1. Iina Saam 18:46, wa Dievid se Jeuova komiin laik?

 KAAZ a wa a gwaan iina di worl ya nou, som tingz kyan apm we wi neehn a ekspek fi apm we mek tingz aad fi wi. Bot wi api se Jeuova di de fi elp wi. Iina di lesn bifuo da wan ya, it mek wi memba se fi wi Gad, Jeuova, no ded an im eva redi fi elp wi. Wen wi si se Jeuova riili elp wi, dat mek wi si se “fi [wi] Gad Jeuova, no ded!” (Riid Saam 18:46.) Rait afta Dievid did se dem wod de, im se ‘Jeuova a mi Rak.’ Wa mek Dievid wuda se Jeuova, we a wan riil sumadi, a wan rak?

2. Wa mek wi fi waahn fi fain out a wa mek Dievid did se: ‘Jeuova a mi Rak’?

² Iina da lesn ya, wi a-go luk pan wa mek wi se Jeuova a wan rak an wa dat riili a tel wi bout im. An wi a-go luk pan wa mek wi kyan se Jeuova a wi Rak. An den wi a-go luk pan som tingz we wi kyan du fi shuo se wi kyan av di kain-a wiez dem we Jeuova av.

WA MEK DI BAIBL SE JEUOVA A WAN RAK?

3. Muor taim wen di Baibl taak bout “rak”, a ou it yuuz it? (Luk pan di picha pan di kova.)

³ Som a di taim wen di Baibl taak bout rak, it a elp wi fi si di kain-a wiez dem we Jeuova av. An nof a di taim wen it yuuz iina di Baibl, a wen piipl a priez Jeuova fi shuo se nobadi no de we komiin laik im. An iina Dyuutaranami 32:4, a di fos taim di Baibl se Jeuova komiin laik wan rak. Wan a di taim wen Ana did a prie tu Jeuova, shi se, “No rak no de we chrang laik wi Gad.” (1 Sam. 2:2) An Abakok se Jeuova a im Rak. (Aba. 1:12) Di sumadi we rait Saam 73 se Jeuova a im Rak. (Sa. 73:26) Aal wen Jeuova did a taak bout imself, im se im a wan rak. (Aiz. 44:8) Mek wi luk pan chrii a di wiez dem we Jeuova av we mek im komiin laik wan rak, an wi a-go lorn ou wi kyan mek im bi fi wi Rak.​—Dyuu. 32:31.

4. A wa Jeuova a du fi kip wi sief? (Saam 94:22)

 ⁴ A Jeuova wi ron tu fi kip wi sief. Jos laik ou sumadi kyan go anda wan rak go aid wen wan big staam a gwaan, a siem so wi kyan go tu Jeuova fi kip wi sief wen som big tingz a gwaan iina wi laif we komiin laik staam. (Riid Saam 94:22.) Jeuova kip wi sief an mek shuor se notn no apm tu wi we a-go ort wi fi eva. An no onggl dat, im pramis wi se im a-go get rid a evriting we kaaz wi fi no fiil sief.​—Izii. 34:25, 26.

5. Wa wi kyan du fi shuo se a Jeuova wi a ron tu fi kip wi sief?

⁵ Wan a di ting dem we wi du fi shuo se a Jeuova wi a ron tu fi kip wi sief a wen wi prie tu im. An wen wi prie tu im, a da taim de im gi wi ‘piis iina wi aat an main.’ (Fil. 4:6, 7) Mek wi luk pan wa did apm tu wan breda we niem Artem we dem did lak op kaaz a di sitn dem we im biliiv iina. A nof taim dem rof im op an kwestiyan kwestiyan im an mek im fiil shiem. Im se: “Mi aalwiez fiil schres out wen dem sen kaal mi fi kwestiyan mi. So mi aalwiez prie tu Jeuova. Mi beg im fi gi mi piis iina mi aat an fi mek mi waiz.” An im se: “Aal a wa dem did a chrai fi mek mi du, mi stil neehn dwi’it. An dem taim de mi did fiil laik se mi did a tan op baka wan chrang waal we mek outa stuon. An mi nuo se dat a kaaz Jeuova did a elp mi.”

