“Mai kpobi na ma gwọlọ nọ eware e wariẹ zihe kpohọ epanọ e jọ vẹre.”—Angela Merkel, German chancellor.

 Nọ orọnọ ẹyao COVID-19 na ọ gbẹ be lẹliẹ eware nwene evaọ akpọ na soso na, ẹsejọhọ whọ te rọwokugbe ẹme nọ ohwo na ọ ta evaọ obehru na. Rekọ ẹvẹ “eware e jọ vẹre”? Kọ eware vẹ jọ ahwo a gwọlọ nọ a rẹ wariẹ muhọ eru?

•   Ahwo a gwọlọ ru eware nọ a je ru vẹre. Ahwo jọ a gwọlọ nọ a re kokohọ kugbe amọfa re a ru eware kugbe, gbalọ ohwohwo, so obọ, je tube kpohọ erẹ dede. Wọhọ epanọ ọzae jọ nọ a re se Dr. Anthony Fauci a ọ ta, ahwo jọ a roro nọ re a “yeri uzuazọ rai wọhọ epanọ o jọ vẹre,” a re kpohọ eria wọhọ “ehọtẹle, afe ugheriwo, gbe oghẹrẹ eria itieye na efa.”

•   Ahwo a gwọlọ nọ uzuazọ rai u re woma vi epanọ o jọ. Ahwo jọ a rri oghẹrẹ nọ “eware e rrọ enẹna” wọhọ uvẹ nọ a sai ro ru uzuazọ rai woma vi epanọ o jọ vẹre. A gwọlọ nọ eware jọ i re nwene wọhọ, iruo egaga nọ e rẹ rehọ oke, omagbẹre fiki ovioma hayo orẹwho nọ ohwo o no ze, gbe ẹyao iroro nọ ọ be kẹ ahwo buobu uye nẹnẹ. Klaus Schwab nọ ọ tuọ ukoko nọ a re se World Economic Forum họ ọ ta nọ, “Okpẹyao nana o rovie uvẹ fihọ nọ ma sai ro roro kpahe uzuazọ mai gbe oghẹrẹ nọ ma gwọlọ nọ akpọ na ọ jọ, re ma sai nwene oghẹrẹ nọ eware e rrọ evaọ akpọ na. Rekọ uvẹ nana u ti rovie fihọ bẹdẹ bẹdẹ hẹ.”

 Ahwo jọ a roro nọ ebẹbẹ nọ okpẹyao na ọ wha ze i bu hrọ, fikiere eware e te gbẹ sai zihe kpohọ epanọ e jọ họ. Wọhọ oriruo, a si ahwo buobu no iruo no, a gbe wo okọ gbe uwou nọ a rẹ rria ha, ẹyao ọ be lahiẹ ae, yọ ahwo rai jọ a whu no.

 Uzẹme riẹ họ, ohwo ọvo ọ riẹ epanọ eware e te jọ họ nọ okpẹyao na o te kuhọ no. (Ọtausiuwoma Na 9:11) Dede na, Ebaibol na ọ sai fiobọhọ kẹ omai rri eware epanọ u fo je thihakọ ebẹbẹ nọ i ti te omai. Ofariẹ, Ebaibol na ọ ta kpahe akpọ owoma nọ ọ be tha evaọ obaro.

 U kri akpọ no nọ Ebaibol na ọ rọ ta nọ eyao nọ i re vo hayo “ikpeyao” i ti duwu lahwe evaọ “oke urere uyero-akpọ na.” (Luk 21:11; Matiu 24:3) Ma te lele ẹme nana nọ Ebaibol na ọ ta na, ma sai ku ei họ nọ okpẹyao COVID-19 na yọ oware ọvo jọ evaọ usu eware nọ Ebaibol na ọ ruẹaro rai nọ e te via evaọ oke mai na. Eware efa nọ Ebaibol na ọ ruẹaro rai họ ẹmo, etọ nọ i ti nuhu gaga, gbe ohọo nọ u ti mu.

 Oghẹrẹ nọ ẹme nana ọ sai ro fiobọhọ kẹ omai: Dede nọ eware e sai muhọ ewoma, Ebaibol na ọ vuẹ omai no vẹre inọ evaọ etoke urere na “oke obẹbẹ nọ o rẹ bẹ ẹria o te jọ.” (2 Timoti 3:1) Ẹme nana ọ sai fiobọhọ kẹ omai riẹ oware nọ u fo nọ ma re rẹro riẹ je rri uzuazọ epanọ u fo.

