Oware nọ Ma rẹ Sai Wuhrẹ no Oriruo Meri Ze

Kọ oma o lọhọ owhẹ no ẹdẹjọ fiki use-abọ hayo owha-iruo ulogbo jọ nọ who rẹro riẹ hẹ? Kọ ọgbohrẹ ikẹdẹ kẹdẹ orọ epanọ eva e rẹ rọ vọ o be hae lẹliẹ oma whọlọ owhẹ? Ẹsejọhọ whọ rrọ usu ima ahwo buobu nọ okpẹtu o le no ẹkwotọ rai, nọ akpọ o bi dhe ọvẹ nọ a rrọ ozozọ. Kọ ono evaọ usu mai ọ re te ruẹ edada nọ i re noi ze he nọ ohwo nọ ma you o te whu?

KỌ WHỌ riẹ nọ Meri, oni Jesu ọ rẹriẹ ovao dhe ebẹbẹ nana kpobi? Orọnikọ ọ rẹriẹ ovao dhe ai ọvo ho rekọ o fi rai kparobọ! Eme ma rẹ sai wuhrẹ no oriruo riẹ ze?

A jọ akpọ na soso riẹ Meri. Onana u re gbe omai unu hu keme o wo abọ ologbo evaọ orugba ẹjiroro Ọghẹnẹ. Ofariẹ, ima ahwo buobu a be rọ orro nọ u thesiwa kẹe. Ichọche Kathọlik a be gọe wọhọ Oni oyoyou, jẹ rehọ iẹe wọhọ oriruo ẹrọwọ, ẹruore, gbe ọghọ-ohrọ. A wuhrẹ ahwo buobu no inọ Meri yọ amiunugu nọ o re su ahwo bru Ọghẹnẹ.

Ẹvẹ who rri oni Jesu? Jẹ mai wuzou na, ẹvẹ Ọghẹnẹ o rri rie?

Iruo Oghẹrẹsa

Meri, ọmọtẹ Hilai ọ jọ ohwo orua Juda evaọ Izrẹl. Oria ọsosuọ nọ a jọ fodẹ odẹ riẹ evaọ Ebaibol na u wobọ kugbe oware igbunu jọ. Ẹnjẹle jọ o bru rie ze jẹ ta kẹe nọ: “Do, whẹ ọnọ a ri aro gaga, Ọnowo na avọ owhẹ a rọ!” Uyere na o kẹ Meri idhọvẹ oke ọsosuọ, ọ tẹ jẹ jọ eva riẹ “roro oghẹrẹ nọ uyere na o rọ.” Fikiere ẹnjẹle na ọ tẹ ta kẹe inọ a salọ e riẹ kẹ iruo obọdẹ jọ rekinọ o rrọ owha-iruo ulogbo, onọ o ti ro di eva họ je yẹ Ọmọ Ọghẹnẹ, ọ vẹ te jẹ yọrọ iẹe.—Luk 1:26-33.

Okolo owha-iruo a muhọ uvovo-aye nana nọ ọ re rọo ho na obọ họ! Eme o ru nọ a vuẹe ẹme na? O sae jọnọ Meri ọ jẹ jọ udu riẹ roro inọ ahwo a te rọwo ho nọ ọ te ta ẹme na kẹ ai. Kọ udihọ utioye na u gbe ti ru nọ Josẹf, ọzae nọ ọ sa riẹ họ otọ no ọ te rọ siẹe hayo wha ẹpoviẹ sei evaọ ẹgbede? (Iziewariẹ 22:20-24) Ọ raha oke he re ọ tẹ jẹ owha-iruo ulogbo nana rehọ.