6. Wa mek wi nuo se wi kyan aalwiez dipen pan Jeuova? (Aizaiya 26:3, 4)

⁶ Wi kyan aalwiez dipen pan Jeuova. Jos laik ou wan big rak aalwiez de de, Jeuova aalwiez de de fi wi. So wi kyan chos im kaa im a “di Rak we a-go di de fi eva.” (Riid Aizaiya 26:3, 4.) An chuu wi nuo se im kyaahn ded, wi nuo se im aalwiez a-go de de fi du wa im pramis wi se im a-go du an fi ier wi wen wi prie tu im. An wi nuo se wi kyan dipen pan im kaa im aalwiez a-go stik tu di wan dem we a sorv im. (2 Sam. 22:26) Im naa go figet notn we wi du fi im, an im a-go bles wi fi it.​—Iib. 6:10; 11:6.

7. A ou wi a-go fiil wen a Jeuova wi a dipen pan fi elp wi? (Luk pan di picha tu.)

⁷ Wen wi dipen pan Jeuova, wi shuo se a im a wi Rak. An wi nuo se tingz a-go wok out gud fi wi ef wi du wa im se wi fi du aal wen it aad. (Aiz. 48:17, 18) Di muor wi si se Jeuova a elp wi a di muor wi a-go chos iina im. An dat a-go elp wi fi go chuu som prablem we wi nuo se a onggl Jeuova kyan elp wi fi go chuu dem. An wen wi a go chuu sortn kain-a prablem an wi naa nobadi fi elp wi, a dem taim de wi a-go si se wi kyan riili dipen pan Jeuova. Wan breda we niem Vladimir se: “Mi neva fiil so kluos tu Jeuova laik di taim wen mi did de iina jiel bifuo dem chrai mi. Kaa dem taim de mi did afi a chos iina Jeuova muor kaa nobadi els neehn de de wid mi fi elp mi. An mi kudn du notn bout wa did a gwaan.”

8. (a) Wa mek wi se Jeuova no chienj? (b) Kaa Jeuova a wi Rak, a ou dat a-go elp wi? (Saam 62:6, 7)

⁸ Wi Gad Jeuova naa go chienj. Jos laik ou wan mountn ar wan big rak stie siem plies an no muuv, a siem so Jeuova naa go chienj, im a-go stie siem wie. Im naa go  chienj di wiez dem we im av, an eniting we im plan se im a-go du, a dat im a-go du. (Mal. 3:6) An tingk bout it: Wen Adam an Iiv did ton gens Jeuova iina di Gyaadn a Iidn, dat neehn mek im chienj wa im plan fi du. So no mata wa nobadi du ar wa apm, Jeuova naa chienj im wiez dem ar wa im plan fi du, an im aalwiez a-go du wa rait. So aal a dis mek wi nuo se im a-go de de fi wi an im a-go elp wi wen wi a go chuu som rof taim.​—Riid Saam 62:6, 7.

9. Wa yu lorn fram wa Tatyana did go chuu?

⁹ Wen wi tingk bout di kain-a sumadi we Jeuova bi, an wi tingk bout di sitn dem we im waahn fi apm, a so wi shuo se im a wi Rak. Wen wi du dat, it elp wi fi go chuu wi prablem dem an gwaan tingk chriet. (Sa. 16:8) Mek wi luk pan wa did apm tu wan sista we niem Tatyana we mek wi si se dat a chuu. Kaaz a wa shi biliiv iina, di govament se shi no fi lef ar yaad. Shi se: “Mi neehn av nobadi roun mi, an dat did riili aad. An muor taim mi did fiil laik se mi kyaahn go aan no muor.” Bot wen shi si ou wa shi a go chuu av fi du wid wa Jeuova plan fi du, it elp ar fi fiil beta. Shi se: “Wen mi get fi andastan wa mek dem sopm ya a apm, it elp mi fi memba se kaa mi a sorv Jeuova, a dat mek mi a go chuu dem sitn ya. A dat mek mi tap tingk bout miself.”

