Ee! “Ọghẹnẹ nọ ọ rẹ sasa enọ e rrọ ọkora oma na” họ ọnọ o wo Ebaibol na. (2 Ahwo Kọrint 7:6) Dede nọ Ebaibol na yọ obe usiwo-imu hu, o fiobọhọ kẹ ahwo buobu whaha iroro ethuru whu no. Ehrẹ nọ e rrọ Ebaibol na e sai fiobọhọ kẹ owhẹ re.

•  Ehrẹ vẹ ma rẹ sae jọ Ebaibol na ruẹ?

•  Kọ Ebaibol na ọ vuẹ omai kpahe ahwo nọ a wo iroro uwhu evaọ oke anwae?

•  Eria Ebaibol vẹ e rẹ sai fiobọhọ kẹ owhẹ whaha iroro ethuru whu?

•  Eme who re ru otẹrọnọ ogbẹnyusu ra ọ ta nọ, “Mẹ gwọlọ kpe omamẹ no”?

•  Eme o rẹ sai fiobọhọ kẹ omẹ otẹrọnọ me wo iroro ethuru whu evaọ oke jọ nọ u kpemu?

• ● Ta iroro ra via kẹ amọfa.

   Ẹme nọ Ebaibol na ọ ta: “Emamọ ogbẹnyusu o re dhesẹ uyoyou ẹsikpobi[,] ọ tẹ jẹ rrọ oniọvo nọ a yẹ fiki oke idhọvẹ.”—Itẹ 17:17.

   Oware nọ onana u dhesẹ: Ma gwọlọ obufihọ amọfa nọ oware jọ o tẹ be kẹ omai uye.

   Whọ gbẹ ta iroro ra via kẹ amọfa ha, oware nọ o be kẹ owhẹ uye o rẹ jọ wọhọ owha ogbẹgbẹdẹ kẹ owhẹ. Rekọ whọ tẹ ta iroro ra via kẹ amọfa, u ti ru nọ owha na u ti ro vori owhẹ oma yọ whọ sae rọ oghẹrẹ ọfa rri ẹbẹbẹ ra na.

   Dawo onana: Ta oware nọ o be kẹ owhẹ uye kẹ ohwo jọ nẹnẹ. Ọ sae jọ ohwo uviuwou ra hayo ogbẹnyusu nọ who fievahọ. a Whọ sai je kere oware nọ o be kẹ owhẹ uye fihọ obe.

• ● Kpohọ oria nọ a sae jọ fiobọhọ kẹ owhẹ.

   Ẹme nọ Ebaibol na ọ ta: “Ahwo nọ oma rai o ga a gwọlọ ọbo-imu hu, rekọ enọ e be mọ e gwọlọ ọbo-imu.”—Matiu 9:12.

   Oware nọ onana u dhesẹ: O gwọlọ nọ ma re kpohọ ẹsipito nọ oma mai o gbẹ ga ha.

   Ohwo ọ tẹ gwọlọ nọ o re kpe omariẹ no, onana o sai dhesẹ nọ oware jọ o be thọ evaọ ẹvori hayo iroro riẹ. Ohwo ọ tẹ be mọ ẹyao gheghe ọ rẹ gwọlọ obufihọ, yọ ere ọvona u fo nọ ohwo nọ ọ be mọ ẹyao iroro ọ rẹ ta via jẹ gwọlọ obufihọ re. Ẹyao ẹvori gbe ẹyao iroro yọ eyao nọ a rẹ sai siwi kpo.

   Dawo onana: Kpohọ oria nọ a rẹ jọ fiobọhọ kẹ owhẹ ababọ oke oraha.

• ● Kareghẹhọ nọ Ọghẹnẹ ọ be daezọ ra.

   Ẹme nọ Ebaibol na ọ ta: “Ibiugho esese ivẹ a be zẹ imuedi isoi, o gbẹ rrọ ere? Ghele na, ọvuọvo rai ọ rẹ thọrọ Ọghẹnẹ ẹro ho. . . . Ozọ u mu owhai hi; wha ghare vi imuedi buobu.”—Luk 12:6, 7.

   Oware nọ onana u dhesẹ: Whọ rrọ ghaghae evaọ aro Ọghẹnẹ.

   Whọ sai roro nọ ohwo ọvo ọ be daezọ ra ha, rekọ Ọghẹnẹ ọ riẹ epanọ eware e rrọ kẹ owhẹ. Ọ be daezọ ra o tẹ make rọnọ iroro ethuru whu e rrọ owhẹ udu. Obe Olezi 51:17 o ta nọ: “O Ọghẹnẹ, whọ te siọ udu nọ o vọ avọ ọkora gbe uweri hi.” Ọghẹnẹ ọ gwọlọ nọ whọ jọ uzuazọ keme o you owhẹ.

   Dawo onana: Se kpahe eware nọ e kẹ imuẹro evaọ Ebaibol na inọ Ọghẹnẹ o you owhẹ. Wọhọ oriruo, rri uzou avọ 24 ọrọ obe na Si Kẹle Jihova.

• ● Lẹ se Ọghẹnẹ.

