OTẸRỌNỌ ohwo ọ rẹ sae rọwo oware kpobi nọ ọ jọ obe-usi se ikpe egba ivẹ (200) nọ i kpemu hu, a gbe du ta ha, oke mai nana o tubẹ mai yoma kpahe eware buobu nọ ma rẹ sai se evaọ Itanẹte. Itanẹte nọ e rrọ oria kpobi no enẹna u ru nọ ma bi ro wo evuẹ nọ i wo unu hu, te enọ e rrọ uzẹme hayo ọrue, te enọ i wo iruo gbe enọ i wo iruo ho, te iwoma gbe iyoma. U wuzou gaga inọ ma salọ evuẹ nọ i fo enọ ma re se. O mae gwọlọ nọ ahwo nọ a mu Itanẹte họ eroruiruo obọ a rẹ yọrọ oma gaga. Ahwo otiọnana a re roro nọ usi gbe iyẹrẹ kpobi nọ a jọ Itanẹte ruẹ hayo onọ ogbẹnyusu rai jọ o vi se ai evaọ Itanẹte uzẹme. Fiki ewoma mai, Ebaibol na ọ vẹvẹ omai unu nọ: ‘Ohwo ogheghẹ ọ rẹ rọwo oware kpobi, rekọ ohwo owareghẹ ọ rẹ tẹroviẹ oware nọ o re ruẹ.’—Itẹ 14:15.

Ẹvẹ ma sai ro ‘wo areghẹ’ je vuhu evuẹ nọ e rrọ erọ eviẹhọ, erọ atanọ atanọ, erọ iwhayo, gbe evuẹ erue efa nọ ma rẹ sae ruẹ evaọ Itanẹte? Kake nọ omara nọ: ‘Kọ oria evuẹ nọ a re fievahọ ovuẹ nana u no ze, kọ o sae jọnọ ohwo jọ gheghe o fi rie họ etẹe, manikọ awodẹhẹ? Kọ a jọ oria evuẹ nọ a rẹ jọ fere erue via dhesẹ ovuẹ nana fihọ ọrue no?’ * Kẹsena whọ vẹ rọ “areghẹ” jowọ. (Itẹ 7:7) O tẹ rrọ bẹbẹ kẹ owhẹ re whọ rọwo ovuẹ jọ, o sae ginẹ jọnọ ọrue. Ofariẹ, ovuẹ na o tẹ rrọ onọ u re si ọghọ no amọfa oma, roro te sọ u wo ẹjiroro jọ nọ a ro vi ei se owhẹ, re who je roro kpahe ohwo nọ ọ rẹ sai wo erere noi ze nọ who te vi ei se amọfa.

Ahwo jọ nọ a rẹ gwọlọ nọ odẹ rai u do, a rẹ dhogbo epanọ a rẹ rọ jọ ohwo ọsosuọ nọ o re vi iyẹrẹ hayo kpeze iyẹrẹ nọ i te rai obọ kpobi se amọfa, ababọ ẹkiẹ nọ a rẹ kiẹriwi sọ iyẹrẹ na uzẹme hayo ọrue, yọ a re tube roro kpahe oware nọ u ti noi ze he. (2 Sam. 13:28-33) Rekọ ma te ‘wo areghẹ,’ ma re  roro kpahe enwoma nọ e rẹ sai no onana ze, sọ o te raha odẹ ohwo hayo ukoko jọ.

Re ohwo ọ sae riẹ iyẹrẹ nọ e rrọ uzẹme, o gwọlọ oke gbe iruo. Oyejabọ nọ ahwo jọ a re ro vi iyẹrẹ nọ i te rae obọ se amọfa ovavo re ohwo nọ u te obọ kpobi o ru iruo yena kẹ omariẹ. Rekọ onana o te rehọ oke mi ohwo na re. Oke o rrọ ghaghae! (Ẹf. 5:15, 16) Nọ ovuẹ kpobi u te t’omai obọ, ukpenọ ma rẹ jọ udu mai ta nọ, “U gbe mu owhẹ ẹro ho, vi ei se omọfa,” o te mai woma re ma hae ta nọ, “U gbe mu owhẹ ẹro ho, voro iei no!”

Nọ omara nọ: ‘Kọ mẹ yọ ohwo nọ o re vi uwou kpobi nọ u te rie obọ se amọfa? Kọ me wounu kẹ ahwo nọ odẹ rai o rrọ ifonu hayo ekọmputa mẹ no ẹdẹjọ fikinọ me vi uwou jọ se ai nọ o jọ uzẹme he? Kọ ohwo jọ ọ vuẹ omẹ no ẹdẹjọ inọ me gbe mu kpeze iwou se amọfa ha?’ Kareghẹhọ nọ ohwo kpobi nọ whọ rẹ sai vi uwou se ọ rẹ sai kpohọ Itanẹte re jẹ gwọlọ eware kẹ omariẹ ababọ obufihọ ra. U du gwọlọ họ inọ who vi iku atahwẹ, ividio, gbe iwoho kpobi nọ whọ ruẹ sei. O rrọ oware areghẹ gbe he re who kpeze evuẹ Ebaibol nọ ohwo jọ ọvo ọ rekọdo hayo kere fihotọ se ahwo. * U te no ere no, o sai ru nọ ohwo o gbe ro wo erere omaruẹrẹkpahe he nọ whọ tẹ be hai vi eware nọ who ru ekiakiẹ rai sei, te eria ikere nọ whọ gwọlọ ro ru uwuhrẹ Ebaibol, hayo iyo rọkẹ enọ nọ a te nọ evaọ iwuhrẹ ukoko.

