“Ivie, Wariẹ Jẹ Omai Rehọ”
Si Kẹle Ọghẹnẹ
“Ivie, Wariẹ Jẹ Omai Rehọ”
Kọ whọ jẹ gọ Jihova evaọ okenọ u kpemu? Kọ iroro ọ re whọ wariẹ gọe e rrọ owhẹ eva rekọ whọ be dina wo avro sọ ọ te jẹ owhẹ rehọ? Iviena, romatotọ se uzoẹme nana gbe onọ u lelei rie na. A wo owhẹ họ iroro ro kere ai.
“MẸ LẸ se Jihova re ọ wariẹ jẹ omẹ rehọ ziọ ukoko riẹ, re ọ jẹ rọ vrẹ omẹ fikinọ me ru rie eva dha.” Ere aye jọ nọ o kieno ukoko Ileleikristi na ọ ta. Kọ ohrọ aye na o be re owhẹ? Kọ whọ be jọ iroro ra nọ inọ: ‘Ẹvẹ Ọghẹnẹ o bi rri ahwo nọ a kieno egagọ riẹ no? Kọ ọ be kareghẹhọ ae? Kọ ọ gwọlọ nọ a wariẹ zihe ze te gọe?’ Re ma kiyo enọ yena, joma kiẹ eme jọ nọ Jerimaya o kere riwi. Ababọ avro, iyo na e te lẹliẹ eva were owhẹ.—Se Jerimaya 31:18-20.
Roro kpahe oware nọ o lẹliẹ Jerimaya kere eme yena. Evaọ ukpe 740 B.C.E. taure a te ti yẹ Jerimaya, Jihova ọ kẹ ahwo Asiria uvẹ re a mu uvie erua-ikpe Izrẹl kpohọ igbo. * Ọghẹnẹ ọ kuvẹ re uye nana u te ahwo riẹ fikinọ a ruabọhọ emuemu, je bi gbabọkẹ unuovẹvẹ nọ eruẹaro riẹ a jẹ kẹ ae n’oke t’oke. (2 Ivie 17:5-18) Kọ oja nọ a rọ re ahwo na evaọ etoke nọ a jọ igbo, nọ Ọghẹnẹ ọ gbẹ jọ kugbe ai hi na, yọ a thabọ no ẹwho rai na o lẹliẹe rai kuevarẹriẹ? Kọ Jihova ọ kpairoro vrẹ rae? Kọ ọ gbẹ te wariẹ jẹ ae rehọ je si ai no igbo ziọ orẹwho rai?
‘Me Kuevarẹriẹ’
Ahwo na a bruoma kpiroro a te kurẹriẹ no izieraha rai. Jihova ọ ruẹ nọ ahwo na a gine kurẹriẹ no eva ze. Muẹrohọ epanọ Jihova o dhesẹ uruemu gbe iroro emọ Izrẹl nọ e jọ igbo na, be rehọ odẹ Ifremu ro se ai kpobi.
Jihova ọ ta nọ ‘Me yo imẹ idio Ifremu no.’ (Owọ avọ 18) Nọ emọ Izrẹl a be vioja fiki izieraha rai na, yọ Jihova o bi yo. Ọgba-eriariẹ jọ ọ ta nọ ẹme na, “imẹ idio” o rẹ sai dhesẹ epanọ ohwo “o re nuhu uzou hayo gb’uzou h’otọ be vioja.” A wọhọ ọmọ-ogbọfariẹ nọ ọ be ruobọ yọ o bi nuhu uzou fiki ẹbẹbẹ nọ ọ wha se omobọriẹ, jẹ be ta nọ dodokọ ọ jẹ ekpehre owọ nọ ọ jẹ na ha. (Luk 15:11-17) Eme ahwo na a jẹ ta?
‘Whọ fa omẹ eviaviẹ, . . . wọhọ ọmọ eruẹ nọ ọ te reria ha.’ (Owọ avọ 18) Emọ Izrẹl a vuhumu inọ uye nọ u te rai na u gine fo. Onana o rrọ ere keme a wọhọ ọmọ-eruẹ nọ ọ rrọ gheghẹ. Obe jọ o rehọ emọ Izrẹl ro dhesẹ “ọmọ-eruẹ nọ ure osiọsiọle nọ a kare riẹ fihọ u duwu fiki aghẹmeeyo riẹ.”
‘Rehọ omẹ kpozi re a fi omẹ họ ẹta mẹ, keme whẹ họ ỌNOWO na Ọghẹnẹ mẹ.’ (Owọ avọ 18) Oware na u duobọte emọ Izrẹl udu, a te bose Ọghẹnẹ. A kieruọ edhere uzioraha, rekọ obọnana a be lẹ Ọghẹnẹ re o dhesẹ aruoriwo kẹ ae. Efafa Ebaibol jọ o fa etenẹ na inọ: “Whẹ họ Ọghẹnẹ mai—ivie, wariẹ jẹ omai rehọ.”—Contemporary English Version.
‘Me kuevarẹriẹ . . . Oma o vuọ omẹ no.’ (Owọ avọ 19) Uzioraha ahwo na o da rai gaga. A daoma gu ẹpoviẹ na n’uzou ho; a rọwo iruthọ rai. Oware nọ a ru na o jẹ vuọ ae oma.—Luk 15:18, 19, 21.
Emọ Izrẹl a kurẹriẹ no eva ze. Uweri o jarae oma, fikiere a tẹ ta izieraha rai via kẹ Ọghẹnẹ, je kurẹriẹ no idhere iyoma rai. Kọ Ọghẹnẹ ọ te reohrọ rai? Kọ ọ te wariẹ jẹ ae rehọ je zihe ae ze orẹwho rai nọ a mu rai no na?
