Cameron: Jon, mẹ be hae reawere uwuhrẹ Ebaibol nọ mẹ avọ owhẹ ma be hai ru na gaga. * Ẹdẹdekọ nọ mẹ nyaze, whọ nọ omẹ onọ jọ kpahe Uvie Ọghẹnẹ. Whọ nọ kpahe oware nọ o lẹliẹ Isẹri Jihova rọwo nọ Uvie Ọghẹnẹ u muhọ esuo evaọ ukpe 1914.

Jon: Ee, uzẹme, nọ me je se obe rai jọ, me muẹrohọ nọ obe na o ta nọ Uvie Ọghẹnẹ u muhọ esuo evaọ ukpe 1914. U te gbe omẹ unu gaga, keme whọ ta nọ Ebaibol na wha rehọ iwuhrẹ rai kpobi no ze.

Cameron: Ere orọ, Ebaibol na ma rehọ iwuhrẹ mai kpobi no ze.

Jon: Whaọ, mẹ omamẹ me se Ebaibol na soso re no. Rekọ mẹ ruẹ oria ovo nọ a jọ fodẹ ukpe 1914 hi. Fikiere mẹ tẹ nyae kiẹ Ebaibol efa evaọ itanẹte re mẹ gwọlọ ukpe 1914, rekọ o romavia evaọ oria ovo gbe he.

Cameron: Me yere owhẹ gaga Jon, rọkẹ eware ivẹ jọ. Orọ ọsosuọ, fikinọ whọ daoma se Ebaibol na soso re no. Oyena u dhesẹ nọ who gine you Ẹme Ọghẹnẹ gaga.

Jon: Ere, a rẹ ruẹ obe nọ o wọhọ Ebaibol na ha.

Cameron: Ginọ uzẹme. Orọ avivẹ, me yere owhẹ rọkẹ epanọ whọ be hae rọ jọ Ebaibol na gwọlọ iyo kẹ enọ ra. Nwanọ oware nọ Ebaibol na ọ tuduhọ omai awọ nọ ma ru who ru na inọ, ma hae “gwọlọ” otoriẹ. * Whọ be ginẹ daoma gaga.

Jon: Whẹ kobiruo. Mẹ gwọlọ gbe wuhrẹ. Mẹ tubẹ jọ evaọ obe nana nọ ma bi wuhrẹ na ru ekiakiẹ jọ dede, yọ mẹ jariẹ ruẹ eme jọ nọ a ta kpahe ukpe 1914. O fodẹ ewezẹ jọ nọ ovie jọ ọ wezẹ kpahe ure ulogbo jọ nọ a ko fihọ otọ nọ o wariẹ ta ze, gbe eme jọ ere.

Cameron: Eruẹaruẹ nọ e rrọ obe Daniẹl uzou avọ 4 whọ be ta na. O ta kpahe ewezẹ nọ Nebukadneza ovie Babilọn ọ wezẹ.

Jon: Nwanọ ọye. Me se rie unuẹse buobu, rekọ re a ta uzẹme, mẹ ruẹ oghẹrẹ ovo nọ u ro w’obọ kpahe Uvie Ọghẹnẹ hayo ukpe 1914 hi.

Cameron: Uzẹme riẹ họ, Jon, makọ Daniẹl ọruẹaro na dede o wo otoriẹ eruẹaruẹ nọ o kere na ha.

Jon: Uzẹme?

Cameron: Ẹhẹ. Rri epanọ ọ ta evaọ obe Daniẹl 12:8: “Me yo, rekọ mẹ gbẹ riẹ otọ riẹ hẹ.”

Jon: Kpakọ omẹ ọvo ho. Koyehọ omẹ o tube woma.

Cameron: Oware na họ, Daniẹl o wo otoriẹ eruẹaruẹ na ha, keme oke nọ Ọghẹnẹ ọ gwọlọ nọ ahwo-akpọ a re ro wo otoriẹ eruẹaruẹ na u  ri te he. Rekọ evaọ oke mai nana, ma rẹ sai wo otoriẹ eruẹaruẹ na vevẹ.