 Ebaibol na o fiobọhọ kẹ omai riẹ oghẹrẹ nọ u fo nọ ma re rri eware: Nọ orọnọ eware i bi dhe eyeyoma na, onana u dhesẹ nọ akpọ mai na o ti nwene kẹle. Oghẹrẹ vẹ o ti nwene fihọ?

 Orọnikọ ebẹbẹ nọ i bi te omai enẹna ọvo Ebaibol na ọ ta kpahe he, ọ ta kpahe emamọ eware jọ nọ e te via kẹle na re. Ọ ta kpahe eware nọ egọmeti ahwo-akpọ a rẹ sai ru hu, nọ Ọghẹnẹ ọvo ọ rẹ sai ru. Ebaibol na ọ ta nọ Ọghẹnẹ “o ti ririe irui-oviẹ kpobi no aro rai, uwhu o gbẹ te jọ ofa ha, yọ uweri hayo oviẹ hayo edada e gbẹ te jọ ofa ha.”—Eviavia 21:4.

 Jihova b ọ ya eyaa nọ: “Rri! Me bi ru eware kpobi họ ekpokpọ.” (Eviavia 21:5) Ọghẹnẹ o ti ku ebẹbẹ nọ e rọ akpọ na họ, te ebẹbẹ nọ okpẹyao na o ru ga. O ti ru eware nọ e rrọ obotọ na kẹ omai:

•   O ti si ẹyao gbe uwhu no, ohwo kpobi o ve ti wo omokpokpọ.—Aizaya 25:8; 33:24.

•   Ohwo kpobi o ti wo emamọ iruo nọ e rẹ lẹliẹ eva were iẹe, orọnikọ iruo nọ e rẹ lẹliẹ uzou dhe ohwo hayo lẹliẹ oma rrọ ohwo vrẹta ha.—Aizaya 65:22, 23.

•   Eware i ti woma kẹ ohwo kpobi, ohọo gbe uvuhu e te gbẹ jọ họ.—Olezi 72:12, 13; 145:16.

•   Eware nọ e via vrẹ no e te gbẹ wha edada se ahwo ho, yọ a te kpare ahwo mai nọ i whu no zihe ziọ uzuazọ.—Aizaya 65:17; Iruẹru Ikọ 24:15.

 Oghẹrẹ nọ eyaa nana e sai ro fiobọhọ kẹ omai: Ebaibol na ọ ta nọ: “Ẹruore nana nọ ma wo na o wọhọ umuokọ rọkẹ uzuazọ mai.” (Ahwo Hibru 6:19) Ma te wo ẹruore inọ eware i ti woma evaọ obaro, u re fiobọhọ kẹ omai thihakọ ebẹbẹ mai enẹna, ru nọ ma gbẹ ruawa ga hrọ họ, ru udu te omai otọ jẹ lẹliẹ omai wereva.

 Kọ who roro nọ a rẹ sai fievahọ eware nọ Ọghẹnẹ ọ ya eyaa rai evaọ Ebaibol na? Se uzoẹme na “Ebaibol Na—Obe Uzẹme nọ A rẹ Sai Fievahọ.”

•   Rẹrote ugboma ra ziezi

   Ebaibol na ọ ta nọ: “Areghẹ ọ rẹ sẹro uzuazọ ọnọ o wo rie.”—Ọtausiuwoma Na 7:12.

   Oware nọ onana u dhesẹ: Re whọ tẹ te jiroro jọ, roro ei te ziezi re whọ ruẹ nọ who ru oware areghẹ. Daoma riẹ epanọ ahwo a wo ẹyao na te evaọ okegbe ra. Je roro kpahe izi nọ a fihọ kpahe epanọ ohwo ọ sae rọ thọ omariẹ, oghẹrẹ nọ ẹyao na o bi ro vo, gbe unu ahwo nọ a rehọ evasini rai kpobi no.

•   Hae yọroma

   Ebaibol na ọ ta nọ: “Ohwo nọ o wo areghẹ ọ rẹ yọroma jẹ kẹnoma kẹ oware uyoma, rekọ ohwo ogheghẹ o re mu ru je fievahọ omobọ riẹ ga hrọ.”—Itẹ 14:16.

   Oware nọ onana u dhesẹ: Hai ru eware nọ whọ sae rọ thọ omara no ẹyao na. Egba-eriariẹ a ta nọ ẹyao coronavirus na ọ te kaki notọ họ.

