Ẹmo na o kuhọ no, obọnana Ukiekpotọ Ilah nọ a wohọ na o rrọ fọfọ rirẹ. Nọ ofou o bi fou uwou-udhu egbaẹmo na yẹrẹ yẹrẹ na, yọ Sọl ovie na o koko ogbaẹmo na kpobi họ. Ọmọ ọkpako riẹ Jonatan ọ jọ usu egbaẹmo na, kẹsena othuru-igodẹ jọ nọ ọ rrọ ọmoha ọ tẹ be rọ evawere gbiku oware nọ o via. Ọmoha yena họ Devidi, yọ ajọwha gbe ẹzẹ ọ da riẹ oma fia. Sọl ọ be romatotọ gaviezọ kẹ ẹme kpobi nọ o bi no Devidi unu ze. Kọ ẹvẹ o jọ Jonatan oma? O fi emo sa-sa kparobọ no anwọ ikpe buobu ze nọ ọ rọ rrọ kugbe ogbaẹmo Jihova na. Rekọ orọnọ ọye o fi ẹmo inẹnẹ na kparobọ họ, ukpoye kọ ọmoha nọ o bi gbiku na. Devidi o kpe Goliat, ogwara na! Kọ Jonatan ọ jẹ re Devidi ihri fikinọ a bi jiri ei hayo koyẹ kẹe?

O sai gbe owhẹ unu nọ who te yo oware nọ Jonatan o ru. Ebaibol na ọ ta nọ: “Nọ Devidi ọ nwani ku ẹme nọ ọ jẹ ta kẹ Sọl họ no, Jonatan avọ Devidi a tẹ dhẹ ruọ ohwohwo oma, a te zihe ruọ egbẹnyusu ekpekpe, Jonatan o te you rie wọhọ epanọ o you omariẹ.” Jonatan ọ tẹ rọ ekwakwa ẹmo riẹ kẹ Devidi, te uze riẹ. Okolo ọghọ o ru rie na ha, keme a riẹ Jonatan wọhọ ọgbaẹmo nọ ọ rẹ sa ose gaga. Jonatan avọ Devidi a tẹ jẹ reọvọ, inọ a rẹ jọ egbẹnyusu nọ e rẹ tha ohwohwo uke, nọ oware ovuovo o rẹ hẹriẹ hẹ.—1 Samuẹle 18:1-5.

Enẹ usu jọ nọ o kpekpe gaga nọ a gbiku riẹ fihọ Ebaibol na u ro muhọ. Ahwo nọ a wo ẹrọwọ a rẹ rọ egbẹnyusu zaharo ho. Ma tẹ salọ emamọ egbẹnyusu, nọ ma jẹ rrọ ogbẹnyusu nọ ọ rẹ dhẹ kẹ ohwo ho, nọ uyoyou riẹ o rẹ hiẹ hẹ, ma sae bọ ẹrọwọ ohwohwo ga evaọ edẹ urere nana nọ uyoyou o rrọ tere he na. (Itẹ 27:17) Fikiere, joma ruẹ oware nọ ma rẹ sai wuhrẹ mi Jonatan evaọ usu riẹ kugbe Devidi.

Ẹvẹ usu imava nana u ro muhọ vẹrẹ te ere? Oware nọ o lẹliẹ imava nana zihe ruọ egbẹnyusu o kẹ uyo na. Joma ta kpahe imava na. Eware e lọhọ kẹ Jonatan he evaọ oke nana. Uruemu ọsẹ riẹ Sọl nọ ọ rrọ ovie u nwene gaga no anwọ ikpe buobu ze na, yọ u bi dhe eyeyoma. O wo ẹrọwọ gbe omaurokpotọ vẹre, rekọ enẹna ọ be ya-oma jẹ ghẹmeeyo.—1 Samuẹle 15:17-19, 26.

Avro ọ riẹ hẹ, uruemu Sọl nọ u bi dhe eyeyoma na o be kẹ Jonatan uye gaga, keme ọyomariẹ avọ ọsẹ riẹ a kpekpe gaga. (1 Samuẹle 20:2) O sae jọnọ Jonatan o je roro kpahe okpẹtu nọ uruemu ọsẹ riẹ nọ ọ rrọ ovie o rẹ sae wha se orẹwho nọ Jihova ọ salọ na. Kọ aghẹmeeyo Sọl na u gbe ti ru nọ ahwo na a ti ro kiukeku Jihova je ru nọ a gbe ti ro wo aruoriwo riẹ hẹ? Avro ọ riẹ hẹ, onana o jọ oke obẹbẹ kẹ Jonatan nọ o wo ẹrọwọ na.