Jon: Fikieme whọ rọ ta ere?

Cameron: Muẹrohọ ẹme nọ ọ rrọ owọ nọ u lele i rie na. Daniẹl 12:9 o ta nọ: “Ruru eme na jẹ gba ai di bọwo oke urere.” Onana u dhesẹ nọ orọnikọ okenọ a ro kere eruẹaruẹ na a ti ro wo otoriẹ rai hi, rekọ evaọ “oke urere” na. Wọhọ epanọ ma ti wuhrẹ evaọ uwuhrẹ Ebaibol mai na, eware nọ e be via i dhesẹ nọ ma be rria evaọ etoke urere yena. *

Jon: Kọ whọ sai ru eruẹaruẹ obe Daniẹl na vẹ kẹ omẹ?

Cameron: Mẹ te dawo utho ẹgba mẹ.

Cameron: Re mẹ tẹ te fa otọ ewezẹ na, joma kake ta kpahe oware nọ Nebukadneza ovie na ọ jọ ewezẹ na ruẹ.

Jon: Uwoma.

Cameron: Nebukadneza ọ jọ ewezẹ na ruẹ ure ulogbo jọ nọ u kpehru te obọ odhiwu. O te je yo urru ukọ-odhiwu nọ o ta nọ a kie ure na fihọ otọ. Rekọ ukọ-odhiwu na ọ tẹ ta nọ a nyasiọ ehri ure na ba. Nọ “asiahrẹ” ọ tẹ vrẹ no, ure na o vẹ te wariẹ ta ze. * Nebukadneza ovie na omariẹ eruẹaruẹ nana e kaki kie kpahe. Dede nọ ọ jọ ovie ologbo, wọhọ ure ulogbo nọ ukpehru te obọ odhiwu na, a kie rie fihọ otọ bẹsenọ “asiahrẹ” ọ rọ vrẹ no. Kọ whọ gbẹ kareghẹhọ oware nọ o via?

Jon: Ijo, mẹ gbẹ kareghẹhọ họ.

Cameron: U woma. Ebaibol na o dhesẹ nọ Nebukadneza ọ mọ oruẹ ruọ ẹwọ “asiahrẹ” hayo ikpe ihrẹ. Evaọ etoke yena o gbe je su wọhọ ovie he. Rekọ nọ ikpe ihrẹ na i re no, oruẹ Nebukadneza u te kpo, ọ tẹ wariẹ muhọ esuo. *

Jon: Me bi wo otoriẹ ẹme ra na, rekọ ẹvẹ enana kpobi i ro w’obọ kpahe Uvie Ọghẹnẹ gbe ukpe 1914?

Cameron: Eruẹaruẹ nana i wo orugba ivẹ. Orọ ọsosuọ u rugba evaọ okenọ a ro bru esuo Nebukadneza ovie na dhe. Orọ avivẹ na u rugba nọ a bru esuo Ọghẹnẹ dhe. Orugba avivẹ nana họ onọ u kie kpahe Uvie Ọghẹnẹ.

Jon: Ẹvẹ whọ rọ riẹ nọ orugba avivẹ na u w’obọ kpahe Uvie Ọghẹnẹ?

Cameron: Ma ruẹ onana vuhumu evaọ eruẹaruẹ na. Obe Daniẹl 4:17 o ta nọ a ruẹaro nana re “e nọ erọ uzuazọ kpobi a rẹ te rọ riẹ nọ Ọnọ ọ mai kpehru kpobi ọye o bi su uvie ahwo, ọye ọ rẹ rọ kẹ ọnọ o je rie.” Kọ who muẹrohọ ẹme na, “uvie ahwo”?

Jon: Me muẹrohọ iẹe, o ta nọ “Ọnọ ọ mai kpehru kpobi ọye o bi su uvie ahwo.”

