware kpobi nọ o be wha idhọvẹ s’omai.—1 Kọr. 2:12; Ol. 119:52; Jem. 5:14, 15.
Eva e Were Enọ E “Rọ Oma Kpotọ”!
8, 9. Eme u dhesẹ re ohwo ọ roma kpotọ, kọ fikieme eva e be rọ were ahwo nọ a be roma kpotọ?
8 “Ahwo nọ a [be] rọ oma kpotọ eva e were ae, keme arẹ te ria akpọ na.” (Mat. 5:5) Orọnikọ omaurokpotọ eviẹhọ hayo ohwo nọ ọ rrọ ọyẹlẹ a re dhesẹ wọhọ ohwo “oma-urokpotọ” họ. (1 Tim. 6:11) Ma tẹ be roma kpotọ, o te jọ lọlọhọ k’omai re ma ru oreva Jihova jẹ rọwo ọkpọvio riẹ. Omaurokpotọ u re je dhesẹ oma via evaọ oghẹrẹ nọ ma bi yeri kugbe ibe eg’Ọghẹnẹ gbe amọfa. Omaurokpotọ otiọye na o rọwo kugbe ohrẹ Pọl ukọ na.—Se Ahwo Rom 12:17-19.
9 Fikieme eva e rẹ rọ were ahwo nọ a be roma kpotọ? Keme a rẹ “te ria akpọ na,” ere Jesu nọ o wo omaurokpotọ na ọ ta. Ọye họ ọnọ ọ mai wo ukuoriọ otọakpọ na. (Ol. 2:8; Mat. 11:29; Hib. 2:8, 9) Rekọ ‘ibe ereuku Kristi’ enọ i wo omaurokpotọ a ti lele Kristi wo ukuoriọ otọakpọ na. (Rom 8:16, 17) Nọ Uvie na u te muhọ esu no, ahwo omaurokpotọ buobu a te jọ otọakpọ obonẹ wo uzuazọ ebẹdẹ bẹdẹ.—Ol. 37:10, 11.
10. Ẹvẹ ababọ omaurokpotọ o re ro kpomahọ usu mai kugbe amọfa gbe uvẹ-iruo nọ ma re wo evaọ ukoko na?
10 Ma rẹ roma kpotọ wọhọ Jesu. Rekọ eme ma re ru otẹrọnọ ma wo oma ẹwhọ? Uruemu utioye na o rẹ lẹliẹ ahwo ruẹ omai dhẹ. Otẹrọnọ mai yọ inievo-emezae nọ e gwọlọ uvẹ-iruo evaọ ukoko na, uruemu nana u re ru omai te kẹ ọkwa otiọye na ha. (1 Tim. 3:1, 3) Pọl ọ ta kẹ Taitọs re ọ kareghẹhọ Ileleikristi obọ Kriti inọ a “siọ ẹwhọ ba, a vẹ jọ wowou, a ve he dhesẹ uvi evaidhedhẹ kẹ ahwo kpobi.” (Tait. 3:1, 2) Erere nọ omaurokpotọ otiọye na o rẹ wha se amọfa a re gbiku riẹ hẹ!
Ohọo “Ẹrẹreokie” U Kpe Rai
11-13. (a) Eme u dhesẹ re ohọo gbe uruame ẹrẹreokie u kpe ohwo? (b) Ẹvẹ ‘eva e be rọ vọ’ enọ ohọo gbe uruame ẹrẹreokie u bi kpe?
11 “Ahwo nọ ohọo gbe uruame ẹrẹreokie u re kpe eva e were ae, keme eva e rẹ te vọ ae.” (Mat. 5:6) Ẹrẹreokie nọ Jesu ọ be ta ẹme kpahe na họ ẹrria lele oreva Ọghẹnẹ gbe ijaje riẹ. Ọso-ilezi na ọ ta inọ “ijaje” Ọghẹnẹ i re si ei uru koke koke. (Ol. 119:20) Kọ ma rri ẹrẹreokie ghare te epanọ ohọo gbe uruame riẹ u bi ro kpe omai?
