Edawọ Nọ Ma Rẹriẹ Ovao Ku I Ru Eva Nọ Ma Fihọ Jihova ga

Ohwo nọ o gbiku na họ Ada Dello Stritto

Mẹ nwani kere eme isase okpẹdẹ na fihọ obe mẹ no obọ. Ikpe 36 mẹ rrọ, rekọ ememe yena nọ me kere fihọ obe na o rehọ omẹ euwa ivẹ soso. Fikieme o rọ rehọ omẹ oke tere? Jọ oni mẹ o gbiku na.—Joel

MẸ AVỌ ọzae mẹ ma họ-ame wọhọ Isẹri Jihova evaọ 1968. Ma kaki yẹ emezae ivẹ nọ ma se David gbe Marc, kẹsena ma te ti yẹ ọrọ avesa, ọnọ ma se Joel. Ẹsipito jọ evaọ ẹwho nọ a re se Binche evaọ Belgium, oware wọhọ emaele 40 rono obọze ovatha-ọre Brussels me jo yẹ Joel evaọ 1973, rekọ Joel ọ gba emerae izii hi. Ọ jọ kakao gaga, ikilogramo 1.7 ọvo ọ gbẹdẹ te. Nọ me je no ẹsipito na kpo, ma nyasiọ Joel ba re ọ sai wo eri omojọ.

Nọ eka jọ e vrẹ no rekiyọ oma riẹ u bi kiehọ viere he, mẹ avọ ọzae mẹ Luigi, ma tẹ rehọ iẹe bru edọkita nọ ọ riẹ kpahe ẹyao emaha na. Nọ ọ kiẹ oma Joel riwi no, edọkita na ọ tẹ ta nọ: “O d’omẹ kẹhẹ. Joel ọ wọhọ inievo riẹ hẹ, o wo ebẹbẹ buobu.” Ma tẹ fọ kpoko. Ẹsiẹe mẹ rọ riẹ inọ ọmọ mai o wo okpẹyao. Kẹsena edọkita na o te se ọzae mẹ họ akotọ, ọ tẹ vuẹe nọ: “Ọmọ rai o wo ẹyao nọ a re se trisomy 21.” A re je se ẹyao nana nọ Down syndrome. *

Ẹyao nana nọ edọkita nọ ọ kiẹ ọmọ mai riwi ọ ruẹ na u fi uweri họ omai oma, ma tẹ jiroro nọ ma rẹ nya bru edọkita ọfa nọ ọ riẹ kpahe ẹyao nana ziezi. Edọkita na ọ nabe romatotọ kiẹ Joel riwi enwenọ auwa ọsoso ababọ ẹme nọ ọ jẹe. Ohẹrẹ na o wọhọ odu ikpe evaọ ẹro mẹ avọ ọzae mẹ. Ukuhọ riẹ, edọkita na ọ tẹ nwae kpare ovao jẹ ta nọ: “Ọmọ rai na ọ te gwọlọ obufihọ rai evaọ eware buobu.” Kẹsena avọ ẹwo, o te fibae nọ: “Rekọ Joel ọ te wereva gaga keme ọsẹgboni riẹ a you rie!” Avọ uweri nọ o da omai oma fia, mẹ tẹ wọ Joel họ igbama, ma te kpo. Oke yena yọ o te eka eree no.

Omakugbe Ileleikristi gbe Odibọgba na E Kẹ Omai Ẹgba

Nọ edọkita e wariẹ kiẹ Joel riwi oke ofa, a tẹ ruẹ nọ ubiudu riẹ u bi ru iruo ziezi hi, o te je wo ẹyao nọ ọ rẹ lẹliẹ ọmọ kẹtiẹ awọ. Fikinọ udu  riẹ o rro vi epanọ u fo, o tẹ be hae nẹ irue riẹ, onọ u ru nọ ọ jẹ hai ro dhe ẹmẹmọ. U kri hi, nọ Joel ọ nwani te emerae ene no, o te wo ẹyao-irue nọ a re se bronchial pneumonia, onọ u ru nọ ma rọ wariẹ rehọ iẹe kpohọ ẹsipito, a te fi ei họ ubruwou sa re ẹyao na ọ siọ amọfa ba evo ruọ. Ma jẹ rova nọ Joel ọ be thuẹ kpenẹ avọ enẹ na. O j’omai oma inọ dodokọ a sae kẹ omai uvẹ wọe jẹ rọ obọ rariẹe, rekọ evaọ ekpoka ikpe soso a kẹ omai uvẹ tube go kẹle iẹe vievie he. Mẹ avọ ọzae mẹ ma je rri ọmọ na ẹruẹro ọvo, kru ohwohwo họ oma jẹ lẹ.