Eware nana nọ e be via na e sai fiobọhọ kẹ omai riẹ oware nọ Jonatan o ro bi kẹle Devidi ọmoha na. Jonatan ọ ruẹ nọ Devidi o wo ẹrọwọ gaga. Kareghẹhọ inọ dede nọ ogbaẹmo Sọl o jẹ dhozọ Goliat fikinọ ọ jọ ruaro, ozọ riẹ u mu Devidi hi. Ọ ta kẹ omariẹ nọ, odẹ Jihova nọ ọ be rọ nya na u ru rie wo ẹgba vi Goliat avọ ekwakwa ẹmo riẹ kpobi.—1 Samuẹle 17:45-47.

Jonatan o wo ọkpọ iroro itiena re evaọ ikpe jọ nọ i kpemu. U mu rie ẹro nọ tei te ohwo nọ ọ rẹ wha ekwakwa ẹmo riẹ a rẹ sae vẹruọ ogbaẹmo soso je fi ai kparobọ. Fikieme o ro wo iroro nana? Jonatan ọ ta nọ: “Oware ovo o rẹ za Jihova dhe he.” (1 Samuẹle 14:6) Onana u dhesẹ nọ u wo eware buobu nọ Jonatan avọ Devidi a jọ tho ohwohwo: aimava na a you Jihova, a te je fi ẹrọwọ họ iẹe gaga. Onana yọ obọdẹ oware nọ o rẹ lẹliẹ ezae ivẹ nana jọ egbẹnyusu. Jonatan yọ ọmọ ovie, o wo ẹgba gaga yọ ọ joma kpako te ikpe udhuvẹ-gbikpe no. Rekọ Devidi yọ ọmọ owhrori nọ ọ rrọ othuru-igodẹ, yọ o wọhọ nọ ọ re kpako te ikpe udhe he. O make jọ ere na, ohẹriẹ nọ o rrọ udevie rai na u muẹme he. *

Ọvọ nọ a re na u fiobọhọ kẹ ae gaga evaọ usu rai. Evaọ oghẹrẹ vẹ? Kareghẹhọ nọ Devidi ọ riẹ oware nọ Jihova o wo họ eva kẹe. Ọye họ ohwo nọ uvie Izrẹl u ti te! Kọ Devidi ọ ko oware nana dhere Jonatan? Vievie! Egbẹnyusu e rẹ kpekpe ziezi nọ imava nọ e rrọ usu na a tẹ be hae ta ẹme kugbe noke toke, jẹ ta eva kẹ ohwohwo. Orọnikọ a re gu ọrue kẹ ohwohwo hayo ko oware dhere ohwohwo ho. Ẹvẹ who roro nọ oware nọ Jonatan ọ riẹ kpahe Devidi na o jariẹ oma? Kọ o sae jọnọ Jonatan o je roro nọ ọ te jọ ovie ẹdẹjọ, ọ vẹ te kpọ eware nọ ọsẹ riẹ o je ruthọ na kpobi vi? Ebaibol na ọ ta ha inọ Jonatan o wo iroro itieye evao udu riẹ; oware nọ u wuzou ovo Ebaibol na ọ ta, ẹrọwọ Jonatan gbe uvi uyoyou riẹ. O muẹrohọ nọ ẹzi Jihova ọ rrọ Devidi oma. (1 Samuẹle 16:1, 11-13) Onana u ru nọ Jonatan o ro ru eyaa riẹ gba, o te je rri Devidi wọhọ ogbẹnyusu orọnikọ ọwegrẹ hẹ. Jonatan ọ gwọlọ nọ oreva Jihova u re rugba.

Usu rai imava na o wha oghale ulogbo ze. Eme ẹrọwọ nọ Jonatan o wo na o rẹ sai wuhrẹ omai? U fo nọ odibo Jihova kpobi o re rri usu nọ o wo kugbe ibe Ileleikristi riẹ ghaghae. O nwane rọnọ ahwo nọ a wọhọ omai hayo nọ ma gbẹ rrọ ọhwa ọvo a rẹ jọ egbẹnyusu mai hi, rekọ u re fiobọhọ gaga nọ a tẹ rrọ ahwo nọ a wo uvi ẹrọwọ. U wo oke buobu nọ Jonatan avọ Devidi a tuduhọ ohwohwo awọ. Yọ aimava na a te gwọlọ uduotahawọ utiona keme a be te jọ usu rai na rẹriẹ ovao dhe edawọ sa-sa nọ oke o be nyaharo na.