“Mẹ Rẹ te Ghinẹ Reohrọ Riẹ”
Jihova o you emọ Izrẹl gaga. Ọ ta nọ: “Mẹ ọsẹ kẹ Izrẹl, gbe Ifremu họ ọnwara mẹ.” (Jerimaya 31:9) Kọ ọsẹ oyoyou jọ ọ riẹ nọ ọ rẹ se thahethahe inọ ọ rẹ rọ vrẹ ọmọ riẹ hẹ otẹrọnọ ọmọ na o gine kurẹriẹ no eva ze? Muẹrohọ eme nọ Jihova ọ ta ro dhesẹ iroro nọ o wo kẹ ahwo riẹ.
‘Kọ Ifremu họ ọmọ ọghaghae mẹ na? Kọ ọye họ ọmọ nọ me you na? Keme kẹse kẹse nọ mẹ rẹ ta ẹme oyoma riẹ na, yọ mẹ gbẹ be kareghẹ họ iẹ ghele.’ (Owọ avọ 20) Eme yena e rẹ sasa ohwo udu. Wọhọ ọsẹ nọ o re gbobọnẹ oruthọ họ rekiyọ ọ rrọ yoyou, eware nọ emọ Izrẹl a ru e kẹ Ọghẹnẹ uye te epanọ ọ rọ ta “ẹme oyoma” kpahe ae, be vẹvẹ ae unu ẹsikpobi re a siobọno iruemu iyoma rai. Fikinọ a rọwo kurẹriẹ hẹ, Ọghẹnẹ ọ tẹ kẹ ae uvẹ nọ a ro mu ai no ẹwho rai kpohọ igbo. Rekọ dede nọ ọ kẹ uvẹ re a reoja, ọ kpairoro vrẹ rae he. Ọghẹnẹ o re ru oware utioye vievie he. Ọsẹ oyoyou ọ rẹ kpairoro vrẹ emọ riẹ hẹ. Rekọ ẹvẹ o jọ Jihova oma nọ ọ ruẹ nọ emọ Izrẹl a gine kurẹriẹ no eva ze?
‘Uru riẹ u bi si omẹ, mẹ rẹ te ghinẹ reohrọ riẹ.’ (Owọ avọ 20) Urru emọ Izrẹl u je si Jihova gaga. Fikinọ a kurẹriẹ no eva ze, u duobọte Jihova udu, fikiere o jọ isiuru riẹ re o si ai no igbo na. Wọhọ ọsẹ nọ Jesu ọ ta kpahe evaọ ohare ọmọ ogbọfariẹ na, Jihova ọ re “ohrọ” rai, je ru nọ a ro zihe ziọ orẹwho rai.—Luk 15:20.
“Jihova, Wariẹ Jẹ Omẹ Rehọ!”
Eme nọ e rrọ Jerimaya 31:18-20 na i fi obọ họ kẹ omai riẹ epanọ Jihova o wo ọdawẹ gbe ohrọ-oriọ te. Ọghẹnẹ ọ rẹ kpairoro vrẹ ahwo nọ e jẹ gọe he. Kọ ẹvẹ otẹrọnọ ahwo otiọye na a gwọlọ zihe bru ei ze? Ọghẹnẹ ọ rẹ rọ vrẹ rae. (Olezi 86:5) A te gine kurẹriẹ no izieraha rai, o re le ai kufiẹ hẹ. (Olezi 51:17) Ukpoye, eva e rẹ were iẹe re o dede ai rehọ.—Luk 15:22-24.
Aye nọ ma jọ emuhọ uzoẹme nana fodẹ na ọ jowọ nọ o ro zihe bru Jihova ze, je kpohọ ewuhrẹ Isẹri Jihova evaọ obọ Ọgwa Uvie. Nọ o muhọ obọ, iroro obrukpe e jẹ kẹe uye. Ọ ta nọ: “Me je roro inọ me gbe te ohwo nọ ọ rẹ gọ Ọghẹnẹ hẹ.” Rekọ ekpako ukoko na a ta udu họ iẹe awọ je fi obọ họ kẹe wariẹ kru egagọ Ọghẹnẹ ga. Aye na ọ rọ evawere ta nọ, “U gbe unu gaga inọ Jihova ọ wariẹ jẹ omẹ rehọ!”
Otẹrọnọ whọ jẹ gọ Jihova evaọ okenọ u kpemu yọ iroro ọ re whọ wariẹ gọe e rrọ owhẹ eva, ma be ta udu họ owhẹ awọ inọ hai kpohọ iwuhrẹ Isẹri Jihova. Kareghẹhọ inọ, nọ ahwo nọ a kurẹriẹ no eva ze a te bo se Jihova nọ: “Ivie, wariẹ jẹ omai rehọ,” o re dhesẹ ọdawẹ gbe ohrọ kẹ ae.
[Oruvẹ-obotọ]
^ edhe-ẹme 5 Evaọ ukpe 997 B.C.E. oyena o tẹ te via, a ghale emọ Izrẹl kpohọ uvie erua-ivẹ. Ọjọ họ uvie erua-ivẹ Juda nọ o jọ ofẹ obọze ovatha-ọre. Ọnọ o kiọkọ kọ uvie erua-ikpe ẹkpẹlobọ ovatha-ọre Izrẹl, nọ a re se Ifremu, fikinọ orua yena o mae viodẹ.