10. Wa wi kyan du rait ya nou fi mek Jeuova bi fi wi Rak?

¹⁰ Di taim a-go kom wen wi a-go go chuu som prablem we wi neva eva go chuu bifuo we a Jeuova wi afi go luk tu fi elp wi out. So wi fi a du tingz nou we a-go elp wi fi chos im muor an muor so dat wi kyan nuo se a im a-go elp wi fi go chuu an no du notn rang. Wan a di ting dem we kyan elp wi fi du dat a fi riid di tuori dem we de iina di Baibl an di tuori dem iina wi buk an pamplet dem we tel wi bout wa a gwaan wid wi breda an sista dem nou. An luk pan ou Jeuova shuo se im komiin laik wan rak fi dem. Den sidong an tingk bout dem tuori ya, an wen yu du dat, it a-go elp yu fi mek Jeuova bi fi yu Rak.

CHRAI AN KOMIIN LAIK WAN RAK FI YU BREDA AN SISTA DEM LAIK JEUOVA

11. Wa mek wi fi du laik Jeuova an komiin laik wan rak fi wi breda an sista dem? (Luk pan di paat we niem “ Som Sitn We Di Yong Breda Dem Kyan Du.”)

¹¹ So wi si ou Jeuova kyan komiin laik wan rak. Nou mek wi si ou wi kyan du laik Jeuova an komiin laik wan rak fi wi breda an sista dem, kaa di muor wi du dat a di muor wi a-go bil op wi breda an sista dem. Laik Jiizas did chienj Saiman niem tu Siifas (we miin Piita), an di niem Piita miin “Wan Rak.” (Jan 1:42) So dis miin tu se Piita wuda bi sumadi we wuda osh an de de fi di breda an sista dem iina di kanggrigieshan. Di Baibl se di elda dem komiin laik “di shied we yu kyan get fram wan big piis a rak.” Dat mek wi si ou dem a tek kier a di breda an sista dem iina di kanggrigieshan. (Aiz. 32:2) Bot wen aal a wi iina di kanggrigieshan chrai fi tan jos laik Jeuova, it a-go  mek tingz wok out gud fi evribadi.​—Ifii. 5:1.

12. Tel wi som sopm we wi kyan du fi mek wi breda an sista dem si se wi a sumadi we dem kyan ron tu fi kip sief.

¹² Mek di breda an sista dem ron tu yu fi kip sief. Wen orikien an dem ting de gwaan ar waar brok out, wi mait-a afi tek iin wi breda an sista dem fi kip dem sief. An kaa wi a liv iina “di laas die dem,” tingz a get wos an wosara. So wi nuo se wi mait-a afi go du muor tingz fi elp out wi breda an sista dem. (2 Tim. 3:1) An wen wi breda dem a diil wid dem difrant difrant prablem dem, wi kyan elp dem fi fiil beta an stie kluos tu Jeuova. An wan a di wie dem wi kyan du dat a wen wi mek dem si se wi api fi si dem wen dem kom a miitn. Di worl we wi liv iina ful a schres an prablem, an piipl diil wid dem wan aneda aal saat a wie, so wen wi breda an sista dem kom a di miitn dem, wi waahn fi du evriting we wi kyan du fi mek dem fiil sief an si se wi lov dem an kier bout dem.

13. Ou di elda dem kyan komiin laik somwe we di breda an sista dem kyan ron tu fi kip sief? (Luk pan di picha tu.)

¹³ Wen di breda an sista dem a go chuu aal kain-a difrant prablem, di elda dem kyan komiin laik somwe we dem kyan ron tu fi kip sief. Wen orikien an dem ting de a gwaan, ar wen di breda an sista dem tek sik an afi rosh go a aspital, di elda dem kyan du tingz fi mek shuor se di breda an sista dem get di elp we dem niid an elp dem fi stie kluos tu Jeuova wen dem a go chuu dem sitn de. Ef di breda an sista dem nuo se wan elda a sumadi we tek taim wid piipl an we fiil it fi dem an redi fi lisn tu dem, it a-go mek it iiziya fi dem go tu im. Wen wan elda av dem kain-a wiez ya, it mek di breda an sista dem nuo se im kier bout dem an it a-go iiziya fi dem du di sitn dem we im tel dem fi  du we bies pan wa di Baibl se.​—1 Tes. 2:7, 8, 11.

