Fievahọ Jihova, Ọghẹnẹ “Oke Gbe Ezi” Na

“Ọ rẹ rẹriẹ oke gbe ezi; o re si ivie no ọ vẹ rehọ efa mu.” —DAN. 2:21.

ẸVẸ WHỌ TE K’UYO ENỌ NANA?

Ẹvẹ emama gbe eruẹaruẹ nọ i rugba no i ro dhesẹ nọ Jihova họ Okoko-Oke Ologbo na?

Nọ ma te vuhumu inọ Jihova yọ Ọghẹnẹ “oke gbe ezi,” eme oyena o rẹ wọ omai ru?

Fikieme eware nọ e be via evaọ akpọ na gbe omaa ahwo-akpọ i gbe ro nwene oke nọ Jihova o fihọ họ?

1, 2. Eme o dhesẹ nọ Jihova ọ riẹ oghẹrẹ nọ oke o rrọ lafi?

JIHOVA ỌGHẸNẸ o fi oghẹrẹ nọ a re ro kele oke họ no oke lelehie taure ọ tẹ te ma ohwo-akpọ. Evaọ ẹdẹ avọ ene nọ Ọghẹnẹ ọ jẹ ma eware, ọ ta nọ: “Jọ ilo e jọ evaọ idedeghe obọ ihru na re e hẹriẹ uvo no aso, re e jọ eka gbe eziezi gbe edẹ gbe ikpe.” (Emu. 1:14, 19, 26) Eware yena e ginẹ via rọwokugbe ẹjiroro Jihova.

² Rite enẹna, ekiotọ-eriariẹ a be sae fotọ oghẹrẹ nọ oke o be nya gbiae he. “Oke yọ ovo jọ evaọ usu eware nọ a be sae riẹ otọ riẹ hẹ. Ohwo ọvo ọ be sae riẹ oghẹrẹ nọ oke o rrọ họ.” Jihova ọ riẹ oware nọ oke o rrọ lafi. O rrọ ere keme ọye họ “ọnọ ọ ma ihru, . . . ọnọ o ru akpọ na, ọ tẹ ma ae.” Jihova ọ tẹ jẹ rrọ ọnọ o re “dhesẹ urere na no umuhọ ze, gbe eware nọ e te via ha no umuhọ ze.” (Aiz. 45:18; 46:10) Re ẹrọwọ nọ ma fihọ Jihova gbe Ebaibol na ọ ruẹse ga ziezi, joma ta kpahe epanọ eware nọ ọ ma gbe eruẹaruẹ nọ i rugba no i ro dhesẹ nọ Jihova họ Okoko-Oke Ologbo na.

EMAMA I RE RU OMAI FI ẸRỌWỌ HỌ OKOKO-OKE OLOGBO NA

3. Ẹvẹ emama i bi ro koko oke?

³ Evaọ akpọ na soso eware nọ Jihova ọ ma, te ekakao te ilogbo i bi koko oke. Ogẹgẹ-emama nọ a re se Atom u re nuhu epọvo na ẹsikpobi wọhọ epanọ Ọghẹnẹ ọ ma riẹ. Ughọjọ nọ u re kele oke akpọ-soso nọ a rọ okwakwa nana ru, o rẹ nya gbagba te ikpe idu 80 ababọ emaharo ọvo nọ o re voi. Ọvẹre, isi, gbe emama idedeghe efa e rẹ nya lele omaa nọ Ọghẹnẹ o fihọ kẹ ai ẹrẹrẹ n’oke t’oke. Fikinọ emama nana e be nya lele oke ẹrẹrẹ, ma rẹ sae rehọ ae riẹ ezi sa-sa jẹ rọ ẹkwoma rai riẹ oria  nọ ma rrọ nọ ma te bi kpohọ abọfa akpọ na. Jihova nọ ọ ma ekwakwa nana kpobi na, o gine wo “ẹgba ologbo” je fo ọnọ ma re jiri.—Se Aizaya 40:26.