Ẹrọwọ ọgaga nọ Meri o wo u ru nọ ọ sae rọ rọwo owha-iruo nọ Jihova Ọghẹnẹ o wo họ iroro kẹe. U mu rie ẹro nọ Jihova ọ te sẹro riẹ. Oyejabọ nọ o ro bo nọ: “Ri, mẹ odibo-ọmọtẹ Ọnowo na; jọ ojọ kẹ omẹ epanọ ẹme ra na ọ rọ.” O ruọ Meri inọ ọ rẹ wọ owha-iruo nọ ọ be te rẹriẹ ovao dhe na keme o rri uvẹ nana nọ ọ te rọ kẹ Ọghẹnẹ oruaro na ghaghae.—Luk 1:38.

Nọ Meri ọ ta kẹ Josẹf ọnọ ọ sa riẹ họ otọ  inọ o dihọ, Josẹf ọ jẹ te fa usu na. Avro ọ riẹ hẹ, oyena o jọ oke idhọvẹ kẹ aimava. Ebaibol e fodẹ epanọ etoke idhọvẹ nana o lehie te he. Rekọ ababọ avro, udu u te Meri avọ Josẹf otọ nọ ẹnjẹle Jihova o bru Josẹf ze. Ẹnjẹle na o dhesẹ uzẹme oware nọ o via kẹ Josẹf inọ udihọ Meri na yọ oware igbunu, jẹ ta kẹe nọ ọ rehọ iẹe fihọ uwou wọhọ aye.—Matiu 1:19-24.

Oke Obẹbẹ

Nẹnẹ, eyae buobu nọ i dieva họ a rẹ rehọ emerae buobu ruẹrẹ oma kpahe kẹ ọmọ nọ a bi ti yẹ na, yọ o wọhọ nọ Meri o ru ere re. Ọna ọ be te jọ ọmọ ọsosuọ riẹ. Rekọ eware nọ a rẹro rai hi i fi ẹbẹbẹ họ omaa nọ o wo kpahe eyẹ ọmọ na. Siza Ọgọstọs o juzi inọ a kele ahwo, nọ o gwọlọ nọ ohwo kpobi o re kpohọ ẹwho riẹ nyai kere odẹ họ otọ. Fikiere Josẹf avọ Meri nọ ọ wọ eva emera izii a tẹ ruọ edhere bi kpohọ erẹ oware wọhọ emaele 90, ẹsejọhọ evaọ ehru eketekete! Ahwo a ziọ Bẹtlẹhẹm buobu no, whaọ Meri ọ gwọlọ oria nọ u si oma no nọ ọ rẹ sae jọ yẹ, rekọ oria ovo nọ a sae ruẹ họ uwou erao. Avro ọ riẹ hẹ, o jọ oware obẹbẹ kẹ Meri re ọ jọ uwou erao yẹ. Ẹsejọhọ o jọ oware omovuọ gbe imuozọ kẹe.

Eva etoke ọbẹbẹ nana, u muẹro inọ Meri ọ lẹ se Jihova avọ evaifihọ inọ ọ te sẹro riẹ gbe ọmọ na. U kri hi, ithuru-igodẹ jọ a tẹ nyaze avọ ọwhọ be gwọlọ ruẹ ọmọ na. A ta inọ ijẹle i se ọmọ na “Osiwi . . . ọnọ ọ rọ Kristi Ọnowo na.” Ebaibol e ta inọ: “Meri ọ tẹ yọrọ eware nana kpobi, o te je roro ai evaọ eva riẹ.” O roro didi kpahe eme yena, e tẹ jẹ kẹe ọbọga.—Luk 2:11, 16-19.

Kọ ẹvẹ omai re? Ẹsejọhọ ma te rẹriẹ ovao ku edada jọ evaọ uzuazọ mai. Ofariẹ, Ebaibol e ta nọ “eware idudhe,” koyehọ eware nọ ma rẹro ho e rẹ sae via kẹ omai, nọ o rẹ wha ebẹbẹ gbe use-abọ sa-sa ze. (Ọtausiuwoma Na 9:11) Nọ o tẹ via ere, kọ u fo re ma vioja jẹ fo Ọghẹnẹ? Kọ u gbe fo re ma raro kele Meri je si kẹle Jihova Ọghẹnẹ vi epaọ ọsosuọ ẹkwoma Ẹme riẹ Ebaibol na nọ ma re wuhrẹ, je roro didi kpahe oware nọ ma wuhrẹ? Avro ọ riẹ hẹ, ere oruo u ti fi obọ họ kẹ omai thihakọ edawọ.

