ERIA EBAIBOL NỌ A RU VẸ
Ikelakele 6:24-26—“ỌNOWO Ọghale Owhai Ọ jẹ Yọrọ Owhai”
“Jọ Jihova ọ ghale owhai jẹ sẹro rai. Jọ Jihova o ru ovao riẹ ghariẹ kẹ owhai, jọ o rri owhai aro. Jọ Jihova ọ kpare ovao riẹ rri owhai jẹ kẹ owhai udhedhẹ.”—Ikelakele 6:24-26, Efafa Akpọ Ọkpokpọ.
“ỌNOWO ọghale owhai ọ jẹ yọrọ owhai: ỌNOWO ọ jọ ovao riẹ o ghariẹ kẹ owhai, re o riwi owhai aro: ỌNOWO ọ jo ovao riẹ o sasa kẹ owhai, ọ jẹ kẹ owhai udhedhẹ.”—Ikelakele 6:24-26, Ebaibol Ẹri Na.
Otofa Eme nọ E Rrọ Ikelakele 6:24-26
A re se eme nana nọ e rrọ oria Ebaibol nana ẹro eghale ozerẹ hayo ẹro eghale Erọn. Erọn ọ jọ ozerẹ okpehru ọsosuọ Izrẹl, oyejabọ nọ a rọ rehọ odẹ riẹ se ẹro eghale nana. (Ọnyano 28:1) Obọ Ọghẹnẹ eghale nana i bi no ze. (Ikelakele 6:22, 23) Ọghẹnẹ ọ ta kẹ Mosis nọ: “Ta kẹ Erọn avọ emezae riẹ nọ, ‘Enẹ wha rẹ rọ lẹ ẹro eghale kẹ ahwo Izrẹl,’” kẹsena ọ tẹ ta eme nọ e rrọ Ikelakele 6:24-26 na. Izerẹ nọ e jẹ rọ eva rai kpobi gọ Ọghẹnẹ a lele ujaje yena. U te no ere no, izerẹ yena a jẹ rọ orro kẹ odẹ Ọghẹnẹ, Jihova. a Owọ avọ 27 o ta nọ: “Yọ [izerẹ na] a re se odẹ mẹ fihọ ahwo Izrẹl uzou hrọ, re mẹ ruẹse ghale ae.”
“Jọ Jihova ọ ghale owhai jẹ sẹro rai.” Edhere nọ Jihova ọ jẹ rọ ghale idibo riẹ họ, ọ jẹ thọ ae, kpọ ae, je ru re eware i woma kẹ ae. (Itẹ 10:22) Evaọ ẹvẹrẹ ọsosuọ nọ a ro kere Ebaibol na, eme nọ e rrọ Ikelakele 6:24-26 na i dhesẹ nọ, u te no orẹwho Izrẹl soso nọ Ọghẹnẹ ọ gwọlọ ghale no, ọ gwọlọ nọ ọ rẹ ghale ahwo Izrẹl na omomọvo re.
“Jọ Jihova o ru ovao riẹ ghariẹ kẹ owhai, jọ o rri owhai aro.” Nọ ozerẹ ọ tẹ lẹ ẹro eghale kẹ ohwo inọ jọ Ọghẹnẹ “o ru ovao riẹ ghariẹ” kẹe, yọ ọ be lẹ nọ jọ Ọghẹnẹ o rri ohwo na aro jẹ jẹe rehọ. b A sae jẹ fa eme nana enẹ: “Ajọ OLORI na ọ hwẹ kẹ owhai.” (Ikelakele 6:25; New International Reader’s Version) Edhere nọ Jihova o re ro rri idibo riẹ aro họ, o re dhesẹ uwowou, ohrọ, gbe ọdawẹ kẹ ae.—Aizaya 30:18.
“Jọ Jihova c ọ kpare ovao riẹ rri owhai jẹ kẹ owhai udhedhẹ.” Nọ Jihova ọ tẹ kpare ovao riẹ rri idibo riẹ, oyena u dhesẹ nọ o bi muẹrohọ ae jẹ be kẹ ae udhedhẹ. Obe jọ nọ o rẹ fotọ eme o ta nọ, “ẹme Hibru nọ a fa udhedhẹ (shelọm) na orọnikọ oria nọ ẹwhọ ọ rrọ họ ọvo u dikihẹ kẹ hẹ, rekọ u bi je dhesẹ ohwo nọ oma riẹ o ga ziezi, o te je wo usu okpekpe kugbe Ọghẹnẹ.”