4. Ẹvẹ areghẹ Ọghẹnẹ o ro dhesẹ oma via evaọ oghẹrẹ nọ emama nọ e rrọ uzuazọ i bi ro koko oke?

⁴ Eware nọ e rrọ uzuazọ i bi koko oke re. Uzuazọ ire gbe erao buobu o wọhọ ẹsenọ Ọghẹnẹ ọ ma oke fihọ eva rai nọ o be kpọ ae. Oyejabọ nọ evra jọ e rọ riẹ oke nọ e rẹ rọ ra no ofẹ jọ akpọ na kpohọ abọfa. (Jeri. 8:7) Oke o be kpọ omai ahwo-akpọ re keme omamai o rẹ vuẹ omai inọ ma rrọ uvo hayo aso. Ohwo ọ tẹ rehọ arupre ra kpohọ abọfa akpọ na nọ oke rai u wo ohẹriẹ, o rẹ rehọ edẹ jọ re oma riẹ o tẹ te ruẹrẹhọ kiehọ oke orẹwho yena. Ẹhẹ, iriruo emama nọ i bi koko oke nọ ma ta ẹme te na u dhesẹ ẹgba gbe areghẹ Ọghẹnẹ “oke gbe ezi” na via. (Se Olezi 104:24.) Ẹhẹ, Okoko-Oke Ologbo na o wo areghẹ gbe ẹgba nọ o thesiwa. Ma rẹ sai fievahọ inọ o ti ru ẹjiroro riẹ kpobi gba.

ERUẸARUẸ NỌ I BI RUGBA EVAỌ ẸRUOKE E RẸ BỌ ẸRỌWỌ MAI GA

5. (a) Edhere vẹ ọvo ma sae rọ riẹ kpahe obaro ohwo-akpọ? (b) Fikieme Jihova ọ sae rọ fodẹ eware nọ e te via evaọ obaro gbe oke nọ e te rọ via?

⁵ Eware nọ Ọghẹnẹ ọ ma i ru omai riẹ oghẹrẹ nọ ọ rrọ, rekọ i ru omai riẹ oware nọ o rrọ obaro kẹ ahwo-akpọ họ. (Rom 1:20) Re ma sae riẹ onana, ma re kpohọ eware nọ Ọghẹnẹ ọ rọ ẹkwoma Ebaibol na vuẹ omai. Nọ ma tẹ kiẹ Ebaibol na riwi, ma re se kpahe eruẹaruẹ sa-sa nọ i rugba evaọ ẹruoke. Jihova ọ rẹ sae vuẹ omai eware nọ e te via keme ọ riẹ eware nọ e te jọ obaro via gbagba. Ofariẹ, oware nọ Ikereakere na e ta o rẹ via evaọ ẹruoke keme Jihova Ọghẹnẹ ọ rẹ sai ru nọ eware e rẹ rọ via wọhọ epaọ ẹjiroro riẹ gbe oke nọ o fihọ.

6. Eme o dhesẹ nọ Jihova ọ gwọlọ nọ ma wo otoriẹ eruẹaruẹ Ebaibol nọ i bi rugba?

⁶ Jihova ọ gwọlọ nọ idibo riẹ a wo otoriẹ eruẹaruẹ nọ e rrọ Ikereakere na je wo erere no ai ze. Dede nọ Ọghẹnẹ o re kele oke wọhọ epanọ ma re kele he, nọ ọ tẹ gwọlọ vuẹ omai kpahe oware nọ o te via, ọ rẹ fodẹ oke evaọ edhere nọ ma sai ro wo otoriẹ riẹ. (Se Olezi 90:4.) Wọhọ oriruo, obe Eviavia o ta kpahe “ikọ-odhiwu ene” nọ a ruẹrẹhọ be “hẹrẹ auwa na, te ẹdẹ na, te ọvẹre na, gbe ukpe na,” yọ ma wo otoriẹ oware nọ auwa, ẹdẹ, gbe ukpe o rrọ. (Evia. 9:14, 15) Nọ ma tẹ ruẹ oghẹrẹ nọ eruẹaruẹ i bi ro rugba evaọ ẹruoke, o rẹ bọ ẹrọwọ mai ga kpahe Ọghẹnẹ “oke gbe ezi” na je ru omai fievahọ Ẹme riẹ. Joma ta kpahe iriruo jọ.