Ọ Jọ Oyogbe, Ọ tẹ jẹ Dhẹ kẹ Uzuazọ Riẹ

Meri ọ rẹriẹ ovao ku ebẹbẹ efa re—ọ jọ oyogbe gbe ohwo nọ okpẹtu o le no ẹwho obọriẹ. Kọ whọ rẹriẹ ovao ku ebẹbẹ itieye na no ẹdẹjọ? Wọhọ epanọ iyẹrẹ jọ i dhesẹ, “abọvo ahwo nọ a rrọ akpọ na—koyehọ enwenọ ahwo ima-odu esa, a be ruẹ ugho nọ u te enaira egba ivẹ gbe ọgba (230) kẹdẹ kẹdẹ nọ a rẹ rọ kuọ oma ha,” yọ ima ahwo buobu efa a be ruzou kpena  taure a tẹ re eva vọ dede nọ a be rria erẹwho nọ a ta nọ i fe. Kọ ẹvẹ whẹ omara? Kọ ọgbohrẹ ikẹdẹ kẹdẹ ọrọ epanọ whọ rẹ rọ gwọlọ emuore gbe emuẹgọ kẹ uviuwou ra gbe araha-igho orọ oria nọ a rẹ rria o be hai ru oma whọlọ owhẹ ẹsejọ?

Ebaibol na i dhesẹ nọ Josẹf avọ Meri a jọ iyogbe. Ẹvẹ ma rọ riẹ? Ojọ evaọ usu umutho eware nọ ikere Usiuwoma Matiu, Mak, Luk, gbe Jọn i dhesẹ via kpahe ọzae-avọ-aye nana họ, nọ edẹ 40 e vrẹ nọ Meri o yẹ no, tei te Josẹf a te kpobọ etẹmpol wọhọ epanọ Uzi o gwọlọ nyai ru akpẹwẹ rai—“irueruẹ ivẹ, hayo ilekuku ivẹ” a ro ru akpẹwẹ na. * (Luk 2:22-24) Ahwo nọ a yogbe te epanọ a sae rọ rehọ ọmọ egbo dhe-idhe he ọvo a kẹ uvẹ inọ a rẹ sae rọ eware nana ru akpẹwẹ. Fikiere, o wọhọ nọ eware e lọlọ kẹ Josẹf avọ Meri hi. O make jọ ere na, a sai wo uviuwou evawere nọ uyoyou o dafia. Avro ọ riẹ hẹ, a rehọ iruẹru abọ-ẹzi karo.—Iziewariẹ 6:6, 7.

Nọ o yẹ Jesu no, Meri ọ rẹriẹ ovao ku ẹbẹbẹ ologbo ọfa nọ o rẹro riẹ hẹ. Ẹnjẹle jọ ọ ta kẹ Josẹf inọ avọ uviuwou riẹ a wọ re a dhẹ kpohọ Ijipti. (Matiu 2:13-15) Onana họ orọ avivẹ nọ Meri o bi no ẹkwotọ nọ ọ reria e riẹ oma no, rekọ evaọ onana orẹwho ofa o kpohọ. Ahwo Ju buobu a jẹ rria Ijipti, fikiere o sae jọnọ Meri avọ Josẹf a sai ku oma gbe ahwo ẹwho obọrai nọ a te obei. Ghele na, re a rria orẹwho ofa o rẹ sae jọ use-abọ ulogbo, jẹ sae jọ ohwo oma ẹkpẹlobọ. Kọ whẹ avọ uviuwou ra wha rrọ usu ima ahwo buobu nọ a no orẹwho rai, ẹsejọhọ fiki ewoma emọ rai hayo re a ruẹse dhẹ no okpẹtu jọ? O tẹ rrọ ere, whọ sae ginẹ riẹ ebẹbẹ jọ nọ Meri ọ rẹriẹ ovao dhe evaọ Ijipti.