Evaọ etoke odawọ nana kpobi, mẹ avọ ọzae mẹ gbe emezae ivẹ edekọ mai, David nọ ọ jọ ikpe 6 gbe Marc nọ ọ jọ ikpe 3, ma jẹ hai kpohọ iwuhrẹ ukoko. Nọ ma tẹ rrọ obọ Ọgwa Uvie na, o jẹ jomai omai wọhọ ẹsenọ Jihova ọ wọ omai fihọ igbama riẹ. Avọ inievo Ileleikristi mai nọ e jẹ hae wariẹ omai họ evaọ obọ iwuhrẹ na, oma o jẹ hae jomai inọ ma gbolo owha mai kẹ Jihova no, udu o jẹ hai kie omai vi. (Ol. 55:22) Makọ enọso nọ e jẹ rẹrote Joel na dede a ta nọ a muẹrohọ epanọ ekpohọ iwuhrẹ Ileleikristi u fi obọ họ kẹ omai te dikihẹ whawha.

Evaọ etoke yena, mẹ lẹ Jihova re inọ ọ kẹ omẹ ẹgba nọ mẹ sai ro kpohọ usiuwoma ota. Ukpenọ mẹ rẹ keria uwou viẹ, mẹ gwọlọ nyae vuẹ amọfa epanọ evaifihọ mẹ kpahe eyaa Ọghẹnẹ orọ akpọ nọ ẹyao ọ te jọ họ o be rọ kẹ omẹ ọbọga. Ẹsikpobi nọ me kpohọ usiuwoma ota, oma o rẹ jọ omẹ inọ Jihova ọ kuyo olẹ mẹ.

“Onana U Gbunu Kẹhẹ!”

Ma ruẹ obọ evawere riẹ hẹ uwhremu na nọ ma rehọ Joel no ẹsipito ze no! Rekọ evaọ okiokiọ riẹ, oghọghọ mai u te zihe ruọ uweri. Ẹyao Joel ọ wariẹ whẹ ze ẹsiẹvo, fikiere ma tẹ wọe zihe kpobọ ẹsipito. Nọ edọkita e kiẹe riwi no, a tẹ ta kẹ omai nọ: “Joel ọ tẹ rria kri kẹhẹ, ọ rẹ vrẹ emerae ezeza ha.” Emerae ivẹ nọ i lele i rie—nọ Joel ọ jọ emerae eree—o tẹ wọhọ nọ edọkita na a ginẹ ta gba, keme ẹyao Joel o je dhe ẹgẹga. Edọkita jọ ọ tẹ keria gb’omai, jẹ ta kẹ omai nọ: “O d’omẹ kẹhẹ. Oware ovo o gbẹ riẹ nọ ma rẹ sai ru hu.” Kẹsena o te fibae nọ: “Epanọ oma riẹ u te no na, Jihova ọvo ọ rẹ sai siwi ei.”

Me te zihe kpohọ ubruwou nọ a fi Joel họ evaọ ẹsipito na. Dede nọ oma o lọhọ omẹ no, mẹ gba riẹ mu inọ me re no akotọ ehwa nọ o kiẹzẹ na ha. Inievo-emetẹ Ileleikristi mai sa-sa e jẹ hae nyaze te jọ kugbe omẹ kẹdẹ kẹdẹ, keme ọzae mẹ ọ be rẹrote emezae ekpako ivẹ edekọ mai. Oka ọvo o tẹ te vrẹ. Ma be ta ẹme na, udu Joel u gbe kie viere he. Enọso na a tẹ họrọ ruọ ubruwou na, rekọ u wo oware ovo nọ a rẹ sai gbe ru hu. Nọ omoke jọ o vrẹ no, enọso jọ ọ tẹ ta avọ uweri inọ, “O nwai kuhọ no . . . ” Oma o whọlọ omẹ, mẹ tẹ va ruọ oviẹ je no ubruwou na. Mẹ jẹ daoma re mẹ lẹ se Jihova, rekọ mẹ ruẹ eme nọ mẹ sae rọ ta edada mẹ kẹe he. Nọ iminiti 15 e vrẹ no, enọso jọ o te bo se omẹ nọ, “Ẹwẹ Joel ọ be wariẹ kie!” O te kru omẹ obọ jẹ ta nọ, “Nyaze, whọ sae rue riẹ.” Nọ me te oria nọ Joel ọ jọ, mẹ tẹ ruẹ nọ ẹwẹ riẹ ọ wariẹ muhọ ekie no! U kri hi, usi nana o tẹ vaha ruọ oria kpobi evaọ ẹsipito na. Enọso gbe edọkita a nyaze te rue riẹ, ibuobu rai i te je bo nọ, “Onana u gbunu kẹhẹ!”

