Onana họ oria Ebaibol nọ ahwo buobu a mae riẹ evaọ Ebaibol na soso. Ahwo jọ a ta nọ oria nana o nwane ta gbiae “oghẹrẹ nọ Ọghẹnẹ o you ahwo-akpọ te gbe oghẹrẹ nọ a sai ro wo esiwo.” Fiki onana, evaọ erẹwho buobu, ahwo a re kere eme nọ e rrọ oria Ebaibol nana hayo “Jọn 3:16” fihọ obe rọ tamu imoto, kere iei fihọ igbẹhẹ, gbe eria sa-sa.

Onana u te dhesẹ nọ u mu ahwo nana ẹro inọ a ti wo uzuazọ ebẹdẹ bẹdẹ fiki uyoyou Ọghẹnẹ. Kọ ere who roro re? Kọ u gine mu owhẹ ẹro nọ Ọghẹnẹ o you owhẹ? Kọ eme who roro nọ Ọghẹnẹ o ru nọ u dhesẹ nọ o you owhẹ?

Ahwo buobu a re yere Ọghẹnẹ nọ a tẹ ruẹ oghẹrẹ nọ ọ rọ ma ehrugbakpọ na, eware nọ e riẹe eva gbe omai ahwo-akpọ. Oghẹrẹ nọ eware nọ e rrọ uzuazọ e rọ rrọ kpatiẹ, u dhesẹ nọ u wo ohwo jọ nọ o wo areghẹ gaga nọ ọ ma rai. Ahwo buobu a bi jiri Ọghẹnẹ kẹdẹ kẹdẹ rọkẹ uzuazọ nọ ọ kẹ omai. A te je vuhumu nọ Ọghẹnẹ họ ọnọ ọ be kẹ omai eware kpobi nọ ma gwọlọ re ma sae jọ uzuazọ, wọhọ ẹwẹ nọ ma bi se rehọ, ame, emuore, gbe oghẹrẹ nọ o ru akpọ na fihọ re ma sae rriae.

O gwọlọ nọ ma re yere Ọghẹnẹ rọkẹ eware nana kpobi, keme ọye họ Ọnọ ọ ma omai jẹ be sẹro mai. (Olezi 104:10-28; 145:15, 16; Iruẹru Ikọ 4:24) Ma te roro kpahe eware nọ Ọghẹnẹ o ru re ma sae rria uzuazọ, i re fi obọ họ kẹ omai riẹ oghẹrẹ nọ o you omai te. Pọl ukọ na ọ ta  nọ: “[Ọghẹnẹ] ọvo ọ rẹ kẹ ahwo kpobi uzuazọ, gbe ẹwẹ, jegbe eware kpobi. Keme eva riẹ ma je wo uzuazọ gbe oma unuho mai jegbe ẹria mai.”—Iruẹru Ikọ 17:25, 28.

Orọnikọ oghẹrẹ nọ Ọghẹnẹ ọ be rọ rẹrote omai ọvo ma rọ riẹ nọ o you omai hi. Rekọ ọ ma omai kpehru vi erao evaọ oghẹrẹ nọ ma sae rọ gọe je wo emamọ usu kugbei. (Matiu 5:3) Fikiere ahwo nọ a be gọ Ọghẹnẹ je bi yoẹme kẹe, a rẹ sai zihe ruọ “emọ” riẹ.—Ahwo Rom 8:19-21.

Wọhọ epanọ obe Jọn 3:16 o ta na, Ọghẹnẹ o dhesẹ uyoyou riẹ kẹ omai ẹkwoma ọmọ riẹ Jesu Kristi nọ o vi ziọ otọakpọ obonẹ re o wuhrẹ omai kpahe Ọsẹ riẹ je whu kẹ omai. Rekọ ahwo buobu a rẹ ta nọ a nwani wo otoriẹ oware nọ o lẹliẹ Jesu nyaze ti whu kẹ ahwo-akpọ gbe oghẹrẹ nọ oyena u ro dhesẹ nọ Ọghẹnẹ o you omai hi. Joma ruẹ oware nọ Ebaibol na o ta kpahe oware nọ o lẹliẹ Jesu nyaze ti whu kẹ omai gbe epanọ uwhu riẹ o ghare te.

