“Wuhrẹ Omẹ Re Me Ru Orọ Eva Ra”
“Wuhrẹ Omẹ Re Me Ru Orọ Eva Ra”
“Wuhrẹ omẹ re me ru orọ eva ra, keme whẹ họ Ọghẹnẹ mẹ!”—OL. 143:10.
UGOGO EWARE JỌ NỌ WHỌ RẸ KAREGHẸHỌ
Eware jọ vẹ e via evaọ uzuazọ Devidi nọ u dhesẹ nọ ọ daoma rri eware epanọ Jihova o rri rai?
Eme o fi obọ họ kẹ Devidi riẹ oreva Ọghẹnẹ?
Eme o ti fi obọ họ k’omai wo aruoriwo Jihova ẹsikpobi?
1, 2. Ẹvẹ oreva Ọghẹnẹ nọ ma re roro kpahe o rẹ rọ k’omai erere, kọ eme ma bi ti wuhrẹ mi Devidi ovie na evaọ abọ nana?
MA REHỌ iẹe nọ whọ be nya oria nọ igbehru e vọ, edhere nọ whọ rrọ na ọ tẹ ghale kpohọ abava nọ who te oria jọ. Kọ edhere vẹ whọ te wẹriẹ? Whọ rẹ sae gadiẹ ehru ugbehru re whọ ruẹ obonọ idhere na i kpohọ. Ma rẹ sai ru epọvo na nọ ma tẹ be jẹ iroro nọ i wuzou gaga. Nọ ma tẹ be hai rri eware oghẹrẹ nọ Jihova o bi rri rai u re fi obọ họ k’omai ‘nya’ hayo yeri uzuazọ evaọ oghẹrẹ nọ Jihova ọ gwọlọ.—Aiz. 30:21.
2 Evaọ abọ buobu ọrọ uzuazọ riẹ, Devidi ovie Izrẹl anwae na o fi emamọ oriruo h’otọ k’omai evaọ oghẹrẹ nọ o ro ru lele oreva Ọghẹnẹ evaọ iroro ejẹ riẹ. Joma ta kpahe eware jọ nọ e via evaọ uzuazọ riẹ re ma wuhrẹ eware jọ mi ọzae nana nọ ọ rọ eva riẹ kpobi gọ Jihova na.—1 Iv. 11:4.
DEVIDI O RRI ODẸ JIHOVA GHAGHAE
3, 4. (a) Eme o wọ Devidi rẹriẹ ovao dhe Goliat? (b) Ẹvẹ Devidi o rri odẹ Ọghẹnẹ?
3 Muẹrohọ okenọ Devidi ọ rẹriẹ ovao dhe Goliat, ogwara ahwo Filistia na. Eme ọ wọ Devidi dikihẹ inọ ọ rẹ họre ogwara nọ ọ rrọ ọgbaẹmo avọ ekwakwa ẹmo riẹ nọ ọ gba mu, nọ o theri vi irula izii na? (1 Sam. 17:4) Kọ udu obọriẹ? Kọ fiki ẹrọwọ nọ o fihọ Ọghẹnẹ? Eware ivẹ nana e kẹ riẹ udu. Rekọ adhẹẹ nọ o wo kẹ Jihova gbe odẹ ulogbo riẹ o mae kẹ Devidi udu nọ ọ rọ rẹriẹ ovao dhe ogwara ologbo yena. Devidi ọ nọ avọ evedha inọ: “Ono họ agbọ ohwo Filistia ọ nana, nọ ọ rẹ poviẹ otu-ẹmo Ọghẹnẹ uzuazọ na?”—1 Sam. 17:26.
