Fikieme U je Fo re Ma Koko Oke?

RE A koko oke, orọnọ ẹsikpobi o rẹ lọhọ họ. Eware jọ nọ i re ru ekoko oke jọ bẹbẹ họ, ugbo edhere, igosilo hayo imoto nọ i bu edhere hrọ, gbe eware buobu nọ ohwo ọ rẹ gwọlọ ru evaọ umutho oke. Ghele na, u wuzou re ma hai koko oke. Wọhọ oriruo, evaọ oria iruo a rẹ mai fi eva họ ohwo nọ o re koko oke, jẹ rehọ iẹe nọ o se iruo gboja. Evaọ abọdekọ riẹ, ohwo nọ o re kpohọ iruo ẹruoke he ọ rẹ sae raha oke iruo amọfa jẹ suẹe ze nọ a gbe ru oware te ẹgwọlọ họ. A rẹ sai wuhrẹ eware gba ọmọ-uwuhrẹ nọ o re kpohọ isukulu ẹruoke he, yọ onana u re kpomahọ obe-oriẹ riẹ. Nọ ohwo ọ gbẹ rọ ẹruoke te oria usiwo-imu hu, o rẹ sai ru nọ a gbẹ romatotọ rẹrote ẹyao riẹ hẹ.

Dede na, evaọ eria jọ, a rri ekoko oke fihọ okpoware he. Ma tẹ be rria oria utioye, abọgbekẹ oke o rẹ sai zihe ruọ ẹkẹ uruemu mai. O tẹ rrọ ere, o roja re ma wuhrẹ epanọ a re koko oke. Ma te vuhu epanọ ekoko oke u wuzou te, u ti fi obọ họ kẹ omai se onana gboja. Ẹjiroro sa-sa vẹ o soriẹ ze nọ u ro fo re ma hai koko oke? Ẹvẹ ma sai ro fi use-abọ orọ ekoko oke kparobọ? Kọ irere vẹ ma rẹ sai rẹro rai nọ ma te wo uruemu ekoko oke?

Jihova—Ọghẹnẹ nọ O re Koko Oke

Ẹjiroro nọ ọ mae rro nọ ọ rẹ wọ omai koko oke họ, ma gwọlọ rọ aro kele Ọghẹnẹ nọ ma be gọ. (Ẹf. 5:1) Jihova ọ kẹ omai  oriruo nọ ọ mai woma evaọ ekoko oke. O re gbabọkẹ oke vievie he. Ọ rẹ nya lele oke kpekpekpe evaọ orugba ẹjiroro riẹ. Wọhọ oriruo, okenọ Jihova ọ jiroro nọ ọ rẹ rehọ ẹvo raha akpọ omuomu oke nọ u kpemu, ọ ta kẹ Noa nọ: “Rehọ ure gofa kare okọ.” Nọ oke ọraha na u bi sikẹle no, Jihova ọ tẹ vuẹ Noa inọ ọ rueva okọ na, jẹ ta kẹe nọ: “Edẹ ihrẹ nọ e be tha na, me re ti vi oso tha otọ akpọ na udhẹdẹ-uvẹ gbe udheaso-uvẹ; jegbe, me re ti ririe eware nọ i wo uzuazọ nọ mẹ mae na kpobi no eva otọ na ọvuọvo.” Ginọ ere, “nọ edẹ ihrẹ evrẹ no, ame ẹvo na o te ruru akpọ na ọsoso.” (Emu. 6:14; 7:4, 10) Dai roro oware nọ o hae via kẹ Noa avọ uviuwou riẹ a gbẹ hae rueva okọ na ẹruoke he. O gwọlọ nọ Noa avọ uviuwou riẹ a re koko oke, nwane wọhọ epaọ Ọghẹnẹ nọ a jẹ gọ na.

Ikpe udhusoi akuane gbe udhuvẹ gbikpe (450) nọ Owhe na o ku vrẹ no, Jihova ọ ta kẹ Abraham inọ o ti yẹ ọmọzae, ọnọ Ubi nọ a ya eyaa riẹ na u ti no oma riẹ ze. (Emu. 17:15-17) Ọghẹnẹ ọ ta nọ “eva oke utiona ukpe  notha” a ti ro yẹ ọmọ na, Aiziki. Kọ ere o ginẹ via? Ikereakere na e ta kẹ omai nọ: “Sera o te zi dihọ, o te yẹ ọmọzae kẹ Abraham okenọ ọ who uno eva ẹruoke nọ Ọghẹnẹ o fihọ kẹ e.”—Emu. 17:21; 21:2.