Fikinọ ahwo-akpọ kpobi a rẹ seba ewhu hu, a rẹ mọ jẹ who, uwhremu na a ve whu. Rekọ orọnikọ onana họ ẹjiroro nọ Ọghẹnẹ ọ rọ ma ahwo-akpọ vẹre he. Ọ ma Adamu avọ Ivi re a rria bẹdẹ bẹdẹ evaọ aparadase otọakpọ. Ọghẹnẹ o te je uzi jọ kẹ ai inọ, a re yoẹme kẹe hrọ, ogbẹrọ ere he a re ti whuẹ. (Emuhọ 2:17) Rekọ a yoẹme kẹ Ọghẹnẹ hẹ, onana o tẹ wha uwhu se ai gbe emọ rai. Pọl ukọ na ọ ta nọ: “Umuomu orọ fiki omọvo vaha ruọ akpọ na, gbe uwhu fiki izieraha, fikiere uwhu u te zite ahwo kpobi, . . . keme ahwo kpobi a raha uzi.”—Ahwo Rom 5:12.

Ọghẹnẹ “o you oziẹokiẹrẹe.” (Olezi 37:28) Dede nọ ọ rọ vrẹ Adamu nọ ọ thọ uzi na ha, Ọghẹnẹ ọ rọ fiki riẹ ta nọ ahwo-akpọ kpobi a rẹ reoja je whu fiki uzioraha riẹ hẹ. Ukpoye, Ọghẹnẹ o te ru lele uzi ọ “uzuazọ u ve lele uzuazọ,” re ahwo-akpọ nọ a yoẹme kẹe a sae rọ ere wo uzuazọ ebẹdẹ bẹdẹ. (Ọnyano 21:23) Onọ na họ: Ẹvẹ ahwo-akpọ a sae rọ wariẹ wo uzuazọ ogbagba nọ Adamu o kufiẹ na? Uyo na họ: O gwọlọ nọ omọfa jọ nọ o wo uzuazọ ogbagba wọhọ onọ Adamu o kufiẹ na, ọ rẹ rehọ uzuazọ ogbagba riẹ dheidhe.

Rekọ, ọmọ Adamu ọvuọvo ọ gba re ọ sae hwosa oware nọ Adamu o kufiẹ na ha, Jesu ọvo họ ohwo nọ ọ gba nọ ọ sai ru ei. (Olezi 49:6-9) Jesu ọ jọ gbagba wọhọ epanọ Adamu ọ jọ vẹre na, ọ reuku uzioraha vievie he. Fikiere Jesu ọ tẹ rọ ẹkwoma uwhu riẹ ta ahwo-akpọ no igbo uzioraha. Ọ tẹ rọ ere kẹ emọ Adamu uvẹ nọ a sae rọ wariẹ wo uzuazọ ogbagba nọ Adamu avọ Ivi o kufiẹ na. (Ahwo Rom 3:23, 24; 6:23) Kọ eme o gwọlọ nọ ma re ru re ma sai wo erere no uyoyou ulogbo nana nọ Ọghẹnẹ o dhesẹ kẹ omai na ze?

Obe Jọn 3:16 na o tẹ jẹ ta nọ: “Kohwo kohwo nọ ọ rọwo [Jesu] o gbe vrẹ hẹ rekọ o re wo uzuazọ ebẹdẹ bẹdẹ.” Onana u te dhesẹ nọ re ma sai wo uzuazọ ebẹdẹ bẹdẹ ma re ru oware jọ. O gwọlọ nọ ma rẹ rọwo Jesu je yoẹme kẹe.

