Dhẹ Ohrẹ Na Avọ Ithihakọ
Dhẹ Ohrẹ Na Avọ Ithihakọ
“Rehọ oriori dhẹ ohrẹ nọ a fihọ kẹ omai na.”—HIB. 12:1.
1, 2. Eme Pọl ukọ na ọ rehọ uzuazọ Oleleikristi dhesẹ?
KUKPE kukpe, a rẹ jọ eria sa-sa dhẹ ohrẹ-ugbothabọ. Ẹjiroro enọ e rẹ riẹ ohrẹ dhẹ ziezi na họ re a rehọ ohwo ọsosuọ. Efa buobu nọ e be dhẹ ohrẹ na a riẹ inọ a te sae rehọ ohwo ọsosuọ họ. Utee rai họ thakpinọ a dhẹ ohrẹ na te urere.
2 Evaọ Ebaibol na, a rehọ uzuazọ Oleleikristi dhesẹ ohrẹ-odhẹ. Pọl ukọ na ọ fodẹ onana evaọ ileta ọsosuọ nọ o kere se Ileleikristi obọ Kọrint. O kere nọ: “Wha gbẹ riẹ nọ e nọ i bi hrou oma ohrẹ-odhẹ ai kpobi a gbẹ dhẹ, rekọ omọvo o re mi osa? Fikiere wha dhẹ re osa na u te owhai obọ.”—1 Kọr. 9:24.
3. Fikieme Pọl ọ rọ ta nọ omọvo o re wo osohwa na?
3 Kọ Pọl ọ be ta nọ Oleleikristi jọ ọvo o ti wo osohwa uzuazọ na, inọ enọ i kiọkọ kpobi a te dhẹ kufiẹ? Vievie! Enọ e rẹ dhẹ ohrẹ a rẹ ruẹrẹ oma kpahe jẹ daoma rai kpobi re a ruẹse kparobọ. Pọl ọ gwọlọ re ibe Ileleikristi riẹ a dawo oghẹrẹ oma otiọye na re a sai wo uzuazọ ebẹdẹ bẹdẹ. A te ru ere, a rẹ sai rẹro osohwa uzuazọ na. Ẹhẹ, evaọ ohrẹ Ileleikristi na, ohwo kpobi nọ ọ dhẹ te urere o re wo osohwa na.
4. Eme u fo nọ ma re roro kpahe evaọ ohrẹ nọ ma be dhẹ na?
4 Eme yena e rrọ uduotahawọ kẹ ohwo kpobi nọ ọ be dhẹ ohrẹ uzuazọ na nẹnẹ, e rẹ jẹ lẹliẹ omai jaja aro vi. Fikieme? Keme osohwa na o rẹ ruaro gaga, makọ ma wo ẹruore uzuazọ obọ odhiwu hayo uzuazọ evaọ Aparadase otọakpọ. Uzẹme, ohrẹ na ọ rrọ thethabọ jẹ rrọ bẹbẹ; ma te dhẹ ku ezadhe gbe okpẹtu. (Mat. 7:13, 14) U yoma gaga inọ oma o lọhọ otujọ no, yọ ejọ a tubẹ siọ ohrẹ na ba ẹdhẹ no. Didi eta gbe ebẹbẹ ohwo ọ rẹ sae dhẹ ku evaọ ohrẹ uzuazọ na? Ẹvẹ whọ sae rọ whaha ae? Eme whọ sai ru re whọ dhẹ ohrẹ na te urere re whọ sai wo osa na?
Ma re Thihakọ re Ma Sai Fi Kparobọ
5. Eme Pọl ọ ta kpahe ohrẹ-odhẹ eva Ahwo Hibru 12:1 na?
5 Pọl ọ wariẹ jọ ileta nọ o kere se Ileleikristi Hibru nọ e jọ obọ Jerusalẹm gbe Judia ta kpahe ohrẹ-odhẹ. (Se Ahwo Hibru 12:1.) Ọ ta kpahe oware nọ o bẹ lẹliẹ omai dhẹ ohrẹ na gbe oware nọ ma re ru otẹrọnọ ma gwọlọ dhẹ te urere. Re ma tẹ ta kpahe oware nọ ma rẹ sae jọ ileta nọ Pọl o kere se Ileleikristi obọ Hibru na wuhrẹ, joma ta kpahe oware nọ o wọ Pọl kere ileta na gbe oware nọ ọ tuduhọ Ileleikristi na awọ inọ a ru.