4 Nọ Devidi ọ be dhẹ bru Goliat na, yọ ọ be ta nọ: “Whọ rehọ ọgbọdọ, ozuẹ, gbe adhara ro bru omẹ ze; rekọ mẹ be rehọ odẹ ỌNOWO ogbaẹmo na bru owhẹ tha, Ọghẹnẹ ogbaẹmo ahwo Izrẹl ọ nọ whọ poviẹ na.” (1 Sam. 17:45) Avọ eva nọ Devidi o fihọ Ọghẹnẹ uzẹme na, ọ tẹ rehọ ubiutho sa ogwara Filistia na kie. Devidi o fievahọ Jihova jẹ kpare odẹ riẹ kpehru, orọnikọ oke nọ ọ rọ họre ogwara na ọvo ho rekọ evaọ edẹ uzuazọ riẹ kpobi. Evaọ uzẹme, Devidi ọ tuduhọ emọ Izrẹl awọ inọ jọ a ‘rehọ oruaro kẹ odẹ ofuafo Jihova.’—Se 1 Iruẹru-Ivie 16:8-10.
5. Eme whọ rẹ sae rẹriẹ ovao dhe nọ o rẹ wọhọ ọkpọ ẹpoviẹ Goliat?
5 Kọ whọ rehọ e riẹ wọhọ uvẹ-ọghọ ulogbo inọ Jihova họ Ọghẹnẹ ra? (Jeri. 9:24) Eme who re ru nọ ahwo nọ wha gbẹ rrọ oria, ibe iruiruo ra, emọ eklase ra, hayo imoni ra a tẹ be poviẹ Jihova hayo Isẹri riẹ? Kọ who re se isẹri nọ a tẹ be rọ odẹ Jihova jijehwẹ, avọ evaifihọ inọ Jihova o ti fi obọ họ k’owhẹ? Uzẹme, u wo “oke jọ nọ a rẹ rọ fọ tou,” rekọ ma rẹ vuoma ha inọ mai yọ Isẹri Jihova gbe ilele Jesu. (Ọtausi. 3:1, 7; Mak 8:38) Dede nọ u fo nọ ma rẹ rehọ onaa lele ahwo nọ a riẹ Jihova ha ta ẹme, ma rẹ jọ wọhọ emọ Izrẹl he enọ ‘udu u no ẹta, nọ a mu ozọ họ ẹdhẹ’ okenọ a yo eha-ise Goliat. (1 Sam. 17:11) Ukpoye, ma rẹ j’owọ re ma ru odẹ Jihova Ọghẹnẹ fo. O rrọ isiuru mai re ma fi obọ họ kẹ ahwo riẹ Jihova ziezi. Re ma sai ru ere, ma rẹ rehọ Ebaibol na fi obọ họ kẹ amọfa re a ruẹ oware nọ u ro wuzou re a si kẹle Ọghẹnẹ.—Jem. 4:8.
6. Nọ Devidi ọ rẹriẹ ovao dhe Goliat, eme o mae jariẹ oja, kọ eme o rẹ mae jọ omai oja?
6 Ikuigbe Devidi avọ Goliat na i wuhrẹ omai oware ofa jọ nọ u wuzou gaga. Nọ Devidi ọ jẹ dhẹ kpohọ oria nọ a be jọ fi ẹmo na, ọ tẹ nọ inọ: “Keme a re ru kẹ ohwo nọ o kpe ohwo Filistia na, nọ o si ẹpọviẹ no Izrẹl?” Ahwo na a tẹ wariẹ ẹme nọ a ta no vẹre inọ: “Ohwo nọ o re ti kpe [Goliat], ovie na o re ti ru ei fe gaga. Ọ rẹ te rehọ ọmọtẹ riẹ rọ kẹ e.” (1 Sam. 17:25-27) Rekọ orọnikọ ekwakwa efe e mae jọ Devidi oja ha. Oware ulogbo ofa o mae jariẹ oja. Devidi ọ gwọlọ rehọ orro kẹ Ọghẹnẹ uzẹme na. (Se 1 Samuẹle 17:46, 47.) Kọ omai nẹnẹ? Kọ re ma wo okpodẹ hayo koko ekwakwa efe họ kẹ omamai o mae rrọ omai oja? U fo re ma jọ wọhọ Devidi nọ ọ so inọ: “O wha lele omẹ jiri ỌNOWO na, jo ma kuomagbe jiri ỌNOWO re ma kpare odẹ riẹ kpehru!” (Ol. 34:3) Fikiere, joma fievahọ Ọghẹnẹ, re odẹ riẹ nọ ma rẹ kẹ orro o jọ oware ọsosuọ evaọ uzuazọ mai.—Mat. 6:9.