Cameron: Nwanọ ere. Ono họ “Ọnọ ọ mai kpehru kpobi” nọ a fodẹ na?

Jon: Koyehọ Ọghẹnẹ a be ta kpahe na.

Cameron: Uzẹme. Onana u te dhesẹ nọ orọnikọ Nebukadneza ọvo eruẹaruẹ nana i kie kpahe he. Eruẹaruẹ na i kie kpahe “uvie ahwo,” koyehọ Uvie Ọghẹnẹ nọ u ti su ahwo-akpọ. Fikiere nọ ma tẹ kiẹ oma eruẹaruẹ na soso riwi, ma rẹ ruẹ nọ ere o ginẹ rrọ.

Jon: Eme họ otọ ẹme ra na?

Cameron: A jọ obe Daniẹl na fodẹ uzoẹme jọ unuẹse buobu. Onọ o ta kpahe eromuo Uvie Ọghẹnẹ nọ Ọmọ riẹ, Jesu o ti su. Wọhọ oriruo, joma se obe Daniẹl 2:44. Iviena sei ze.

Jon: U woma. O ta nọ: “Evaọ ezi ivie eyena, Ọghẹnẹ obọ odhiwu na ọ rẹte rehọ uvie nọ a rẹ raha ha muẹ, hayo a rẹte se isuẹsu riẹ ba kẹ amọfa ha. Ọ rẹte whọlọ ivie na kpobi ọ vẹte rehọ ai ze oba, ọ vẹte jọ bẹdẹ.”

Cameron: Whẹ kobiruo. Kọ who roro nọ oria Ebaibol nana nọ ma se na o be ta kpahe Uvie Ọghẹnẹ?

 Jon: Hmm. U mu omẹ ẹro ho.

Cameron: Muẹrohọ nọ oria na o ta nọ Uvie nana “ọ vẹte jọ bẹdẹ.” Uvie Ọghẹnẹ ọvo o rẹ sae jọ bẹdẹ bẹdẹ, kọ egọmeti ahwo-akpọ jọ ọ sai su bẹdẹ bẹdẹ?

Jon: Ijo, o lọhọ họ.

Cameron: Me dhesẹ eruẹaruẹ efa jọ kẹ owhẹ evaọ obe Daniẹl na nọ e ta kpahe Uvie Ọghẹnẹ. Eruẹaruẹ nọ a kere fihọ obe Daniẹl 7:​13, 14. Eruẹaruẹ na e ta kpahe osu jọ nọ o ti su evaọ obaro, inọ: “Ọye a rehọ isuẹsu gbe oruaro gbe uvie rọ kẹ, re ahwo kpobi, erẹwho gbe evẹrẹ kpobi, re a ruẹse gọ e; isuẹsu riẹ e rẹ jọ bẹdẹ bẹdẹ, o nọ u re re he, uvie riẹ họ onọ o rẹ raha ha.” Kọ whọ sae jọ oria ikere nana muẹrohọ oware jọ nọ ma ta ẹme te no vẹre?

Jon: Ẹhẹ, o fodẹ uvie.

Cameron: Nwanọ ere. Yọ orọnikọ uvie jọ gheghe ọ ta kpahe na ha. Muẹrohọ nọ o ta nọ Uvie nana u ti su “ahwo kpobi, erẹwho gbe evẹrẹ kpobi.” Koyehọ Uvie nana u ti su akpọ na soso.

Jon: Mẹ riẹ nọ otofa ikere na oye vẹre he, rekọ uzẹme whọ ta na. Ere oria ikere na o ginẹ ta.

Cameron: Muẹrohọ oware ofa jọ nọ eruẹaruẹ na e ta: “Isuẹsu riẹ e rẹ jọ bẹdẹ bẹdẹ, o nọ u re re he, uvie riẹ họ onọ o rẹ raha ha.” Onana o nwane wọhọ eruẹaruẹ nọ ma se evaọ obe Daniẹl 2:44 na, o gbẹ rọ ere?