7. Ẹvẹ orugba eruẹaruẹ Jerimaya kpahe Jerusalẹm avọ Juda i ro dhesẹ nọ Jihova họ Okoko-Oke Ologbo na?

⁷ Orọ ọsosuọ, joma ta kpahe oware jọ nọ o via evaọ ikpe-udhusoi avọ ihrẹ taure Jesu ọ tẹ te ze. “Eva ukpe avọ ene Jehoakim ọmọzae Josaya, ovie Juda,” Ẹme Okoko-Oke Ologbo na o te “bru Jerimaya ze kpahọ ahwo Juda.” (Jeri. 25:1) Jihova ọ ta nọ a te raha Jerusalẹm muotọ a ve mu ahwo Ju nọ e rrọ Juda kpohọ igbo Babilọn. A “rẹte gba odibo kẹ ovie Babilọn udhukpe [osa] gbe ikpe ikpe.” Egbaẹmo Babilọn a raha Jerusalẹm muotọ evaọ ukpe 607 B.C.E., a te mu ahwo Ju nọ e jọ Juda kpohọ igbo Babilọn. Rekọ eme ọ te via nọ ikpe udhosa gbe ikpe e tẹ vrẹ no? Jerimaya ọ ruẹaro nọ: “Nọ wha tẹ ria Babilọn udhukpe-osa gbe ikpe no, me ve ti  bru owhai ze, me ve ti ru eya mẹ gba rọ kẹ owhai, mẹ vẹ te rehọ owhai ziheze etenẹ, ere ỌNOWO Ogbaẹmo na ọ tae.” (Jeri. 25:11, 12; 29:10) Eruẹaruẹ nana i rugba evaọ ẹruoke keme evaọ ukpe 537 B.C.E., ahwo Midia avọ Pasia a siobọno ahwo Ju kpo no igbo Babilọn.

8, 9. Ẹvẹ eruẹaruẹ Daniẹl kpahe ẹtha Mesaya na gbe eromuo Uvie na evaọ obọ odhiwu i ro dhesẹ nọ Jihova yọ Ọghẹnẹ “oke gbe ezi”?

⁸ Joma ta kpahe eruẹaruẹ ọfa nọ i kie kpahe idibo Ọghẹnẹ erọ oke anwae. Oware wọhọ ikpe ivẹ taure ahwo Ju a te ti no igbo Babilọn kpo, Ọghẹnẹ ọ rọ ẹkwoma Daniẹl ọruẹaro na ta nọ, nọ a tẹ k’udu re a wariẹ bọ Jerusalẹm no, ikpe egba ene gbe udhone gbe esa (483) e jẹ vrẹ no, Mesaya na ọ vẹ romavia. Ovie ahwo Midia gbe Pasia ọ k’udu ebabọ na evaọ ukpe 455 B.C.E. Nọ ikpe egba ene gbe udhone gbe esa (483) e ginẹ vrẹ no, evaọ ukpe 29 C.E., a tẹ rọ ẹzi ọfuafo wholo Jesu obọ Nazarẹt na evaọ oke nọ ọ rọ họ-ame, o te zihe ruọ Mesaya na. *—Neh. 2:1, 5-8; Dan. 9:24, 25; Luk 3:1, 2, 21, 22.