7. Ẹvẹ ma sai ro wo ẹrọwọ ọgaga nọ ma tẹ nyaku ahwo nọ a gwọlọ yo usiuwoma na ha?
7 Fikinọ Devidi o fi eva riẹ kpobi họ Jihova, oyejabọ nọ ọ sai ro wo udu rẹriẹ ovao dhe Goliat. Devidi nọ ọ jọ ọmoha oke yena o wo ẹrọwọ ọgaga. Edhere jọ nọ ọ rọ bọ ẹrọwọ riẹ ga họ, ọ jẹ rẹroso Ọghẹnẹ okenọ ọ jọ othuru-igodẹ. (1 Sam. 17:34-37) Re ma sae ruabọhọ iruo usiuwoma ota na o gwọlọ ẹrọwọ ọgaga re, maero nọ ma tẹ rẹriẹ ovao dhe ahwo nọ a gwọlọ yo ho. Ma rẹ sai wo ọkpọ ẹrọwọ otiọye na nọ ma tẹ be hae rẹroso Ọghẹnẹ evaọ iruẹru ikẹdẹ kẹdẹ mai. Wọhọ oriruo, nọ ma tẹ ro omoto bi kperẹ, ma rẹ sae ta usiuwoma kẹ ahwo nọ a keria kẹle omai. Kọ eme ọ rẹ whaha omai usiuwoma ota kẹ ahwo nọ ma nyaku evaọ iyẹrẹ nọ ma tẹ rrọ usiuwoma ọ n’uwou ruọ uwou?—Iruẹru 20:20, 21.
DEVIDI Ọ HẸRẸ JIHOVA
8, 9. Ẹvẹ Devidi o ro dhesẹ nọ ọ tẹrovi oreva Jihova evaọ oghẹrẹ nọ o yerikugbe Sọl?
8 Oware ofa nọ u dhesẹ nọ Devidi o fievahọ Jihova họ, oghẹrẹ nọ o ro yerikugbe Sọl, ovie ọsosuọ Izrẹl. Isiasa Sọl ọ daoma jẹ gwọlọ rehọ ozuẹ fi Devidi yawo ugbẹhẹ, rekọ Devidi ọ vabọ, yọ o ru rie kele he. Ukuhọ riẹ, ọ tẹ dhẹ siọ Sọl ba. (1 Sam. 18:7-11; 19:10) Kẹsena Sọl ọ tẹ rehọ ezae idu esa (3,000) gboma nyae gwọlọ Devidi evaọ obọ udhude. (1 Sam. 24:2) Uwhremu na, Sọl ọ tẹ ruọ eghogho utho nọ Devidi avọ ahwo riẹ a jọ, rekọ ọ riẹ nọ a rrọ etẹe he. Devidi ọ hae te rehọ uvẹ nana kpe ovie na nọ ọ be gwọlọ ọyomariẹ kpe na. O tubẹ rrọ oreva Ọghẹnẹ dede inọ Devidi ọ te rehọ ẹta Sọl evaọ esuo Izrẹl. (1 Sam. 16:1, 13) Evaọ uzẹme, o hae jọnọ Devidi ọ gaviezọ kẹ ẹme ahwo riẹ, a hai ti kpe Sọl ovie na no. Rekọ Devidi ọ ta nọ: “ỌNOWO na ọ rẹ ghọ, re me ru olori mẹ oware onana, ọnọ ỌNOWO na o wholo na.” (Se 1 Samuẹle 24:4-7.) Oke yena Sọl ọ gbẹ jọ ovie nọ Ọghẹnẹ o ro mu. Devidi ọ gwọlọ mi Sọl uvie na ha keme Jihova o ri si ei no ho. Devidi o bru ozọ ewu Sọl rekọ ọ r’obọ tei hi, onọ u dhesẹ nọ ọ gwọlọ nwae oma ha.—1 Sam. 24:11.