Uvi Aye Uwou-Orọo gbe Oniọmọ

U te no eria nọ a jọ gbiku kpahe eyẹ Jesu gbe etoke nọ ọ rọ jọ ọmọfofa no, ikere Usiuwoma na e ta ẹme kpahe Meri te ere he. Ghele na, ma riẹ nọ o tẹ kawo Meri avọ Josẹf a yẹ emọ ezeza efa. Ẹsejọhọ onana u ti gb’owhẹ unu. Rekọ, roro kpahe oware nọ ikere Usiuwoma na e ta.

Josẹf o wo adhẹẹ gaga kẹ uvẹ-ọghọ nọ a kẹ Meri nọ o ti ro yẹ Ọmọ Ọghẹnẹ na. Fikiere, Josẹf o lele Meri wezẹ hẹ evaọ oke nọ o ro di eva Jesu họ bẹsenọ o ro yẹe. Matiu 1:25 o ta nọ Josẹf ‘ọ riẹ riẹ hẹ [koyehọ, o lele i rie wezẹ hẹ], bẹsenọ o ti ro yẹ ọmọzae.’ Ẹme na “bẹsenọ,” onọ a rọ ta ẹme evaọ oria ikere nana u dhesẹ inọ okenọ a yẹ Jesu no, Josẹf avọ Meri a mu owezẹ ọzae-avọ-aye họ. Ikere Usiuwoma na e ta inọ onana u ru nọ Meri o ro yẹ emọ kẹ Josẹf, te emezae te emetẹ. Jemis, Josẹf, Saimọn, gbe Judas e jọ inievo Jesu nọ Meri o yẹ kẹ Josẹf. O tẹ kawo, Meri o yẹ emetẹ ivẹ. (Matiu 13:55, 56) Rekọ epanọ ọzae-avọ-aye a re ro kuomagbe yẹ na ere a ro yẹ emọ enana. *

Meri o rri usu riẹ kugbe Ọghẹnẹ ghaghae. Dede nọ ekpohọ ehaa Ọnyavrẹ na o jọ ọgbahọ kẹ eyae he, Meri ọ jẹ hai lele Josẹf kpohọ Jerusalẹm kẹ ehaa ẹsiẹvo ẹgbukpe na. (Luk 2:41) Oyena o jọ onya enwenọ emaele 190 te ẹnya te ekpozi kukpe kukpe—avọ emọ nọ e rrọ obọ! Rekọ avro ọ riẹ hẹ, onya nana o jọ etoke evawere gbe omosasọ kẹ iviuwou.

Eyae buobu nẹnẹ a be raro kele oriruo owoma Meri. A bi ru iruo gaga re a ruẹse ruẹ  nọ a rẹrote ewha-iruo nọ Ọghẹnẹ ọ kẹ rai. Eyae nana nọ i wo omarọkẹ Ọghẹnẹ na a be hai wo odiri, akothiwo, gbe omaurokpotọ nọ a be rẹrote ewha-iruo rai na! Uruemu Meri nọ a be hai roro kpahe u bi fi obọ họ kẹ ae rọ eware abọ-ẹzi karo viukpọ omosasọ gbe omawere obọrai. Wọhọ Meri, ae omarai a vuhumu inọ te ai te ezae gbe emọ rai a tẹ be gọ Ọghẹnẹ evaọ okugbe ọvo, u re fi obọ họ bọ uviuwou rai ga.