6. Didi uye isu-egagọ a rọ bẹ Ileleikristi?
6 Ileleikristi ikpe-udhusoi ọsosuọ, maero kọ enọ e jẹ rria Jerusalẹm avọ Judia, a rẹriẹ ovao dhe edawọ gbe ebẹbẹ buobu. Isu-egagọ ahwo Ju, enọ ahwo a jẹ dhẹ ozọ rai gaga na, a je kpokpo Ileleikristi na. Evaọ oke nọ u kpemu, isu-egagọ nana a ru nọ a ro brukpe Jesu Kristi je kpei wọhọ ohwo egbulegbu. Yọ a gba riẹ mu inọ a re gboja kẹ ilele Jesu. Ma jọ obe Iruẹru Ikọ Na se kpahe uye sa-sa nọ isu-egagọ na a rọ bẹ Ileleikristi, onọ u muhọ nọ eware igbunu nọ e via evaọ Pẹntikọst 33 C.E. e nwane vrẹ no. Ukpokpoma nana u ru akpọ bẹ Ileleikristi na.—Iruẹru 4:1-3; 5:17, 18; 6:8-12; 7:59; 8:1, 3.
7. Oke obẹbẹ vẹ Ileleikristi nọ Pọl o kere ileta se a rẹriẹ ovao dhe?
7 Evaọ oke oyena yọ uyerakpọ ahwo Ju o kẹle ekuhọ no. Jesu ọ ta kẹ ilele riẹ kpahe ọraha nọ o ti te ahwo Ju nọ a ghẹmeeyo na. Jesu ọ tẹ jẹ ta kẹ ae kpahe eware nọ e te via taure ọraha na ọ tẹ te ze gbe ugogo oware nọ a re ru re a sae zọ. (Se Luk 21:20-22.) Kọ eme a re ru? Jesu ọ vẹvẹ unu nọ: “Wha yọrọ oma rai ogbẹrọ ere he emuọriọ obuobu gbe edada ibuobu, gbe iroro akpọ na, i ve ti ru owhai zoruẹ, re ẹdẹ ọyena ọ se owhai ba emu idudhe wọhọ agbefẹ.”—Luk 21:34.
8. Eme o sae jọnọ o wha riẹ ze nọ oma o rọ lọhọ Ileleikristi jọ hayo nọ a rọ siọ ohrẹ na ba ẹdhẹ?
8 Evaọ okenọ Pọl o ro kere ileta se ahwo Hibru na yọ enwenọ ikpe 30 e vrẹ no nọ Jesu ọ rọ kẹ unuovẹvẹ oyena. Eme Ileleikristi a bi ru kpahe unuovẹvẹ Jesu na nọ ikpe 30 soso e vrẹ no na? Ejọ e be dhẹ lele isiuru akpọ na fikiere a gbe bi wo ẹnyaharo abọ-ẹzi hi, onọ o ti ru ai zọ evaọ oke ọraha na. (Hib. 5:11-14) Efa a roro nọ akpọ rai ọ te lọhọ ziezi otẹrọnọ a yeri uzuazọ wọhọ ahwo Ju efa nọ e wariẹ e rai họ. Evaọ eriwo Ileleikristi yena, ahwo Ju nọ a be rọ aro kele na a gbẹ be gọ Ọghẹnẹ; yọ a gbe bi koko izi riẹ jọ. Inievo jọ evaọ ukoko na nọ e suobọhọ inọ u fo re ohwo kpobi o koko Uzi Mosis na a jẹ tẹzẹ Ileleikristi efa hayo wha ozọ họ ai ẹro. Eme Pọl ọ rẹ ta nọ u ti fi obọ họ kẹ inievo na jaja aro vi evaọ abọ-ẹzi re a jẹ ruabọhọ ohrẹ-odhẹ na?
9, 10. (a) Evaọ ubrobọ ekuhọ Ahwo Hibru uzou avọ 10 na, didi uduotahawọ Pọl ọ kẹ? (b) Fikieme Pọl o ro kere kpahe ẹrọwọ idibo Jihova erọ oke anwae?