9 Devidi ọ wariẹ dhesẹ inọ o wo adhẹẹ kẹ ọnọ Ọghẹnẹ o ro mu evaọ orọ urere nọ ọ ruẹ ovie na. Evaọ oke yena, Devidi avọ Abishai a tẹ nyate oria nọ Sọl o wohọ, yọ Sọl ọ rrọ owezẹ. Dede nọ Abishai ọ ta nọ Ọghẹnẹ ọ rehọ ọwegrẹ Devidi kẹe no jẹ ta nọ ọ rẹ rọ ozuẹ duwu Sọl yawo otọ, Devidi ọ rọwo kẹe he. (1 Sam. 26:8-11) Fikinọ Devidi ọ jẹ hai ru lele ọkpọvio Ọghẹnẹ, ọ gba riẹ mu inọ o re ru lele oreva Jihova dede nọ Abishai ọ jẹ ta kẹe inọ o kpe Sọl.
10. Ẹbẹbẹ vẹ ma rẹ sae rẹriẹ ovao dhe, kọ eme o re fi obọ họ kẹ omai dikihẹ ga?
10 Mai omamai ma sae rẹriẹ ovao dhe ẹbẹbẹ otiọye nọ egbẹrioma mai a sae rọ gwọlọ tunye omai ru oreva rai ukpenọ a re fi obọ họ k’omai ru oreva Jihova. Wọhọ Abishai, ahwo jọ a rẹ sae tubẹ tuduhọ omai awọ ru oware jọ ababọ eroro kpahe oreva Ọghẹnẹ evaọ ẹme na. Re ma sai dikihẹ ga, o gwọlọ nọ ma rẹ riẹ eriwo Jihova kpahe ẹme na, ma vẹ gbaemu inọ ma re ru lele oyena.
11. Eme who wuhrẹ mi Devidi kpahe oreva Ọghẹnẹ nọ whọ rẹ tẹrovi ẹsikpobi?
11 Devidi ọ lẹ se Jihova Ọghẹnẹ inọ: “Wuhrẹ omẹ re me ru orọ eva ra.” (Se Olezi 143:5, 8, 10.) Devidi ọ rẹroso otoriẹ omobọ riẹ hẹ yọ o ru lele ẹme omọfa ha, oware nọ o mae jariẹ oja kpobi họ re Ọghẹnẹ o wuhrẹ iẹe. Ọ jẹ hai ‘roro kpahe eware nọ Ọghẹnẹ o ru no, je wo awere kẹ iruo abọ Ọghẹnẹ.’ Ma rẹ sae riẹ oreva Ọghẹnẹ re nọ ma tẹ be hae kiẹ Ikereakere na je roro didi kpahe epanọ Jihova o ro yerikugbe ahwo buobu nọ a gbiku rai fihọ Ebaibol na.
DEVIDI O WO OVUHUMUO KẸ IZI ỌGHẸNẸ
12, 13. Fikieme Devidi o ro ku ame nọ ezae esa na a vo sei na kufiẹ?
