Kpohọ eme nọ e riẹ eva

ENỌ IZOGE NA

Kọ Me Te Ohwo nọ Ọ rẹ Kwa Ruọ Ọrọ Obọriẹ No?

Kọ Me Te Ohwo nọ Ọ rẹ Kwa Ruọ Ọrọ Obọriẹ No?

 Ohwo ọ tẹ be kwa ruọ uwou obọriẹ o sae lẹliẹ oma mu ei, rekọ o sae wha udubro ze re. Ẹvẹ whọ sae rọ riẹ inọ who gine te ohwo nọ ọ rẹ jọ ọrọ obọriẹ no?

 Roro kpahe oware nọ o be lẹliẹ owhẹ jiroro na

 Ẹjiroro buobu e riẹ nọ whọ sae rọ gwọlọ kwa no uwou ọsẹgboni ra ruọ ọrọ obọra—rekọ ejọ rai e sae nwani kiehọ tere he. Wọhọ oriruo, uzoge jọ nọ a re se Mario ọ ta nọ: “Mẹ jẹ gwọlọ kwa ruọ ọrọ obọmẹ fikinọ iruo nọ a be kẹ omẹ i bu hrọ.”

 Uzẹme riẹ họ, who te roro nọ ẹsiẹe oma o te mae fọ owhẹ, ẹsejọhọ o te jọ ere he. Ọmọtẹ ikpe ikpegberee jọ nọ a re se Onya ọ ta nọ, “Whọ tẹ ruọ ọrọ obọra no, whẹ ọvo ọ te rẹrote oria nọ whọ be rria, kuọ unu ra, hwosa araha kpobi nọ who wo—keme ọsẹgboni ra a gbẹ rọ kugbe owhẹ re a fiobọhọ kẹ owhẹ hẹ!”

 Ẹme na họ: O gwọlọ nọ whọ rẹ riẹ ẹjiroro nọ whọ rọ gwọlọ kwa ruọ ọrọ obọra na, re whọ ruẹse riẹ sọ who gine te ohwo nọ o re ru ere no.

 Roro kpahe oware nọ u ti noi ze

 Jesu ọ ta nọ: “Ono evaọ usu rai na nọ ọ gwọlọ bọ uwou ukpehru ọ rẹ kake keria tao ho re o roro araha na sọ ugho riẹ u ti tei bọe re?” (Luk 14:28) Ẹvẹ whọ sai ro “roro araha na” nọ whọ tẹ gwọlọ kwa ruọ ọrọ obọra? Rehọ enọ nana kiẹ omobọ ra riwi.

WHỌ RIẸ OGHẸRẸ NỌ A RẸ KẸNYẸ UGHO?

 Ebaibol ọ ta nọ: “Ugho o rẹ thọ ohwo.”—Ọtausiuwoma Na 7:12.

  •  O be hae jọ bẹbẹ kẹ owhẹ re who koko ugho?

  •  Kọ whẹ yọ ohwo nọ o re mu ugho raha?

  •  Kọ who re momo ugho mi ahwo gaga?

 Otẹrọnọ who yo Ee fihọ onọ jọ evaọ usu enọ yena, o sae jọnọ okpẹtu whọ be te wha se omobọ ra na!

 “Oniọvo-ọmọzae mẹ o no uwou evaọ okenọ ọ jọ ikpe ikpegbizii. O vrẹ ẹgbukpe he, ugho nọ o koko kpobi u te re, a te mi ei omoto no fikinọ ọ be sae hwa igho na zihe he, yọ ebanke ọvo ọ gbẹ jẹ rọwo momo ugho kẹe he, ukuhọ riẹ ọ tẹ jẹ lẹ ọsẹgboni mẹ inọ a kẹe uvẹ kwa zihe ze.”—Danielle.

 Oware nọ whọ rẹ sae ru enẹna: Nọ ọsẹgboni ra re a vuẹ owhẹ unuigho nọ a be hae raha evaọ amara. Eme a be hae hwosa fihọ, kọ ẹvẹ a be sae rọ ma omaa unuigho nọ a rẹ raha evaọ ugho nọ a bi wo re a sae hwosa fihọ eware yena? Kọ ẹvẹ a be sai ro koko ugho?

 Ẹme na họ: Whọ tẹ sae jọ oke nana nọ whọ gbẹ rrọ kugbe amọ ọsẹgboni ra na wuhrẹ epanọ a rẹ rọ raha ugho, u ti fiobọhọ kẹ owhẹ riẹ epanọ whọ rẹ rọ kẹnyẹ ugho nọ eware e tẹ rrọ thokpa thokpa evaọ obaro.

KỌ WHỌ RẸ SAE TA HỌ OMA RA OBỌ?

