OKENỌ idibo Ọghẹnẹ a no igbo Babilọn evaọ ukpe 537 taure Kristi ọ tẹ te ze, Ọghẹnẹ ọ vuẹ rai oware nọ a re ru kpahe edhere nọ a te nya kpohọ Jerusalẹm. Ọ ta kẹ ae nọ: “Wha ruẹrẹ edhere rọ kẹ ahwo na; wha bọ, wha bọ eria nọ emai kpehru fihọ, wha siọ itho noi no.” (Aiz. 62:10) Dai roro oghẹrẹ nọ ahwo Ju jọ a ro ru onana. O sae jọnọ utu ahwo jọ a kobaro nyae ruẹrẹ edhere na, jẹ rehọ ẹkpẹ ku eria nọ i bru egọdọ, onọ u ti fiobọhọ kẹ ae nya edhere na kpohọ ẹwho rai omakọkọ.

Ma sae rehọ oriruo edhere nana dhesẹ epanọ ohwo ọ sae rọ nyate itee sa-sa nọ o fihọ evaọ egagọ Ọghẹnẹ. Jihova ọ gwọlọ nọ idibo riẹ a nyate itee itieye na ababọ eware akpọ na nọ e rẹ jọ ezadhe kẹ ae. Ebaibol na ọ kẹ omai ohrẹ nọ: “Rọ ẹro teotọ eva edhere nọ whọ be nya, kẹsena idhere ra kpobi [i veti] muẹro.” (Itẹ 4:26) Te ọmaha te ọkpako ọ rẹ ruẹ nọ areghẹ ọ rrọ ẹme yena.

Ẹsejọhọ a jọ iraro ra ta kpahe uzoge no ẹdẹjọ inọ: ‘Eware i bi woma kẹe.’ Izoge a re wo omokpokpọ, ẹvori rai ọ rẹ roro, yọ a rẹ gwọlọ nọ oware kpobi nọ a fi obọ họ u re woma kẹ ae. Ebaibol na ọ ta gbagba nọ: “Ogaga họ oruaro emoha.” (Itẹ 20:29) Uzoge nọ ọ rehọ ẹgba gbe eriariẹ nọ o wo gọ Jihova, ọ rẹ sai le itee sa-sa tobọ evaọ egagọ Ọghẹnẹ, je wo uvi evawere.

Rekọ wọhọ epanọ wha riẹ, akpọ na o re rri izoge ukoko na nọ i wo eriariẹ ghaghae gaga. Nọ uzoge Oleleikristi ọ tẹ riẹ obe gaga, owuhrẹ hayo ibe emọ-isukulu riẹ a sae ta kẹe nọ o le utee isukulu ikpehru, inọ o te ru ere akpọ o ti woma kẹe ziezi. Iwuhrẹ erọ utu arozaha wọhọ ohrẹ-odhẹ hayo ebọro-efa a sae tẹzẹ uzoge Oleleikristi nọ o wo onaa utioye inọ o le utee yena. Kọ o via kẹ owhẹ ere no, hayo kọ whọ riẹ uzoge jọ nọ ọ rẹriẹ  ovao dhe oware utioye? Eme o ti fiobọhọ kẹ Oleleikristi salọ oware nọ u fo?

Iwuhrẹ Ebaibol e rẹ sai fiobọhọ kẹ ohwo nya emamọ edhere evaọ uzuazọ. Obe Ọtausiuwoma Na 12:1 o ta nọ: “Kareghẹhọ ọnọ ọ ma owhẹ evaọ oke ọmoha ra.” Edhere vẹ ọ mai woma nọ whẹ omara hayo uzoge jọ nọ whọ riẹ ọ sae rọ ‘kareghẹhọ Ọnọma riẹ’?