12 Ovuhumuo nọ Devidi o wo kẹ izi Ọghẹnẹ gbe ọwhọ nọ o je ro koko izi na u fo aruorokele. Dai roro oware nọ o via nọ Devidi ọ ta nọ ọ gwọlọ da ‘ame ozae Bẹtlẹhẹm.’ Egbaẹmo esa Devidi a tẹ gbaudu ruọ okpẹwho na, onọ ahwo Filistia a jẹ rria, je vo ame ze. Rekọ “Devidi ọ da riẹ hẹ; o te ku ei kẹ ỌNOWO.” Fikieme? Devidi ọ ta nọ: “Othomẹwa nọ me ro ru onana eva aro Ọghẹnẹ mẹ. Kọ mẹ rẹ da azẹ uzuazọ ahwo nana? Eva oke ọyawa uzuazọ rai a rọ rehọ iẹ se omẹ.”—1 Irv. 11:15-19.
13 Devidi ọ riẹ Uzi na nọ o ta nọ a rẹ re azẹ hẹ rekọ a re ku ei kẹ Jihova. O te je wo otoriẹ oware nọ o rọ gwọlọ ere. Devidi ọ riẹ nọ “azẹ uzuazọ ohwo o rọ.” Rekọ ame a rọ kẹe orọnikọ azẹ hẹ. Fikieme Devidi ọ gbẹ rọ dae he? Ọ riẹ oware nọ uzi na u dikihẹ kẹ. Devidi o rri ame na ghaghae wọhọ azẹ ezae esa na. Fikiere, ọ ta nọ ọ rẹ sae da ame na vievie he. Ukpenọ ọ dae, o te ku ei fihọ otọ.—Izerẹ 17:11; Izie. 12:23, 24.
14. Eme o fi obọ họ kẹ Devidi riẹ oware nọ o rẹ were Jihova?
14 Devidi ọ daoma gaga re ijaje Ọghẹnẹ e daro ẹe oma. Ọ so nọ: “Mẹ gwọlọ ru orọeva ra, O Ọghẹnẹ mẹ; uzi ra o rọ udu mẹ.” (Ol. 40:8) Devidi o wuhrẹ izi Ọghẹnẹ je roro didi kpahe ae. O wo evaifihọ inọ izi Jihova nọ a re koko o rẹ kẹ erere. Fikiere, o jọ Devidi oja re o koko Uzi Mosis na je tube ru lele oware nọ Uzi na u dikihẹ kẹ. Nọ ma te bi se Ebaibol, u re woma re ma roro didi kpahe oware nọ ma se je fi ei họ udu mai re ma sae riẹ oware nọ o rẹ were Jihova nọ ma tẹ rẹriẹ ovao ku uyero jọ.
15. Oghẹrẹ vẹ Solomọn o ro gbabọkẹ Uzi Ọghẹnẹ?
15 Solomọn ọmọzae Devidi ọ jọ ohwo nọ o wo aruoriwo Jihova Ọghẹnẹ evaọ oke ọsosuọ. Rekọ nọ oke o be nyaharo na, Solomọn o te je gbabọkẹ izi Ọghẹnẹ. O ru lele ujaje Jihova ha, onọ o ta nọ ivie nọ e rrọ Izrẹl a re “wo eyae buobu hu.” (Izie. 17:17) Evaọ uzẹme, Solomọn ọ rehọ eyae erẹwho egedhọ buobu. Nọ ọ kpako no, “eyae riẹ i te ku udu riẹ rẹriẹ re ọ gọ eghẹnẹ efa.” Ghelọ oware nọ o wọ riẹ ru onana kẹhẹ, “Sọlomọn o te ru oware uyoma evaọ aro Ọghẹnẹ, ọ gbẹ rehọ eva riẹ kpobi kẹ Ọghẹnẹ hẹ, wọhọ epanọ Devidi ọsẹ riẹ o ru.” (1 Iv. 11:1-6) U wuzou gaga re ma ru lele izi Ọghẹnẹ nọ e rrọ Ebaibol na evaọ kabọ kabọ uzuazọ mai. Abọ jọ nọ onana o jọ roja gaga họ, nọ ohwo o te bi roro kpahe orọo.