Jon: Ere orọ.

Cameron: Joma wariẹ ta kpahe eware jọ nọ ma ta ẹme te no vẹre. Eruẹaruẹ nọ e rrọ obe Daniẹl uzou avọ 4 na i re fiobọhọ kẹ ahwo kpobi riẹ nọ, “Ọnọ ọ mai kpehru kpobi ọye o bi su uvie ahwo.” Onana u dhesẹ nọ orọnikọ Nebukadneza ọvo eruẹaruẹ na i kie kpahe he, rekọ i wo orugba ọfa. Yọ ma rẹ jọ obe Daniẹl na soso ruẹ eruẹaruẹ nọ e ta kpahe eromuo Uvie Ọghẹnẹ onọ Ọmọ riẹ, Jesu o ti su. Kọ ma sae ta nọ eruẹaruẹ nọ e rrọ obe Daniẹl uzou avọ 4 na e be ta kpahe Uvie Ọghẹnẹ re?

Jon: Me roro ere, rekọ mẹ ruẹ oghẹrẹ ovo nọ i ro kpomahọ ukpe 1914 hi.

Cameron: Joma wariẹ ta kpahe Nebukadneza ovie na. Kareghẹhọ nọ a rehọ e riẹ dhesẹ ure ulogbo evaọ abọ ọsosuọ orugba eruẹaruẹ na. A bru esuo riẹ dhe evaọ okenọ a kie ure na fihọ otọ jẹ nyase iẹe ba etoke ihrẹ, koyehọ evaọ okenọ ọ rọ mọ oruẹ ruọ ẹwọ na. Etoke ihrẹ yena i kuhọ nọ Nebukadneza o no ẹwọ ze je mu esuo uvie riẹ họ. Abọ avivẹ eruẹaruẹ na i rugba nọ a bru Uvie Ọghẹnẹ dhe evaọ etoke jọ, rekọ orọnikọ fiki epanọ oware jọ o thọ kugbe esuo Ọghẹnẹ hẹ.

Jon: Eme họ otọ ẹme ra na?

Cameron: Evaọ oke emọ Izrẹl, a rehọ ivie nọ i je su evaọ obọ Jerusalẹm wọhọ nọ a keria “agbara uvie ỌNOWO.” * Ẹkwoma ivie yena Ọghẹnẹ o je ro su ahwo riẹ. Fikiere oghẹrẹ nọ ivie yena a je ro su ahwo na u dhesẹ epanọ Jihova o re ro su. Rekọ ivie na jọ a te ghẹmeeyo kẹ Ọghẹnẹ, yọ ibuobu ahwo nọ a jọ otọ esuo rai a tẹ rọ aro kele ekpehre uruemu rai. Fiki aghẹmeeyo emọ Izrẹl na, Ọghẹnẹ ọ tẹ kuvẹ re ahwo Babilọn a fi ai kparobọ evaọ ukpe 607 taure Kristi ọ tẹ te ze. No anwọ oke yena vrẹ, ovie  ọvuọvo ọ gbẹ jọ Jerusalẹm nọ o je su emọ Izrẹl he. Fiki oyena ma sae ta nọ a bru esuo Ọghẹnẹ dhe. Kọ ẹme nọ mẹ be ta anwọ ẹsiẹe na o bi vẹ owhẹ ẹro?

Jon: Ee.

Cameron: Fikiere, ukpe 607 taure Kristi ọ tẹ te ze etoke ihrẹ na hayo etoke nọ a ro bru esuo Ọghẹnẹ dhe u ro muhọ. Nọ etoke ihrẹ na i te re no, Ọghẹnẹ ọ vẹ te rehọ osu ọkpokpọ mu evaọ obọ odhiwu, ọnọ o ti su evaọ agbara-uvie riẹ. Evaọ oke yena eruẹaruẹ nọ i kiọkọ nọ ma se evaọ obe Daniẹl na i ti ro rugba. Rekọ onọ na họ: Oke vẹ etoke ihrẹ na i ro kuhọ? Ma tẹ riẹ uyo onọ yena, u ti fiobọhọ kẹ omai riẹ oke nọ Uvie Ọghẹnẹ u ro muhọ esuo.