 Ebaibol ọ ta nọ: “Ohwo kpobi ọ te wọ ọvuọ owha riẹ.”—Ahwo Galesha 6:5.

  •  Kọ who re ru oware ẹsiẹsiẹe manikọ who re mu va eware?

  •  Kọ ọsẹgboni ra a rẹ kareghẹhọ owhẹ taure who te ti ru iruo nọ i te owhẹ evaọ uwou?

  •  Kọ oke kpobi nọ u je owhẹ whọ be hai ro no ore ze manikọ oke nọ ọsẹgboni ra a fihọ?

 Otẹrọnọ who yo Ee fihọ onọ jọ evaọ usu enọ yena, ẹsejọhọ o te mae jọ bẹbẹ re who koko oma họ nọ whọ tẹ rrọ ọrọ obọra no.

 “Whọ tẹ rrọ ọrọ obọra no, eware jọ e riẹ nọ e gba owhẹ họ nọ who re ru, te o were owhẹ te o were owhẹ hẹ. Ohwo ọvo ọ te vuẹ owhẹ nọ who ru eware yena ha, fikiere u fo nọ whọ rẹ rehọ iroro obọra ru ai re o reria owhẹ oma.”—Jessica.

 Oware nọ whọ rẹ sae ru enẹna: Evaọ oware wọhọ amara soso, daoma jọ uwou ru iruo sa-sa. Wọhọ oriruo, hwere uwou je ru oria kpobi fihọ tẹtẹtẹ, whẹ ọvo fọrọ iwu ra, kpobọ eki nyae dẹ eware nọ wha ti ro there emu, there emu kowọwọ kowọwọ, jẹ wezẹ imidhe na no. Ere whọ te rọ riẹ eware nọ who ti ru nọ whọ tẹ rrọ ọrọ obọra no.

 Ẹme na họ: Re whọ sae jọ ọrọ obọra, whọ rẹ jọ ohwo nọ ọ rẹ sae ta họ omariẹ obọ.

Nọ ohwo ọ tẹ kwa no uwou ruọ ọrọ obọriẹ ababọ oma nọ ọ ruẹrẹ kpahe o wọhọ ẹsenọ ohwo ọ la no arupre ababọ eparashutu nọ o kuhọ

KỌ WHỌ BE SAE NYẸ OMA RA?

 Ebaibol ọ ta nọ: “Wha re siobọno eware nana kpobi hrọ: ofu, evedha, eyoma, ekela.”—Ahwo Kọlọsi 3:8.

  •  Kọ o be hae jọ bẹbẹ re who lele ahwo rria dhedhẹ?

  •  Kọ o be hae jọ bẹbẹ kẹ owhẹ re whọ kpọ ofu ra?

  •  Kọ whọ rẹ gwọlọ nọ ora ọvo a rẹ rehọ ẹsikpobi?

 Otẹrọnọ who yo Ee fihọ onọ jọ evaọ usu enọ yena, o sae jọ bẹbẹ kẹ owhẹ re whọ rria kugbe omọfa dhedhẹ—hayo, okenọ whọ tẹ rọo no.

 “Okenọ mẹ jẹ rria uwou kugbe amọfa jọ mẹ rọ riẹ ebẹbẹ nọ me wo. Me te ti vuhumu nọ, u fo ho re me rẹro nọ amọfa a re thihakọ kẹ omẹ evaọ okenọ me te mu ovao họ fiki idhọvẹ. Mẹ tẹ te gwọlọ emamọ edhere nọ mẹ rọ rẹrote idhọvẹ mẹ.”—Helena.

 Oware nọ whọ rẹ sae ru enẹna: Daoma lele ọsẹgboni ra gbe inievo ra rria dhedhẹ. Keme, epanọ who bi lele ahwo nọ wha gbẹ be rria uwou enẹnẹ ru nọ a te ru owhẹ thọ, u ti dhesẹ epanọ who ti ru amọfa jọ kpobi nọ wha te gbẹ rria uwou evaọ ẹdẹfa.

 Ẹme na họ: Nọ ohwo o te mu uwou obọriẹ họ ẹrria no orọnikọ yọ ọ vabọ no iruo no ho—yọ oware nọ o gwọlọ omaruẹrẹkpahe. Kọ who gbe lele ahwo nọ e ruọ ọrọ obọrai no nọ eware i bi woma kẹ ta ẹme? Nọ ae re a vuẹ owhẹ, eware jọ nọ a riẹ vẹre he nọ a riẹ no enẹna hayo enọ a be vioja rai nọ dodokọ a riẹ anwẹdẹ. U fo re whọ rọ ẹme kpọ amọfa ezọ taure whọ tẹ te jẹ iroro ilogbo kpobi!