16. Nọ ahwo nọ a gwọlọ rọo a te wo otoriẹ uzi nọ o ta nọ “evaọ Ọnowo na” ọvo a rẹ jọ rọo, ẹvẹ onana u re kpomahọ iroro-ejẹ rai?
16 Nọ ahwo nọ a rrọ ukoko ho a tẹ t’ẹme orọo kẹ omai, kọ oware nọ ma ti ru u ti dhesẹ nọ ma wo ọkpọ eriwo Devidi manikọ orọ Solomọn? Ebaibol na ọ ta nọ “evaọ Ọnowo na” ọvo uvi Ileleikristi a rẹ jọ rọo. (1 Kọr. 7:39) Otẹrọnọ Oleleikristi ọ gwọlọ rọo, ohwo nọ ọ rrọ ukoko na ọvo ọ rẹ rehọ. Nọ ma te wo otoriẹ uzi Ọghẹnẹ nana, orọnikọ ma rẹ whaha orọo nọ ma rẹ ro kugbe ahwo nọ a rrọ ukoko na ha ọvo ho, rekọ ma re tube dede isiuru ahwo otiọye rehọ họ nọ a tẹ be gwọlọ lẹliẹ omai.
17. Eme o rẹ sai fi obọ họ k’omai whaha ẹta ifoto ẹbẹba iriwo?
17 Ofariẹ, erorokpahe oghẹrẹ nọ Devidi ọ rọ daoma gwọlọ ọkpọvio Ọghẹnẹ o rẹ sai fi obọ họ k’omai whaha ẹta ifoto ẹbẹba iriwo. Se eria ikere nana, roro kpahe ẹjiroro rai, jẹ daoma riẹ oreva Jihova evaọ eme nana. (Se Olezi 119:37; Matiu 5:28, 29; Ahwo Kọlọsi 3:5.) Nọ ma tẹ be hai roro kpahe izi ikiẹrẹe riẹ, u re fi obọ họ k’omai whaha ẹta ọrọ ifoto ẹbẹba iriwo.
WO OREVA ỌGHẸNẸ HỌ IRORO ẸSIKPOBI
18, 19. (a) Dede nọ Devidi ọ gba ha, eme o fi obọ họ kẹe wo aruoriwo Ọghẹnẹ ẹsikpobi? (b) Eme họ ọtamuo ra?
18 Dede nọ Devidi o fi emamọ oriruo h’otọ evaọ idhere buobu, ọ thọ izi ilogbo sa-sa. (2 Sam. 11:2-4, 14, 15, 22-27; 1 Irv. 21:1, 7) Rekọ evaọ edẹ uzuazọ riẹ kpobi, Devidi ọ jẹ hai dhesẹ nọ o kurẹriẹ nọ ọ tẹ raha uzi. “Ọ rehọ eva ezi” lele Ọghẹnẹ nya. (1 Iv. 9:4) Fikieme ma rọ ta ere? Fikinọ Devidi ọ daoma kpobi re o ru oreva Jihova.
19 Dede nọ ma gba ha, ma sai wo aruoriwo Jihova ẹsikpobi. Fikiere, joma romatotọ wuhrẹ Ebaibol na, roro didi kpahe eware nọ ma se, re ma jẹ daoma ru lele eware ezi nọ e rrọ udu mai. Ma tẹ be hai ru ere, o rẹ wọhọ ẹsenọ ma be lẹ se Jihova wọhọ ọso-ilezi na inọ: “Wuhrẹ omẹ re me ru orọ eva ra.”
[Enọ Uwuhrẹ]
[Uwoho nọ o rrọ ẹwẹ-obe avọ 5]
Fikieme Devidi o gbe ro kpe Sọl ho evaọ oke nọ uvẹ na u rovie fihọ?
[Uwoho nọ o rrọ ẹwẹ-obe avọ 6]
Devidi ọ rọwo da ame nọ ahwo riẹ a vo sei hi, eme ma wuhrẹ no onana ze?