⁹ Obọnana muẹrohọ oware nọ Ikereakere na e ruẹaro riẹ kpahe Uvie na. Eruẹaruẹ Ebaibol i dhesẹ nọ a te rọ Uvie Mesaya na mu evaọ obọ odhiwu evaọ ukpe 1914. Edhere jọ nọ ikere na i ro dhesẹ onana họ, e fodẹ “oka” nọ u ti dhesẹ nọ Jesu o muọ esuo họ no, ikere na e tẹ jẹ ta nọ evaọ oke ovona ebẹbẹ e te da akpọ fia keme a ti gele Setan no odhiwu tha. (Mat. 24:3-14; Evia. 12:9, 12) Ofariẹ, eruẹaruẹ Ebaibol e riobọ họ ukpe 1914 inọ oye họ uzedhe oke nọ “oke ahwo Egedhọ na o [te rọ] gba,” Uvie na u ve ti muhọ esuo evaọ obọ odhiwu.—Luk 21:24; Dan. 4:10-17. *

10. Evaọ obaro, eware vẹ e te via evaọ ẹruoke?

¹⁰ Oware nọ o rrọ obaro tha họ ‘uye ulogbo’ nọ Jesu ọ ruẹaro riẹ na. Kẹsena Esuo Odu Ikpe riẹ u ve ti muhọ. Avro ọ riẹ hẹ, eware nana e te via evaọ ẹruoke. Taure Jesu ọ tẹ te ziọ otọakpọ, Jihova o fi ‘ẹdẹ gbe oke’ nọ eware yena e te rọ via họ no.—Mat. 24:21, 36; Evia. 20:6.

“WHA RAHA OKE HE”

11. Nọ ma riẹ nọ edẹ urere na ma rọ na, eme ma re ru?

¹¹ Nọ ma riẹ no inọ Uvie na u muhọ esuo no gbe nnọ “oke urere” ma be rria na, eme ma re ru? (Dan. 12:4) Ahwo buobu a be ruẹ nọ eware i bi dhe eyeyoma rekọ a bi vuhumu hu inọ  enana yọ eruẹaruẹ Ebaibol kpahe edẹ urere na nọ i bi rugba. A sai rẹro nọ uyerakpọ nana o te raha muotọ ẹdẹjọ hayo rọwo nọ ahwo-akpọ a te rọ oghẹrẹ jọ wha “udhedhẹ gbe omofọwẹ” ziọ akpọ. (1 Tẹs. 5:3) Kọ omai? Ma te vuhumu inọ edẹ urere akpọ Setan na ma rrọ na, kọ ma gbẹ daoma rọ oke nọ u kiọkọ na gọ Ọghẹnẹ “oke gbe ezi” na je fi obọ họ kẹ amọfa riẹ Ọghẹnẹ? (2 Tim. 3:1) U fo re ma rọ oke mai ruiruo ziezi.—Se Ahwo Ẹfẹsọs 5:15-17.

12. Eme ma rẹ sai wuhrẹ no ẹme nọ Jesu ọ ta kpahe edẹ Noa na ze?

¹² Re ma rọ oke mai ruiruo ziezi o lọhọ tere he evaọ akpọ nana nọ eware nọ e rẹ rehọ oke mai e vọ na. Jesu ọ vẹvẹ unu nọ: “Wọhọ epanọ edẹ Noa e jọ ere ẹtha Ọmọ ohwo ọ rẹ te jọ.” Ẹvẹ edẹ Noa e jọ? A ruẹaro riẹ kpahotọ inọ Ọghẹnẹ ọ te raha akpọ yena. Evaọ oke yena, ahwo yoma a ti whu evaọ owhe akpọ-soso nọ o ti ku. Noa, “ọvuẹovuẹ ẹrẹreokie na” o whowho ẹme Ọghẹnẹ kẹ ahwo nọ a jẹ rria evaọ oke riẹ. (Mat. 24:37; 2 Pita 2:5) Rekọ ahwo na “a jẹ re, a jẹ da, a jẹ rọwo, a jẹ rehọ kẹ rọwo, . . . a riẹ hẹ bẹsenọ ẹvo ọ rọ ze, ọ jẹ rehọ ai kpobi vrẹ.” Jesu ọ tẹ vẹvẹ ilele riẹ unu inọ: ‘Wha ruẹrẹ oma kpahe; keme okenọ wha roro ho Ọmọ ohwo ọ rẹ te tha.’ (Mat. 24:38, 39, 44) Ma rẹ jọ wọhọ Noa, orọnikọ ahwo nọ a jẹ rria evaọ oke riẹ hẹ. Eme o ti fi obọ họ kẹ omai ruẹrẹ oma kpahe?