12 Jesu ọ ta inọ eva e rẹ were ahwo nọ ohọo gbe uruame ẹrẹreokie u bi kpe keme “eva e rẹ te vọ ae.” Onana o ginẹ lọhọ anwọ Pẹntikọst 33 C.E., keme oke yena ẹzi ọfuafo Jihova o ro muọ ‘akpọ na họ ewuhrẹ kpahe ẹrẹreokie.’ (Jọn 16:8) Ọghẹnẹ ọ rehọ ẹkwoma ẹzi ọfuafo riẹ kẹ ahwo ẹgba re a kere Ikereakere Griki Ileleikristi na, enọ e rrọ erere kẹ “ozọ-usio . . . eva ẹrẹreokie.” (2 Tim. 3:16) Ẹzi Ọghẹnẹ o re je fi obọ họ k’omai “wha ohwo ọkpokpọ na họ oma, ọnọ a ma tho Ọghẹnẹ eva uvi ẹrẹreokie.” (Ẹf. 4:24) Kọ o gbẹ rrọ oware omosasọ re ma riẹ nnọ enọ i kurẹriẹ no izieraha rai jẹ be yare erọvrẹ fiki idhe ẹtanigbo Jesu a rẹ sai gine wo edikihẹ okiẹrẹe evaọ aro Ọghẹnẹ?—Se Ahwo Rom 3:23, 24.
13 Ma te wo ẹruore ẹria otọakpọ na, ohọo gbe uruame ẹrẹreokie u gbe ti kpe omai hi okenọ ma te reawere uzuazọ ebẹdẹ bẹdẹ evaọ akpọ ẹrẹreokie. Bọo oke yena, joma gbaemu inọ ma re koko ijaje Jihova. Jesu ọ ta nọ: “Kake guọlọ uvie [Ọghẹnẹ] gbe ẹrẹreokie riẹ.” (Mat. 6:33) Ere oruo o te lẹliẹ iruo Ọghẹnẹ vọ omai abọ ma ve ti wo uvi evawere.—1 Kọr. 15:58.
Oware nọ Eva E jẹ Were “Ahwo nọ A Wo Ohrọ”
14, 15. Ẹvẹ ma sai ro dhesẹ ohrọriọ, kọ fikieme eva e jẹ were “ahwo nọ a wo ohrọ”?
14 “Ahwo nọ a wo ohrọ eva e were ae, keme a re ti wo ohrọ oriọ.” (Mat. 5:7) “Ahwo nọ a wo ohrọ” a re wo ọdawẹ kẹ amọfa. Jesu ọ rehọ edhere igbunu siwi ahwo buobu fikinọ ọ re ohrọ rai. (Mat. 14:14) Edhere jọ nọ ma re ro dhesẹ ohrọriọ họ nọ ma tẹ rọ vrẹ enọ i ru omai thọ, wọhọ epanọ Jihova ọ be rọ fiki ohrọriọ rọvrẹ enọ i kurẹriẹ na. (Ọny. 34:6, 7; Ol. 103:10) Ma rẹ sae rọ ere dhesẹ ohrọ, ma vẹ jẹ rehọ ẹkwoma eme iwowolẹ gbe uruemu ezi wha omosasọ se enọ e rrọ uye. Emamọ edhere jọ nọ ma re ro dhesẹ ohrọ họ Ebaibol nọ ma re wuhrẹ amọfa. Fiki ohrọ nọ o wo kẹ ogbotu jọ, Jesu o “te mu ai eware ibuobu họ ewuhrẹ.”—Mak 6:34.
15 Ma rọwo eme ọ Jesu na inọ: “Ahwo nọ a wo ohrọ eva e were ae, keme a re ti wo ohrọ oriọ.” Ma tẹ be re ohrọ amọfa, a te re ohrọ mai re. Ma te ruẹ nnọ okenọ ma tẹ be re ohrọ amọfa, Ọghẹnẹ ọ sae te re ohrọ mai evaọ okenọ o bi ti gu omai ẹdhọ. (Jem. 2:13) Enọ i re dhesẹ ohrọ ọvo họ enọ a te rehọ izieraha vrẹ jẹ kẹ uzuazọ ebẹdẹ bẹdẹ.—Mat. 6:15.
