Evaọ okenọ mẹ jọ ikpe 3, a te mu ọsẹ mẹ, oniọvo ọsẹ mẹ, gbe ọsẹ-ode mẹ kpohọ uwou-odi fikinọ a se nọ a re dhomahọ isuẹsu orẹwho na ha. Ọsẹ mẹ ọvo họ ohwo nọ ọ zọ evaọ udevie aimasa nọ a mu na. Evaọ ukpe 1947, nọ Ẹmo Akpọ Avivẹ o kuhọ no, ọsẹ mẹ o te zihe kpozi. Dede nọ o kpozi avọ oma nọ ọ nwa evaọ uke, o gbe se egagọ Ọghẹnẹ gboja.

Nọ mẹ jọ ikpe 9, a te mu uviuwou mai kpobi gbe inievo buobu evaọ orẹwho na kpobọ Siberia. Evaọ edẹ ezeza amara Ahrẹ evaọ ukpe 1949, a tẹ rọ imoto nọ a rẹ rọ wọ imẹlu wọ omai. Ma te ti te ẹwho nọ a re se Lebyazhe, nọ ma dhẹ edẹ 12 no evaọ emaele nọ i bu vi idu ene (4,000). Nọ ma te etẹe, yọ iporisi e be hẹrẹ omai. A tẹ ghale omai fihọ itu sa-sa jẹ wọ omai kpohọ eria sa-sa evaọ orẹwho na. Ubruwou osese evaọ isukulu jọ a fi utu mai họ. Yọ oma o lọhọ omai no avọ ohọo nọ u bi kpe omai. Oniọvo-ọmọtẹ jọ nọ ọ kpako no evaọ usu mai, ọ tẹ kpare ole jọ nọ inievo na a jẹ hae so evaọ okenọ a je fi Ẹmo Akpọ Avivẹ na. Kẹsena mai kpobi ma te kuomagbe ei mu ole na họ ẹso:

“A mu inievo mai buobu kpohọ ugbothabọ.

A mu rai kpohọ erẹwho sa-sa.

A kẹ rai uye fiki iruo Ọghẹnẹ, ghele na a thihakọ ebẹbẹ na te urere.”

Eware e tẹ te dina woma omojọ te epanọ ma jẹ sai ro kpohọ ewuhrẹ evaọ Ẹdoka, yọ ma rẹ nya emaele 8 taure ma te ti te obei. Ma jẹ hae kpama evaọ irioke frifri, jẹ nya udevie ekpalekpa-ame odhedhẹ nọ o te eku. Ubruwou osese jọ mai ahwo nọ a bu vi 50, ma jẹ hae nwẹnwẹ oma fihọ jo ru ewuhrẹ na. Ile ivẹ hayo esa ma jẹ hae so ro muhọ. Nọ ma tẹ lẹ no, ma vẹ nọ enọ no Ebaibol na ze, jẹ kẹ iyo rai. Ma jẹ hae raha auwa ọvo, rekọ ẹsejọ ma rẹ raha bu vi ere. Ma vẹ so ile efa, jẹ kẹ iyo enọ Ebaibol efa nọ ma nọ. Onana o jẹ bọ ẹrọwọ mai ga ziezi.

Evaọ ukpe 1960, a te siobọno omai inievo nọ a mu na. Dede nọ ma wo ugho ho, onana o kẹ omẹ uvẹ nọ me ro kpozi obọ Moldova, etẹe mẹ jọ ruẹ oniọvo-ọmọtẹ jọ nọ a re se Nina, nọ ọsẹgboni riẹ gbe ọsẹgboni ologbo riẹ a jọ Isẹri Jihova. U kri hi, ma tẹ rọo jẹ kwa zihe kpobọ Siberia. Evaọ ukpe 1964, ma tẹ jọ obei yẹ ọmọtẹ mai nọ a re se Dina, kẹsena ma te je yẹ Viktor, ọmọzae mai evaọ ukpe 1966. Evaọ ikpe 2 nọ i lele i rie, ma tẹ kwa kpohọ Ukraine, yọ umuwou osese jọ ma jẹ rria evaọ ẹwho nọ a re se Dzhankoy. Dzhankoy yọ ẹwho ọsese nọ o rẹ rehọ ohwo emaele udhusoi (100) re o te te ẹwho ọfa nọ a re se Yalta, evaọ ofẹ Ukraine nọ a re se Crimea nọ ame ọ wariẹ họ.

 A jọ ofẹ Ukraine nana nọ a re se Crimea na fi awhaha họ iruo Isẹri Jihova, wọhọ epanọ a fi awhaha họ iruo Isẹri Jihova evaọ ewho kpobi nọ e rrọ otọ Soviet Union. Orọnikọ a nwane whaha omai eware kpobi riẹriẹriẹ hẹ, yọ a je kpokpo omai gaga gbe he. Fiki onana, inievo buobu a te mu oyẹlẹ họ ẹmọ evaọ iruo Uvie na. A te je roro nọ fikinọ a ruẹ uye gaga no evaọ obọ Siberia, enẹna a rẹ sae dina le efe re a jẹ reakpọ kuoma.