13, 14. Eme ma rẹ kareghẹhọ kpahe Jihova nọ u re fi obọ họ k’omai gọe ziezi nọ ma be hẹrẹ ẹtha Ọmọ ohwo na?

¹³ Dede nọ Ọmọ ohwo ọ te tha evaọ oke nọ ma rẹro riẹ hẹ, u fo nọ ma rẹ kareghẹhọ inọ Jihova họ Okoko-Oke Ologbo na. Eware nọ e be via evaọ akpọ na gbe omaa ahwo-akpọ i re nwene oke nọ Jihova o fihọ họ. Jihova ọ rẹ sae kpọ oke gbe oghẹrẹ nọ eware e rẹ via re oreva riẹ o ruẹsi rugba. (Se Daniẹl 2:21.) Ẹhẹ, Itẹ 21:1 o ta nọ: ‘Udu ovie yọ oko ame eva obọ ỌNOWO na, ọ rẹ rẹriẹe kpohọ obonọ u je rie.’

¹⁴ Jihova ọ rẹ sae kpọ eware re ẹjiroro riẹ ọ ruẹsi rugba evaọ oke nọ o fihọ. Inwene ilogbo nọ e romavia no evaọ akpọ na i bi ru eruẹaruẹ Ebaibol gba, maero kọ eruẹaruẹ nọ e ta kpahe usiuwoma Uvie Ọghẹnẹ nọ a te ta evaọ akpọ na soso. Roro kpahe erẹwho nọ egọmeti ọgbahọ i je su vẹre, rekọ enwene ọ tẹ romavia idhudhe. Enwene ologbo nana nọ egọmeti o ru idudhe na u gbe ahwo buobu unu. Fiki enwene nana, usiuwoma ota na u te ti te ekwotọ buobu nọ a jọ whaha iruo usiuwoma ota na vẹre. Fikiere, joma daoma rehọ oke mai gọ Ọghẹnẹ “oke gbe ezi” na no eva ze.

WO ẸRỌWỌ INỌ JIHOVA O TI RU ẸJIRORO RIẸ GBA EVAỌ ẸRUOKE

15. Ẹvẹ ma sai ro dhesẹ nọ ma wo ẹrọwọ nọ a te ru inwene evaọ ukoko na?

¹⁵ Re ma sae ruabọhọ usiuwoma ota na evaọ edẹ urere nana o gwọlọ nọ ma re wo ẹrọwọ inọ Jihova o ti ru ẹjiroro riẹ gba evaọ ẹruoke. Ẹsejọ eware nọ e be via evaọ akpọ i re ru nọ ma re ro nwene oghẹrẹ nọ ma rẹ ta usiuwoma na. Ukoko na o rẹ sai je ru inwene jọ re ma sae ta usiuwoma na ziezi. Ma re dhesẹ nọ ma fievahọ Ọghẹnẹ “oke gbe ezi” na nọ ma tẹ be romatotọ ru lele inwene nana, nọ ma be gọ evaọ otọ ẹruọsa Ọmọ Ọghẹnẹ nọ “o wo uzou” ukoko na.—Ẹf. 5:23.

16. Fikieme ma re ro wo ẹrọwọ inọ Jihova o ti fi obọ họ k’omai evaọ ẹruoke?

¹⁶ Jihova ọ gwọlọ nọ ma hae lẹ sei ẹsikpobi avọ evaifihọ inọ ma te jọ obọ riẹ wo “aruoriwo eva ẹdẹ okuba.” (Hib.  4:16) Kọ oyena u gbe dhesẹ nọ o you omai jẹ be daezọ mai omomọvo? (Mat. 6:8; 10:29-31) Ma re dhesẹ nọ ma fi ẹrọwọ họ Jihova Ọghẹnẹ nọ ma tẹ be hae lẹ sei ẹsikpobi kẹ obufihọ, ma ve ru lele elẹ mai gbe ekpọvio riẹ. Ofariẹ, ma rẹ hae lẹ roro ibe eg’Ọghẹnẹ mai.

