Taure who te ti ru oware jọ, whọ sae nọ omara nọ, ‘Eme o ti noi ze te omẹ?’ Kọ o thọ re a nọ onọ utioye kpahe olẹ? O nwane thọ họ. O rrọ ẹkoma ahwo-akpọ re a riẹ oware nọ u ti no owojẹ rai ze. Makọ Job ọzae ẹrọwọ na, ọ nọ evaọ okejọ nọ: ‘Otẹrọnọ me se rie, o ti yo kẹ omẹ?’—Job 9:16.

Evaọ izoẹme nọ e vrẹ na, ma ruẹ imuẹro nọ i dhesẹ nọ orọnikọ olẹ yọ oware nọ u re ru ohwo oma sasa hayo oware nọ a rẹ jọ egagọ ru ọvo ho. Ọghẹnẹ o re gine yo elẹ. Ma tẹ lẹ evaọ edhere nọ ọ jẹrehọ, jẹ lẹ kẹ eware nọ e rọwokugbe oreva riẹ, ọ rẹ gaviezọ kẹ omai. Evaọ uzẹme, o tube zizie omai inọ ma si kẹle iẹe. (Jemis 4:8) Kọ erere vẹ o re noi ze nọ ma tẹ be hae lẹ kẹse kẹse? Joma ta kpahe irere jọ nọ i re te omai.

Nọ idhọvẹ gbe ebẹbẹ e tẹ rrọ owhẹ oma, kọ awaọruọ ọ rẹ da owhẹ oma fia? Nọ ma tẹ rẹriẹ ovao dhe ẹbẹbẹ, Ebaibol na ọ tuduhọ omai awọ nọ, ma “hae lẹ kẹse kẹse” re ma rọ ere ‘ta ayare mai via kẹ Ọghẹnẹ.’ (1 Ahwo Tẹsalonika 5:17; Ahwo Filipai 4:6) Ebaibol na ọ kẹ omai imuẹro inọ ma tẹ lẹ se Ọghẹnẹ, ‘udhedhẹ Ọghẹnẹ nọ u vi otoriẹ kpobi o vẹ te kpọ udu mai gbe ẹgba iroro mai.’ (Ahwo Filipai 4:7) Ma re wo udhedhẹ iroro nọ ma te horie eva mai kẹ Ọsẹ obọ odhiwu mai evaọ olẹ. Ọ tubẹ tuduhọ omai awọ evaọ obe Olezi 55:22 nọ: “Gbolo owha ra kẹ ỌNOWO na, o re ti fiobọhọ kẹ owhẹ.”

Ahwo buobu evaọ akpọ na soso a reawere udhedhẹ yena no. Hee Ran nọ ọ rrọ obọ South  Korea, ọ ta nọ: “Dede nọ ebẹbẹ ilogbo e rrọ omẹ oma, nọ mẹ tẹ nwane lẹ kpahe ai no, udu mẹ u ve dhẹ, mẹ vẹ ruẹ nọ me wo ogaga nọ mẹ sai ro thihakọ rai.” Cecilia nọ ọ rrọ obọ Philippines, ọ ta nọ: “Wọhọ oni avọ emọ, mẹ rẹ ruawa gaga kpahe emetẹ ivẹ mẹ, gbe oni mẹ nọ ọ gbẹ be sai vuhu omẹ hẹ fiki ẹyao. Rekọ olẹ u bi fiobọhọ kẹ omẹ ru awaọruọ mẹ kpotọ. Mẹ riẹ nọ Jihova o ti fiobọhọ kẹ omẹ rẹrote ai.”

Kọ u wo ẹbẹbẹ ologbo jọ nọ whọ be rẹriẹ ovao dhe? Olẹ nọ whọ rẹ lẹ se “Ọghẹnẹ nọ ọ rẹ kẹ omosasọ” na, o rẹ sai fiobọhọ kẹ owhẹ. Ebaibol na ọ ta nọ Ọghẹnẹ “ọ rẹ sasa omai oma evaọ uye kpobi  nọ ma rrọ.” (2 Ahwo Kọrint 1:3, 4) Wọhọ oriruo, evaọ okejọ nọ Jesu ọ jẹ rova gaga, “o te kigwẹ, o te muhọ ẹlẹ.” Eme o no rie ze? “Ukọ-odhiwu jọ ọ tẹ romavia kẹe ọ tẹ bọe ga.” (Luk 22:41, 43) Oriruo ọfa họ ọrọ ọzae ẹrọwọ na Nehemaya, ọnọ ahwo omuomu a jẹ gwọlọ whaha iruo Ọghẹnẹ. Ọ lẹ nọ: “Rekọ enẹna, O Ọghẹnẹ, kẹ omẹ ogaga.” Eware nọ e via uwhremu na i dhesẹ nọ Ọghẹnẹ o gine fiobọhọ kẹe ru iruo na te urere ababọ ozọ. (Nehemaya 6:9-16) Reginald nọ ọ be rria obọ Ghana, ọ ta kpahe olẹ nọ: “Nọ mẹ tẹ lẹ evaọ okenọ ebẹbẹ ilogbo e tẹ rrọ omẹ oma, o rẹ jọ omẹ oma wọhọ nọ mẹ ta ebẹbẹ mẹ kẹ ohwo nọ ọ rẹ sai fiobọhọ kẹ omẹ no, ọnọ ọ vuẹ omẹ nọ mẹ gbẹ ruawa ha.” Ọghẹnẹ ọ rẹ ginẹ kẹ omai omosasọ nọ ma tẹ lẹ sei.

