OKENỌ Antoine Skalecki ọ jọ ọmaha, o wo anyenya nọ ọ jẹ hae wha lele oma ẹsikpobi. Tei te anyenya na a jẹ hae wọ ewha ikolu no obotọ ze, yọ a jẹ hae rehọ ae nya idhere nọ a tọ fihotọ nọ i diwi ti irula odu ọvo gbe egba ezeza (1,600) nọ elo ọ rrọ tere he. Ọsẹ Antoine ọ nwoma ẹdẹjọ nọ otọ u bru ruru iei okenọ a jẹ tọ ikolu, onana u te ru nọ Antoine ọ jẹ hae rọ tọ ikolu euwa izii okpẹdẹ re uviuwou rai o sae re emu. Antoine o je ti whu no dede evaọ ẹdẹjọ nọ otọ u bru okenọ a jẹ tọ ikolu.

Antoine ọ jọ usu emọ buobu nọ ahwo Poland a jọ obọ France yẹ evaọ etoke ikpe 1920 gbe 1930. Fikieme ahwo Poland a rọ kwa ziọ France? Nọ orẹwho Poland ọ wariẹ wo esuo obọriẹ no evaọ okenọ Ẹmo Akpọ Ọsosuọ ọ nwani fi vrẹ no, ahwo nọ a jọ orẹwho na a te bu vrẹta. Rekọ ezae nọ i bu vi ima ọvo (1,000,000) a jọ ẹmo na whu evaọ obọ France, onọ u ru nọ a rọ jọ obei gwọlọ ahwo nọ a rẹ tọ ikolu. Fikiere, egọmeti France avọ ọrọ Poland a te ru ọtamuo evaọ Azie 1919, onọ ahwo erẹwho ivẹ nana a sae rọ kwa no ọjọ kpohọ ọjọ lọlọhọ. Evaọ ukpe 1931 yọ ahwo Poland nọ a rrọ France a bu te idu egba isoi gbe ihrẹ gbe egba eree (507,800) no, yọ ofẹ France nọ a rẹ jọ tọ ikolu ahwo nana a kwa nya.

Ahwo Poland nọ a re ru iruo gaga na a wha uruemu ẹwho rai ze, onọ u kugbe ọwhọ nọ a wo kẹ egagọ. Antoine nọ ọ kpako te ikpe 90 no enẹna ọ ta nọ: “Ọsẹ-ode mẹ nọ a re se Joseph, ọ jẹ hae ta kpahe Ikereakere Efuafo na avọ adhẹẹ odidi wọhọ epanọ ọsẹ riẹ o wuhrẹ i rie.” Ẹdoka kpobi, iviuwou ahwo Poland nọ e be tọ ikolu na a re ku obọdẹ ewu rai họ kpohọ ichọche, wọhọ epanọ a jẹ hai ru evaọ orẹwho rai, dede nọ onana o jẹ were ahwo France jọ họ.

Obọ Nord-Pas-de-Calais ahwo Poland buobu a jọ kake ruẹ Emọ-Uwuhrẹ Ebaibol na, enọ e be jọ ẹkwotọ yena rọ ajọwha ta usiuwoma na anwọ ukpe 1904 ze. Yọ evaọ ukpe 1915, a te mu Uwou Eroro Na họ eprinti kamara kamara evaọ ẹvẹrẹ Poland nọ a re se Polish, kẹsena evaọ ukpe 1925 a te mu The Golden Age (nọ a bi se Awake! enẹna) họ eprinti re evaọ ẹvẹrẹ yena. Eware nọ a jẹ hae jọ emagazini nana ta kpahe e jẹ hae were iviuwou buobu, yọ ere ọvona obe na The Harp of God evaọ ẹvẹrẹ Poland na ọ were rai gaga re.

