1. Eme o wuzou kẹ omai Isẹri Jihova gaga?

KỌ WHỌ ruẹ odẹ Ọghẹnẹ, Jihova, nọ a kere fihọ oma uwou jọ no ẹdẹjọ, hayo nọ a kere fihọ oma oware jọ no evaọ oria nọ ahwo a rẹ nyae jọ rri ughe eware anwae? Ababọ avro, eva e were owhẹ gaga. Eva e rẹ sae ginẹ were owhẹ keme odẹ na u wuzou kẹ omai Isẹri Jihova gaga. Evaọ akpọ na soso, utu egagọ evuevo e rrọ họ nọ i bi se odẹ Jihova wọhọ omai. Ghele na, ma riẹ nọ uvẹ-ọghọ nọ ma bi ro se odẹ Ọghẹnẹ na u wo owha-iruo nọ u lele i rie.

2. Nọ ma rrọ ahwo nọ a bi se odẹ Ọghẹnẹ na, owha-iruo vẹ ma wo?

² Odẹ Ọghẹnẹ nọ ma re se ọvo u re ru omai wo ọjẹrehọ riẹ hẹ. O gwọlọ nọ ma re koko izi riẹ. Oyejabọ nọ Ebaibol na ọ rọ vuẹ omai nọ idibo Jihova a re “si oma no umuomu.” (Ol. 34:14) Pọl ukọ na ọ ta kpahe onana vevẹ okenọ o kere nọ: “Jọ ohwo kpobi nọ o bi se odẹ Ọnowo na o sioma no egbegbe.” (Se 2 Timoti 2:19.) A jọ oria kpobi riẹ omai Isẹri Jihova nọ ma bi gine se odẹ Ọghẹnẹ. Nọ o rrọ ere na, ẹvẹ ma sai ro siomano oghẹrẹ egbegbe kpobi?

3, 4. Oria ikere vẹ u ri ti vẹ kẹ egba-iwuhrẹ Ebaibol tere he, kọ fikieme?

³ Roro kpahe ẹme Pọl ukọ na nọ ọ rrọ obe 2 Timoti 2:19. Ọ fodẹ “otọhotọ ogaga Ọghẹnẹ,” kẹsena ọ tẹ fodẹ ẹko eme ivẹ nọ a kere fihọ iẹe. O rrọ vevẹ nọ ẹme ọsosuọ na, “Ọghẹnẹ ọ riẹ otu nọ erọ eriẹ,” yọ ẹme obe Ikelakele 16:5 nọ Pọl ọ wariẹ. (Rri uzoẹme nọ o vrẹ na.) Rekọ ẹme avivẹ na, “Jọ ohwo kpobi nọ o bi se odẹ Ọnowo na o sioma no egbegbe,” ọ re te nwani vẹ kẹ egba-iwuhrẹ Ebaibol tere he. Evaọ oghẹrẹ vẹ?

⁴ Oghẹrẹ nọ Pọl ọ ta ẹme nana u dhesẹ nọ ẹme oria ikere ọfa ọ jẹ wariẹ re na. Rekọ whọ rẹ jọ Ikereakere Hibru na ruẹ uvumọ ẹme nọ o tho ọrọ Pọl na ha. Fikiere, eme Pọl ọ jẹ ta kpahe nọ ọ ta nọ: “Jọ ohwo kpobi nọ o bi se odẹ Ọnowo na o sioma no egbegbe”? Ẹme nọ Pọl ọ ta taure ọ tẹ te ta ọnana, obe Ikelakele uzou avọ 16 ze ọ wariẹ e riẹ noze, oria nọ a jọ ta kpahe ọkparesuọ Kora. Kọ o sae jọnọ ẹme avivẹ nọ a kere fihọ otọhotọ ogaga Ọghẹnẹ na u wobọ kugbe ọkparesuọ Kora?

5-7. Eme ọ via evaọ oke Mosis nọ u ru Pọl ta ẹme nọ ọ rrọ obe 2 Timoti 2:19 na? (Rri uwoho nọ o rrọ emuhọ uzoẹme na.)