Iriruo nọ i dhesẹ nọ Ọghẹnẹ o re koko oke e vọ Ebaibol na. (Jeri. 25:11-13; Dan. 4:20-25; 9:25) Ebaibol na e vuẹ omai inọ ma hai rẹro ẹdẹ ẹdhoguo Jihova nọ ọ be tha na. O tẹ make wọhọ nọ u bi “lehie” evaọ ẹro mai ahwo-akpọ, a kẹ omai imuẹro inọ “ọ te raha oke he.”—Hab. 2:3.

Ekoko Oke U Wuzou Evaọ Egagọ

O gwọlọ nọ ezae Izrẹl kpobi a rẹ jọ oria nọ a ruẹrẹhọ kẹ “eha ỌNOWO na,” yọ a rẹ jọ etẹe evaọ ẹruoke. (Izerẹ 23:2, 4) Ọghẹnẹ ọ tẹ jẹ vuẹ ae etoke nọ a re ro dhe eghẹrẹ idhe jọ. (Ọny. 29:38, 39; Izerẹ 23:37, 38) Kọ onana u gbe dhesẹ nọ Ọghẹnẹ ọ gwọlọ nọ idibo riẹ a re koko oke evaọ iruẹru egagọ riẹ?

Evaọ ikpe-udhusoi ọsosuọ, nọ Pọl ukọ na ọ jẹ vuẹ Ileleikristi obọ Kọrint kpahe oghẹrẹ nọ u fo nọ a re ru iwuhrẹ Ileleikristi, ọ tuduhọ ae awọ nọ: “Ru eware kpobi ziezi gba kiete.” (1 Kọr. 14:40) Fikiere u fo nọ omakugbe Ileleikristi rọkẹ egagọ i re muhọ evaọ ẹruoke nọ a fihọ. Oghẹrẹ nọ Jihova o rri ekoko oke u ri nwene he. (Mal. 3:6) Nọ o rrọ ere na, eme ma rẹ sai ru rọ ruẹ nọ ma te oria omakugbe Ileleikristi mai ẹruoke?

Epanọ Ma Sai ro Fi Use-Abọ Ekoko Oke Kparobọ

Ahwo jọ a ruẹ no inọ re a ma omaa kpahotọ u re fi obọ họ ziezi. (Itẹ 21:5) Wọhọ oriruo, otẹrọnọ ma gwọlọ kpohọ oria jọ kẹ oware nọ u wo ugogo oke nọ a fihọ, kọ o rrọ oware areghẹ re ma hẹrẹ bẹsenọ umutho oke nọ ma re ro te etẹe ọvo u kiọkọ re ma tẹ ruọ edhere? Kọ u gbe fo re ma kake ruọ edhere re ma te obei taure oke na u te ti te, o tẹ make rọnọ eware idudhe jọ e via evaọ edhere? (Ọtausi. 9:11) Ọmoha jọ nọ a re se José * nọ o re koko oke gaga ọ ta nọ: “Oware jọ nọ o rẹ sai fi obọ họ kẹ ohwo kpobi rọ ẹruoke te oria nọ ọ be nya họ, ẹriẹ uzedhe oke nọ onya edhere na o rẹ rehọ.”

Rọkẹ ahwo jọ, o rẹ sae gwọlọ nọ a ru ọruẹrẹfihotọ nọ a re ro no oria iruo ẹruoke, re o kẹ ae uvẹ rọ ẹruoke te obọ iwuhrẹ ukoko. Enẹ Osẹri jọ evaọ Ethiopia o ru nọ ọ ruẹ nọ omaa oke nọ ọyomariẹ avọ ibe iruiruo riẹ a re ro nwene ohwohwo u ti ru nọ ọ te hae rọ rehọ iminiti 45 leti kpohọ iwuhrẹ ukoko ẹsibuobu. O ru ọruẹrẹfihotọ nọ ibe oruiruo riẹ jọ ọ rẹ rọ kake nyaze ti nwene iei evaọ owọwọ nọ o ti kpohọ ewuhrẹ. Osẹri na ọ rọwo inọ ọ te hai ru iruo euwa ihrẹ soso ro nwene ẹta riẹ.