Iroro jọ nọ ma rẹ jẹ, e rẹ sai kpomahọ omai gbe ahwo nọ ma you evaọ oke uzuazọ mai kpobi. Eme o re fiobọhọ kẹ omai jẹ emamọ iroro? Ebaibol na ọ ta nọ: “Otẹrọnọ ohwo jọ evaọ usu rai o wo areghẹ te he [maero, areghẹ nọ a sai ro yerikugbe ebẹbẹ], jọ ọ hae yare Ọghẹnẹ, keme o re siobọno kẹ ahwo kpobi, yọ ọ rẹ wọviẹ ohwo ho, ọ te kẹe.” (Jemis 1:5) Nọ ma tẹ lẹ kẹ areghẹ, Ọghẹnẹ ọ rẹ sae rehọ ẹzi ọfuafo riẹ fiobọhọ kẹ omai jẹ emamọ iroro. Evaọ uzẹme, ma sae yare Ọghẹnẹ kẹ ẹzi ọfuafo na keme Jesu ọ ta nọ: “Ọsẹ na nọ ọ rrọ obọ odhiwu ọ rẹ rehọ ẹzi ọfuafo kẹ enọ e be yare iẹe.”—Luk 11:13.

Makọ Jesu dede ọ yare Ọsẹ riẹ kẹ obufihọ evaọ okenọ ọ jẹ gwọlọ jiroro nọ i wuzou. Ebaibol na ọ ta nọ evaọ okenọ Jesu ọ jẹ gwọlọ salọ ikọ 12 riẹ, “ọ tẹ rọ aso na soso lẹ se Ọghẹnẹ.”—Luk 6:12.

Wọhọ Jesu, ahwo buobu a wo ọbọga no nẹnẹ, nọ a ruẹ imuẹro epanọ Ọghẹnẹ o ro fiobọhọ kẹ ai jẹ emamọ iroro. Regina nọ ọ rrọ obọ Philippines, ọ ta kpahe ebẹbẹ sa-sa nọ ọ rẹriẹ ovao dhe no, wọhọ oriruo, epanọ ọ sae rọ kuọ omariẹ gbe uviuwou riẹ nọ ọzae riẹ o whu no, iruo nọ a si rie no, gbe ẹbẹbẹ emọ eyọrọ. Eme o fiobọhọ kẹe jẹ emamọ iroro? Ọ ta nọ, “Olẹ u fiobọhọ kẹ omẹ rẹroso Jihova.” Kwabena nọ ọ rrọ obọ Ghana, ọ ta oware nọ ọ rọ lẹ se Ọghẹnẹ re o fiobọhọ kẹe, inọ, “A si omẹ no iruo nọ a jẹ jọ hwa omẹ okposa.” Nọ o je roro kpahe oware nọ o re ru, ọ tẹ ta nọ, “Ẹsikpobi mẹ jẹ hae lẹ se Ọghẹnẹ re o fiobọhọ kẹ omẹ jẹ emamọ iroro.” O fibae nọ, “Jihova o gine fiobọhọ kẹ omẹ ruẹ iruo nọ e rẹ sai fiobọhọ kẹ omẹ rẹrote oma mẹ, gbe enọ e rẹ kẹ omẹ uvẹ rọ egagọ riẹ karo.” Whọ tẹ yare Ọghẹnẹ inọ ọ kẹ owhẹ areghẹ, o ti fiobọhọ kẹ owhẹ jẹ emamọ iroro evaọ uzuazọ.

Umutho eware jọ ọvo ma dhunu te no na, evaọ usu eware nọ olẹ o rẹ sai ru kẹ owhẹ. (Se kpahe iriruo efa evaọ ẹkpẹti na “ Irere nọ I re No Olẹ Ze.”) Rekọ re who te wo irere nana, whọ rẹ kake riẹ oghẹrẹ ohwo nọ Ọghẹnẹ ọ rrọ gbe oreva riẹ tao. Whọ tẹ gwọlọ nọ who re wuhrẹ kpahe Ọghẹnẹ, ma tuduhọ owhẹ awọ nọ whọ ta kẹ Osẹri Jihova jọ re o wuhrẹ Ebaibol na kugbe owhẹ. * Onana o sai si owhẹ kẹle “Ọnọ o re yo elẹ” na.—Olezi 65:2.