Ọzae nọ O Nwene Akpọ Na

Ahwo buobu a rria je whu no evaọ otọakpọ na. Ibuobu rai a ru ikpeware evo nọ a rẹ rọ kareghẹhọ ae he. Umutho jọ a ru eware jọ nọ e viodẹ nọ ahwo a bi wo erere no ze—yọ ẹsejọhọ eware nana e be rọ edhere jọ kpomahọ uzuazọ ra kẹdẹ kẹdẹ.

WHỌ kpama evaọ irioke be w’owọ iruo. Whọ tẹ rọ ukpẹ ẹlẹtriki ra tu re whọ ruẹse ruẹ ude ziezi nọ whọ be ruẹrẹ oma kpahe na. Whọ tẹ tọlọ obe nọ whọ rẹ sai se nọ whọ tẹ ruọ omoto no. Whọ tẹ jẹ tọlọ imu jọ nọ edọkita o kere kẹ owhẹ nọ whọ lọ ro kpe emerae ẹyao jọ nọ e be kẹ owhẹ uye. Who ri tube mu iruẹru okpẹdẹ ra họ dede he, rekọ who wo erere no iruo-abọ ahwo jọ ze no.

Michael Faraday Ọkiotọ izi-emama nana nọ a yẹ evaọ 1791 na ọ rehọ eriariẹ nọ ọ kiẹ via ru ekwakwa nọ a re se electric motor gbe dynamo, ekwakwa nọ e rẹ wọ ẹjini ru iruo je ru ikpẹ ẹlẹtriki lo. Eware nọ ọ kiẹ via u ru nọ ahwo-akpọ a be sae rọ rehọ ogaga ẹlẹtriki ru eware buobu.

Ts’ai Lun Ọzae nana nọ ọ jọ ohwo ologbo evaọ esuo China na, ọye a riẹ wọhọ ohwo nọ o mu onaa nọ a re ro ru obe họ evaọ oware wọhọ ukpe 105 C.E., onọ u ru nọ ahwo a be sai ro ru ebe buobu.

Johannes Gutenberg Ọzae Germany nana họ ohwo nọ o ru ẹjini ọsosuọ nọ a re ro kere ebe evaọ oware wọhọ ukpe 1450. Ẹjini na o fi obọ họ nọ ebe ikere o gbẹ jẹ rehọ ugho tere he, onọ u ru nọ a jẹ sai ro kere ebe kpahe eware sa-sa jẹ vaha ruọ eghagha avọ eghagha.

Alexander Fleming Evaọ 1928, ohwo Scotland nana nọ ọ rrọ ọkiotọ-eriariẹ na o ru umu jọ nọ o se penicillin nọ u re kpe emerao-ẹyao. Enẹna a be jọ oria kpobi rọ imu itiena họre oghẹrẹ emerao-ẹyao sa-sa.

Avro ọ riẹ hẹ, eware nọ umutho ahwo jọ a gwọlọ via je ru i bi fi obọ họ kẹ ima ahwo buobu evaọ edhere jọ hayo ru nọ a be rọ reawere omokpokpọ.

Dede na, ọzae jọ ọ riẹ nọ ọ viodẹ vi amọfa kpobi. Orọnikọ oware jọ o ku hayo umu jọ ọ gwọlọ via ha. Ukpoye, ọzae nana nọ o no uviuwou oyogbe ze nọ o whu oware wọhọ ikpe idu ivẹ (2,000) nọ i kpemu na ọ nyasiọ ovuẹ jọ ba—obọdẹ ovuẹ ẹruore gbe omosasọ. Nọ ma te rri epanọ ovuẹ riẹ u kpomahọ uzuazọ ahwo nya akpọ kpobi wariẹ, ahwo buobu a rẹ rọwo inọ ọzae nana họ ọnọ o gine nwene akpọ na.

Ọzae yena họ Jesu Kristi. Didi ovuẹ o whowho? Ẹvẹ ovuẹ yena o sai ro kpomahọ uzuazọ ra?