9 Oghẹrẹ nọ Pọl ọ rọ tuduhọ Ileleikristi Hibru na awọ o siuru gaga. Evaọ uzou avọ 10 ọrọ ileta riẹ, Pọl ọ ta nọ Uzi na yọ “uwoho eware iwoma nọ e be tha,” yọ u dhesẹ epanọ idhe ẹtanigbo Kristi na o ghare te. Ubrobọ ekuhọ uzou avọ 10 na, Pọl ọ tuduhọ inievo na awọ nọ: “Wha wo odiri ọwhawha, wha ru orọ eva Ọghẹnẹ re eya riẹ eruẹse te owhai obọ. ‘Oke u gbe tulo ho, yọ ọ nọ ọ be tha na ọ te tha, u re ti krẹ hẹ.’”—Hib. 10:1, 36, 37.
10 Pọl ọ jọ Ahwo Hibru uzou avọ 11 dhesẹ oware nọ uvi ẹrọwọ nọ a re fihọ Ọghẹnẹ o rrọ. Yọ o dhesẹ onana ẹkwoma iriruo ezae avọ eyae oke anwae nọ i wo ẹrọwọ. Kọ ma sae ta nọ iriruo nọ Pọl ọ kẹ na i wo obọ ọvo kpahe ẹme na ha? Vievie! Ukọ na ọ riẹ nnọ u fo re ibe Ileleikristi riẹ a vuhumu inọ re a dhesẹ ẹrọwọ, o gwọlọ aruọwha gbe ithihakọ. Emamọ oriruo nọ idibo ẹrọwọ Jihova oke anwae yena a fihotọ u re fi obọ họ kẹ Ileleikristi Hibru na fi ebẹbẹ gbe edawọ nọ a rẹriẹ ovao dhe kparobọ. Fikiere, nọ Pọl ọ fodẹ oghẹrẹ nọ idibo Jihova oke anwae na a ro dhesẹ ẹrọwọ rai via no, ọ tẹ ta nọ: “Epanọ isisẹri ewariẹ omai họ wọhọ ẹgho ologbo na, wha joma siọ owreze ba, gbe umuomu nọ ma ru rieria no, re ma rehọ oriori dhẹ ohrẹ nọ a fihọ kẹ omai na.”—Hib. 12:1.
“Isisẹri Ewariẹ Omai họ Wọhọ Ẹgho”
11. Ẹvẹ eroro kpahe ‘isisẹri nọ e wọhọ ẹgho’ na o sai kpomahọ omai?
11 Orọnikọ otu “isisẹri” nana yọ iriughe gheghe he, nọ i dikihẹ akotọ bi rri ahwo rai nọ a be dhẹ ohrẹ. Ukpoye, a jẹ dhẹ ohrẹ uzuazọ na. Yọ a dhẹ ohrẹ na te urere. Dede nọ a whu no, ma sai rri rai wọhọ enọ e riẹ ohrẹ ẹdhẹ ziezi nọ iriruo rai e rẹ sae jọ uduotahawọ kẹ enọ i muọ ohrẹ na họ ẹdhẹ obọ. Dai roro epanọ o rẹ jọ ọnọ ọ be dhẹ ohrẹ oma ọ tẹ riẹ inọ enọ e riẹ ohrẹ ẹdhẹ ziezi a rrọ ogbotu na bi rri rie. Kọ oma o gbẹ te wọe dhẹ vi epanọ ọ be hae dhẹ anwẹdẹ? Idibo Ọghẹnẹ erọ oke anwae na a kẹ imuẹro inọ dede nọ ohrẹ na o sae jọ bẹbẹ, a rẹ sae dhẹe te urere. Fikiere, Ileleikristi Hibru erọ ikpe-udhusoi ọsosuọ a tẹ kareghẹhọ oriruo ‘isisẹri nọ e wọhọ ẹgho’ na, a rẹ sai wo udu, a vẹ “rehọ oriori dhẹ ohrẹ” na, wọhọ epanọ ma rẹ sai ru nẹnẹ re.
12. Oghẹrẹ vẹ iriruo nọ Pọl ọ fodẹ na e rọ rrọ erere k’omai?
12 Iyero nọ isisẹri nọ Pọl ọ fodẹ na a rẹriẹ ovao ku e wọhọ emai nẹnẹ. Wọhọ oriruo, Noa ọ jẹ rria edẹ urere erọ uyerakpọ oyena. Ma be rria edẹ urere erọ uyerakpọ mai na. Jihova ọ ta kẹ Abraham avọ Sera re a no otẹwho rai re a ruẹse wha egagọ riẹ haro jẹ hẹrẹ orugba eyaa Jihova. A tuduhọ omai awọ re ma siọ oma mai re ma ruẹsi wo ọjẹrehọ Jihova gbe eghale nọ ọ ya eyaa rai kẹ omai. Mosis ọ nya udhude imuozọ vrẹ je kpobọ Ẹkwotọ Eyaa na. Ma be rria akpọ omuomu bi rẹro akpọ ọkpokpọ nọ Ọghẹnẹ ọ ya eyaa riẹ. Eware nọ eg’Ọghẹnẹ yena a rrọ ẹro ruẹ, koyehọ omodawọ gbe ethobọ rai, i fo eroro kpahe.—Rom 15:4; 1 Kọr. 10:11.
