Di palitishan dem, di saiyantis dem, an piipl we nuo nof bout kompyuuta an dem ting de av nof tingz fi se bout di wie ou dem a pruogram kompyuuta fi tingk an du tingz di wie ou piipl dwi’it. Dem se a nof gud it kyan du fi wi, bot dem a fret tu se it kyan kaaz nof prablem ef piipl eva go yuuz it di rang wie.

•   “Rait ya nou, dem kompyuuta ya, we komiin laik dem av dem uona brien, a wan a di bigis ting we di saiyantis dem an so a kom op wid fi chrai fi si ef dem kyan mek laif beta fi piipl . . . Bot it kyan kaaz uol iip a prablem kaa dem kyan yuuz it tu fi ort piipl, fi tek we dem raits, an it kyan mek it iiziya fi piipl nuo ada piipl bizniz tu. Plos, it kyan kaaz piipl fi tap chos iina fi wi kain-a govament we supuos fi mek piipl fiil frii an fiil sief tu.”—Vais prezident fi Merika, Kamala Harris, Mie 4, 2023.

•   Dakta Frederik Federspiel an som ada dakta fram aal uova di worl jain op wid som ada piipl we stodi bout ou wi fi luk afta wi elt an dem did rait dis an se: “Miebi a chuu se dem kain-a kompyuuta ya kyan mek wi go staat du som biga an beta tingz iina ou wi luk afta piipl. Bot wen it kom aan tu dis, it kyan kaaz uol iip muo prablem tu.”—Sitn we did kom iina BMJ Global Health, Mie 9, 2023. a

•   “Rait ya nou, dem kyan yuuz dem kain-a kompyuuta ya fi pred aal kain-a lai. Suun suun, it guda aal kaaz piipl fi luuz dem wok. An pan tap a dat, di piipl dem we nuo bout dem kain-a kompyuuta ya a fret se wan die evribadi pan di ort mait-a ded aaf kaaz a wa gwaan wid dem kompyuuta ya.”—The New York Times, Mie 1, 2023.

 Wi afi go wiet an si umoch dem a-go yuuz dem kain-a kompyuuta ya fi elp wi ar fi kaaz muo prablem fi wi. Wa di Baibl av fi se bout dis?

 Iivn duo wi kyan mek aal kain-a kompyuuta an dem ting de, di Baibl tel wi wa mek wi kyaahn nuo fi shuor ef di sitn dem we wi mek a-go onggl yuuz fi du wa gud.

1.  1. Wi kyan tingk se wi a du sitn gud, bot wi kyaahn nuo fi shuor se a suo-so gud a-go kom fram it.

   •   “Wan man mait-a fiil se im nuo di bes wie fi du tingz iina im laif, bot a onggl ded im a-go ded ef im du tingz fi’im wie.”—Pravorbz 14:12.

2.  2. Ef sumadi mek sitn ar kom op wid sitn, im kyaahn tap sumadi els fram yuuz it di wie ou dem waahn fi yuuz it.

   •   “Mi afi go lef [di sitn dem we mi wok so aad fa] fi wan neda man kom get dem afta mi gaan.  An mi nat iivn nuo ef a sumadi wid sens niida. An a im a-go kom kom tek uova aal a di sitn dem we mi wok so aad fa an we mi sidong an tingk bout di bes wie ou fi get dem.”—Iikliiziyastiiz 2:​18, 19.

 So aal a dem sitn ya a mek wi si wa mek wi afi get elp fram di Wan we mek wi.

 Di Wan we mek evriting an evribadi tel wi se im naa lou nobadi naar notn we dem mek fi mash op di ort ar kil aaf piipl aafa it niida.

•   “Yu si di ort, it a-go de ya fi eva.”—Iikliiziyastiiz 1:4.

•   “Di piipl dem we du wa Gad se rait, a dem a-go de pan di ort, an liv pan it fi eva.”—Saam 37:29.

 Di Baibl mek wi nuo di ting dem we di Kriyieta waahn wi fi du so dat wi kyan get di chaans fi liv iina wan nyuu worl we wi a-go kyan liv iina piis an wi a-go kyan fiil sief fi eva. Fi lorn muo bout wa di Baibl av fi se bout dis, riid dem ya: “Is There a Reliable Guide to a Secure Future?” an “A Real Hope for a Better Tomorrow.”