Roro kpahe oware nọ o via kẹ Eric * nọ ọ rrọ ẹwho West Africa jọ. Ebọro-efa e jẹ hae were iẹe gaga. Nọ Eric o te ikpe 15 no, a tẹ salọ iẹe kugbe utu ebọro-efa orẹwho riẹ. Onana o rẹ sai rovie uvẹ kẹe nọ o re ro kpohọ obọ Europe kẹ ewuhrẹ ebọro-efa, je tube kuomagbe utu ebọro-efa nọ a jọ akpọ na riẹ odẹ. Kọ ẹvẹ ọ te sai ro lele ohrẹ Ebaibol nọ o ta nọ ‘ọ kareghẹhọ Ọnọma riẹ’? Kọ eme whẹ omara hayo izoge jọ a rẹ sai wuhrẹ no onana ze?

Okenọ Eric o je kpohọ isukulu o ro mu Ebaibol họ ewuhrẹ kugbe Isẹri Jihova. Ọ tẹ jọ Ebaibol wuhrẹ nọ Ọnọma riẹ ọ sai ku ebẹbẹ ahwo-akpọ kpobi họ. Eric ọ tẹ te ruẹ nọ u wuzou gaga re ọ rehọ oke gbe ẹgba riẹ kpobi ru oreva Ọghẹnẹ. Fikiere, Eric ọ tẹ salọ nọ ọ rẹ kpairoro vrẹ utee ebọro-efa na. Kẹsena ọ tẹ họ-ame je kruga ziezi evaọ ukoko na. U kri hi, o te zihe ruọ odibo oruiruo, kẹsena a te zizie ei kpohọ Isukulu Ebaibol Rọkẹ Inievo-Emezae nọ E re Rọo Ho.

O hae jọnọ Eric o le utee ebọro-efa na, ẹsejọhọ ọ hae te ginẹ viodẹ je fe. Rekọ o vuhumu nọ ẹme Ebaibol nana ginọ uzẹme, inọ: “Efe ọdafe yọ okpẹwho ọgaga [evaọ ẹro] riẹ . . . wọhọ ugbẹhẹ ukpehru nọ o be thọ ọe.” (Itẹ 18:11) Ginọ uzẹme, ohwo o te roro nọ efe ọ rẹ kẹ omofọwẹ yọ ọ be viẹ omariẹ họ. Ahwo nọ a rọ uzuazọ rai kpobi kẹ efe-ole ‘a rẹ rehọ inwe buobu duwu oma rai.’—1 Tim. 6:9, 10.

U woma gaga nọ izoge buobu a roma kẹ iruo odibọgba oke-kpobi na no, onọ u bi ru ai wo evawere gbe omofọwẹ. Eric ọ ta nọ: “Me kuomagbe ogbotu idibo Ọghẹnẹ nọ e rrọ iruo odibọgba oke-kpobi no. Oyena họ utu nọ o mai woma kpobi nọ mẹ rẹ sae jọ, yọ me yere Jihova nọ o ro dhesẹ edhere nọ mẹ sai ro wo uvi evawere gbe ẹnyaharo kẹ omẹ.”

Kọ whẹ omara? Ukpenọ who le itee akpọ na, kọ whọ gbẹ ruọ iruo odibọgba oke-kpobi na re whọ rọ ere ru “idhere” ra muẹro evaọ aro Jihova?—Rri ẹkpẹti na, “ Irere nọ A rẹ Sae Jọ Isukulu Ikpehru Wo Ho.”

Nọ ibe Ileleikristi mai jọ nọ a rrọ ọzae-avọ-aye a weze kpohọ uwou-ogha jọ evaọ obọ America, a ruẹ nọ eva e be were inievo nọ e rrọ etẹe ru iruo gaga. Oniọvo-ọmọtẹ na ọ ta nọ: “Ma roma kẹ iruo obọ mai thesiwa.” Ọzae-avọ-aye na a tẹ jiroro nọ a re siobọno eware jọ nọ e be rehọ oke gbe ẹgba rai re a roma kẹ iruo Uvie na ziezi.