Jon: Ohoo. Koyehọ etoke ihrẹ na i kuhọ evaọ ukpe 1914?

Cameron: Nwanọ ere! Whọ ta gba.

Jon: Rekọ ẹvẹ ma rọ riẹ onana?

Cameron: Evaọ okenọ Jesu ọ jọ otọakpọ jẹ ta usiuwoma, ọ ta nọ etoke ihrẹ na i ri kuhọ họ. * Onana u te dhesẹ nọ etoke ihrẹ na yọ oke lelehie nọ o gbẹ rrọ obaro. Etoke ihrẹ na i muhọ no ikpe buobu taure Jesu ọ tẹ te ze otọakpọ, yọ nọ o zihe kpohọ obọ odhiwu no etoke ihrẹ na e gbẹ jariẹ. Kareghẹhọ nọ ahwo a ti wo otoriẹ eruẹaruẹ Daniẹl na vevẹ evaọ “oke urere” na. * Evaọ imikpe jọ taure ukpe 1900 u te ti te, emọ-uwuhrẹ Ebaibol a tẹ jẹ romatotọ kiẹ eruẹaruẹ Ebaibol nana gbe efa riwi. Kẹsena a tẹ ruẹ vuhumu nọ etoke ihrẹ na i ti kuhọ evaọ ukpe 1914. Ikpeware nọ e via evaọ akpọ na soso i gine dhesẹ nọ ukpe 1914 Uvie Ọghẹnẹ u ro muhọ esuo evaọ obọ odhiwu. Yo ukpe nana, edẹ urere uyerakpọ umuomu nana i ro muhọ. Mẹ riẹ nọ whọ te nwane sai wo otoriẹ eware nana kpobi ẹsiẹvo ho.

Jon: Ginọ ere. Mẹ te wariẹ se eware nana kpobi re mẹ sai wo otoriẹ rai vevẹ.

Cameron: Whọ ruawa ha. Ere o jọ kẹ omẹ re, o rehọ omẹ oke gaga re mẹ tẹ sai wo otoriẹ eruẹaruẹ nana kpobi gbe epanọ i ro rugba. Rekọ mẹ riẹ nọ ẹme nọ ma ta na o fiobọhọ kẹ owhẹ ruẹ vuhumu nọ Ebaibol na Isẹri Jihova a rehọ iwuhrẹ rai kpahe Uvie Ọghẹnẹ no ze.

Jon: Ginọ uzẹme. Eva e rẹ were omẹ gaga nọ mẹ tẹ ruẹ epanọ whọ be rọ rehọ Ebaibol na k’iyo eware nọ wha rọwo.

Cameron: Yọ mẹ riẹ nọ ere whọ gwọlọ ru re. Wọhọ epanọ mẹ ta vẹre na, whọ sai nwani wo otoriẹ eware nana kpobi ẹsiẹvo ho. O sae jọnọ enọ efa e gbẹ rrọ owhẹ udu. Wọhọ oriruo, ma ta nọ etoke ihrẹ na i w’obọ kpahe Uvie Ọghẹnẹ, yọ i muhọ evaọ ukpe 607 taure Kristi ọ tẹ te ze. Rekọ, ẹvẹ ma rọ riẹ nọ etoke ihrẹ na i kuhọ evaọ ukpe 1914? *

Jon: Ẹhẹ, ẹvẹ wha rọ ginẹ riẹ?

Cameron: Ebaibol na o fiobọhọ kẹ omai riẹ epanọ etoke ihrẹ na i kri te. Kọ o te were owhẹ re ma ta kpahe epanọ etoke ihrẹ na i kri te nọ me te zihe ze? *

Jon: Ee, o te were omẹ.