Evaọ edẹ 27 amara Asa evaọ ukpe 1991, egọmeti o te si awhaha no iruo mai evaọ ewho nọ e jọ otọ Soviet Union na kpobi. Ababọ oke oraha, ukoko na o tẹ nwani ru ọruẹrẹfihotọ re a ru okokohọ edẹ ivẹ, evaọ ewho ihrẹ. Onọ a muhọ evaọ edẹ 24 amara Aria ma nya evaọ ẹwho Odessa, Ukraine. Amara soso taure okokohọ na o te ti muhọ me ro kpohọ obọ Odessa, re mẹ sai fi obọ họ ruẹrẹ oria nọ ma ti jo ru okokohọ na họ.

Fikinọ ma je ru iruo te aso, ehru ekpala ma jẹ hai kiẹzẹ ẹsibuobu. Inievo emetẹ buobu a fialoma via ti ru aro oria nọ ma ti jo ru okokohọ na fo. Ma whẹ ezuzu buobu kufiẹ. Inievo nọ e jọ Ẹko-Iruo Iwou na, a tẹ ruọ evaọ ẹwho na jẹ gwọlọ iwou kẹ inievo nọ i bu te idu ikpegbisoi (15,000), nọ e te ziọ okokohọ na. Idudhe na, ma te yo ekpehre usi jọ.

Edẹ isoi taure okokohọ na o te ti muhọ, evaọ edẹ 19 amara Aria, ma te yo nọ a mu prẹsidẹnte Soviet Union nọ a re se Mikhail Gorbachev, evaọ oria jọ nọ o kẹle ẹwho Yalta. Fikiere egọmeti orẹwho na ọ gbẹ rọwo nọ a ru okokohọ na ha. Inievo buobu nọ e gwọlọ ziọ okokohọ na a tẹ be rọ ifonu se be nọ inọ, “Kọ ẹvẹ ma re ru kpahe imoto nọ ma haya no, ma seba?” Inievo nọ i je ru ọruẹrẹfihotọ okokohọ na a tẹ jẹ lẹ kpahe onana gaga, uwhremu na a tẹ vuẹ ai nọ, “Wha nyaze ghele.”

Makinọ eware e jọ ere na, yọ ma gbẹ be ruẹrẹ oma kpahe ghele avọ olẹ nọ ma ruabọhọ. Inievo na a te mu eria avọ eria họ e no ze, yọ inievo buobu a ruẹrẹ oma kpahe no re a fi ai họ iwou nọ a ruẹrẹ họ na. Kohiohiẹ kohiohiẹ, inievo nọ e jọ Ogbẹgwae Okokohọ Ubrotọ na, a jẹ hae nyai lele isu egọmeti ẹwho na ta ẹme. Rekọ nọ a te zihe ze, a vẹ ta nọ a re kẹ ae emamọ uyo ho.

Edẹ ivẹ taure okokohọ na o te ti muhọ evaọ Edene-Oka nọ o jọ edẹ 22 amara Aria, Ogbẹgwae Okokohọ Ubrotọ na a te zihe ze avọ oghọghọ inọ egọmeti ẹwho na ọ rọwo no inọ ma ru okokohọ na. A rẹ sai gbiku oghọghọ nọ o jọ omai udu hu nọ ma suole emuhọ jẹ lẹ no evaọ ẹdẹ nọ okokohọ na o ro muhọ. Nọ ma kuhọ no evaọ Ẹdẹ-Ọmaha, ma tẹ gbẹ daji oria nọ ma jo ru okokohọ na rite owọwọ je lele inievo na gbiku. Whọ rẹ jọ oma inievo na ruẹ nọ a gbe kru ga, ghele ukpokpoma nọ u te rai.

Ikpe 22 nọ i lele i rie nọ a ru okokohọ yena no, ẹnyaharo ologbo ọ ruọ ukoko na. A jọ Ukraine bọ Egwa Uvie buobu no, yọ unu iwhowho-uvie i bu gaga no re. Evaọ ukpe 1991, unu iwhowho-uvie nọ e jọ Ukraine i bu te idu udhe gbe isoi (25,000), rekọ enẹna, iwhowho-uvie na i bu te idu udhuhrẹ gbe ikpe (150,000).

Mẹ avọ uviuwou mẹ ma gbẹ be rria umuwou osese ovona evaọ ẹwho Dzhankoy, yọ ahwo nọ a bu te idu udhuvẹ (40,000) a rrọ ẹwho na. Nọ ma no obọ Siberia ze evaọ ukpe 1968, umutho Isẹri Jihova jọ ọvo a jọ ẹwho na, rekọ enẹna ikoko ezeza e rrọ ẹwho na.

Uviuwou mẹ o tẹ jẹ rro gaga no re. Enẹna, mẹ avọ aye mẹ, emọ mai, emọ iruọmọ ọsosuọ gbe erọ avivẹ mai, ma gbẹ be gọ Jihova kugbe.