Ẹdẹjọ nọ Meri avọ Josẹf a je zihe no ehaa nọ a nya evaọ obọ Jerusalẹm ze—ẹsejọhọ avọ emọ efa nọ a yẹ uwhremu na—a te muẹrohọ nọ Jesu nọ ọ kpako te ikpe 12 no oke yena ọ rrọ usu rai hi. A rẹ ruẹ unu gbiku idhọvẹ gbe uduama Meri hi evaọ edẹ esa nọ a jẹ dhẹ kpenẹ avọ enẹ be gwọlọ ọmọzae rai na! Nọ Meri avọ Josẹf a rue riẹ uwhremu na evaọ obọ etẹmpol na, Jesu ọ tẹ nọ ai inọ: “Wha gbẹ riẹ nọ mẹ rẹ jọ eva uwou Ọsẹ mẹ?” Ikere Usiuwoma na e wariẹ ta nọ Meri ọ “yọrọ eware nana kpobi evaọ eva riẹ.” Onana yọ oware ofa nọ u dhesẹ epanọ Meri o rri eware nọ i wobọ kpahe egagọ Ọghẹnẹ ghare te. Ọ roma totọ roro didi kpahe eware kpobi nọ e via kpahe Jesu. Ikpe nọ i lele i rie, o sae jọnọ ọ roma totọ gbiku eware nana gbe efa nọ e via kpahe Jesu eva oke emaha kẹ ikọ nọ i kere ovuẹ Usiuwoma na.—Luk 2:41-52.

Akothiho Evaọ Etoke Uye-Oruẹ gbe Ọvabọvro

Kọ eme ọ via kẹ Josẹf, ọzae oni Jesu? Nọ a ta ẹme kakao kpahe iẹe evaọ ikuigbe okenọ  Jesu ọ jọ ikpe 12 nọ a gbe ro kpohọ Jerusalẹm na no, a gbẹ jọ ikuigbe Usiuwoma na ta ẹme ọfa kpahe Josẹf ho. Ahwo jọ a ta inọ o wọhọ nọ Josẹf o whu no taure odibọgba Jesu o te ti muhọ jabọ nọ a gbẹ rọ wariẹ ta ẹme kpahe iẹe evaọ ikuigbe Usiuwoma na ha. * Oghẹrẹ kpobi nọ o rrọ, o wọhọ nọ evaọ abọ urere odibọgba Jesu yọ Meri ọ rrọ aye-uku. Eva etoke uwhu riẹ, Jesu o mu oni riẹ họ Jọn ukọ na obọ. (Jọn 19:26, 27) Ẹsejọhọ Jesu ọ hai ti ru ere he o hẹ jọnọ Josẹf ọ gbẹ jọ uzuazọ.

Meri avọ Josẹf a rọ ẹro ruẹ eware buobu kugbe! Ijẹle i bru rai imava ze, a dhẹ no orẹwho rai fiki osu-ọgeva, a kwa no oria ruọ oria unuẹse buobu, yọ a kuobọgbe rẹrote emọ nọ a yẹ. A sai kele unuẹse nọ a keria kugbe he evaọ owọwọ je gbiku kpahe Jesu, bi roro kpahe eware nọ ọ te rẹriẹ ovao dhe evaọ obaro, jẹ be ruawa sọ a be riẹe yọrọ ziezi evaọ oma oruẹrẹkpahe kẹ obaro! Ukuhọ riẹ, Meri ọvo ọ tẹ jọ goli ababọ ọzae.

Kọ ọrivẹ-orọo ra o whu siọ owhẹ ba no? Kọ whọ gbẹ rrọ edada jẹ rrọ iyiyẹ fiki ọvabọvro yena dede nọ ikpe buobu e vrẹ no? Ababọ avro, Meri o wo ọbọga no ẹrọwọ riẹ ze gbe otoriẹ na inọ ẹkparomatha ọ rrọ. * (Jọn 5:28, 29) Dede na, onana u nwani dhesẹ nọ iroro itieye nọ e kẹ riẹ omosasọ utioye na i ku ẹbẹbẹ Meri họ họ. Wọhọ epanọ o rrọ kẹ iniemọ buobu nọ ae ọvo a rrọ nẹnẹ na, Meri ọ rẹriẹ ovao ku use-abọ orọ ẹruorote emọ riẹ ababọ obufihọ ọzae.

