MAI emọ ikpe ọsẹgboni mai nọ a jọ ewhẹrẹ a yẹ evaọ ofẹ ẹkpẹlobọ ovatha-ọre Ostrobothnia nọ o rrọ obọ Finland. Ẹmo Akpọ Avivẹ o kpomahọ uzuazọ mai gaga okenọ ma jọ emaha. Dede nọ oria nọ ma jọ u thabọ no ofẹ nọ ẹmo na ọ jọ r’obọ duotọ, idudu riẹ e gbẹ rrọ omai oma. Nọ a gbolo ebọmbo fihọ ẹwho Oulu gbe Kalajoki, ma jọ ehru ruẹ elo ebrerae aso yena. Ọsẹgboni mai a tẹ vuẹ omai nọ ma dhere nọ ma tẹ ruẹ arupre evaọ ehru. Fikiere nọ oniọvo ọkpako mai nọ a re se Tauno ọ vuẹ omai kpahe akpọ ọkpokpọ nọ okienyẹ ọ te jọ họ, u duobọte omai udu gaga.

Okenọ Tauno ọ jọ ikpe ikpegbene ọ rọ jọ obe Emọ-Uwuhrẹ Ebaibol na wuhrẹ uzẹme na. Okenọ Ẹmo Akpọ Avivẹ o muhọ, ọ rọwo nọ o re fi ẹmo ho fiki oware nọ o wuhrẹ no Ebaibol ze, fikiere a te mu ei fihọ uwou-odi. A jọ uwou-odi gboja kẹe. Onana u ru ọtamuo nọ ọ rọ gwọlọ gọ Jihova ga vi epanọ o jọ, fikiere nọ o no uwou-odi ze no, ajọwha nọ o wo kẹ iruo usiuwoma ota na o tẹ ga vi epaọ ọsosuọ. Emamọ oriruo oniọvo mai na u ru nọ ma jẹ hai ro kpohọ iwuhrẹ Isẹri Jihova evaọ iwhre nọ e kẹle omai. Ma jẹ hai kpohọ ikokohọ re dede nọ ma jẹ hai ru iruo gaga re ma sae ruẹ ugho nọ ma rẹ rọ nya. Ma jẹ hae kọ irubasa, kpobọ ẹwọ nyae gwọlọ eghẹrẹ ibi-ire sa-sa nọ a rẹ re, yọ ma jẹ hai ko iwu kẹ ahwo re. Fikinọ iruo-ẹwọ i bu omai abọ gaga, mai kpobi ma jẹ hẹ sai kpohọ okokohọ ẹsiẹvo ho, ma jẹ hẹ ghale oma.

Eware nọ ma wuhrẹ kpahe Jihova gbe ẹjiroro riẹ u ru uyoyou nọ ma wo kẹe ga, ma tẹ roma mudhe kẹe. Evaọ ukpe 1947 ma tẹ họ-ame (oke yena Annikki avọ Aili nọ a bi gbiku na, ọjọ ọ rrọ ikpe ikpegbisoi ọdekọ ọ rrọ ikpe ikpegbihrẹ). Oniọvo-ọmọtẹ mai nọ a re se Saimi ọ họ-ame ukpe yena re. Ma je wuhrẹ Ebaibol na kugbe oniọvo-ọmọtẹ ọkpako mai nọ a re se Linnea nọ ọ rọo no oke yena. Uwhremu na, ọyomariẹ avọ ahwo uviuwou riẹ a tẹ họ-ame re. Nọ ma họ-ame no, ma fi utee ọkobaro oke-kpobi họ, fikiere ma jẹ hae rehọ iruo ọkobaro obufihọ n’oke t’oke.

Evaọ ukpe 1955, ma tẹ kwa kpobọ Kemi, ẹwho jọ nọ ọ rrọ ofẹ ẹkpẹlobọ ovatha-ọre. Dede nọ ma jẹ rọ oke mai kpobi ru iruo oke yena, ma gwọlọ jọ ekobaro rekọ ma jẹ ruawa inọ ma te sae ruẹ ugho rẹrote omamai hi ma tẹ rrọ ekobaro. Ma tẹ jiroro nọ ma re koko ugho fihọ obọ tao. Oke nana ma ro lele oniọvo-ọmọtẹ nọ ọ rrọ ọkobaro ta ẹme obọ emuhọ na. Onana u fi obọ họ kẹ omai ruẹ nọ re ohwo ọ sae jọ iruo ọkobaro na orọnikọ o re fi eva họ eware nọ o kokohọ hayo ahwo uviuwou riẹ hẹ. Ọsẹ obọ odhiwu mai nọ ma rẹ rẹroso họ oware nọ o mai wuzou.

