Whọ sae nọ inọ: ‘Otẹrọnọ Ọghẹnẹ ọ riẹ oware kpobi nọ o rrọ omẹ eva jẹ riẹ ẹgwọlọ mẹ, fikieme o rọ gwọlọ nọ mẹ rẹ lẹ?’ Yọ emamọ onọ. Ogbẹrọnọ Jesu ọ ta nọ Ọghẹnẹ ‘ọ riẹ eware nọ ma gwọlọ taure ma tẹ yare iẹe’? (Matiu 6:8) Devidi ovie Izrẹl ọ riẹ onana, fikiere o te kere nọ: “Re [ẹme] ọ tẹ te ze ẹrọo-unu mẹ, ri, ỌNOWO, yo whọ riẹ rai kpobi vẹrino.” (Olezi 139:4) Kọ fikieme ma jẹ lẹ se Ọghẹnẹ? Re ma kẹ uyo onọ yena, joma ta kpahe oware nọ Ebaibol na ọ ta kpahe elẹ idibo Ọghẹnẹ evaọ oke nọ u kpemu. *

Dede nọ Ebaibol na ọ ta nọ Jihova * Ọghẹnẹ ọ riẹ eware kpobi, orọnikọ ọ gwọlọ riẹ kpahe idibo riẹ ọvo ho. (Olezi 139:6; Ahwo Rom 11:33) Ọghẹnẹ ọ wọhọ ekọmputa nọ ọ rẹ kareghẹhọ eware nọ a fihọ iẹe ọvo ho. Uzẹme riẹ họ, Ọghẹnẹ ọ gwọlọ riẹ oware kpobi nọ o rrọ omai eva, jẹ gwọlọ nọ ma si kẹle iẹe. (Olezi 139:23, 24; Jemis 4:8) Oyejabọ nọ Jesu ọ rọ tuduhọ ilele riẹ awọ nọ a hae lẹ se Ọghẹnẹ dede nọ ọ riẹ eware nọ ma gwọlọ. (Matiu 6:6-8) Epanọ ma ta eva kẹ Ọghẹnẹ te ere ma ti si kẹle iẹe te.

Ẹsejọ, o rẹ jọ bẹbẹ kẹ omai re ma riẹ oware nọ ma rẹ lẹ kpahe nọ ma tẹ be lẹ. Nọ o tẹ via ere, fikinọ Ọghẹnẹ ọ riẹ oghẹrẹ nọ eware e rrọ omai oma, o re ru oware nọ ma gwọlọ na kẹ omai dede nọ ma riẹ oghẹrẹ nọ ma sae rọ tae he. (Ahwo Rom 8:26, 27; Ahwo Ẹfẹsọs 3:20) Nọ ma tẹ ruẹ nọ Ọghẹnẹ o ru oware jọ kẹ omai makọ evaọ oware osese, u re ru nọ ma re ro si kẹle iẹe viere.

Ebaibol na ọ ta nọ Ọghẹnẹ ọ rẹ k’iyo elẹ idibo riẹ, ọ tẹ jẹ ta kpahe oware nọ o soriẹ nọ Ọghẹnẹ ọ gbẹ rọ k’iyo elẹ rai jọ họ. Wọhọ oriruo, nọ ozighi ọ da orẹwho Izrẹl fia evaọ oke anwae, Ọghẹnẹ ọ tẹ rehọ ẹkwoma Aizaya ọruẹaro riẹ ta kẹ emọ Izrẹl nọ: “Wha make lẹ elẹ ibuobu, mẹ rẹ te gaviezọ họ. Abọ rai ọ vọ avọ azẹ.” (Aizaya 1:15) Onana u te dhesẹ nọ, ahwo nọ a re koko izi Ọghẹnẹ hẹ hayo enọ e rẹ rọ iroro ethọthọ lẹ, Ọghẹnẹ ọ rẹ k’iyo elẹ rai hi.—Itẹ 28:9; Jemis 4:3.

Rekọ Ebaibol na ọ ta nọ: “Ma tẹ yare oware jọ wọhọ [epaọ] oreva riẹ, o re yo kẹ omai.” (1 Jọn 5:14) Kọ oyena u dhesẹ nọ oware kpobi nọ idibo Ọghẹnẹ a yare riẹ ọ rẹ nwane ru kẹ ae? O nwane rọ ere he. Roro kpahe oriruo Pọl ukọ na, ọnọ ọ lẹ Ọghẹnẹ isiasa soso re o si “edada” nọ o wo evaọ oma no kẹe. (2 Ahwo Kọrint 12:7, 8) Ẹsejọhọ ẹyao ibiaro họ oware nọ o jẹ kẹ Pọl uye na. Onana o jẹ kẹe idhọvẹ gaga! Ọghẹnẹ ọ kẹ Pọl ogaga nọ o je ro siwi ahwo, ọ tubẹ kpare ohwo jọ nọ o whu no zihe ziọ uzuazọ, rekiyọ ẹyao riẹ ọ gbẹ riẹe oma. (Iruẹru Ikọ 19:11, 12; 20:9, 10) Dede nọ Ọghẹnẹ ọ nwane kuyo olẹ Pọl na evaọ oghẹrẹ nọ ọ gwọlọ họ, Pọl ọ jẹ obufihọ Ọghẹnẹ rehọ re ọ sai thihakọ ẹbẹbẹ na.—2 Ahwo Kọrint 12:9, 10.