   Ẹme nọ Ebaibol na ọ ta: “Wha gbolo awaọruọ rai kpobi [kẹ Ọghẹnẹ], keme ọ be daezọ rai.”—1 Pita 5:7.

   Oware nọ onana u dhesẹ: Ọghẹnẹ o bi ziezi owhẹ nọ whọ vuẹe kpahe eware kpobi nọ e be kẹ owhẹ uye jẹ be lẹliẹ owhẹ ruawa.

   Ọghẹnẹ ọ rẹ sai ru nọ udu u re ro te owhẹ otọ jẹ kẹ owhẹ ogaga nọ whọ sai ro thihakọ ebẹbẹ ra. (Ahwo Filipai 4:6, 7, 13) Enẹ Ọghẹnẹ ọ rẹ rọ rẹrote ahwo nọ i fievahọ iẹe je bi bo sei kẹ obufihọ.—Olezi 55:22.

   Dawo onana: Lẹ se Ọghẹnẹ nẹnẹ na. Nọ whọ tẹ be lẹ, se odẹ riẹ Jihova evaọ olẹ ra na, jẹ vuẹe kpahe epanọ eware e rrọ kẹ owhẹ. (Olezi 83:18) Lẹ se Jihova re o fiobọhọ kẹ owhẹ thihakọ eware kpobi nọ e be kẹ owhẹ uye.

• ● Roro kpahe ẹruore nọ o rrọ Ebaibol na.

   Ẹme nọ Ebaibol na ọ ta: “Ẹruore nana nọ ma wo na o wọhọ umuokọ rọkẹ uzuazọ mai, u muẹro jẹ rrọ gaga.”—Ahwo Hibru 6:19.

   Oware nọ onana u dhesẹ: Iroro ra e sai kpehru kpotọ wọhọ okọ nọ o rrọ abade nọ o bi fi ẹkporo, rekọ ẹruore nọ o rrọ Ebaibol na o sai fiobọhọ kẹ owhẹ nọ udu o sai ro te owhẹ otọ.

   Orọnikọ ẹruore nana yọ iku-esia gheghe he, rekọ Ọghẹnẹ họ ọnọ ọ ya eyaa nana inọ o ti si eware kpobi nọ e be wha edada ze no.—Eviavia 21:4.

   Dawo onana: Re who gbe wuhrẹ kpahe ẹruore nọ o rrọ Ebaibol na, se uwuhrẹ avọ 5 ọrọ ibroshọ na Emamọ Usi nọ U No Obọ Ọghẹnẹ Ze!

• ● Ru oware jọ nọ o rẹ were owhẹ ziezi.

   Ẹme nọ Ebaibol na ọ ta: “Udu nọ oghọghọ o rrọ yọ emamọ umu.”—Itẹ 17:22.

   Oware nọ onana u dhesẹ: Whọ tẹ be hai ru eware nọ e rẹ lẹliẹ eva were owhẹ, onana u ti fiobọhọ kẹ owhẹ wo omokpokpọ.

   Dawo onana: Ru oware jọ nọ whọ riẹ nọ o rẹ were owhẹ gaga. Wọhọ oriruo, whọ sae gaviezọ kẹ ile nọ e rẹ sasa owhẹ oma, se obe nọ o rẹ tuduhọ owhẹ awọ, hayo ru oware ofa jọ nọ o rẹ were owhẹ gaga. Hae daoma ru oware jọ ro fiobọhọ kẹ amọfa keme onana o te lẹliẹ eva were owhẹ.—Iruẹru Ikọ 20:35.

• ● Rẹrote ugboma ra.

   Ẹme nọ Ebaibol na ọ ta: “Oma na nọ a re ru jaja o rẹ kẹ . . . erere.”—1 Timoti 4:8.

   Oware nọ onana u dhesẹ: Ma tẹ be hai ru oware nọ o rẹ lẹliẹ oma na jaja, wezẹ ziezi, jẹ re emamọ emu, u re fiobọhọ kẹ ugboma na gaga.

   Dawo onana: Kpama re whọ nya wariẹ re omara o sae jaja o tẹ make rọnọ who ru rie evaọ iminiti 15 ọvo.

• ● Kareghẹhọ nọ oghẹrẹ nọ ohwo o re rri eware gbe oghẹrẹ nọ eware e rrọ kẹ ohwo e sai nwene evaọ uzuazọ.

   Ẹme nọ Ebaibol na ọ ta: “Wha riẹ oware nọ o te via kẹ uzuazọ rai odẹnotha ha.”—Jemis 4:14.

   Oware nọ onana u dhesẹ: O sae jọ nọ oware nọ o be kẹ owhẹ uye nọ who roro nọ whẹ sai ru oware ovo kpahe he na yọ oware ubroke gheghe.

   O tẹ make rọnọ eware i yoma kẹ owhẹ gaga nẹnẹ, e sai nwene odẹnotha. Fikiere daoma ru oware nọ whọ riẹ nọ o sai fiobọhọ kẹ owhẹ thihakọ. (2 Ahwo Kọrint 4:8) Eware nọ e be kẹ owhẹ uye na e sai nwene nọ oke o be nyaharo na, rekọ who te kpe omara no oye o te mai yoma, keme whọ sai gbe ru oware ovo kpahe iẹe he.