O jarai oma wọhọ oware nọ o te sae lọhọ họ nọ a roro kpahe inwene nọ a gwọlọ ru. Rekọ ẹdẹjọ a te roro didi kpahe oria ikere okpẹdẹ yena. A rọ isase na no obe Jọn 8:31 ze, nọ o ta nọ: “Wha tẹ ria evaọ eme mẹ, yọ whai ghinọ ilele mẹ.” Fikiere a tẹ ta kẹ omarai nọ: “Iruo Uvie na i te oware nọ a rẹ rọ fiki riẹ siobọno eware efa kpobi.” A tẹ zẹ uwou ulogbo rai, je siobọno eware efa, kẹsena a tẹ kwa nyai fiobọhọ kẹ ukoko jọ nọ o gwọlọ iwhowho-uvie. A rrọ ekobaro enẹna, a bi je fiobọhọ evaọ ebabọ Egwa Uvie, yọ a rẹ fialoma via kẹ iruo sa-sa nọ a te kpohọ ikokohọ ubrotọ. Eme a ta uwhremu na? A ta nọ: “Eva e be were omai gaga enẹna inọ ma siobọno eware nọ e jẹ rehọ oke mai kpobi no, bi ru oware nọ ukoko Jihova o be tuduhọ omai awọ nọ ma ru.”

Solomọn o kere nọ: “Jọ uriwo ra o tọvi obọaro, [jọ] eriwo ra ọ kpọvi eva aro ra.” (Itẹ 4:25) Wọhọ epanọ edraeva ọ rẹ tẹrovi obaro nọ ọ tẹ be dhẹ omoto na, ere o gwọlọ nọ ma rẹ tẹrovi obaro evaọ egagọ Jihova. Ma rẹ daoma whaha ezadhe nọ i re ru nọ ma gbẹ rọ gwọlọ fi itee họ họ hayo siọ itee nọ ma fihọ ba ele tobọ.

Itee vẹ jọ whọ rẹ sai fihọ kẹ omara je le tobọ evaọ egagọ Ọghẹnẹ? Ojọ rai họ iruo odibọgba oke-kpobi. Whọ sai je kpohọ ukoko ekẹloma jọ nọ o  gwọlọ iwhowho-uvie nọ i re fiobọhọ kẹ ai evaọ ẹkwotọ usiuwoma ota rai nọ ọ rrọ ruaro. O sae jẹ jọnọ ukoko jọ u wo iwhowho-uvie buobu rekọ ekpako gbe idibo iruiruo nọ a wo i tulo ho. Kọ whọ sae nyai fiobọhọ kẹ ae? Kọ whọ gbẹ ta ẹme kpahe onana kẹ ọsẹro okogho ra sọ whọ sae rọ edhere jọ fiobọhọ? Otẹrọnọ whọ gwọlọ nyai fiobọhọ evaọ ẹkwotọ nọ o thabọ no oria ra, whọ sae nọ re whọ riẹ ikoko itieye nọ e gwọlọ obufihọ. *

Joma wariẹ roro kpahe oware nọ a vuẹ emọ Izrẹl nọ a ru evaọ obe Aizaya 62:10 na. Ẹsejọhọ ahwo Ju na jọ a ru iruo gaga rọ ruẹrẹ edhere nọ a te nya kpohọ ẹwho rai na re ai omarai avọ otu nọ o kiọkọ a ruẹsi te uwou gbẹsinẹdẹ. Otẹrọnọ whọ be ya re who le itee jọ tobọ evaọ egagọ Ọghẹnẹ, whọ jọ obọ o rrọ owhẹ hẹ. Ọghẹnẹ o ti fiobọhọ kẹ owhẹ le itee na tobọ. Nọ whọ be daoma si ezadhe no edhere ra na, hae lẹ se Jihova re ọ kẹ owhẹ areghẹ nọ who re ro ru onana. Whọ te ruẹ oghẹrẹ nọ o ti ro fiobọhọ kẹ owhẹ ‘ru edhere ra kpọvi.’—Itẹ 4:26.