Evaọ oke yena, ugho nọ ma koko họ no u re te omai rẹrote omamai evaọ emerae ivẹ. Fikiere evaọ May 1957, ma tẹ rọ ozozọ rehọ iruo ọkobaro obufihọ  emerae ivẹ evaọ ẹwho Pello. Nọ emerae ivẹ na i re no, ugho nọ ma kokohọ na o gbẹ jariẹ, fikiere ma tẹ rehọ iruo ọkobaro obufihọ emerae ivẹ efa. Nọ emerae ivẹ nana e vrẹ no, ugho nọ ma kokohọ na o gbẹ jọ omai obọ, ẹsiẹe u ro mu omai ẹro nọ Jihova ọ te rẹrote omai evaọ iruo na. Ikpe udhuvẹ gbikpe soso e vrẹ no nọ ma rrọ iruo ọkobaro na, yọ ugho nọ ma koko họ na o gbẹ rrọ omai obọ. Ma te rri kpemu, o wọhọ ẹsenọ Jihova o kru obọ mai be ta kẹ omai nọ: “Ozọ umu owhẹ hẹ, me ti fi obọ họ kẹ owhẹ.”—Aiz.41:13.

Evaọ ukpe 1958, ọsẹro ọnyawariẹ mai ọ tẹ jiroro k’omai nọ ma kpohọ iruo ọkobaro obọdẹ evaọ obọ Sodankylä, ẹwho nọ ọ rrọ ofẹ ẹkpẹlobọ ovatha-ọre. Evaọ oke yena, Osẹri Jihova ọvo nọ ọ rrọ oniọvo-ọmọtẹ ọ jọ oria nọ ma kwa nya na. Oghẹrẹ nọ o ro wuhrẹ uzẹme na u siuru gaga. Ọmọzae riẹ avọ ibe emọ isukulu riẹ a kpobọ Helsinki, okpẹwho-esuo Finland kẹ ewuhrẹ jọ. Nọ emọ eklase na a rrọ ẹwho na nya na, oniọvo-ọmọtẹ jọ nọ ọ kpako no ọ tẹ kẹ ọmọzae na emagazini Uwou-Eroro Na, jẹ ta kẹe nọ ọ rehọ iẹe kẹ oni riẹ. Ọmọ na o gine ru ere, nọ oni riẹ o se emagazini na ọ tẹ ruẹ nọ o duku uzẹme na no.

Ma haya uwou evaọ oria nọ a re jo bru-ire zẹ. Etẹe ma je jo ru iwuhrẹ. Oke ọsosuọ, mai imava gbe oniọvo-ọmọtẹ nọ ma dihọ ẹkwotọ na avọ ọmọtẹ riẹ ma jẹ hai ru iwuhrẹ na. Ma re se ebe nọ ma ti ro ru iwuhrẹ na kugbe. Uwhremu na, ọzae jọ nọ ọ jẹ hai wuhrẹ Ebaibol kugbe Isẹri Jihova ọ tẹ ziọ oria nọ a re jo bru-ire na ti ru iruo. Ọyomariẹ avọ ahwo uviuwou riẹ a te kuomagbe omai. Nọ oke o be nyaharo na, avọ aye riẹ a tẹ họ-ame. Oniọvo nana ọ tẹ jẹ hai ru iwuhrẹ na k’omai. U te no ere no, ezae efa jọ nọ e jẹ jọ oria na ru iruo re, a tẹ jẹ hae ziọ iwuhrẹ, je ti kurẹriẹ. Nọ ikpe jọ e ruemu no, ahwo utu mai na a te bu te epanọ ma rọ rehọ ukoko mu.

Ugbo nọ ma jẹ hae nya kpohọ usiuwoma ota o jọ ẹbẹbẹ kẹ omai. Evaọ oke-uvewhru, ma rẹ nya owotọ, dhẹ ebasikoro, je bi ekọ kpohọ usiuwoma ota. Ebasikoro i fi obọ họ kẹ omai gaga. Ma jẹ hae dhẹ ebasikoro nọ ma te bi kpohọ ikokohọ gbe okenọ ma te bi weze bru ọsẹgboni mai nọ oria rai u thabọ no omai gaga. Evaọ oke uriri, ma rẹ ro omoto irioke-frifri kpohọ iwhre jọ nyae ta usiuwoma n’uwou ruọ uwou. Ma tẹ ta re no evaọ etẹe, ma  ve kpohọ iwhre efa. Ekpalekpa-ame e jẹ hai dhẹ muotọ gaga, yọ ẹsibuobu ma jẹ hae ruẹ edhere he. Rekọ oria nọ enyenya a si ewha vrẹ ma jẹ hai lele evaọ ekpalekpa-ame na. Ẹsejọ, ekpalekpa-ame na i re tube ruru eria itienana, yọ evaọ etoke okpakpọ nọ ekpalekpa-ame na i te muhọ ẹghra no, onya mai o vẹ jọ wọhọ ohwo nọ o bi kie ọloho.