Re eghale nọ a jọ oria Ebaibol nana fodẹ na e sai te ahwo Izrẹl obọ, a re yoẹme kẹ Jihova. (Iruo-Izerẹ 26:3-6, 9) Okenọ a yoẹme kẹe, ọ ghale rai wọhọ epanọ ọ ya eyaa riẹ kẹ ae na. Nwanọ ere o via evaọ okenọ ivie Izrẹl jọ i je su, wọhọ Solomọn gbe Hẹzikaya.—1 Ivie 4:20, 25; 2 Iruẹru-Ivie 31:9, 10.
Dede nọ o gba Ileleikristi họ nọ a rẹ hae wariẹ eme nọ e rrọ oria ikere nana ha, a sae ta oghẹrẹ eme itieye nọ a tẹ be lẹ roro amọfa hayo tuduhọ inievo ukoko na awọ. (1 Ahwo Tẹsalonika 5:11, 25) Jihova o re nwene he. Rite inẹnẹ, ọ gwọlọ nọ ọ rẹ ghale idibo riẹ jẹ thọ ae. Onana u ru nọ uvi Ileleikristi a bi ro wo udhedhẹ keme a riẹ nọ Jihova ọ be ghariẹ “ovao” riẹ kẹ ae.
Eme nọ E Wariẹ Ikelakele 6:24-26 Họ
Uzou ọsosuọ obe Ikelakele rite uzou avọ ikpe o ta kpahe izi nọ Ọghẹnẹ ọ kẹ ahwo Izrẹl nọ a fa evuẹ kẹle Ugbehru Saena nọ a je kpobọ Ẹkwotọ Eyaa na. A jọ oria nana enwenọ ẹgbukpe, yọ etenẹ Jihova ọ jọ koko ai họ zihe ruọ orẹwho. O jie izi kẹ ae nọ a re koko jẹ re ọvọ kugbe ai, onọ a re se ọvọ Uzi na.
Jihova ọ tẹ jẹ vuẹ Mosis oghẹrẹ nọ Erọn avọ emezae riẹ a rẹ rọ lẹ ẹro eghale kẹ ahwo Izrẹl, keme ae Jihova ọ salọ re a jọ izerẹ. (Ikelakele 6:22, 23) Kẹsena Erọn avọ ahwo nọ a no uyẹ riẹ ze a tẹ jẹ hae rọ eme nọ e rrọ Ikelakele 6:24-26 na rọ lẹ ẹro eghale kẹ orẹwho Izrẹl. Uwhremu na, ozerẹ ọ tẹ jẹ hae jọ etẹmpol na lẹ ẹro eghale nana kẹdẹ kẹdẹ nọ a te dhe idhe urere no evaọ okpẹdoke na.
Rri ividio ọkpẹkpẹe nana re whọ ruẹ igogo eware jọ nọ e rrọ obe Ikelakele.
a Jihova họ odẹ Ọghẹnẹ nọ ahwo a riẹ ziezi, nọ a fa no ẹvẹrẹ Hibru ze. Re whọ riẹ oware nọ o soriẹ ze nọ a rọ jọ Ebaibol buobu rehọ odẹ-ova wọhọ Ọnowo nwene odẹ oma Ọghẹnẹ, rri uzoẹme na “Ono Họ Jihova?”
b Rekọ Ebaibol ọ ta nọ okenọ ahwo Izrẹl a te ru oware nọ o lẹliẹ Jihova dha eva kẹ ae, o re si ovao riẹ dhere ai.—Aizaya 59:2; Maeka 3:4.
c A jọ New International Version Study Bible ta nọ odẹ Ọghẹnẹ nọ a wariẹ isiasa evaọ oria ikere nana “a be rehọ iẹe fi ẹgba họ ẹme nọ ọ rrọ [owọ avọ 27] na.” Ghele na, ahwo jọ a ta nọ isiasa nọ odẹ Ọghẹnẹ o romavia evaọ oria nana u dhesẹ nọ Ọghẹnẹ yọ esanerọvo. Rekọ ere o rrọ họ. Obe jọ nọ o fotọ eme Ebaibol, nọ a jọ tubẹ rọwo uwuhrẹ esanerọvo na, o ta nọ fikinọ a jọ oria nana fodẹ odẹ Ọghẹnẹ isiasa, “u dhesẹ vievie he inọ uwuhrẹ esanerọvo na o rẹ ziọ ozerẹ nọ ọ be lẹ ẹro eghale na iroro hayo ahwo nọ ọ be lẹ ẹro na kẹ. Rọkẹ ahwo nana, odẹ na nọ a wariẹ isiasa na o lẹliẹ ẹme na woma jẹ gba ziezi.” (The Pulpit Commentary, Uko avọ 2, ẹwẹ-obe avọ 52) Re who gbe se kpahe onana, se uzoẹme na “Kọ Ọghẹnẹ Yọ Esanerọvo?”