Oke ọsosuọ, Devidi ọ were Sọl gaga, onana u ru nọ o ro fi ei họ ọnọ o wuzou ogbaẹmo riẹ. Rekọ u gbe kri hi, Sọl o te wo ekpehre uruemu nọ Jonatan ọ rọwo wo ho na, oyehọ ihri-eriọ. Oke kpobi nọ Devidi o lele ogbaẹmo Filistia nọ a rrọ ewegrẹ Izrẹl fi ẹmo, ọ jẹ hae kparobọ. Fikiere a tẹ jẹ hai jiri Devidi jẹ koyẹ kẹe. Eyae Izrẹl jọ e tẹ kpare ole, be so nọ: “Sọl o kpe ewegrẹ idu, Devidi o te kpe ewegrẹ idu ikpe eko buobu.” Ole nana ọ were Sọl vievie he. Ebaibol ọ ta nọ, “No umuo ẹdẹ yena vrẹ, Sọl o te je viẹro ku Devidi ẹsikpobi.” (1 Samuẹle 18:7, 9) Ozọ u je mu ei nọ Devidi o ti mi ei uvie na. Oware ugheghẹ Sọl o je roro na. Uzẹme inọ Devidi ọ riẹ nọ ọ te jọ ovie Izrẹl ẹdẹjọ, rekọ o jariẹ iroro vievie he inọ o ti mi Sọl nọ Jihova o wholo ọkwa, nọ ọ gbẹ rrọ esuo na!

Sọl ọ tẹ ma omaa epanọ a re ro kpe Devidi evaọ ẹmo, rekọ o be sae via ere he. Devidi o gbe bi fi kparobọ, yọ odẹ riẹ u bi do vrẹ ọvo. Sọl o te ru oware ofa. O koko ahwo uviuwou riẹ kpobi họ, te idibo riẹ kpobi gbe ọmọzae ọkpako riẹ re ọ ma omaa epanọ o re ro kpe Devidi no. Roro kpahe epanọ onana o kẹ Jonatan uye te, nọ ọ ruẹ ọsẹ riẹ nọ ọ be ma omaa uyoma utiona! (1 Samuẹle 18:25-30; 19:1) Jonatan ọ jọ emamọ ọmọ nọ ọ talamu ọsẹ riẹ, ọ tẹ jẹ jọ emamọ ọrivẹ nọ ọ talamu ogbẹnyusu riẹ. Obọnana nọ ẹbẹbẹ ọ rrọ usu imava nọ ọ talamu na, kọ abọ vẹ ọ te whoma họ?

Jonatan ọ tẹ ta kẹ ọsẹ riẹ nọ: “Jọ ovie na o ru oware uyoma ovo kpahe Devidi odibo riẹ hẹ, keme o ri ru owhẹ oware uyoma ovo ho, yọ eware nọ o ru kẹ owhẹ, e kẹ owhẹ erere no. O fi uzuazọ riẹ họ ọza re ọ ruẹsi kpe ohwo Filistia na, Jihova ọ tẹ wha obokparọ ulogbo se Izrẹl soso. Iraro ra o jọ via, yọ eva e were owhẹ gaga. Kọ fikieme who re ro ru ohwo nọ ọ thọ uzi ovo ho oware uyoma? Kọ fikieme whọ be rọ gwọlọ kpe Devidi ekueku?” Sọl ọ tẹ rọ udugaga gaviezọ kẹ Jonatan, je tube duwu iyei inọ o ti gbe ru Devidi oware uyoma ovo ho. Rekọ Sọl o koko eyaa riẹ hẹ. Nọ Devidi ọ kparobọ evaọ emo efa nọ o fi no, ihri-eriọ e tẹ da Sọl oma fia te epanọ ọ rọ rehọ ozuẹ fi Devidi thọ ẹdẹjọ! (1 Samuẹle 19:4-6, 9, 10) Devidi ọ tẹ dhẹ no uwou Sọl.