O rrọ oware nọ u wo iroro re ma ta nọ Jesu ọ wọ owha-iruo epanọ uviuwou na o rẹ rọ re eva vọ okenọ Josẹf o whu no. Nọ inievo Jesu e be kpako na, a sai je ru ẹkabọ rai re evaọ ewha-iruo uviuwou na. Nọ Jesu ọ joma te “ọgba ikpe” no, o te no uwou je mu iruo odibọgba riẹ họ. (Luk 3:23) Rọkẹ eyewọ buobu, o rẹ kẹ evawere jẹ da oke ovona nọ ọmọ ọ tẹ kpako te epanọ o bi ro  no uwou kpohọ orọ obọriẹ. Fiki uye nọ eyewọ a ruẹ gbe oke nọ a raha fihọ ẹyọrọ ọmọ gbe usu okpekpe avọ uyoyou nọ o rrọ udevie rai, o rẹ wọhọ ẹsenọ oware jọ u vru ku ai oke lelehie nọ ọmọ o te no uwou kpohọ orọ obọriẹ no. Kọ emezae hayo emetẹ ra a no uwou nyae jọ orọ obọrai no? Kọ o rrọ oware nọ who roro te who si eyao lọ, yọ oke ovona who bi roro nọ dodokọ a gbẹ rrọ gbowhẹ? O tẹ rrọ ere, kiyọ whọ te sae ginẹ riẹ epanọ o jọ Meri oma okenọ Jesu o no uwou no.

Edawọ nọ O Rẹro Rai Hi

Odawọ ofa nọ u te Meri o jọ onọ o wọhọ nọ o rẹro riẹ vievie he. Nọ Jesu ọ jẹ ta usiuwoma, ahwo buobu a je lele iei—rekọ inievo obọriẹ a lele i rie he. Ebaibol e ta nọ: “Imoni riẹ dede a rọwo riẹ gbe he.” (Jọn 7:5) Avro ọ riẹ hẹ, Meri ọ vuẹ emọ riẹ nọ i kiọkọ oware nọ ẹnjẹle na ọ ta kẹe—inọ Jesu yọ “Ọmọ Ọghẹnẹ.” (Luk 1:35) Ghele na, Jemis, Josẹf, Saimọn, gbe Judas a rri Jesu wọhọ oniọvo ọkpako rai ọvo. Uviuwou Meri o tẹ jọ onọ ahwo a jọ wo ọvuọ eriwo riẹ kpahe egagọ.

Kọ onana o kẹ Meri ọkora je ru nọ ọ rọ ta nọ onọ u je ohwo kpobi o ru evaọ uwou na? Vievie! Eva ẹsejọ nọ Jesu ọ jọ usiuwoma ota evaọ Galili, ọ tẹ wẹriẹ uwou jọ re ọ re emu, ogbotu ọ tẹ wariẹ iẹe họ be gaviezọ kẹe. Meri avọ inievo Jesu a tẹ gwọlọ iẹe ze etẹe. Fikiere, nọ odibọgba Jesu ọ tẹ wọe kẹle uwou, Meri ọ jẹ hai lele iei jẹ tubẹ wha emọ riẹ nọ i kiọkọ lele oma avọ irẹro inọ inievo Jesu a ti nwene iroro rai kpahe iẹe.—Matiu 12:46, 47.

O sae jọnọ whọ rẹriẹ ovao ku ọkpọ use-abọ nana, be daoma epanọ who re ro lele Jesu rekọ ahwo uviuwou ra nọ a kiọkọ a bi ru ere he. Whọ jọ obọ o rrọ owhẹ hẹ! Wọhọ Meri, ahwo buobu a rehọ odiri ta udu họ ahwo uviuwou rai awọ ikpe buobu taure enwene ọ tẹ te jọ omarai dhesẹ oma via. Ọghẹnẹ o rri akothiho otiọye na ghaghae, te ahwo-akpọ a be jẹ owọ nọ u fo hayo a bi ru ere he.—1 Pita 3:1, 2.