Ẹnyaharo Igbunu Okenọ O Te Ikpe Ene No

Nọ Joel ọ gbẹ jọ ọmaha gaga, edọkita nọ ọ riẹ kpahe ẹyao emaha na ọ jẹ hae vuẹ omai ẹsikpobi inọ, “Joel ọ gwọlọ  uyoyou avọ etete gaga.” Nọ orọnọ mẹ avọ ọzae mẹ Luigi, ma rọ ẹro ruẹ ẹruọsa obọdẹ Jihova maero anwẹnọ ma ro yẹ Joel na, ma gwọlọ rọ uyoyou utioye rẹrote ọmọ mai na re. Idhere buobu e jariẹ nọ ma je ro ru onana keme Joel ọ gwọlọ obufihọ mai evaọ oware kpobi.

Evaọ ikpe ihrẹ ọsosuọ Joel, ma je lele oghẹrẹ ebẹbẹ evona muabọ n’ukpe t’ukpe. No amara Akpe re ruọ Asa ọrọ ukpe ọfa, o re no ẹyao ruọ ẹyao, fikiere ma jẹ hai no ẹsipito ho. Evaọ ere ghele na, mẹ jẹ hae daoma epanọ o rẹ lọhọ te kpobi re mẹ raha oke kugbe David avọ Marc, emezae mai edekọ. U te ru nọ ae omarai a je ro kuomagbe omai evaọ obufihọ kẹ Joel epanọ ọ sai ro ru eware jọ—yọ iyẹrẹ igbunu i no onana ze. Wọhọ oriruo, edọkita sa-sa e ta kẹ omai inọ Joel ọ te sae nya vievie he. Rekọ nọ Joel ọ jọ ikpe ene, ẹdẹjọ Marc ọmọzae mai ọ tẹ ta kẹe nọ, “Oyaa! Joel, dhesẹ kẹ oni mai inọ whọ rẹ sae nya!” Joel ọ tẹ jowọ onya ọsosuọ riẹ, akpọ o gbe omẹ unu! Eva e were omai thesiwa, mai uviuwou na soso ma tẹ lẹ kugbe yere Jihova no udu mai ze. Evaọ etoke ọfa sa-sa, nọ Joel ọ tẹ sai ru omoware okpokpọ osese jọ ọvo dede, ma jẹ hai jiri ei ziezi.

Ewuhrẹ Ọghẹnẹ No Emaha Ze O Wha Emamọ Iyẹrẹ Ze

Epanọ o rẹ lọhọ te kpobi, ma jẹ hae wha Joel lele oma kpohọ iwuhrẹ evaọ obọ Ọgwa Uvie. Re emera-ẹyao e siẹe oma ba evo ruọ, ma jẹ hae wọe fihọ oware nọ o wọhọ akẹkẹ nọ a re ro ghelie ọmaha, onọ a rọ urọba ofuafo nọ a rẹ ruẹ lafi ro ruru. Dedenọ ọ jẹ hae jọ evaọ oware utioye, o jẹ hae were iẹe inọ ọ rrọ kugbe ukoko na.