⁵ Ebaibol na ọ ta nọ Kora gbe emezae Eliab nọ a re se Detan avọ Abiram a kobaro evaọ usu ahwo nọ a jẹ wọso Mosis avọ Erọn na. (Ik. 16:1-5) A jẹ wharo kẹ Mosis, a rọwo nọ a re yoẹme kẹe he dede nọ obọ Ọghẹnẹ udu-esuo riẹ u noze. Otu aghẹmeeyo nana a jọ udevie idibo Ọghẹnẹ, yọ a rẹ sae whẹ ekpehre uruemu rai na họ ahwo nọ a kiọkọ. Nọ ẹdẹ nọ Jihova o ti ro dhesẹ otu nọ ọ be ginẹ rọ eva efuafo gọe gbe otu aghẹmeeyo via u te no, ọ tẹ vuẹ ahwo na nọ a ru oware jọ.

⁶ Ikuigbe na e ta nọ: “ỌNOWO na ọ tẹ ta kẹ Mosis nọ, Ta kẹ Ogbotu na nọ, wha nyano oria Kora, Dethan, gbe Abiram no. Koyehọ Mosis ọ tẹ kparoma nya bru Dethan avọ Abiram; ekpako Izrẹl a tẹ nya lele iei. Ọ tẹ ta kẹ Ogbotu na nọ, ‘Nyavrẹ, mẹ lẹ owhai, no udevie iwou ahwo oyoma na no, wha rehọ obọ te oware rai ovo ho, re umuomu rai o se owhai ba esu kufiẹ.’ Fikiere a tẹ nya no oria Kora, Dethan gbe Abiram.” (Ik. 16:23-27) Jihova o te kpe otu aghẹmeeyo na kpobi. Rekọ Jihova o dhobọte idibo riẹ hẹ, enọ e kẹnoma no udevie Kora avọ ahwo riẹ jẹ rọ ere siomano egbegbe na.

⁷ Jihova ọ rẹ riẹ oware nọ o rrọ omai udu, ọ riẹ idibo riẹ nọ i bi yoẹme kẹe. O make rrọ ere na, evaọ oke yena o gwọlọ nọ idibo riẹ na a rẹ hẹriẹ usu no otu aghẹmeeyo na, jẹ rọ ere dhesẹ nọ a bi gine yoẹme. Fikiere, o sae jọnọ ikuigbe nọ e rrọ obe Ikelakele 16:5, 23-27 ọvona Pọl ọ jẹ ta kpahe okenọ o kere nọ: “Jọ ohwo kpobi nọ o bi se odẹ Ọnowo na o sioma no egbegbe.” Yọ onana o rọwokugbe ẹme Pọl na inọ, “Ọghẹnẹ ọ riẹ otu nọ erọ eriẹ.”—2 Tim. 2:19.

8. Fikieme odẹ Ọghẹnẹ nọ ohwo o re se ọvo hayo ukoko Ileleikristi nọ ọ rẹ jọ ọvo u gbe ro te he?

⁸ Eware nọ e via evaọ oke Mosis nọ Pọl ọ ta ẹme kpahe na, ọ jẹ rehọ ae kareghẹhọ Timoti nọ ọ yọroma re ọ siọ usu riẹ ba ẹraha kugbe Jihova. Ẹme na họ, re ohwo ọ jọ ukoko Ileleikristi na ọvo u te he, wọhọ epanọ odẹ  Ọghẹnẹ nọ a re se ọvo u te he na evaọ oke Mosis. O gwọlọ nọ idibo Ọghẹnẹ a re si oma no umuomu. Ẹvẹ Timoti ọ sai ro ru lele onana? Kọ eme idibo Jihova nẹnẹ a rẹ sai wuhrẹ no ohrẹ Pọl na ze?

9. Ẹbẹbẹ vẹ “avro-ọvrọ ogheghẹ” ọ wha fihọ ukoko Ileleikristi ikpe-udhusoi ọsosuọ?

⁹ Ebaibol na ọ fodẹ oghẹrẹ egbegbe nọ u fo nọ Ileleikristi a re siomano. Wọhọ oriruo, ma rẹ jọ eme nọ e wariẹ 2 Timoti 2:19 họ ruẹ nọ Pọl ọ vuẹ Timoti nọ ọ “siọ avro ba” gbe nọ o “si oma no ogbẹta.” (Se 2 Timoti 2:14, 16, 23.) Otujọ evaọ ukoko na a jẹ wha iwuhrẹ erue haro. Yọ o wọhọ nọ otujọ ọ jẹ wha eme avro ziọ ukoko na. O tẹ make rọnọ eme itieye na e nwane wọso Ebaibol ho, i je fou inievo na họ ẹwhọ, onọ o jẹ wha ohẹriẹ fihọ ukoko na. Oye o soriẹ nọ Pọl ọ rọ ta kẹ Timoti nọ o “ku oma gbe avro-ọvrọ ogheghẹ hẹ.”