Kọ eme u fo nọ who re ru nọ whọ tẹ ruẹ ovuẹ jọ evaọ Itanẹte nọ a be rọ ta Isẹri Jihova raha? Ma rẹ siọ evuẹ itieye na. O rẹ jọ ahwo jọ oma inọ o gba rai họ inọ a re dhesẹ evuẹ itienana kẹ amọfa re a riẹ kpahe eriwo rai, rekọ ma te ru ere yọ ma bi fiobọhọ vravra ọtaraha yena. Otẹrọnọ oware jọ nọ ma ruẹ evaọ Itanẹte o kẹ omai uye gaga, jọ ma lẹ se Jihova re ọ kẹ omai areghẹ, re ma jẹ ta ẹme na kẹ ekpako ukoko jọ nọ i wo ẹrọwọ ziezi. (Jem. 1:5, 6; Jud 22, 23) Jesu nọ a se isẹi erue kpe unuẹse buobu, ọ vẹvẹ ilele riẹ unu inọ ewegrẹ e te kẹ ae uye jẹ “ta oghẹrẹ erue iyoma kpobi kpahe [ae].” (Mat. 5:11; 11:19; Jọn 10:19-21) O gwọlọ nọ ma re wo “ovuhumuo” gbe “otoriẹ” re ma sae riẹ ‘ahwo ogbẹta’ gbe enọ i “yoma evaọ uruemu rai.”—Itẹ 2:10-16.

O gwọlọ nọ ma rẹ yọroma re kẹ evuẹ hayo ikuigbe inievo mai nọ i wobọ kugbe egagọ Ọghẹnẹ nọ amọfa a gbe kẹ omai. Nọ iku e tẹ make rrọ uzẹme, oyena u dhesẹ nọ ma rẹ vravra iẹe he. Okejọ o rẹ sae jọ nọ u re fo ho, hayo nọ o rẹ tubẹ jọ oware uyoyou hu re ma vuẹ amọfa iku nọ e make rrọ uzẹme. (Mat. 7:12) Wọhọ oriruo, u fo ho yọ o rrọ oware uyoyou hu re ma gu amọfa, o tẹ make rọnọ oware nọ ma gwọlọ ta na uzẹme. (2 Tẹs. 3:11; 1 Tim. 5:13) Evuẹ jọ e rrọ nọ o gwọlọ nọ a rẹ ko dhere, yọ u fo nọ ma re wo adhẹẹ kẹ ahwo nọ evuẹ itienana i kie kpahe re ae ọvo a vuẹ amọfa evaọ oke gbe oghẹrẹ nọ a gwọlọ. Ma tẹ be vravra ovuẹ yọ oke nọ u fo nọ amọfa a re ro yo kpahe iẹe u ri te he, o rẹ wha okpẹtu ze.

Nẹnẹ, o rẹ rehọ uminiti hi re ovuẹ o tẹ nya oria kpobi duwu, te o rrọ uzẹme hayo ọrue, te u wo iruo hayo u wo iruo ho, te u woma hayo u yoma. U fo nọ ohwo kpobi nọ o bi vi uwou se amọfa ọ rẹ kareghẹhọ nọ ovuẹ na o rẹ sae nya akpọ nana soso duwu evaọ emaharo, o tẹ makọ rọnọ fiki ẹjiroro yena o ro vi ei hi. Fikiere, ajọ ma hae ta họ omamai obọ nọ oma o tẹ be make kpakpa omai inọ ma vi uwou jọ se amọfa vẹrẹ vẹrẹ. Ma te se iyẹrẹ jọ nọ i gbomai unu, jọ ma kareghẹhọ nọ uyoyou u wo iviẹro ho, u re mu eware rọwo ho, yọ o rrọ gheghẹ gbe he. Maero na, uyoyou o rẹ rọwo erue nọ a be rọ ta ukoko Jihova raha ha, te erue nọ otu nọ ọ rrọ erigbo “ọsẹ ọruẹ” na, Setan Ẹdhọ a be vravra kpahe ibe Ileleikristi mai. (Jọn 8:44; 1 Kọr. 13:7) Ovuhumuo gbe otoriẹ i re ru omai ‘wo areghẹ,’ onọ u ti fiobọhọ kẹ omai riẹ epanọ u fo nọ ma re ru evuẹ nọ i wo unu hu nọ i bi te omai obọ kẹdẹ kẹdẹ. Wọhọ epanọ Ebaibol na ọ ta, “Ohwo oruru o re ghẹhọ, rekọ a rehọ etu eriariẹ tuwu ahwo nọ a wo [areghẹ].”—Itẹ 14:18.