Ma te wo emọ esese, o rẹ sae jọ use-abọ re ma rọ ẹruoke te obọ ewuhrẹ. Oni ọ mai wo owha-iruo emọ eruẹrẹ kpahe, rekọ amọfa uviuwou na a rẹ sai fi obọ họ, yọ u fo re a ru ere. Oni jọ nọ a re se Esperanza evaọ obọ Mexico o wo emọ eree, yọ ọyọvo ọ be rẹrote ai. Enẹna emọ na e rrọ umuo ikpe 5 rite ikpe 23. Esperanza ọ fodẹ oware nọ u bi fi obọ họ kẹ uviuwou riẹ kaki te obọ ewuhrẹ, inọ: “Emetẹ ekpako mẹ a re fi obọ họ ruẹrẹ emọ esese na kpahe. Onana o rẹ kẹ omẹ uvẹ ru eware uwou jẹ ruẹrẹ oma mẹ kpahe re ma sai no uwou kpohọ ewuhrẹ evaọ oke nọ ma fihọ.” Uviuwou nana u wo oke nọ a fihọ nọ a re ro no uwou, yọ ahwo uviuwou na kpobi a be daoma ru lele onana.

Irere nọ E Rrọ Ekoko Oke Evaọ Iruẹru Egagọ

Eroro kpahe eghale nọ e rrọ ewuhrẹ ukoko nọ a re te ẹruoke, o rẹ sai fi obọ họ kẹ omai bọ isiuru gbe ọtamuo mai ga nọ ma rẹ rọ dawo oma kpobi ruẹ nọ ma te obei ẹruoke. Uvovo aye jọ nọ a re se Sandra, ọnọ ọ rẹ kaki te obọ ewuhrẹ gaga, ọ ta nọ: “Oware nọ  o were omẹ gaga kpahe ewuhrẹ nọ a rẹ kaki te họ, o rẹ kẹ omẹ uvẹ yere inievo na, lele ai ta ẹme, je si kẹle ae ziezi.” Ma tẹ be hai te obọ Ọgwa Uvie ẹruoke, ma rẹ sai wo uvẹ yo ikuigbe akothiho gbe ẹrọwọ inievo na. Ewuhrẹ nọ ma rẹ kaki te gbe eme uduotahawọ mai e sai je fi obọ họ kẹ inievo abọ-ẹzi mai “wo uyoyou, je ru iruo ezi kpobi.”—Hib. 10:24, 25.

Ole gbe olẹ nọ ma re ro mu iwuhrẹ mai họ i wuzou gaga evaọ egagọ mai. (Ol. 149:1) Ile mai i re jiri Jihova, e rẹ kareghẹhọ omai uruemu ezi nọ u fo nọ ma re dhesẹ, jẹ tuduhọ omai awọ rọ oghọghọ wo abọ evaọ odibọgba na. Kọ ẹvẹ kpahe olẹ emuhọ? Evaọ oke anwae, Jihova o se etẹmpol na “uwou olẹ.” (Aiz. 56:7) Nẹnẹ, ma re kuomagbe lẹ se Ọghẹnẹ evaọ etoke iwuhrẹ mai. Ma rẹ rọ olẹ emuhọ na yare Jihova re ọ kpọ omai jẹ kẹ omai ẹzi ọfuafo riẹ, yọ u re je fi obọ họ ruẹrẹ udu mai họ re eware nọ a ti wuhrẹ na i te omai udu. Ma rẹ gbaemu re ma hae kaki te obọ ewuhrẹ, re ma jariẹ nọ a te so ole jẹ lẹ olẹ emuhọ na.

Helen, ọnọ ọ rrọ ikpe 23, ọ ta kpahe oware nọ ọ be hae rọ kaki te obọ ewuhrẹ, inọ: “Mẹ rehọ e riẹ inọ oyena yọ edhere jọ nọ me re ro dhesẹ uyoyou mẹ kẹ Jihova, nọ orọnọ ọye o wo eme kpobi nọ a be ta na, te ole gbe olẹ emuhọ na.” Kọ u gbe fo re ma rehọ ewuhrẹ ọnya epọvo na re? Ẹhẹ, u fo. Fikiere, joma daoma hai koko oke evaọ eware kpobi, maero eware nọ i w’obọ kpahe egagọ Ọghẹnẹ uzẹme na.

[Oruvẹ-obotọ]

[Uwoho nọ o rrọ ẹwẹ-obe avọ 26]

Hae kaki mu oma họ ẹruẹrẹ kpahe

[Uwoho nọ o rrọ ẹwẹ-obe avọ 26]

Nya siọ oke ba kẹ eware idudhe

[Uwoho nọ e rrọ ẹwẹ-obe avọ 26]

Reawere irere nọ i re noi ze nọ ohwo ọ tẹ kaki te obọ ewuhrẹ