Oware nọ Eva E jẹ Were “Ahwo nọ A Wo Eva Efuafo”
16. Eme u dhesẹ re ohwo o “wo eva efuafo,” kọ ẹvẹ ahwo nọ a wo eva efuafo a rẹ rọ “ruẹ Ọghẹnẹ”?
16 “Ahwo nọ a wo eva efuafo eva e were ae, keme a rẹ te ruẹ Ọghẹnẹ.” (Mat. 5:8) Ma te “wo eva efuafo,” onana u re dhesẹ oma via evaọ uruemu gbe eware nọ e rẹ were omai. Ma ti dhesẹ “uyoyou nọ u no eva efuafo ze.” (1 Tim. 1:5) Ma te wo eva efuafo, ma “te ruẹ Ọghẹnẹ.” Orọnikọ onana o nwani dhesẹ nnọ ma te ginẹ rọ ibiaro mai ruẹ Jihova ha, keme “ohwo ọvo ọ rẹ sae ruẹ [Ọghẹnẹ] re ọ zọ họ.” (Ọny. 33:20) Rekọ fikinọ Jesu ọ raro kele Ọghẹnẹ ziezi, ọ sae ta nọ: “Ọ nọ ọ ruẹ omẹ ọ ruẹ Ọsẹ na.” (Jọn 14:7-9) Mai enọ e be gọ Jihova evaọ otọakpọ na ma rẹ sae “ruẹ Ọghẹnẹ” ẹkwoma ẹromuhọ eware nọ o bi ru kẹ omai. (Job 42:5) Uwhremu na, Ileleikristi nọ a rọ ẹzi wholo a te ginẹ ruẹ Ọsẹ obọ odhiwu rai okenọ a tẹ kparoma kpohọ uzuazọ obọ odhiwu no.—1 Jọn 3:2.
17. Oghẹrẹ vẹ ma rẹ jọ otẹrọnọ ma wo eva efuafo?
17 Ohwo nọ o wo eva efuafo o re wo emamọ uruemu jẹ jọ fuafo evaọ egagọ Ọghẹnẹ, fikiere o re roro kpahe eware nọ e rrọ gbegbe he evaọ aro Jihova. (1 Irv. 28:9; Aiz. 52:11) Ma te wo eva efuafo, ẹmeunu gbe uruemu mai i re dhesẹ inọ ma rrọ fuafo, ma vẹ jẹ kare eviẹhọ evaọ egagọ Jihova.
“Ahwo nọ A rẹ Ruẹrẹ Ahwo Họ” A te Jọ Emọ Ọghẹnẹ
18, 19. Oghẹrẹ uruemu vẹ “ahwo nọ a rẹ ruẹrẹ ahwo họ” a re dhesẹ?
18 “Ahwo nọ a rẹ ruẹrẹ ahwo họ eva e were ae, keme a retise ai emọ Ọghẹnẹ.” (Mat. 5:9) Oware nọ “ahwo nọ a rẹ ruẹrẹ ahwo họ” a re ru gbe onọ a re ru hu a re ro vuhu ai. Otẹrọnọ ma be rehọ ‘eyoma fi ifo eyoma ha,’ kiyọ mai họ oghẹrẹ ahwo nọ Jesu o wo họ iroro na, enọ e rẹ ruẹrẹ ahwo họ. Ukpoye, ma rẹ “guọlọ ru ewoma kẹ . . . ahwo kpobi.”—1 Tẹs. 5:15.
19 Otofa ẹme Griki nọ a jọ Matiu 5:9 fa “ahwo nọ a rẹ ruẹrẹ ahwo họ” na họ “enọ e rẹ gwọlọ udhedhẹ.” Re a kele omai gbe ahwo nọ a rẹ ruẹrẹ ahwo họ, ma rẹ gwọlọ udhedhẹ ẹsikpobi. Enọ e rẹ gwọlọ udhedhẹ a rẹ whaha oware kpobi nọ o rẹ “hẹriẹ igbẹnyusu.” (Itẹ 16:28) Fikinọ mai yọ enọ e be ruẹrẹ ahwo họ, ma rẹ daoma re ma rọ ‘udhedhẹ lele ahwo kpobi ria.’—Hib. 12:14.
20. Amono họ “emọ Ọghẹnẹ” enẹna, kọ amono ọfa a bi ti zihe ruọ emọ Ọghẹnẹ?
20 Eva e rẹ were ahwo nọ a rẹ ruẹrẹ ahwo họ keme “a retise ai emọ Ọghẹnẹ.” Jihova ọ dẹ Ileleikristi nọ a rọ ẹzi wholo na rehọ, fikiere a rrọ “emọ Ọghẹnẹ.” A wo usu okpekpe kugbe Jihova wọhọ emọ riẹ fikinọ a fi ẹrọwọ họ Kristi jẹ be rehọ eva rai kpobi gọ “Ọghẹnẹ uyoyou avọ udhedhẹ na.” (2 Kọr. 13:11; Jọn 1:12) Kọ ẹvẹ kpahe “igodẹ efa” erọ Jesu nọ a rrọ ahwo udhedhẹ? Jesu ọ be te jọ “Ọsẹ Ebẹdẹ bẹdẹ” rai evaọ etoke Esuo Odu-Ikpe na, rekọ evaọ ukuhọ riẹ ọye omariẹ ọ vẹ te jọ otọ Jihova, aikpobi a vẹ te ginẹ jọ emọ Ọghẹnẹ.—Jọn 10:16; Aiz. 9:6; Rom 8:21; 1 Kọr. 15:27, 28.