Odawọ nọ O Mae Ga Kpaobọ

Odawọ urere nọ u te Meri nọ Ikereakere na i gbiku riẹ, o jọ onọ o mai du obọ họ iẹe efẹ. Ahwo orẹwho rai a siọ ọmọ riẹ, ọ tẹ jẹ rọ ẹro ruẹ ọmọ nọ o you  gaga na nọ ọ jọ ẹrova uwhu. Ahwo jọ a dhesẹ uwhu ọmọ wọhọ “ọvabọvro nọ ọ mae rro kpaobọ,” “oware nọ o rẹ da thesiwa,” o tẹ make rọnọ ọmọ na ọ gbẹ rrọ ọmọfofa hayo o te ohwo no. Nwane wọhọ epanọ a ruẹaro riẹ vẹre, edada nọ e jọ Meri oma e ga te epanọ o rọ wọhọ ẹsenọ a rọ ọgbọdọ du rie lafi!—Luk 2:34, 35.

Kọ Meri ọ kuvẹ re odawọ urere nana o kẹe elọhoma, hayo whrehe ẹrọwọ nọ o wo kpahe Jihova? Ijo. Oke ofa nọ a rọ fodẹ Meri evaọ Ikereakere na o jọ etoke nọ ọ rọ jọ kugbe ikọ Jesu nọ aikpobi a jẹ rọ ‘ruabọhọ olẹ olẹ.’ Yọ orọnọ ọyeọvo ho. Emezae riẹ nọ i kiọkọ, nọ a mu ẹrọwọ họ efihọ oniọvo ọkpako rai no a jọ kugbei. A rẹ ruẹ obọ omosasọ nọ oyena o kẹ Meri hi! *—Iruẹru Ikọ Na 1:14.

Meri o yeri obọdẹ uzuazọ evevọwẹ wọhọ aye nọ o wo ẹrọwọ, aye uwou-orọo, gbe oniọmọ. Ọ reawere eware iwoma buobu evaọ egagọ Ọghẹnẹ. O fi edawọ buobu kparobọ. Nọ ma tẹ nyaku oghẹrẹ ebẹbẹ jọ nọ ma rẹro rai hi, hayo nọ ebẹbẹ uviuwou e tẹ be kẹ omai idhọvẹ, ma rẹ sai wuhrẹ no oriruo Meri ze, ọnọ o thihakọ yọrọ usu riẹ kugbe Ọghẹnẹ ghelọ ebẹbẹ nọ i te rie.—Ahwo Hibru 10:36.

Kọ eme ma rẹ sae ta kpahe Meri sọ u fo re a gọe? Kọ ikuigbe Meri erọ uvẹ-ọghọ obọdẹ nọ Ọghẹnẹ ọ kẹ riẹ na u dhesẹ nọ u fo re a gọe?

[Oruvẹ-obotọ]

[Ẹkpẹti/Uwoho nọ e rrọ ẹwẹ-obe avọ 6]

 Kọ Jesu O Wo Inievo-Emezae gbe erọ Emetẹ?

Ee, o wo. Ahwo jọ nọ a rrọ egba iwuhrẹ-egagọ a be rọ ẹme yena si ikẹ inọ Jesu o wo inievo ho dede nọ ikere Usiuwoma na i dhesẹ vevẹ unuẹse buobu inọ o wo inievo. (Matiu 12:46, 47; 13:54-56; Mak 6:3) Dede na, egba-eriariẹ Ebaibol a muẹrohọ eware ivẹ jọ kpahe uwuhrẹ na inọ Meri o yẹ emọ efa tu Jesu hu. Orọ ọsosuọ, ahwo nọ a bi wuhrẹ oyena a wo oware jọ họ eva—re a ruẹse ruẹ oware jọ kru rọ thọ uwuhrẹ jọ nọ o roma via uwhremu na, uwuhrẹ nọ ichọche jọ e be whaharo inọ Meri ọ jọ ọkọkọ evaọ edẹ uzuazọ riẹ kpobi. Orọ avivẹ, u wo oware ovuọvo nọ u ru uwuhrẹ na muẹro ho nọ a kiẹe riwi.