Oniọvo-oni Antoine o ru nọ uviuwou riẹ o rọ riẹ kpahe Emọ-Uwuhrẹ Ebaibol na, yọ oniọvo-oni riẹ nana o kpohọ ewuhrẹ ọsosuọ riẹ evaọ ukpe 1924. Ukpe nana ovona Emọ-Uwuhrẹ Ebaibol na a rọ jọ  Bruay-en-Artois ru okokohọ ọsosuọ rai evaọ Polish. U tube te amara dede he, ehri ukoko o te vi Joseph F. Rutherford ziọ orẹwho na te kẹ ovuẹ jọ, yọ ahwo nọ a nyaze te gaviezọ a bu te idu ivẹ (2,000). Nọ Brọda Rutherford ọ ruẹ epanọ ahwo Poland a bu te evaọ ogbotu na, ọ tẹ ta kẹ ae nọ: “Jihova ọ rehọ owhai ziọ France te riẹ uzẹme na. Obọnana o gwọlọ nọ te owhai te emọ rai wha re fiobọhọ kẹ ahwo France! Iruo usiuwoma na e gbẹ vọ otọ, yọ Jihova o ti ru ei lọhọ nọ ma ti ro wo iwhowho-uvie kẹ iruo nana.”

Yọ nwanọ ere Jihova o ru! Ileleikristi Poland nana a jẹ rọ eva rai kpobi ta usiuwoma na wọhọ epanọ a je ru evaọ iruo ikolu-etọ na. Ejọ rai a zihe kpobọ Poland orẹwho rai nyai whowho uzẹme Ebaibol nọ a riẹ no na. Teofil Piaskowski, Szczepan Kosiak, gbe Jan Zabuda a jọ usu ahwo nọ a no France zihe kpobọ Poland nyai whowho usiuwoma na.

Rekọ inievo Poland jọ buobu a daji France, jẹ rọ ajọwha lele inievo France efa whowho usiuwoma na. Evaọ okokohọ jọ nọ a jọ Sin-le-Noble ru evaọ ukpe 1926, ahwo odu ọvo (1,000) a jọ abọ ẹvẹrẹ Poland na, yọ ahwo egba esa (300) a jọ abọ French. 1929 Yearbook of Jehovah’s Witnesses o ta nọ: “Evaọ ukpe yena, inievo Poland nọ i bu te egba esa gbe ọgba gbivẹ (332) a họ-ame ro dhesẹ omauromudhe rai via.” Taure Ẹmo Akpọ Avivẹ o te ti du lawhe, ikoko 32 evaọ usu 84 nọ e jọ orẹwho France yọ erọ ẹvẹrẹ Poland.

Evaọ ukpe 1947, Isẹri Jihova Poland buobu a jẹ uzizie egọmeti Poland rehọ inọ a zihe kpobọ orẹwho rai. Makọ evaọ okenọ inievo Poland na a zihe kpo no dede, a ruẹ omodawọ inievo nana evaọ ẹvi nọ ọ romavia evaọ iwhowho-uvie nọ e jọ France. Ukpe yena, a wo ẹvi ọrọ imakpe evaọ udevie iwhowho udhusoi kpobi. Yọ evaọ etoke ikpe 1948 rite 1950 nọ i lele i rie, a je wo ẹvi nọ o bu te 20, 23, je tube te 40 evaọ udevie iwhowho-uvie udhusoi kpobi. Re a sai wuhrẹ iwhowho-uvie ekpokpọ nana, uwou ogha France o tẹ rọ esẹro okogho mu evaọ ukpe 1948, yọ onana o jọ orọ ọsosuọ nọ a ro ru ere. Evaọ usu esẹro okogho isoi ọsosuọ na, ene yọ ahwo ẹvẹrẹ Poland, yọ Antoine Skalecki ọ jọ usu rai.

Isẹri Jihova buobu evaọ orẹwho France a gbe wo edẹ ẹvẹrẹ Poland erọ esẹ-ode rai, enọ i ru iruo gaga evaọ ikolu-etọ gbe usiuwoma ota na. Epọvo na nẹnẹ re, ahwo buobu nọ a no erẹwho efa ze a gbe bi wuhrẹ uzẹme na evaọ France. Te etausiuwoma nọ i no erẹwho efa ze a zihe kpohọ erẹwho rai hayo a daji erẹwho nọ a kwa kpohọ, a be rọ ajọwha ta usiuwoma Uvie na wọhọ epanọ iwhowho-uvie Poland oke anwae a ru na.—Iruẹru mai erọ oke nọ u kpemu evaọ France.