Kọ oware jọ o via no ẹdẹjọ, nọ u ru rie jọ bẹbẹ re whọ jọ udevie imava nọ e rrọ ghaghae kẹ owhẹ salọ abọ ohwo nọ whọ rẹ jọ? O rẹ kẹ uye gaga. O tẹ via enẹ, ahwo jọ a rẹ vuẹ owhẹ nọ azẹ oma sa, inọ abọ ohwo uviuwou ra whọ rẹ jọ. Rekọ, Jonatan ọ riẹ oware nọ u fo nọ o re ru. Kọ ẹvẹ ọ rẹ rọ jọ abọ ọsẹ riẹ, kpakiyọ Devidi yọ odibo Jihova nọ ọ talamu Ọghẹnẹ je bi yoẹme kẹe? Fikiere, Jonatan ọ tẹ kuvẹ re uyoyou riẹ kẹ Jihova u fiobọhọ kẹe riẹ abọ nọ ọ rẹ jọ. Onana o wha riẹ ze nọ ọ rọ talamu Devidi. Dede nọ usu nọ Jonatan o wo kugbe Jihova o mae jariẹ oja, o kiukeku ọsẹ riẹ hẹ. Ọ kẹ ọsẹ na obọdẹ ohrẹ viukpenọ ọ rẹ vuẹe oware nọ ọ gwọlọ yo. Mai omomọvo, ma sai wo erere nọ ma tẹ rọ aro kele oghẹrẹ uvi uyoyou nọ Jonatan o dhesẹ.

Jonatan ọ wariẹ daoma epanọ o re ro ku Sọl avọ Devidi gbe, rekọ Sọl ọ gaviezọ kẹe vievie he evaọ onana. Devidi ọ tẹ lẹlẹ nyabru Jonatan ze, jẹ vuẹe nọ ọ be ruawa uzuazọ riẹ. Ọ ta kẹ ogbẹnyusu riẹ na nọ: “Uwhu o rọ kpahe omẹ!” Jonatan ọ tẹ jiroro nọ ọ rẹ dawo ọsẹ riẹ re ọ riẹ oware nọ ọsẹ na o gine wo họ iroro kpahe Devidi, kẹsena ọ vẹ te jọ Devidi riẹ. Jonatan ọ ma omaa inọ uze gbe ese ọ te rọ jọ Devidi riẹ onana evaọ oria nọ Devidi o ti dhere. Jonatan ọ tẹ ta kẹ Devidi nọ jọ ọ duwu iyei inọ o re ru oware nana kẹ ọyomariẹ: “Who du siọ uyoyou nọ o rẹ hiẹ hẹ ba edhesẹ kẹ ahwo uwou mẹ hẹ, makọ evaọ okenọ Jihova o ti voro ewegrẹ Devidi kpobi no otọakpọ na.” Devidi ọ tẹ rọwo nọ ọ te rẹrote ahwo uviuwou Jonatan ẹsikpobi.—1 Samuẹle 20:3, 13-27.

Jonatan ọ tẹ jẹ daoma ta ewoma Devidi kẹ Sọl ovie na, rekọ eva e tẹ dha ovie na te uke! Ọ tẹ va notọ ze kẹ Jonatan nọ, “whẹ ọmọ ọwọsuọ na,” jẹ ta nọ uyoyou nọ Jonatan o wo kẹ Devidi o be wha omovuọ ziọ uviuwou na. Sọl ọ tẹ be daoma tẹzẹ Jonatan re ọ tẹrovi ewoma obọriẹ inọ: “Nọ ọmọzae Jẹsi ọ rrọ uzuazọ evaọ otọakpọ na, whẹ avọ uvie ra wha te sai dikihẹ hẹ.” Onana u nwene iroro Jonatan ghele he, ọ tẹ be gbẹ lẹ ọsẹ riẹ nọ: “Fikieme a re ro kpei? Eme o ru?” Eva e tẹ dha Sọl vrẹta! Dede nọ ọ kpako no, ọ gbẹ jọ ọgbaẹmo nọ ọ rrọ gaga. O te gbobọ họ ose ro fi ọmọzae riẹ! Dede nọ ọ riẹ ose efi ziezi, o fi ọmọ na thọ. Onana u kpe omovuọ họ ọmọ na oma gaga jẹ dae te ẹzi, o te thihi vrẹ avọ ofu.—1 Samuẹle 20:24-34.

Okiokiọ riẹ, evaọ ohiohiẹ, Jonatan ọ tẹ nya kpobọ ẹwọ kẹle oria nọ Devidi o dhere. Ọ tẹ sa ose wọhọ epanọ avọ Devidi a gbẹ ta mu, rọ ere jọ Devidi riẹ nọ ọsẹ riẹ ọ be ginẹ gwọlọ oghẹrẹ kpobi nọ o re ro kpei no. Kẹsena Jonatan o te vi odibo nọ o lele i rie nya na zihe kpo. Ọyomariẹ avọ Devidi ọvo a tẹ jọ oria, je wo umuvẹ nọ a rọ ta ẹme. Aimava na a tẹ jẹ viẹ, kẹsena Jonatan o te yere ogbẹnyusu riẹ na kodẹ. Devidi ọ tẹ jẹ dhẹ kẹ uzuazọ riẹ.—1 Samuẹle 20:35-42.