Eme O Fi Obọ Họ kẹ Ae Kparobọ?
13. Didi use-abọ Noa ọ rẹriẹ ovao ku, kọ eme o fi obọ họ kẹe kparobọ?
13 Eme o fi obọ họ kẹ idibo Jihova nana thihakọ jẹ dhẹ ohrẹ na te urere? Muẹrohọ oware nọ Pọl o kere kpahe Noa. (Se Ahwo Hibru 11:7.) “Ame ẹvo [nọ o ti] ku akpọ na nọ o re ti kpe iwo kpobi” na yọ oware nọ Noa ọ re “ruẹ hẹ.” (Emu. 6:17) Ẹvo yọ oware nọ o re via ẹdẹvo ho. Ghele na, Noa o wo avro ho sọ o te via. Fikieme? Keme o wo ẹrọwọ inọ Jihova o re ru ẹme kpobi nọ ọ ta gba. Noa o roro ho inọ uwou nọ Ọghẹnẹ o vi rie na o ga hrọ. Ukpoye, o ru “eware kpobi nọ Ọghẹnẹ ọ ta kẹ e.” (Emu. 6:22) Ma te roro kpahe eware kpobi nọ Ọghẹnẹ ọ ta kẹ Noa nọ o ru, inọ o ku okọ, koko erao na họ, kwa emu nọ ahwo gbe erao a te re fihọ okọ na, vẹvẹ ahwo unu kpahe ẹvo na, je fi obọ họ kẹ uviuwou riẹ gọ Ọghẹnẹ ziezi, enana kpobi yọ okolo iruo ho. Ghele na, ẹrọwọ gbe ithihakọ Noa o wha riẹ ze nọ tei te uviuwou riẹ a rọ zọ je wo eghale Ọghẹnẹ.
14. Didi ebẹbẹ Abraham avọ Sera a thihakọ rai, kọ eme ma rẹ sai wuhrẹ no onana ze?
14 Nọ Pọl ọ fodẹ Noa no, ọ tẹ fodẹ Abraham avọ Sera evaọ usu ‘isisẹri nọ e wariẹ omai họ wọhọ ẹgho’ na. Ọghẹnẹ ọ ta kẹ ae nọ a nya no Ọr, otẹwho rai, yọ a riẹ obonọ a je kpohọ họ. A rọ ẹrọwọ ọgaga gbe ẹmeoyo rai evaọ oke obẹbẹ fi emamọ oriruo h’otọ. Fikinọ Abraham ọ kpairoro vrẹ eware buobu fiki egagọ uzẹme, a se rie “ọsẹ enọ e rọwo kpobi.” (Rom 4:11) Ikpeware nọ e via kẹ Abraham ọvo Pọl ọ fodẹ keme Ileleikristi Hibru na a riẹ kpahe iku uzuazọ Abraham. Ghele na, oware nọ Pọl ọ gwọlọ nọ a wuhrẹ no iriruo na ze ona: “Enana kpobi [te Abraham avọ uviuwou riẹ] eva orọwọ a je whu, o nọ a ya eya riẹ na u te rai obọ họ, rekọ a jọ eva ugbo kpararo ruẹe a je dedie ei, a tẹ jẹ riẹ nọ ae oma rai na erara, gbe enya-ugbo eva akpọ na.” (Hib. 11:13) O rrọ vevẹ inọ ẹrọwọ rai gbe usu okpekpe nọ a wo kugbe Ọghẹnẹ eye i fi obọ họ kẹ ae dhẹ ohrẹ na te urere.