14. Wa wi fi du fi mek wi breda an sista dem si se dem kyan dipen pan wi?

¹⁴ Mek di breda an sista dem si se dem kyan dipen pan yu. Wen wi breda an sista dem a go chuu dem prablem dem, wi waahn dem fi si se wi de de fi dem. (Pr. 17:17) An wi kyan du dat wen wi aalwiez a du tingz di wie ou Jeuova waahn wi fi dwi’it, laik wen wi du wa wi pramis se wi a-go du an wi chrai wi bes no fi liet fi notn. (Mat. 5:37) An wen wi du tingz fi elp out wi breda an sista dem, wi a shuo dem se dem kyan dipen pan wi. An wen wi get sitn iina di kanggrigieshan fi du, wi fi dwi’it azkaadn tu ou dem tel wi fi dwi’it.

15. A ou it elp di breda an sista dem wen dem kyan dipen pan di elda dem?

¹⁵ It riili elp di breda an sista dem fi fiil sief wen dem nuo se dem kyan dipen pan di elda dem, laik dem kyan kaal pan dem gruup uovasiya wen taim dem niid elp. An wen dem si se di elda dem wilin fi elp dem, it mek dem fiil se dem riili kier bout dem. An wen taim di elda dem a tel di breda an sista dem wa fi du an dem yuuz di Baibl an di buk an pamplet dem we di waiz sorvant gi wi insted-a fi tel dem ou dem fiil, it mek dem chos dem muor an muor. An wen di breda an sista dem si se di elda dem no chat bak di tingz we dem tel dem we dem no waahn nobadi fi nuo, it elp dem fi chos dem tu. An wen dem du di sitn dem we dem se  dem a-go du, it mek di breda an sista dem si se dem kyan dipen pan dem.

16. Ou it elp wi an wi breda an sista dem wen wi aalwiez a chrai fi du wa rait?

¹⁶ Aalwiez du di sitn dem we Jeuova se rait. Wen wi aalwiez chrai fi du di rait ting an wen wi yuuz di sitn dem iina di Baibl we wi kyan riizn pan wen wi a mek op wi main fi du sitn, it a-go elp wi breda an sista dem. Di muor wi lorn bout Jeuova an chos iina im a di muor wi a-go du di sitn dem we im waahn wi fi du. An kaaz a dat, nobadi naa go kyan chrik wi op fi mek wi tingk bout tingz di wie ou di piipl dem iina di worl waahn wi fi tingk bout tingz ar fi biliiv di lai dem we di choch dem a tiich. (Ifii. 4:14; Jmz. 1:6-8) An aal ef wi ier se sitn bad apm, wi naa go fried kaaz a Jeuova wi a chos iina an wi nuo se im a-go du di sitn dem we im pramis wi. (Sa. 112:7, 8) An wen wi aalwiez a chrai fi du wa rait, it mek wi kyan elp wi breda an sista dem wen dem a go chuu dem prablem dem.​—1 Tes. 3:2, 3.

17. Wa di elda dem afi du so dat dem kyan elp di breda an sista dem fi tan op chrang?

¹⁷ Di Baibl tel wi se di elda dem fi nuo ou fi kanchuol demself an no go uova buod wid notn. An dem fi nais an jengkl tu. An kaa di elda dem av dem wiez ya an dem uol aan chrang pan di riil mesij bout Jiizas, it elp di breda an sista dem fi tan op chrang an chos iina Jeuova wen dem a go chuu dem prablem dem. (Taitos 1:9; 1 Tim. 3:1-3) Di wie ou di elda dem liv dem laif an ou dem yuuz di Baibl fi elp di breda an sista dem, it a-go push di breda an sista dem fi aalwiez go a miitn an fiil sorvis an fi du dem uona Baibl stodi. An wen di breda an sista dem a go chuu dem prablem dem, di elda dem kyan elp dem fi kip dem main pan Jeuova an di sitn dem we im pramis se im a-go du.

18. Wa mek wi fi eva a jraa nier tu Jeuova an priez im? (Luk pan di paat we niem “ Sitn We Yu Kyan Du Fi Get Niera An Niera Tu Jeuova.”)

¹⁸ Dievid did kaal Jeuova im Rak an se im fi get priez. An wen wi luk pan aal a di nais wiez dem we Jeuova av, wi kyan se di siem ting tu. (Sa. 144:1) Jeuova aalwiez a-go bi wan Gad we wi kyan dipen pan. So fi aal a wi laif, aal wen wi uol, aal a wi kyan se: “Jeuova a fi mi Rak,” kaa wi nuo se im aalwiez a-go de de fi elp wi fi stie kluos tu im.​—Sa. 92:14, 15.