Evaọ uzẹme, Ebaibol na ọ fodẹ ahwo jọ nọ Ọghẹnẹ ọ k’iyo elẹ rai ẹsiẹsiẹe. (2 Ivie 20:1-7) Makọ evaọ oke anwae, umutho elẹ jọ ọvo Ọghẹnẹ ọ rehọ edhere otiọye na k’iyo rai. O jẹ hae kẹ idibo Ọghẹnẹ jọ uye nọ o tẹ wọhọ nọ Ọghẹnẹ ọ re k’iyo elẹ rai hi. Devidi ovie na ọ nọ inọ: “Ẹvẹ u re kri te, O ỌNOWO, kọ mẹ rẹ thọrọ owhẹ ẹro bẹdẹ?” (Olezi 13:1) Rekọ nọ Devidi o roro kpahe epanọ Jihova o ro fi obọ họ kẹe no, o te fi eva họ Ọghẹnẹ ga vi epaọ ọsosuọ. Devidi ọ jọ olẹ ovona ta nọ: “Mẹ rọ ẹroso uyoyou ra nọ u re kpoho ho.” (Olezi 13:5) Wọhọ Devidi, idibo Ọghẹnẹ nẹnẹ a rẹ ruabọhọ olẹ bẹsenọ a rẹ ruẹ oware nọ u re dhesẹ nọ Ọghẹnẹ ọ kuyo olẹ rai no.—Ahwo Rom 12:12.

Ọghẹnẹ ọ rẹ k’uyo olẹ oware nọ ma ginẹ gwọlọ.

Ẹsejọ, esẹgbini a re ru oware kpobi nọ emọ rai a yare evaọ oke nọ a rọ nwane yare iẹe  na ha. Epọvo na re, Ọghẹnẹ ọ rẹ nwane k’iyo elẹ mai evaọ oghẹrẹ nọ ma roro hayo evaọ okenọ ma gwọlọ họ. Rekọ o rẹ sai mu omai ẹro nọ, wọhọ ọsẹ oyoyou, Jihova o ti ru oware kpobi nọ ma ginẹ gwọlọ nọ ma lẹ kpahe kẹ omai evaọ oke gbe oghẹrẹ nọ ọ riẹ nọ u ti kiehọ omai oma.—Luk 11:11-13.

Ọghẹnẹ ọ rẹ k’iyo elẹ mai evaọ oghẹrẹ nọ ma rẹ nwani muẹrohọ họ.

Ma rehọ iẹe nọ ma be lẹ nọ Ọghẹnẹ o fi obọ họ kẹ omai evaọ ẹbẹbẹ jọ nọ o rrọ omai oma. Fikinọ ẹbẹbẹ na ọ gbẹ rrọ omai oma, kọ u fo re ma ta nọ Jihova ọ be k’uyo olẹ mai hi? Ijo, rekọ o gwọlọ nọ ma rẹ romatotọ roro sọ Ọghẹnẹ ọ rehọ edhere jọ nọ ma muẹrohọ họ ro fi obọ họ kẹ omai no. Wọhọ oriruo, o sae jọ nọ ogbẹnyusu mai jọ ọ rehọ edhere jọ fi obọ họ kẹ omai evaọ oke yena. (Itẹ 17:17) Kọ ogbẹrọnọ Jihova ọ rehọ ogbẹnyusu yena ro fi obọ họ kẹ omai na? U te no ere no, Ọghẹnẹ ọ sae rehọ Ebaibol na k’uyo olẹ mai nọ ma tẹ gwọlọ obufihọ. Ma sae jọ Ebaibol na se kpahe oware jọ nọ u re fi obọ họ kẹ omai thihakọ ẹbẹbẹ na.—2 Timoti 3:16, 17.

Evaọ ẹsibuobu, ukpenọ Jihova o si ẹbẹbẹ na no, ọ rẹ kẹ omai ẹgba nọ ma sai ro thihakọ riẹ. (2 Ahwo Kọrint 4:7) Wọhọ oriruo, evaọ okenọ Jesu ọ rẹriẹ ovao dhe ẹbẹbe jọ, fikinọ ọ riẹ nọ o te wha ekela se odẹ Ọghẹnẹ, ọ tẹ lẹ se Ọsẹ riẹ re o si ei no kẹe, rekọ ukpenọ Ọghẹnẹ o re si ẹbẹbẹ na no, o te vi ukọ-odhiwu nyae bọe ga. (Luk 22:42, 43) Epọvo na re, Ọghẹnẹ ọ sae rehọ ogbẹnyusu mai jọ kẹ omai uduotahawọ nọ ma gwọlọ evaọ ẹruoke. (Itẹ 12:25) Fikinọ Ọghẹnẹ ọ sae rọ edhere otiọnana nọ ma rẹ kaki muẹrohọ họ na k’iyo elẹ mai, o gwọlọ nọ ma re muẹrohọ otọ ziezi.