Wọhọ oriruo, uwuhrẹ utioye na jọ o ta inọ “inievo” nọ a ta nọ Jesu o wo na yọ emọ nọ aye ọfa nọ Josẹf ọ kake rehọ o yẹ kẹe. U wo oware ovuọvo nọ a rọ tha ẹme nana uke he, keme onana o tẹ ginẹ rrọ uzẹme kiyọ Jesu o wo udu orọ abọ-uzi wọhọ ọmọ ọkpako uviuwou na nọ ọ rẹ reuku uvie Devidi hi.—2 Samuẹle 7:12, 13.

Uwuhrẹ ofa o ta nọ inievo nọ a fodẹ na yọ emọ oniọvo oni hayo oniọvo ọsẹ Jesu, rekọ Ikereakere Griki na e rehọ eme nọ i wo ọvuọvuọ otofa riẹ dhesẹ “oniọvo,” “ọmọ oniọvo ọsẹ hayo ọmọ oniọvo oni,” gbe “omoni.” Onana u ru nọ ọgba-uwuhrẹ nọ a re se Frank E. Gaebelein ọ rọ ta nọ uwuhrẹ orọ egba iwuhrẹ-egagọ na o be te jọ uzẹme he. Ọ ta nọ: “Oghẹrẹ nọ ma re wo otoriẹ ẹme na ‘inievo‘ . . . họ, u dhesẹ emọ nọ Meri avọ Josẹf a yẹ, koyehọ inievo Jesu dẹẹ, nọ oni riẹ o yẹ.”

[Ẹkpẹti nọ ọ rrọ ẹwẹ-obe avọ 7]

 Ọ Gbaudu Nwene

Ọsẹgboni Meri a jọ ahwo Ju, yọ egagọ Ju ọ jọ. Ọ jẹ hai kpohọ uwou-egagọ ahwo Ju nọ o jọ okegbe rai gbe etẹmpol nọ e jọ obọ Jerusalẹm. Rekinọ Meri ọ te riẹ haro kpahe ẹjiroro Ọghẹnẹ no, ọ tẹ ruẹ vuhumu inọ Ọghẹnẹ ọ gbẹ jẹ iruẹru egagọ esẹ-ode riẹ rehọ họ. Isu egagọ ahwo Ju a kpe Ọmọ riẹ, Mesaya na. Taure a te ti kpei, Jesu ọ ta kẹ ai nọ: “Ri, a siọ uwou rai ba kẹ owhai ofofe.” (Matiu 23:38) Ọghẹnẹ o si eghale riẹ no egagọ nọ a jọ yọrọ Meri whẹro.—Ahwo Galesha 2:15, 16.

Okenọ a rọ ukoko Ileleikristi na mu obọ, ẹsejọhọ Meri ọ kpako te oware wọhọ ikpe 50 no. Kọ owọ vẹ ọ rẹ te jẹ? Kọ o jariẹ oma nọ egagọ Ju ọ jọ whẹro fikiere o re kiuke ku egagọ esẹ-ode riẹ hẹ? Kọ ọ ta nọ ọ kpako vi ohwo nọ o re nwene egagọ no? Vievie! Meri o vuhumu inọ ukoko Ileleikristi na Ọghẹnẹ o bi ro ru iruo enẹna, fikiere o te dhesẹ ẹrọwọ via jẹ gbaudu nwene egagọ riẹ.

[Uwoho nọ o rrọ ẹwẹ-obe avọ 5]

Okenọ a jẹ rọ dhẹ kpohọ Ijipti

[Uwoho nọ o rrọ ẹwẹ-obe avọ 8]

Oware nọ o mae da kpaobọ nọ o rẹ sae via kẹ oniọmọ