Whọ rẹ sae nọ inọ: ‘Ẹvẹ onana u ro wo obọ kugbe ẹmeoyo? Ogbẹrọnọ Jesu ọ ta nọ, “kohwo kohwo nọ ọ rọwo riẹ” o re wo uzuazọ ebẹdẹ bẹdẹ?’ Uzẹme riẹ họ, ma rẹ rọwo Jesu hrọ. Rekọ ma rẹ kareghẹhọ nọ Ebaibol na ọ ta nọ, re ma ta nọ ma rọwo Jesu ọvo u te he. Obe-ofeme na Vine’s Expository Dictionary of Old and New Testament Words, o ta nọ ẹme Jọn nana evaọ ẹvẹrẹ ọsosuọ nọ a ro kere Ebaibol na, u dhesẹ “epanọ a re fievahọ ohwo orọnikọ re a riẹ kpahe ohwo na ọvo ho.” Re ma sai wo aruoriwo Ọghẹnẹ, orọnikọ ma rẹ riẹ Jesu wọhọ osiwi mai ọvo ho. Ohwo nọ ọ rọwo Jesu kpobi ọ rẹ daoma ru lele iwuhrẹ riẹ. Ma tẹ be ta nọ ma rọwo Jesu yọ ma bi ru lele iwuhrẹ riẹ hẹ, yọ ẹrọwọ mai ofofe. Ebaibol na ọ ta nọ: “Orọwọ nọ u wo iruo ho u whu no.” (Jemis 2:26) Re ma tae evaọ edhere ọfa, nọ ma te bi yeri uzuazọ nọ o rọwokugbe iwuhrẹ Jesu, ẹsiẹe ma sae rọ ta nọ ma ginẹ rọwo Jesu.

Pọl o ru ẹme na vevẹ inọ: “Uyoyou Kristi oye o rọ omai esuo, keme umu omai ẹro nọ ọ vo jọ [Jesu] o whu kẹ ahwo kpobi; . . . O te whu kẹ ahwo kpobi re enọ egbẹrọ uzuazọ egbẹ jọ kẹ oma obọ rai ofaha, rekọ a rẹ jọ kẹ e ọnọ o whu fiki rai ọ tẹ jẹ kparoma.” (2 Ahwo Kọrint 5:14, 15) Ma te gine wo edẹro kẹ uwhu nọ Jesu o whu kẹ omai na, o rẹ wọ omai ru inwene evaọ uzuazọ, nọ ma gbẹ rọ rria kẹ omobọ mai ọvo ho rekọ rọkẹ Jesu nọ o whu kẹ omai na. Onana u te dhesẹ nọ iwuhrẹ Jesu nọ ma re ru lele họ oware nọ ma rẹ rọ karo evaọ uzuazọ mai. Nọ ma te bi ru ere, u re kpomahọ iroro nọ ma be jẹ, gbe oware kpobi nọ ma bi ru. Didi irere i re te ahwo nọ a fi ẹrọwọ họ Jesu?

Abọ urere obe Jọn 3:16 na o ta kpahe eyaa Ọghẹnẹ rọkẹ ahwo nọ a fi ẹrọwọ họ idhe ẹtanigbo Jesu je bi koko izi Ọghẹnẹ. Ọghẹnẹ ọ ta nọ ahwo otiọnana a ti “vrẹ hẹ [hayo whu hu] rekọ [a] re wo uzuazọ ebẹdẹ bẹdẹ.” Ẹruore ivẹ e rrọ rọkẹ ahwo nọ a ti wo erere no uyoyou Ọghẹnẹ ze.

Jesu ọ ya kẹ otujọ nọ a ti wo uzuazọ ebẹdẹ bẹdẹ evaọ obọ odhiwu. Ọ ta kẹ ilele riẹ inọ o bi kpohọ obọ odhiwu nyae ruẹrẹ oria fihọ kẹ ai nọ a ti jo lele iei su evaọ Uvie riẹ. (Jọn 14:2, 3; Ahwo Filipai 3:20, 21) Ahwo nọ a ti kpohọ obọ odhiwu na, a “te jọ izerẹ Ọghẹnẹ gbe e rọ Kristi, a ve ti lele Kristi re uvie na odu ikpe.”—Eviavia 20:6.