Ekpahe gbe ekpalekpa-ame na e jẹ lẹliẹ omai fi iwu-ekpahe họ, je fi esọso ivẹ hayo esa họ ẹsiẹvo, gbe eviẹ nọ i re te ohwo ighilawọ. Ghele na, ame ọ jẹ hae ruọ eviẹ na. Nọ ma tẹ nyate unuwou ohwo, ma vẹ ba eviẹ no awọ je nuhu ekpalekpa-ame no eviẹ na. Ezọ-ehọ iwu-ekpahe ithethe mai e jẹ hae vo nọ ma tẹ nya ekpalekpa-ame na. Nọ ekpahe na e tẹ ga viere, ame na o ve dhẹmu ezọ-ehọ iwu-ekpahe na wọhọ ayọno. Aye uwou-orọo jọ nọ ma nyaku ọ ta nọ: “Ẹrọwọ rai ọ ga kẹhẹ, ghele ekpahe egaga nana wha nyaze te ta usiuwoma.” Ma nya emaele nọ e vrẹ ihrẹ re ma te ti te oria aye na.

Fikinọ ugbo na u thabọ gaga, ma jẹ hae wezẹ iwou ahwo na hẹrioke ẹsibuobu. Oke u te muhọ ekpo no ma jẹ hae rọ gwọlọ oria nọ ma te wezẹ. Ahwo na a wo ikpiwou hu rekọ a jọ whẹtiẹwhẹtiẹ, yọ u te no oria nọ ma rẹ wezẹ no, a jẹ hae kẹ omai emu re. Ẹsibuobu eviẹ-erao ma jẹ hae rọ hwa otọ kiẹzẹ. Rekọ omotiẹse ma jẹ hai kiẹzẹ uwou ikpahwo. Wọhọ oriruo, aye jọ nọ ọ be rria uwou ehru ulogbo jọ, ọ rehọ omai kpohọ oria nọ erara i re kiẹzẹ evaọ obọ ehru uwou na je dhesẹ ehwa nọ a rọ ehọ eghaghae hwa kẹ omai nọ ma kiẹzẹ. Ẹsibuobu ma rẹ rọ Ebaibol lele ohwo nọ o wo uwou na ta ẹme rite aso. Evaọ oria jọ nọ ọzae-avọ-aye a be jọ rria ubruwou ovo, aimava a kiẹzẹ ofẹ jọ ma te kiẹzẹ ofẹ odekọ. Ma rehọ Ebaibol na lele ae ta ẹme no owọwọ rite irioke ilogbo. A jẹ nọ omai enọ unọjọ utọjọ.

Ẹkwotọ nana nọ ọ rrọ ofẹ ẹkpẹlobọ ovatha-ọre akpọ na u re wou ekakọ tere he, rekọ u re wo oghẹrẹ erru sa-sa no ezi ruọ ezi. Ahwo nọ a gwọlọ jariẹ wuhrẹ kpahe Jihova a be mai si omai urru. Usu ahwo nana jọ họ, otu nọ ọ nyaze ti bru-ire evaọ ẹkwotọ na. Ẹsejọ, mai emetẹ ivẹ nọ i tulo ho na ma rẹ nyae ta usiuwoma kẹ ezae buobu nọ i kokohọ uwou-udhu. Ezae nana nọ e rrọ dhikẹ na a jẹ hae rọ evawere yo usiuwoma na jẹ rehọ ebe mi omai.