17, 18. (a) Eme Jihova o bi ti ru ewegrẹ riẹ kẹle? (b) Iroro ethọthọ vẹ ma rẹ whaha?

¹⁷ Oke nana o rrọ oke nọ ‘udu u re ro nuhu omai kpahe eyaa Ọghẹnẹ’ hẹ; enẹna họ oke nọ ma re ro wo ẹrọwọ ọgaga. (Rom 4:20) Ewegrẹ Ọghẹnẹ, Setan avọ enọ e rrọ otọ riẹ, a be daoma re a ru omai siọ iruo nọ Jesu ọ kẹ omai na ba eruo. (Mat. 28:19, 20) Dede nọ Ẹdhọ ọ be họre omai, ma riẹ nọ Jihova họ ‘Ọghẹnẹ uzuazọ na, ọnọ ọ rrọ Osiwi ahwo kpobi, maero kọ otu nọ i wo ẹrọwọ.’ Ọghẹnẹ ‘ọ riẹ epanọ o re ro siwẹ ahwo riẹ no edawọ.’—1 Tim. 4:10; 2 Pita 2:9.

¹⁸ Kẹle na, Jihova ọ te raha uyerakpọ omuomu nana. Dede nọ ma riẹ eware kpobi nọ e te via evaọ oke yena ha gbe uzedhe oke nọ urere na o te rọ ze he, ma riẹ nọ Kristi ọ te raha ewegrẹ Ọghẹnẹ no evaọ ẹruoke, kẹsena ahwo kpobi a vẹ te riẹ inọ Jihova họ ọnọ o wo udu nọ o re ro su ehrugbakpọ na. Fikiere, nọ ohwo ọ gbẹ riẹ ‘oke gbe ezi’ nọ ma be rria enẹna ha, yọ orithọ ologbo. A joma roro ho inọ “eware kpobi e gbẹ rọ wọhọ epanọ e rọ nọ emuhọ ẹma akpọ na ze.”—1 Tẹs. 5:1; 2 Pita 3:3, 4.

“HẸRẸ ỌGHẸNẸ USIWO” NA

19, 20. Fikieme ma rẹ rọ hẹrẹ Jihova?

¹⁹ Nọ Jihova Ọghẹnẹ ọ ma ahwo-akpọ, ẹjiroro riẹ họ re a rria bẹdẹ bẹdẹ je wuhrẹ kpahe iẹe gbe eware iwoma nọ ọ ma. Ọtausiuwoma Na 3:11 o ta nọ: “[Jihova] o ru eware kpobi woma re evaọ ezi rai; o te fi uzuazọ ibẹdẹ họ eva ohwo, dede na ọ sae riẹ otọ oware nọ Ọghẹnẹ o ru no emuhọ te urere he.”

²⁰ Eva e were omai gaga inọ Jihova o nwene ẹjiroro riẹ kẹ ohwo-akpọ họ. (Mal. 3:6) Ọghẹnẹ ‘ọ rẹ rẹriẹ hẹ.’ (Jem. 1:17) Orọnikọ eware wọhọ ọre nọ ahwo-akpọ a re ro kele oke eye Jihova o re rri ro kele oke he. Jihova họ ‘Ovie ebẹdẹ bẹdẹ.’ (1 Tim. 1:17) Fikiere, joma “hẹrẹ Ọghẹnẹ usiwo [mai].” (Mae. 7:7) Ẹhẹ, “wha kru oma ga, wha thihakọ, whai enọ e be hẹrẹ ỌNOWO na kpobi.”—Ol. 31:24.

[Oruvẹ-obotọ]

[Enọ Uwuhrẹ]

[Uwoho nọ o rrọ ẹwẹ-obe avọ 19]

Daniẹl o wo ẹrọwọ inọ ẹme Ọghẹnẹ o ti rugba

[Uwoho nọ o rrọ ẹwẹ-obe avọ 21]

Kọ whọ be rọ oke ra ru oreva Jihova ziezi?