10. Eme ma re ru nọ ma tẹ nyaku ikọ-erue?

¹⁰ Evaọ oke mai na, ikọ erue e nwane rrọ ukoko na ha. Ghele na, nọ ma tẹ nyaku ahwo nọ a bi wuhrẹ eware nọ e wọso Ebaibol na, o gwọlọ nọ ma rẹ whaha ae ababọ oke oraha. U dhesẹ areghẹ vievie he re ma lele ikọ-erue vravro ovao dhe ovao, kere eme fihọ oria evuẹ Itanẹte rai, hayo lele ae ta ẹme evaọ oghẹrẹ ofa jọ. O tẹ make rọnọ ma gwọlọ ru onana re ma rọ ere fiobọhọ kẹ ae, oria Ikereakere nọ ma ta ẹme kpahe no na o kuvẹ oware utioye vievie he. Mai idibo Jihova ma rẹ whaha omakugbe hayo ẹmeọta-kugbe ikọ-erue riẹriẹriẹ.

11. Eme ọ rẹ sae wha “avro-ọvrọ ogheghẹ” ze, kọ ẹvẹ ekpako na a sai ro fi emamọ oriruo hotọ evaọ ẹme nana?

¹¹ U te no iwuhrẹ erue no, eware efa e riẹ nọ e rẹ sae wha ohẹriẹ fihọ ukoko na. Wọhọ oriruo, eriwo sa-sa nọ ahwo a wo kpahe eware ẹkeriotọ omawere o rẹ sae wha “avro-ọvrọ ogheghẹ” ze. Ohwo jọ evaọ ukoko na ọ tẹ be gwọlọ nọ amọfa a wobọ evaọ eware ẹkeriotọ nọ e wọso izi Ọghẹnẹ, ekpako ukoko na a rẹ kuvẹ onana ha, fiki ozọ ẹwho nọ ọ rẹ sae romavia nọ a tẹ kpunu. (Ol. 11:5; Ẹf. 5:3-5) Dede na, orọnikọ onana u dhesẹ hẹ inọ ekpako ukoko a rẹ rọ eriwo obọrai vuẹ amọfa onọ a re ru. A re ru lele uthubro nọ a kẹ ekpako evaọ Ikereakere na inọ: “Wha sẹro uthuru Ọghẹnẹ nọ orọ owhai obọ, . . . orọnọ wha re ru oma oruoro wọhọ enọ-iwuzou otu nọ ọrọ otọ rai hi, rekọ wha rẹ jọ oriruo kẹ uthuru na.”—1 Pita 5:2, 3; se 2 Ahwo Kọrint 1:24.

12, 13. (a) Didi eriwo Isẹri Jihova a wo kpahe eware ẹkeriotọ omawere, kọ oria Ebaibol vẹ u kiekpahe onana? (b) Ẹvẹ ma sai ro fi ithubro Ebaibol nọ ma ta kpahe evaọ edhe-ẹme avọ 12 na hiruo evaọ kabọ kabọ uzuazọ?

¹² Evaọ ẹme ẹkeriotọ omawere, ukoko na o nwane ta gbiae he kpahe oghẹrẹ ighe etẹlẹvisiọno gbe erozaha ividio hayo oghẹrẹ ebe gbe ile nọ ma rẹ whaha. Fikieme? Ebaibol na ọ tuduhọ omomọvo awọ nọ o wuhrẹ ẹgba-iroro riẹ te epanọ ọ sae rọ “hẹriẹ uwoma no uyoma.” (Hib. 5:14) Ma rẹ jọ Ebaibol na ruẹ ithubro nọ e rẹ sai fiobọhọ kẹ Oleleikristi salọ eware ẹkeriotọ nọ i fo. Evaọ kabọ kabọ uzuazọ, u fo nọ utee mai o rẹ jọ epanọ ma re ro “wuhrẹ onọ o rẹ were Ọnowo na.” (Ẹf. 5:10) Ebaibol na ọ ta nọ u wo udu-esuo nọ Ọghẹnẹ ọ kẹ ahwo nọ a wo uzou iviuwou, fikiere a rẹ sae whaha ahwo uviuwou rai oghẹrẹ eware ẹkeriotọ  omawere nọ a rri nọ i fo ho.—1 Kọr. 11:3; Ẹf. 6:1-4.