Inievo Ileleikristi mai a dhesẹ uyoyou kẹ omai jẹ kẹ omai uketha evaọ idhere sa-sa, onọ o kẹ omai ẹgba dikihẹ whawha. Oniọvo-ọmọzae jọ ọ jẹ hae kareghẹhọ omai eme nọ e rrọ Aizaya 59:1 na ẹsikpobi, onọ o ta nọ: “Ri, obọ ỌNOWO na o kpẹre nọ ọ gbẹ sae siwẹ hẹ hẹ, hayo o diezọ nọ ọ gbẹ sae yo ẹme he he.” Eme yena i fi obọ họ kẹ omai fi eva họ Jihova.

Nọ Joel ọ be rro na, ma daoma ruẹ nọ ma ru egagọ Jihova họ abọ ologbo evaọ uzuazọ riẹ. Ma jẹ hae rọ uvẹ kpobi nọ u rovie ta kẹe kpahe Jihova, re ọ sai wo usu okpekpe kugbe Jihova, Ọsẹ obọ odhiwu riẹ. Ma jẹ hae lẹ se Jihova re ọ ghale omodawọ nọ ma bi ro wuhrẹ Joel kpahe idhere Riẹ.

Nọ Joel ọ vrẹ ikpe ikpe no obọ, eva e were omai gaga nọ ma ruẹ nọ o jọ isiuru Joel re ọ vuẹ amọfa eware nọ o wuhrẹ no Ebaibol na ze. Nọ oma riẹ o jẹ ga ze evaọ obẹrọ ulogbo jọ nọ a ru kẹe nọ ọ jọ ikpe 14, eva e were omẹ gaga nọ Joel ọ nọ omẹ nọ, “Nimẹ, kọ mẹ sae kẹ edọkita na obe Ria Bẹdẹ Bẹdẹ na?” Nọ umutho ikpe jọ e ruemu no, o tẹ gwọlọ nọ a re ru obẹrọ ofa kẹ Joel. Ma riẹ nọ ẹsejọhọ ọ te zọ họ. Taure a tẹ te bẹre iẹe, Joel ọ tẹ rehọ ileta nọ mẹ avọ ọsẹ riẹ gbe ọyomariẹ ma kere kẹ edọkita nọ e te bẹre iẹe na. Ileta na e ta edikihẹ riẹ kpahe azẹ. Edọkita na jọ ọ tẹ nọ Joel inọ, “Kọ whọ rọwo fihọ onana?” Joel o te yo vevẹ inọ, “Ee, Dọkita.” Evaifihọ nọ ọmọ mai o wo kpahe Ọnọ ọ ma riẹ gbe ọtamuo riẹ re o  ru ei eva were o wha oghọghọ ulogbo se omai. Ahwo nọ e rrọ ẹsipito na ruiruo a fi obọ họ kẹ omai gaga, yọ onana o da omai ẹro fia.

Ẹnyaharo Abọ-Ẹzi Joel

Joel ọ roma mudhe kẹ Ọghẹnẹ jẹ họ-ame evaọ okenọ ọ jọ ikpe 17. Ẹdẹ yena ọ rẹ thọrọ omai ẹro ho! Ẹnyaharo abọ-ẹzi riẹ o be wha evawere ilogbo se omai. Anwọ oke ame-ọhọ riẹ ze, ọ re kuvẹ hẹ re uyoyou riẹ kẹ Jihova gbe ọwhọ riẹ kẹ uzẹme na u kie kpotọ. Joel ọ rẹ gwọlọ ta kẹ ohwo kpobi nọ ọ ruẹ inọ, “Uzẹme na họ uzuazọ mẹ!”

Nọ ọ be joma te ikpe udhe no, Joel ọ tẹ riẹ epanọ a re se je kere. Ọmọziẹ iruo ọ sae rọ riẹ epanọ a re se je kere he. Ubiẹme kpobi nọ ọ sai kere fihotọ o jọ obokparọ ulogbo. Anwọ oke nọ ọ rọ riẹ ese no, ọ rẹ rọ ese ikere okpẹdẹ nọ e rrọ omobe Ẹkiẹriwo Ikereakere na Kẹdẹ Kẹdẹ na mu okpẹdẹ riẹ họ. Nọ o te ru ere no, ọ vẹ romatotọ kere oria ikere nọ a rehọ ikere okpẹdẹ na no ze fihọ obe riẹ jọ, yọ o kere eria ikere buobu fihọ otọ no!