•   Ru lele evuẹ nọ a rẹ sai fievahọ

   Ebaibol na ọ ta nọ: “Ogbori ọ rẹ rọwo ẹme kpobi, rekọ ọnọ o wo orimuo o re rri otọ mu re ọ tẹ te jowọ.”—Itẹ 14:15.

   Oware nọ onana u dhesẹ: Re who te ti lele ohrẹ jọ kpobi, roro iei te tao. Onana u wuzou gaga keme who te lele eme nọ e rrọ uzẹme he, whọ sai wo ẹyao na.

•   Hai roro emamọ iroro

   Ebaibol na ọ ta nọ: “Whọ ta ha inọ, ‘Fikieme edẹ nọ e vrẹ no i ro woma vi enana?’ keme areghẹ o su owhẹ nọ onọ nana ha.”—Ọtausiuwoma Na 7:10.

   Oware nọ onana u dhesẹ: Ghele epanọ eware e rrọ kẹhẹ, gbẹ hae daoma ru utho ẹgba ra. Who du roro nọ oke nọ ẹyao na ọ jariẹ hẹ ẹsiẹe eware e mai ro woma kẹ owhẹ hẹ, yọ who du tẹrovi eware nọ i vru mi owhẹ fiki awhaha nọ a fihọ evaọ etoke okpẹyao na ha.

•   Rọ adhẹẹ kẹ amọfa

   Ebaibol na ọ ta nọ: “Rọ ọghọ kẹ oghẹrẹ ahwo kpobi.”—1 Pita 2:17.

   Oware nọ onana u dhesẹ: Orọnikọ oghẹrẹ ọvona ahwo kpobi a bi rri okpẹyao na ha. Fikiere, kẹ ae uvẹ re a salọ oware nọ a gwọlọ ru kẹ omarai, rekọ daoma ru oware nọ whọ riẹ nọ u fo. Hae rọ adhẹẹ kẹ ahwo kpobi, te ahwo nọ a re rehọ evasini hi, ekpako soso, gbe ahwo nọ oma rai o ga ha.

•   Wo odiri

   Ebaibol na ọ ta nọ: “Uyoyou u re wo odiri, o tẹ jẹ rrọ wowou.”—1 Ahwo Kọrint 13:4.

   Oware nọ onana u dhesẹ: Wo odiri kẹ amọfa nọ a tẹ be ruawa fikinọ a gwọlọ wariẹ mu eware jọ nọ a seba no họ eru. Who du rọ okpakpa ru eware he nọ awhaha okpẹyao na o bi notọ ẹmẹrera na.

 Isẹri Jihova a fievahọ eyaa nọ Ọghẹnẹ ọ ya kpahe obaro na, fikiere a bi wo omosasọ, yọ a be ruawa ga hrọ kpahe okpẹyao na ha. A rẹ tuduhọ ohwohwo awọ nọ a te kuomagbe rọkẹ egagọ rai ẹsikpobi. (Ahwo Hibru 10:24, 25) Ohwo kpobi ọ sai kuomagbe Isẹri Jihova evaọ iwuhrẹ rai, yọ ividio a be hai ro thuru kugbe ohwohwo evaọ etoke okpẹyao na.

 Ahwo jọ nọ a kuomagbe Isẹri Jihova evaọ iwuhrẹ rai, a ruẹ nọ eware nọ a wuhrẹ i fiobọhọ kẹ ae gaga evaọ etoke okpẹyao na. Wọhọ oriruo, aye jọ nọ o wo ẹyao COVID-19 na nọ a zizie, ọ rọ ividio thuru kugbe iwuhrẹ Isẹri Jihova. Iwuhrẹ na i fiobọhọ kẹe nọ ọ gbẹ jẹ rọ ruawa ga hrọ họ, dede nọ ẹyao COVID-19 na o jẹ kẹe uye. Uwhremu na ọ ta nọ: “A rrọ wọhọ uviuwou, yọ o jọ omẹ oma wọhọ ẹsenọ mẹ rrọ omọvo uviuwou na. Ebaibol na nọ me je se o lẹliẹ udu te omẹ otọ. Ebaibol na o fiobọhọ kẹ omẹ roro kpahe ẹruore nọ me wo kpahe obaro na ziezi viukpenọ me re roro kpahe ẹbẹbẹ mẹ ọvo. Me yere owhai nọ wha ro fiobọhọ kẹ omẹ si kẹle Ọghẹnẹ wọhọ epanọ mẹ gwọlọ anwẹdẹ.”