¹³ Orọnikọ ẹme eware ẹkeriotọ ọvo ithubro Ebaibol nọ ma fodẹ na i kiekpahe he. Eriwo sa-sa nọ ahwo a wo kpahe emuosẹ, emuore, epanọ ohwo ọ sai ro wo omokpokpọ gbe eware itieye na efa e rẹ sae wha avro ze re. Nọ ohwo o gbe ru eware enana evaọ edhere nọ o wọso ithubro Ebaibol ho, u fo re a rehọ fiki rai vro avro ho keme “odibo Ọnowo na ọ rẹ guọlọ ẹwhọ họ.”—2 Tim. 2:24.

14. Ọtadhesẹ vẹ Pọl ọ kẹ ro dhesẹ nọ u fo re ma whaha ekpehre usu?

¹⁴ Edhere ọfa vẹ otu nọ “o bi se odẹ Ọnowo na” a sai ro “sioma no egbegbe”? Usu otu nọ o re koko izi Ọghẹnẹ hẹ nọ ohwo ọ rẹ whaha. Nọ Pọl ọ fodẹ ọtadhesẹ “otọhotọ ogaga Ọghẹnẹ” na no, ọ tẹ fodẹ ọtadhesẹ ọfa jọ. Ọ ta kpahe “okpuwou” jọ inọ, “orọnọ eware nọ a rehọ oro hayo idọlọ-efuafo ru” ọvo e rrọ eva riẹ hẹ, “rekọ enọ a rehọ ure gbe ẹkpẹ ru e [riẹ] re, ejọ iwo ọghọ, edekọ i wo ọghọ họ.” (2 Tim. 2:20, 21) Kẹsena ọ tẹ hrẹ Ileleikristi inọ a siomano eware nọ “i wo ọghọ họ.”

15, 16. Eme ma rẹ sai wuhrẹ no ọtadhesẹ “okpuwou” na ze?

¹⁵ Eme họ otofa ọtadhesẹ nana? Pọl ọ rehọ “okpuwou” na dhesẹ ukoko Ileleikristi na, ọ tẹ jẹ rehọ “eware” hayo ekwakwa uwou na dhesẹ omomọvo nọ ọ rrọ ukoko na. Evaọ uwou, o sae jọ nọ oware nọ o rẹ nua ohwo kpe u wholo ekwakwa jọ. Ohwo nọ o wo uwou na ọ rẹ sae hẹriẹ ekwakwa itieye na no ekwakwa efa evaọ uwou na, wọhọ enọ a re ro there emu.

¹⁶ Ere ọvona, idibo Jihova nọ a gwọlọ jọ fuafo nẹnẹ a rẹ kẹnoma kẹ otu nọ ọ rrọ ukoko na rekọ nọ a re gbabọkẹ izi Ọghẹnẹ. (Se 1 Ahwo  Kọrint 15:33.) Otẹrọnọ o gwọlọ nọ ma rẹ kẹnoma kẹ otu jọ evaọ ukoko na, kiyọ o gwọlọ nọ usu ahwo nọ a rrọ otafe ukoko na ma rẹ mai “si oma no.” Ibuobu ahwo nana a ‘you igho, a re yoẹme enọ i yẹ rai hi, a re koko eyaa ha, a rẹ raha odẹ ahwo, a re mukpahe ahwo ezi, a re vivie erivẹ rai, yọ a you enu-awere siọ Ọghẹnẹ ba.’—2 Tim. 3:1-5.

17. Ẹvẹ emọ Izrẹl a ro dhesẹ nọ a mukpahe oghẹrẹ egbegbe kpobi?