Ma rọ ẹro ruẹ eware isiuru buobu. Ẹdẹjọ, ughọjọ nọ o rrọ oria nọ a jẹ ruọ imoto o jẹ rọ iminiti isoi siawọ, fikiere omoto ọ tẹ dhẹ siọ omai ba. Ma tẹ ruọ omoto ọfa kpohọ iwhre efa. Ma ri te oria nana ẹdẹvo ho. Aye nọ ma nyaku evaọ uwou ọsosuọ ọ ta kẹ omai nọ: “Whai emetẹ ivẹ na wha nwane nyaze wọhọ epanọ me rẹro riẹ.” Ma bi wuhrẹ obe kugbe oniọvo-ọmọtẹ aye na anwẹdẹ, kpakiyọ ọ ta kẹ oniọvo riẹ nọ ọ vuẹ omai nọ ma nyaze ẹdẹ yena. Rekọ oniọvo riẹ ọ vuẹ omai hi. Ma te mu uwuhrẹ Ebaibol họ kugbe aye na gbe imoni riẹ nọ e be rria  kẹle etẹe. U kri hi, ma te mu ahwo nana nọ a bu te ikpegbivẹ na họ ewuhrẹ evaọ oria ovo. Anwọ oke yena ze, ahwo uviuwou aye na buobu a kurẹriẹ no.

Evaọ ukpe 1965, a tẹ wariẹ ta nọ ma nyai fi obọ họ kẹ ukoko nọ ma rrọ obọnana evaọ ẹwho Kuusamo. Umutho iwhowho-uvie jọ ọvo e jọ ukoko na oke yena. Oke ọsosuọ, ma roro nọ ma te sae jọ ẹkwotọ na ta usiuwoma te oghẹrẹ nọ ma gwọlọ họ. Ahwo a kru egagọ rai gaga yọ a jẹ hae jẹ omai egrẹ. O make rrọ ere na, ibuobu rai a wo adhẹẹ kẹ Ebaibol na onọ u rovie uvẹ fihọ nọ ma jẹ hae rọ ta usiuwoma. Ẹmẹrera na ma te mu ahwo na họ ẹriẹ, nọ oware wọhọ ikpe ivẹ e ruemu no, o gbẹ jọ bẹbẹ hẹ re ma mu uwuhrẹ Ebaibol họ kugbe ahwo na.

Enẹna ma gbe wo ẹgba nọ ma re ro ru te epanọ ma gwọlọ họ, rekọ enwene kẹdẹ kẹdẹ ma re kpohọ usiuwoma ota. Usiuwoma ota evaọ ẹkwotọ ologbo mai na o lọhọ omai obọ uwhremu na okenọ ọmọ oniọvo mai ọ ta udu họ Aili nọ ọ jọ ikpe udhuvẹ gbe ikpegbezeza awọ wuhrẹ omoto-ọdhẹ je wo elasisi evaọ ukpe 1987. Oware ofa jọ nọ u fi obọ họ kẹ omai họ, a kẹ omai ubruwou jọ nọ ma kwa ro evaọ Ọgwa Uvie ọkpokpọ nọ a bọ.

Ẹnyaharo nọ ma rọ ẹro ruẹ no ọ be kẹ omai evawere gaga. Nọ ma mu iruo odibọgba oke-kpobi na họ evaọ ofẹ ẹkpẹlobọ ovatha-ọre Finland, umutho iwhowho-uvie jọ ọvo e jọ ẹkwotọ na soso. Rekọ enẹna ikoko nọ e riẹ i bu te okogho no. Ẹsibuobu nọ ma te kpohọ ikokohọ, oniọvo ọ rẹ nyaze ti yere omai jẹ nọ sọ ma vuhu rie kẹsena o ve dhesẹ oma kẹ omai. Ẹsejọ ahwo nana yọ ahwo nọ ma jẹ hae jọ uwou rai ru uwuhrẹ Ebaibol evaọ okenọ a gbẹ jọ emaha. Uzẹme na nọ ma kọ họ udu rai ikpe buobu nọ i kpemu, o mọ ibi no.—1 Kọr. 3:6.

Ukpe 2008 ma rọ gba ikpe udhuvẹ gbe ikpe evaọ iruo ọkobaro obọdẹ na. Ma yere Jihova nọ o ro fi obọ họ kẹ omai bọ ohwohwo ga evaọ iruo iwoma nana. Ma ru uzuazọ mai lọhọ, rekọ oja oware ovo o re te re omai hi. (Ol. 23:1) Kpakọ ma jẹ fake dhozọ gheghe oke ọsosuọ. U woma kẹhẹ, anwọ ikpe nana kpobi na Jihova o bi fi obọ họ kẹ omai wọhọ epanọ ọ yaa evaọ obe Aizaya 41:10 inọ: “Mẹ te kẹ owhẹ ogaga, me ti fiobọhọ kẹ owhẹ, mẹ te rehọ obokparọ mẹ kru owhẹ dikihẹ.”