   Dawo onana: Se iku Ebaibol nọ a jọ ta kpahe ahwo nọ udu u whrehe te epanọ a rọ gwọlọ nọ a re whu no, re whọ ruẹ epanọ uzuazọ rai u ro nwene. Ẹsibuobu, ahwo nana a je rẹro nọ uzuazọ rai u ti nwene hayo woma tere he. Joma ta kpahe iriruo jọ.

 Ee. Ebaibol na ọ vuẹ omai kpahe ahwo jọ nọ a ta eme nọ e wọhọ nọ, “Mẹ gwọlọ whu no.” Ọghẹnẹ ọ whọku ai hi, rekọ o fiobọhọ kẹ ai. Ọ sai ru epọvo na kẹ owhẹ re.

Elaejah

•  ● Oghẹrẹ ohwo vẹ ọ jọ? Elaejah ọ jọ ọruẹaro nọ o wo udu. Rekọ udu u whrehe i rie evaọ oke jọ. Obe Jemis 5:17 o ta nọ, “Elaejah ọ jọ ohwo wọhọ omai na.”

•  ● Fikieme ọ rọ gwọlọ nọ o re whu? Evaọ oke jọ, Elaeja o roro nọ ọye ọvo họ ohwo nọ o kiọkọ nọ ọ be gọ Jihova, ozọ u je mu ei, yọ o je roro nọ o fioka ha. Fikiere ọ tẹ lẹ nọ: “Rehọ uzuazọ mẹ no obọnana, O Jihova.”—1 Ivie 19:4.

•  ● Eme u fiobọhọ kẹe? Elaejah ọ ta eva riẹ kpobi kẹ Ọghẹnẹ. Oghẹrẹ vẹ Ọghẹnẹ ọ rọ tuduhọ iẹe awọ? Ọghẹnẹ o ru Elaejah riẹ nọ ọ be daezọ riẹ, je dhesẹ ogaga riẹ kẹe. Ọghẹnẹ ọ vuẹ Elaejah nọ o gbe wo iruo buobu nọ ọ gwọlọ nọ o re ru, yọ ọ kẹ riẹ ohwo nọ o te ziezi nọ ọ rẹ sai fiobọhọ kẹe.

•  ▸ Se kpahe iku Elaejah: 1 Ivie 19:2-18.

Job

•  ● Oghẹrẹ ohwo vẹ ọ jọ? Job ọ jọ ọdafe nọ o wo aye gbe emọ, yọ ọ jẹ gọ Ọghẹnẹ uzẹme na.

•  ● Fikieme ọ rọ gwọlọ nọ o re whu? Eware iyoma buobu e via kẹ Job idudhe. Eyero riẹ kpobi i vru mi ei, yọ emọ riẹ kpobi i whu. O te mu ekpehre ẹyao jọ họ ẹmọ. Yọ egbẹnyusu riẹ a bọwo iẹe ota inọ ọye họ ọnọ ọ be wha ebẹbẹ riẹ ze. Job ọ ta nọ: “Uzuazọ mẹ o vẹso omẹ no; mẹ gwọlọ gbẹ jọ uzuazọ họ.”—Job 7:16.

•  ● Eme u fiobọhọ kẹe? Job ọ lẹ se Ọghẹnẹ yọ ọ ta ebẹbẹ riẹ kẹ amọfa. (Job 10:1-3) Emamọ ogbẹnyusu riẹ nọ a re se Elaihu ọ tuduhọ iẹe awọ, je fiobọhọ kẹe riẹ nọ orọnikọ obọ Ọghẹnẹ ebẹbẹ riẹ i bi no ze he. Ukuhọ riẹ, Job ọ jẹ ohrẹ nọ a kẹ riẹ rehọ yọ ọ rọwo nọ a fiobọhọ kẹe.

•  ▸ Se kpahe iku Job: Job 1:1-3, 13-22; 2:7; 3:1-13; 36:1-7; 38:1-3; 42:1, 2, 10-13.

Mosis

•  ● Oghẹrẹ ohwo vẹ ọ jọ? Mosis ọ jọ osu ahwo Izrẹl, yọ ọ jọ ọruẹaro Ọghẹnẹ uzẹme na.

•  ● Fikieme ọ rọ gwọlọ nọ o re whu? Iruo nọ Mosis o je ru e jọ gaga, ahwo Izrẹl a jẹ hae fo iẹe ẹsikpobi, yọ oma o jẹ hae rrọe gaga re. Fikiere ọ tẹ viẹ kẹ Ọghẹnẹ nọ: “Ivie kpe omẹ no obọnana.”—Ikelakele 11:11, 15.

•  ● Eme u fiobọhọ kẹe? Mosis ọ ta epanọ eware e riẹe oma kẹ Ọghẹnẹ. Kẹsena Ọghẹnẹ o te fiobọhọ kẹe ru owha na vori, yọ onana u ru nọ ọ gbẹ jẹ rọ ruawa ha.

•  ▸ Se kpahe iku Mosis: Ikelakele 11:4-6, 10-17.