¹⁷ Ebaibol ọ vuẹ omai oware nọ emọ Izrẹl a ru ẹsiẹsiẹ nọ a nwane vuẹ ae nọ a “nyano oria Kora, Dethan, gbe Abiram no.” Iku na e ta nọ ‘a tẹ nya no oria’ na. (Ik. 16:24, 27) A raha oke vievie he. Yọ a gbe go kẹle oria ahwo ọwọsuọ na ha. Idibo Ọghẹnẹ yena a gwọlọ ru uvumọ oware nọ o rẹ raha usu rai avọ Ọghẹnẹ hẹ. A dhesẹ via vevẹ nọ a be rọ eva rai kpobi yoẹme kẹ Jihova, jegbe nọ a mukpahe oghẹrẹ egbegbe kpobi. Eme ma rẹ sai wuhrẹ no onana ze?

18. Eme Pọl o wo họ iroro nọ ọ vuẹ Timoti nọ ọ “dhẹ siọ isiuru uzoge ba”?

¹⁸ Re ma sae sẹro usu mai kugbe Jihova, o gwọlọ nọ ma re ru oware nọ u fo kpata kpata. Onana Pọl o wo họ iroro okenọ ọ vuẹ Timoti nọ ọ “dhẹ siọ isiuru uzoge ba.” (2 Tim. 2:22, NW) Ẹsejọhọ oke yena yọ Timoti ọ vrẹ ikpe 30 no. Rekọ makọ ohwo nọ ọ vrẹ ikpe yena no dede o re gbe wo ekpehre “isiuru uzoge” ghele. Isiuru itieye e tẹ ruọ Timoti udu, o gwọlọ nọ ọ rẹ “dhẹ” siọ ae ba. Ẹme na họ, o re “sioma no egbegbe” kpobi. Ohrẹ utioye na Jesu ọ kẹ nọ ọ ta nọ: “Otẹrọnọ ẹro ra o bi ru owhẹ raha uzi, vru ei no, re who ku ei fiẹ.” (Mat. 18:9) Oleleikristi kpobi nọ o bi ru lele ohrẹ yena nẹnẹ, ọ rẹ whaha oware kpobi nọ o rẹ sae raha usu riẹ kugbe Ọghẹnẹ ababọ oke-oraha.

19. Re a sae sẹro usu rai kugbe Ọghẹnẹ, ọtamuo vẹ otujọ a ru no?

¹⁹ Otujọ nọ e jẹ hae da idi vroma taure a te ti zihe ruọ Isẹri Jihova a gba riẹ mu uwhremu na inọ a re dhunu te udi nọ u re mu hu. Ejọ e rẹ whaha eware ẹkeriotọ omawere nọ e nwane thọ họ rekinọ a rri nọ e rẹ sae kpare ekpehre isiuru nọ a wo evaọ okenọ u kpemu. (Ol. 101:3) Wọhọ oriruo, taure oniọvo-ọmọzae jọ o te ti kurẹriẹ ziọ ukoko na, ọ jẹ hae reawere ile-igbe ọfariẹ nọ ọ jẹ hai kpohọ ẹsikpobi. Rekọ enẹna nọ o kurẹriẹ no na, ọ be whaha oghẹrẹ ile-igbe kpobi, makọ evaọ okenọ inievo na a te bi ru arozaha omakugbe jọ, re ọ siọ ikpehre isiuru nọ o wo evaọ okenọ u kpemu ba ẹkpare. Orọnikọ o gba Ileleikristi họ nọ a rẹ whaha udi nọ u re mu, ile-igbe gbe eware itieye efa nọ e thọ họ riẹriẹriẹ hẹ. Rekọ o gwọlọ nọ ma re ru oware nọ u fo kpata kpata re ma sae whaha oware kpobi nọ o rẹ sae raha usu mai kugbe Jihova.

20. Dede nọ o rẹ jọ lọlọhọ ẹsikpobi re ma “sioma no egbegbe” he, eme ọ be kẹ omai evawere?

²⁰ Uvẹ-ọghọ nọ ma bi ro se odẹ Ọghẹnẹ na u wo owha-iruo nọ u lele i rie. O gwọlọ nọ ma re “si oma no umuomu.” (Ol. 34:14) Uzẹme, ẹsikpobi o rẹ jọ lọlọhọ re a ru ere he. Rekọ eva e be were omai gaga nọ ma rọ riẹ nọ ẹsikpobi Jihova o re you “otu nọ erọ eriẹ,” enọ i bi koko izi riẹ.—2 Tim. 2:19; se 2 Iruẹru-Ivie 16:9a.