15. Eme ọ wọ Mosis yeri uzuazọ nọ o yeri na?
15 Mosis yọ uvi odibo Jihova ọfa evaọ usu ‘isisẹri nọ e wọhọ ẹgho’ na. Mosis ọ nya siọ uzuazọ akpọriọ ba, “o tẹ ruẹe nọ o re kuomagbe emọ Ọghẹnẹ ruẹ uye.” Eme o wọ riẹ ru ere? Pọl ọ ta nọ: “Ọ kparo ruẹ erere. . . . O thihi akọ wọhọ ẹsenọ ọ be ruẹ ọ nọ a rẹ ruẹ hẹ.” (Se Ahwo Hibru 11:24-27.) Mosis ọ tẹrovi eware “eva-ewerọ uzioraha” ha. Mosis ọ rọwo inọ Ọghẹnẹ ọ rrọ, eyaa Ọghẹnẹ i te je mu ei ẹro te epanọ o ro dhesẹ uvi aruọwha gbe ithihakọ. O rọ udu riẹ kpobi je su emọ Izrẹl no Ijipti je kpohọ Ẹkwotọ Eyaa na.
16. Ẹvẹ ma rọ riẹ nọ udu u no Mosis awọ họ nọ Ọghẹnẹ ọ ta kẹe nọ ọ te ruọ Ẹkwotọ Eyaa na ha?
16 Wọhọ Abraham, Mosis ọ ruẹ orugba eyaa Ọghẹnẹ hẹ evaọ edẹ uzuazọ riẹ. Taure emọ Izrẹl a tẹ te nwane ruọ Ẹkwotọ Eyaa na, Ọghẹnẹ ọ ta kẹ Mosis nọ: “Whọ rẹ te kpare aro ruẹ otọ na; rekọ who re ti te etẹe he, re whọ ruọ eva otọ nọ mẹ rọ kẹ ahwo Izrẹl na.” Oware nọ o wha riẹ ze họ, evaọ oke nọ u kpemu tei te Erọn a dheva fiki aghẹmeeyo emọ Izrẹl, a gbẹ rọ orro kẹ Ọghẹnẹ hẹ “eva udevie ahwo Izrẹl eva oria ame Meriba-Kadesh.” (Izie. 32:51, 52) Kọ onana o lẹliẹ udu no Mosis awọ hayo ru ei dheva kẹ Ọghẹnẹ? Ijo. O guọvunu kẹ emọ Izrẹl jẹ ta kẹ ae nọ: “Eva e were owhẹ, o Izrẹl! Ono ọ wọhọ ahwo nọ ỌNOWO na o siwi, ojese obufihọ ra jegbe ọgbọdọ obokparọ ra!”—Izie. 33:29.
Eware nọ Ma jọ Enana Kpobi Wuhrẹ
17, 18. (a) Eme ma rẹ sai wuhrẹ mi ‘isisẹri nọ e wọhọ ẹgho’ evaọ ohrẹ uzuazọ nọ ma be dhẹ na? (b) Eme ma te ta kpahe evaọ uzoẹme nọ o rrọ aro na?
17 Ma jọ uzuazọ ‘isisẹri nọ e wariẹ omai họ wọhọ ẹgho’ nọ ma kiẹ riwi no na wuhrẹ inọ re ma sae dhẹ ohrẹ na te urere, ma re fi eva mai kpobi họ Ọghẹnẹ gbe eyaa riẹ. (Hib. 11:6) Ma rẹ rọ uzuazọ nọ ma bi yeri dhesẹ nọ ma wo ẹrọwọ. Wo ohẹriẹ no enọ i wo ẹrọwọ họ, idibo Jihova a wo ẹruore. Ma rẹ sae ruẹ “ọ nọ a rẹ ruẹ hẹ” na, ma vẹ rọ oriori dhẹ ohrẹ na.—2 Kọr. 5:7.
18 Ohrẹ nọ Ileleikristi a be dhẹ na o lọhọ họ. Ghele na, o lọhọ re ma dhẹ ohrẹ na te urere. Evaọ uzoẹme nọ o rrọ aro na, ma te ta kpahe eware efa nọ i ti fi obọ họ kẹ omai dhẹ ohrẹ na te urere.
Kọ Whọ Sae k’Iyo Enọ Nana Vevẹ?
• Fikieme Pọl o ro kere eme buobu kpahe isisẹri ẹrọwọ erọ oke anwae?
• Ẹvẹ eroro kpahe ‘isisẹri nọ e wariẹ omai họ wọhọ ẹgho’ na o sai ro fi obọ họ k’omai thihakọ evaọ ohrẹ na?
• Eme who wuhrẹ no oriruo Noa, Abraham, Sera, gbe Mosis ze?
[Enọ Uwuhrẹ]
[Uwoho nọ o rrọ ẹwẹ-obe avọ 19]
U no Abraham avọ Sera eva ze re a nya siọ omaweromẹ nọ o jọ Ọr ba