Jonatan ọ rọ uyoyou riẹ nọ o hiẹ hẹ na dhesẹ nọ ọ jọ ohwo oriobọ họ. Setan nọ ọ rrọ ọwegrẹ idibo Ọghẹnẹ kpobi nọ i wo ẹrọwọ na ọ hae te wereva gaga, o hae jọnọ Jonatan ọ rọ aro kele Ọsẹ riẹ gwọlọ okpodẹ hayo ọkwa viukpenọ ọ rẹ rọ oreva Ọghẹnẹ karo. Kareghẹhọ nọ Setan o re ru ahwo-akpọ re a dhogbo epanọ a rẹ rọ gwọlọ ewoma omobọ rai. Enẹ ọ rọ viẹ Adamu avọ Ivi họ. (Emuhọ 3:1-6) Rekọ ọ sae viẹ Jonatan họ họ. Ababọ avro, onana u ru eva dha Setan gaga! Kọ who ti fi odawọ Setan nana kparobọ? Uruemu oriobọ o da akpọ na fia nẹnẹ. (2 Timoti 3:1-5) Kọ ma te rọ aro kele Jonatan evaọ oghẹrẹ nọ ọ rọ whaha uruemu oriobọ je dhesẹ uyoyou nọ o rẹ hiẹ hẹ?

Omukpahọ nọ Sọl o wo kẹ Devidi na o tẹ te vẹgbẹ. U gbe wo oware ovo nọ Jonatan ọ rẹ sai ru hu nọ Ọsẹ riẹ o muhọ eru wọhọ ohwo nọ uzou riẹ o gbẹ gba ha, nọ ọ be rọ rehọ ogbaẹmo soso gwọlọ ọmoha nọ ọ riẹ onahona ha re o kpei no. (1 Samuẹle 24:1, 2, 12-15; 26:20) Kọ Jonatan o kuomagbe ai? Ebaibol na ọ jọ oria ovo ta ha inọ Jonatan o kuomagbe ogbaẹmo nọ o jẹ gwọlọ epanọ a re ro kpe Devidi no ekueku na. Jonatan ọ rẹ sai ru oware utioye vievie he keme ọ talamu Jihova gbe Devidi, ọ tẹ jẹ reọvọ kugbe ogbẹnyusu oyoyou riẹ nana.

Uvi uyoyou nọ o wo kẹ ogbẹnyusu riẹ na u nwene vievie he. Nọ oke jọ o vrẹ no, avọ Devidi a tẹ rọ oghẹrẹ jọ wariẹ ruẹ ẹro evaọ Horẹsh, onọ otofa riẹ o rrọ “Oria nọ Ire E Vọ.” Horẹsh yọ ẹkwotọ igbehru nọ o jọ ruaro, yọ o wọhọ nọ emaele jọ ọvo u ro thabọ no Hebrọn. Fikieme Jonatan o ro fi uzuazọ riẹ họ ọza nyae ruẹ Devidi nọ ọ be dhẹ kẹ uzuazọ riẹ? Ebaibol na ọ ta nọ, re ọ ruẹsi fiobọhọ kẹ Devidi jẹ “tuduhọ iẹe awọ.” (1 Samuẹle 23:16) Ẹvẹ Jonatan o ro ru onana?