Ọghẹnẹ ọ rẹ k’iyo elẹ mai evaọ okenọ ọ riẹ nọ u kiehọ.

Ebaibol na ọ ta nọ Ọghẹnẹ o re dhesẹ aruoriwo kẹ idibo riẹ evaọ “ezi” nọ u kiehọ. (1 Pita 5:6) Fikiere, o tẹ wọhọ nọ o be dina rehọ oke re Ọghẹnẹ ọ tẹ k’iyo elẹ mai, orọnikọ onana u dhesẹ hẹ inọ Ọghẹnẹ ọ be daezọ mai hi. Rekọ, fikinọ ọ riẹ eware kpobi, Ọghẹnẹ oyoyou mai na ọ riẹ okenọ o mai fo nọ o re ro ru oware nọ ma yare na kẹ omai.

Wọhọ oriruo, ma rehọ iẹe nọ who wo ọmọboba jọ nọ ọ ta kẹ owhẹ nọ whọ dẹ ẹdhighere kẹe. Kọ whọ te nwani ru ayare ọmọ na kẹe? Otẹrọnọ ọmọ na ọ re kpako te ohwo nọ ọ rẹ dhẹ ẹdhighere he, whọ te nwane dẹ ẹdhighere na kẹe okioke oyena ha. Rekọ, nọ whọ tẹ ruẹ nọ ọmọ na o te ohwo no, whọ sae dẹ ẹdhighere na kẹe keme whọ riẹ nọ o ti fi obọ họ kẹe. Epọvo na re, nọ ma tẹ ruabọhọ olẹ, Ọghẹnẹ o ti ru “ẹgwọlọ [mai] kpobi” kẹ omai evaọ ẹruoke.—Olezi 37:4.

Ebaibol na ọ tuduhọ uvi Ileleikristi kpobi awọ nọ a hae lẹ ẹsikpobi. Rekọ ahwo jọ a sae ta nọ, ‘oyena o rẹ lọhọ ẹta vi eruo.’ Uzẹme riẹ họ, otẹrọnọ ma wo ẹbẹbẹ jọ nọ o bi siotọ, o rẹ sae ginẹ jọ bẹbẹ re ma thihakọ. Rekọ u fo nọ ma kareghẹhọ oware nọ Jesu o wuhrẹ kpahe epanọ u wuzou te re ma hae lẹ ẹsikpobi.

Jesu ọ jọ evaọ ọtadhesẹ riẹ jọ ta kpahe aye-uku  oyogbere jọ nọ ọ jẹ lẹ obruoziẹ ọgeva jọ re o bruoziẹ kẹe. (Luk 18:1-3) Dede nọ obruoziẹ na ọ jẹ kake rọwo ho, rekọ fikinọ aye na o je kpokpo iei, ọ tẹ ta kẹ omariẹ nọ: ‘Me re ti bruoziẹ riẹ re ọ se omẹ ba ekpokpọ kẹse kẹse.’ (Luk 18:4, 5) Wọhọ epanọ ẹvẹrẹ ọsosuọ nọ a ro kere Ebaibol na u dhesẹ, oware nọ o lẹliẹ obruoziẹ na kezọ kẹ aye-uku na họ re aye na ọ “siọ odẹ [riẹ] ba ẹraha.” * Otẹrọnọ obruoziẹ ọgeva na ọ rọ fiki odẹ riẹ nọ o te raha ro bruoziẹ kẹ aye-uku na, kọ ẹvẹ Ọghẹnẹ oyoyou mai na ọ rẹ k’ezọ kẹ “e nọ i bi bo kẹ e te uvo te aso” te? Yọ wọhọ epanọ Jesu ọ ta, Ọghẹnẹ “o re ti bruoziẹ rai vẹrẹ.”—Luk 18:6-8.

Dede nọ oma o rẹ sae lọhọ omai nọ ma tẹ be lẹ kpahe oware jọ, o gwọlọ nọ obọ o rrọ omai vievie he. Nọ ma tẹ ruabọhọ olẹ, yọ ma bi dhesẹ nọ ma gwọlọ obufihọ Ọghẹnẹ. U fo nọ ma rẹ jẹ daoma muẹrohọ oghẹrẹ nọ Ọghẹnẹ ọ be rọ k’iyo elẹ mai, re ma rọ ere si kẹle iẹe ziezi. Jọ u mu omai ẹro inọ Jihova ọ te k’iyo elẹ mai otẹrọnọ ma be ruabọhọ olẹ avọ ẹrọwọ.—Luk 11:9.