Umutho ilele Jesu jọ ọvo a ti kpohọ obọ odhiwu nyai lele iei su. Jesu ọ ta nọ: ‘Wha dhozọ họ, uthuru okakao, keme o were Ọsẹ rai nọ ọ rẹ rehọ uvie na kẹ owhai.’ (Luk 12:32) Ẹvẹ “uthuru okakao” na u bu te? Eviavia 14:1, 4 o ta nọ: “Me riwi mẹ tẹ ruẹ Omogodẹ na nọ o dikihẹ ugbehru Zayọn, avọ ahwo idu udhuhrẹ gbe ene, enọ a kere odẹ riẹ gbe odẹ Ọsẹ riẹ fihọ aruezo rai. . . . Enana a ta no udevie ezae na ze, a jẹ rọ ibi ọsosuọ kẹ Ọghẹnẹ avọ Omogodẹ na.” A tẹ rọ unu ahwo nana wawọ unu ahwo nọ a rọ akpọ na soso, ahwo idu udhuhrẹ gbe ene (144,000) na ginọ “uthuru okakao.” Nọ orọnọ ahwo nana ivie na, kọ amono a ti su?

Jesu ọ fodẹ ẹko ahwo ọfa nọ a ti wo erere no Uvie nọ u ti su no obọ odhiwu ze na. Evaọ obe Jọn 10:16, Jesu ọ ta nọ: “Me wo igodẹ efa, enọ e rrọ uthuru nana ha; mẹ te rehọ eyena ze hrọ, yọ a te gaviezọ kẹ urru mẹ, a vẹ te jọ uthuru ọvo, evaọ otọ othuru-igodẹ ọvo.” “Igodẹ efa” nọ Jesu ọ fodẹ na a ti wo uzuazọ ebẹdẹ bẹdẹ evaọ otọakpọ na, koyehọ oghẹrẹ uzuazọ nọ Adamu avọ Ivi a wo vẹre na. Ẹvẹ ma rọ riẹ nọ otọakpọ na a te jọ?

A jọ eria sa-sa evaọ Ebaibol na ta kpahe Aparadase otọakpọ nọ ọ be tha na. Re whọ ruẹ eria  itieye na, jọ Ebaibol ra rovie kpohọ: Olezi 37:9-11; 46:8, 9; 72:7, 8, 16; Aizaya 35:5, 6; 65:21-23; Matiu 5:5; Jọn 5:28, 29; Eviavia 21:4. A jọ eria Ebaibol yena ta kpahe epanọ ẹmo, ohọo, ẹyao, gbe uwhu i ti ro kuhọ. E tẹ jẹ ta kpahe okenọ ahwo evezi a te rọ bọ jẹ rria iwou obọrai, re ekakọ obọrai, je yẹ emọ nọ e te reoja ha evaọ akpọ nọ ọ vọ avọ udhedhẹ. * Kọ akpọ otiọye na ọ gbẹ were owhẹ? U mu omai ẹro nọ kẹle na eyaa yena e te seba erugba ha.

Nọ who te roro kpahe oware nọ Ọghẹnẹ o ru kẹ owhẹ gbe ahwo-akpọ kpobi, o rrọ vevẹ nọ Ọghẹnẹ o ru gaga no. Ma wo uzuazọ, areghẹ, ma dina wo omokpokpọ, emuore gbe eware efa nọ e rẹ sae lẹliẹ uzuazọ mai t’odẹ. U te no ere no, wọhọ epanọ ma wuhrẹ no obe Jọn 3:16 ze na, idhe ẹtanigbo Jesu na họ oware nọ o mae rro nọ Ọghẹnẹ o ru kẹ omai no.

Ma te rria bẹdẹ bẹdẹ evaọ akpọ udhedhẹ nọ ẹyao, ẹmo, ohọo, hayo uwhu o te jọ họ, yọ a te ruọ unu gbiku evawere nọ ma ti wo ho. Re whọ sae rria akpọ yena, obọra o rrọ. Rekọ onọ na họ: Eme who bi ru kẹ Ọghẹnẹ enẹna?