Evaọ ẹdẹ ewuhrẹ, Joel ọ rẹ gwọlọ nọ ma te obọ Ọgwa Uvie na ẹruoke re ọ sai dede ahwo kpobi nọ e be nyaze. O rẹ were Joel re ọ kẹ uyo evaọ iwuhrẹ je wobọ evaọ idhesẹvia. O re je fi obọ họ wọ emaekrofonu se inievo nọ e be kpahe ẹme, je wobọ evaọ iruo efa. Oma riẹ o tẹ ga, o re lele omai kpohọ usiuwoma ota k’oka k’oka. Evaọ 2007, a whowho kẹ ukoko na kpobi inọ a rehọ Joel mu odibo oruiruo no. Irui-oviẹ i su no aro mai ze fiki oghọghọ. Onana yọ oghale ulogbo nọ u no obọ Jihova ze!

Ma Ruẹ Imuẹro Obufihọ Jihova

Ma rẹriẹ ovao ku odawọ ofa evaọ 1999. Edraeva jọ nọ ọ dhẹ ugbẹdhẹ ọ jamu omoto mai, onana o wha omonwa ulogbo se Luigi, ọzae mẹ. U ru nọ a ro bru owọ riẹ jọ no, a te je ru obẹrọ ugbegbe-uke kẹe etoke sa-sa. Ẹhẹ, ẹkwoma eva nọ ma fihọ Jihova, ma wo ẹgba nọ ọ be kẹ idibo riẹ nọ e rrọ ẹbẹbẹ. (Fil. 4:13) Dede nọ asidẹnte na ọ ko riẹ fihotọ, ma be daoma tẹrovi abọ owoma uyero mai. Fikinọ ọ gbẹ be sae k’okọ họ, o wo oke ziezi nọ ọ be rọ rẹrote Joel. Onana u ru nọ mẹ be sai ro wo uvẹ ziezi kẹ iruẹru abọ-ẹzi. Luigi ọ be sai je wo oke ziezi kẹ ẹruorote ẹgwọlọ abọ-ẹzi uviuwou na gbe ọrọ ukoko na, yọ rite inẹnẹ ọ gbẹ rrọ ọnọ o re koko iruẹru ugboma ekpako na họ.

Fiki uyero oghẹrẹsa nọ ma nyaku evaọ uzuazọ, ma be raha oke kugbe ziezi wọhọ uviuwou. Nọ oke o be nyaharo na, ma wuhrẹ epanọ ma sai ro wo eriwo owowa, jẹ whaha irẹro nọ e vrẹta. Nọ iroro elọhoma e tẹ whẹ ze ẹsejọ, ma ve horie eva mai kẹ Jihova evaọ olẹ. U yoma gaga inọ okenọ emọ mai, David avọ Marc, a kpako ze jẹ ruọ orọ obọrai no, a tẹ rọ ẹmẹrera kiuke ku egagọ Jihova. Ma bi rẹro nọ ẹdẹjọ a ti zihe bru Jihova ze.—Luk 15:17-24.

Anwọ ikpe buobu ze na, ma rọ ẹro ruẹ uketha Jihova no, je wuhrẹ epanọ ma rẹ rọ rehọ ẹro suẹe evaọ oghẹrẹ uyero kpobi. Eme nọ e rrọ Aizaya 41:13 e rrọ ghaghae kẹ omai: “Mẹ, ỌNOWO na Ọghẹnẹ ra, o kru obọze ra na; mẹ họ ọnọ ọ ta kẹ owhẹ, ‘Ozọ umu owhẹ hẹ, me ti fiobọhọ kẹ owhẹ.’” O be kẹ omai omosasọ nọ ma rọ riẹ nọ Jihova o kru obọ mai. Ẹhẹ, ma sae ginẹ ta inọ edawọ nọ ma rẹriẹ ovao ku no u ru evaifihọ mai kpahe Jihova, Ọsẹ obọ odhiwu mai ga.

[Oruvẹ-obotọ]

[Iwoho nọ e rrọ ẹwẹ-obe avọ 16, 17]

Joel avọ oni riẹ, Ada

[Uwoho nọ o rrọ ẹwẹ-obe avọ 18]

Ada, Joel, gbe Luigi

[Uwoho nọ o rrọ ẹwẹ-obe avọ 19]

O rẹ were Joel re o dede inievo-emezae gbe erọ emetẹ evaọ obọ Ọgwa Uvie