Jonatan ọ ta kẹ ogbẹnyusu riẹ nọ ọ gbẹ jọ uzoge na nọ, “Jọ ozọ u mu owhẹ hẹ.” Ọ tẹ jẹ ta nọ: “Sọl ọsẹ mẹ ọ te ruẹ owhẹ hẹ.” Eme ọ kẹ Jonatan imuẹro nana? Ẹrọwọ nọ o fihọ Jihova, inọ ẹjiroro riẹ ọ rẹ seba erugba ha. Ọ ta re nọ: “Whọ te jọ ovie Izrẹl.” Ere Samuẹle ọruẹaro na ọ ta ikpe jọ nọ i kpemu. Jonatan ọ rọ ẹme riẹ na kareghẹhọ Devidi nọ ẹme nọ Jihova ọ ta kpobi o rẹ seba erugba ha. Kọ ẹvẹ Jonatan o roro nọ uzuazọ riẹ o te jọ evaọ obaro? Ọ ta kẹ Devidi nọ: “Mẹ . . . te rọ kẹle owhẹ.” A rẹ ruẹ obọ omaurokpotọ nọ Jonatan o wo ho! O were riẹ nọ ọ rẹ jọ otọ Devidi nọ ọ rehọ ikpe ọgba soso maha vi ọyomariẹ, u no rie eva ze nọ ọ rẹ thae uke. Nọ Jonatan o je ku ẹme riẹ na họ, ọ ta nọ, “Sọl ọsẹ mẹ ọ riẹ onana re.” (1 Samuẹle 23:17, 18) Sọl ọ riẹ evaọ udu riẹ nọ ọ te sae kparobọ họ evaọ ẹmo nọ o bi fi ohwo nọ Jihova ọ salọ nọ uvie na u re te na!

Ikpe nọ i lele i rie, eva e jẹ hae were Devidi nọ ọ tẹ kareghẹhọ oke nana nọ avọ Jonatan a ruẹ ẹro na. Onana o jọ orọ urere nọ a ruẹ ẹro. O kẹ uye kẹhẹ, irẹro Jonatan inọ ọ te jọ ohwo nọ ọ te rọ kẹle Devidi na u rugba ha.

Jonatan o lele ọsẹ riẹ kpohọ ẹmo nyae họre ahwo Filistia nọ e jọ ewegrẹ Izrẹl. Ọ sae rọ emamọ eva lele ọsẹ riẹ kpohọ ẹmo keme ọ kuvẹ hẹ re ekpehre uruemu ọsẹ na o whaha iẹe idibo Jihova nọ ọ rẹ họre kẹ. Ọ jẹ rọ ẹgba riẹ kpobi họre wọhọ epaọ anwẹdẹ, rekọ ẹmo nana o kiekpe ahwo Izrẹl. Emuemu Sọl u te epanọ o ro dhomahọ iruẹru-imizi, onana yọ uzioraha ulogbo evaọ aro Jihova fikiere ọ gbẹ jọ kugbe Sọl ho. Emezae esa Sọl i whu evaọ ẹmo na, yọ Jonatan ọ jọ usu rai. Sọl ọ nwoma gaga, fikiere o te kpe omariẹ.—1 Samuẹle 28:6-14; 31:2-6.

Devidi o weri gaga. Devidi nọ ọ jọ wowou jẹ vọ avọ erọvrẹ na o tube weri Sọl nọ ọ jẹ gwọlọ iẹe kpe na. Devidi o kere ole uweri fiki Sọl avọ Jonatan. O wọhọ nọ ẹme nọ Devidi ọ ta nọ o rẹ mai duobọte ohwo udu họ, onọ ọ ta kpahe ogbẹnyusu ẹzi riẹ na, inọ: “O Jonatan oniọvo mẹ, whọ be da omẹ gaga; whọ jọ ghaghae kẹ omẹ gaga. Uyoyou nọ who wo kẹ omẹ u vi uyoyou eyae.”—2 Samuẹle 1:26.

Eyaa nọ Devidi ọ ya kẹ Jonatan na e thọrọ e riẹ ẹro vievie he. Nọ ikpe buobu e vrẹ no, ọ gwọlọ Mẹfiboshẹt ọmọzae Jonatan nọ ọ ko, jẹ rẹrotei. (2 Samuẹle 9:1-13) O rrọ vevẹ nọ Devidi o wuhrẹ eware buobu mi Jonatan evaọ oghẹrẹ nọ o ro dhesẹ uvi uyoyou je bru ọghọ họ ogbẹnyusu riẹ oma. Jonatan ọ talamu ogbẹnyusu riẹ dede nọ onana o wha ebẹbẹ sei. Kọ ma te rọ aro kele iei? Kọ ma sae salọ egbẹnyusu nọ e wọhọ Jonatan? Kọ ma sae jọ oghẹrẹ ogbẹnyusu otiọye re? Ma tẹ be hai fiobọhọ kẹ egbẹnyusu mai re a fi ẹrọwọ họ Jihova, rọ oreva Jihova karo, jẹ rọ ewoma amọfa karo, kiyọ ma wọhọ oghẹrẹ ogbẹnyusu nọ Jonatan ọ jọ. Ma vẹ te rọ aro kele ẹrọwọ riẹ.