21. Uruemu vẹ ma re dhesẹ nọ ma tẹ be “nya eva Ẹzi”?
21 Ma tẹ be “nya eva Ẹzi,” amọfa a rẹ jọ oma mai ruẹ inọ ma rrọ dhedhẹ. Ma rẹ “guọlọ ẹwhọ họ.” (Gal. 5:22-26) Ukpoye, ma rẹ daoma “lele ahwo kpobi ria dhedhẹ.”—Rom 12:18.
Eva e Were Enọ A be Kẹ Uye!
22-24. (a) Eme o be lẹliẹ ahwo nọ a be kẹ uye fiki ẹrẹreokie wereva? (b) Eme ma te ta kpahe evaọ izoẹme uwuhrẹ ivẹ nọ e rrọ aro na?
22 “Ahwo nọ a kẹ uye fiki ẹrẹreokie eva e were ae, keme ae a wo uvie odhiwu.” (Mat. 5:10) Jesu o fiba eme nana, ta nọ: “Eva e were owhai nọ ahwo a [tẹ] la owhai eka, a vẹ kẹ owhai uye, a vẹ ta erue oghẹrẹ eware iyoma kpobi họ uzou rai fiki mẹ. Ghọghọ, eva e were owhai hrọ keme osa rai nọ o rọ obọ odhiwu o rẹ ruaro, keme ere a kẹ eruẹaro nọ e kake rọ owhai jọ uye.”—Mat. 5:11, 12.
23 Wọhọ eruẹaro Ọghẹnẹ oke anwae, Ileleikristi a rẹro nọ a te lae eka, kẹ ai uye, jẹ wọ eku fihọ ai uzou—enana kpobi “fiki ẹrẹreokie.” Rekọ ma te thihakọ edawọ nana te urere, eva e te were omai inọ ma ru Jihova eva were jẹ rehọ orro kẹe. (1 Pita 2:19-21) Uye-oruẹ o rẹ sai mi omai oghọghọ nọ ma rẹ rọ gọ Jihova ha, makọ enẹna hayo evaọ obaro. O rẹ sae lẹliẹ evawere nọ otujọ a ti ro lele Kristi su evaọ Uvie obọ odhiwu kiekpo ho hayo oghọghọ ewo uzuazọ ebẹdẹ bẹdẹ evaọ otọakpọ na. Eghale itieye na yọ imuẹro ọrọ aruoriwo Ọghẹnẹ, ẹwo riẹ, gbe ọghọruo riẹ.
24 Eware efa buobu e gbẹ riẹ nọ ma rẹ sai wuhrẹ no Ovuẹ obọ Ugbehru na ze. Ma te ta ẹme kpahe enana evaọ izoẹme uwuhrẹ ivẹ nọ e rrọ aro na. Joma ruẹ epanọ ma sai ro fi eme ọ Jesu Kristi nana họ iruo.
Ẹvẹ Whọ te k’Uyo?
• Fikieme eva e jẹ were enọ i se ẹgwọlọ abọ-ẹzi rai gboja?
• Eme o rẹ lẹliẹ eva were “ahwo nọ a [be] rọ oma kpotọ”?
• Fikieme eva e jẹ be were Ileleikristi a tẹ make be kẹ ae uye?
• Usu evawere nọ Jesu ọ fodẹ na, ovẹ o mae were owhẹ?
[Enọ Uwuhrẹ]
[Uwoho nọ o rrọ ẹwẹ-obe avọ 7]
Eware izii nọ Jesu ọ fodẹ inọ e rẹ kẹ evawere na e rrọ erere k’omai nẹnẹ wọhọ epanọ e jọ evaọ oke yena
[Uwoho nọ o rrọ ẹwẹ-obe avọ 8]
Emamọ edhere jọ nọ ma re ro dhesẹ ohrọ họ Ebaibol nọ ma re wuhrẹ amọfa