1. Yehowa gaw shi mayam ni a akyu hpyi ga hpe gara hku chyahkring hkring mahtai jaw ai kun?

 CHYAHKRING hkring akyu hpyi ai marai langai ngai a akyu hpyi ga hpe mahtai jaw na matu, Yehowa nang hpe akyu jashawn lu ai lam nang chye ai kun? Myitsu salang, magam tau, ningshawng (sh) hkaw tsun masha hpa mi raitim, karum ya lu ai. Asak kaji, kaba, hpunau, nauna hpa mi raitim karum ya lu ai. Yehowa hpe tsawra ai marai langai ngai shi hpe karum hpyi ai shaloi, anhte a Karai gaw myitsu salang ni (sh) kaga sadi dung ai mayam ni hpe dai wa a matu “ngwi pyaw ai lam tai wa” hkra, chyahkring hkring galaw ya ai. (Kol 4:11) Dai lam hku nna, Yehowa hte hpunau nauna ni a matu karum ya lu ai majaw, grai kabu ai. Kap bra ana chyam bra ai aten, shingra tara tsin-yam hkrum ai aten, zingri zingrat hkrum ai aten ni hta anhte dai zawn galaw lu ai.

2. Kap bra ana chyam bra nga ai laman kaga ni hpe karum ya na matu, hpa majaw yak chye ai kun?

² Kap bra ana chyam bra ai shaloi, shada da karum ya na matu yak chye ai. Ga shadawn, manang ni hpang de anhte sa chyai mayu ai. Raitim, dai zawn galaw yang shimlum lam n nga ai. Ja gumhpraw yakhkak nga ai ni hpe tinang nta de shaga nna, lusha daw mayu ai. Raitim, dai mung n mai byin ai. anhte gaw kaga ni hpe karum ya mayu ai. Raitim, tinang a nta masha ni nan hkra machyi nga ai shaloi, kaga ni hpe karum ya na matu yak chye ai. Raitim, kaga ni hpe naw karum ya mayu ai. Shanhte a matu anhte dang lu ai daram galaw ai shaloi, Yehowa kabu ai. (Gsh 3:27; 19:17) Anhte gara hku galaw lu ai kun?

3. Desi a nawku hpung hta nga ai myitsu salang ni a kasi ningli kaw na anhte hpa sharin la lu ai kun? (Yeremia 23:4)

 ³ Myitsu salang ni galaw lu ai lam. Nang gaw myitsu salang rai yang, sagu ni a lam atsawm chye hkra galaw u. (Yeremia 23:4 hpe hti u.) Shawng na sumhpa hta lawm ai nauna Desi ndai hku tsun ai: “Nye a magam lawk kaw na myitsu salang ni gaw, hkaw tsun bungli hta, kanawn mazum ai lam ni hta anhte hte rau ayan na shang lawm wa ai.” b Dai gaw Kobit-19 kap bra ana chyam bra nna, shi a nta masha nkau si mat ai shaloi, Desi hpe karum ya na matu grau loi mat shangun ai.

4. Desi hpe myitsu salang ni hpa majaw karum ya lu wa ai kun?

⁴ Desi ndai hku tsun dan ai: “Myitsu salang ni hte manang zawn hku hkau da chyalu re ai majaw, shanhte hpe nye a hkamsha lam ni, myit tsang ai lam ni hpe tsun dan na matu, grai loi mat ai.” Myitsu salang ni hpa sharin la lu ai kun? Sagu rem ni gaw tinang yu ra na ni hpe, manghkang ni grai n byin shi ai aten kaw na sagu kawan da ra ai. Shanhte hte manang galaw u. Kap bra ana chyam bra ai aten hta, shanhte hpang de masha nan sa na matu gaw n loi ai. Raitim, kaga lam ni hte sa mai ai. “Kalang lang, lani mi hta sha pyi, myitsu salang law law phone shaga ai, shanhte kaw na laika ni lu la ai. Shanhte sa ya ai Chyum daw ni gaw moi ngai atsawm chye da chyalu Chyum daw ni raitim pyi, nye a myit hpe hkra ya ai” ngu Desi tsun ai.

5. Hpunau nauna ni a ra kadawn ai lam hte karum ya lu ai lam ni hpe chye hkra, myitsu salang ni gara hku galaw mai ai kun?

⁵ Hpunau nauna ni a ra kadawn ai lam hpe chye lu ai lam langai gaw, hpaji rawng ai ga san ni san ai hku nna re. (Gsh 20:5) Malu masha, tsi mawan hte kaga ra kadawn ai lam ni nga taw ai kun? Bungli ni, nta ni n nga mat ai baw byin nga ai kun? Asuya kaw na madi shadaw lam mara na matu ra nga ai kun? Desi gaw, hpunau nauna ni kaw na arung arai karum shaingtau lam lu wa ai. Raitim, myit masin hte wenyi madi shadaw lam hpe gaw myitsu salang ni kaw na lu wa ai. Dai gaw, mayak mahkak ni hpe hkamjan lu na matu, laksan hku nna karum ya wa ai. Shi ndai hku tsun ai: “Myitsu salang ni gaw ngai hte rau kyu hpyi ai. Shanhte hpa tsun ai hpe gaw ngai n matsing tim, ngai gara hku hkamsha ai hpe gaw naw dum ai. Dai gaw, ‘nang hkrai sha n re’ ngu Yehowa tsun nga ai hte bung ai.”​—Esa 41:10, 13.

6. Nawku hpung kaw na masha law law gaw kaga ni hpe hpa ni karum ya lu ai kun? (Sumla hpe yu u.)

⁶ Kaga ni galaw lu ai lam. Hpunau nauna ni hpe  yu na gaw, myitsu salang ni a lit re ngu anhte sawn la chye ai. Raitim, kaga ni hpe karum ya na matu, n-gun jaw ya na matu anhte hpe Yehowa saw shaga da ai. (Gal 6:10) Machyi nga ai marai langai ngai hpe kaji kajaw lam sha karum ya tim pyi, shanhte grai n-gun lu ai. Ma kaji langai pyi, hpunau langai n-gun lu na matu sumla soi nna sa ya mai ai. Ramma langai gaw nauna langai a matu, gat mari ya ai (sh) lama ma galaw ya mai ai. Machyi ai marai langai ngai a matu, lusha shadu nna sa sa ya mai na kun? Kap bra ana chyam bra nga ai laman, nawku hpung hta nga ai yawng gaw, n-gun jaw lam ra nga ai. Masha nan sa ai raitim, video hte galaw ai raitim, zuphpawng ngut ai hpang, aten loi mi na na nga nna, hpunau nauna ni hte ga shaga mai ai. Myitsu salang ni mung n-gun jaw lam ra ai. Kap bra ana chyam bra nga ai laman, moi na hta grau bungli law nga ai myitsu salang ni hpe sakse hkam nkau gaw chyeju dum laika ni sa ya ma ai. Anhte a lit re ai “shada da shadum shahprang nna shadaw shalan” ya ai gaw grai kaja ai.​—1 Ht 5:11.

7. Shingra tara tsin-yam ngut ai hpang hpa mayak mahkak ni byin chye ai kun?

⁷ Shingra tara tsin-yam gaw myi grip mi laman, masha langai a prat hpe grai yawn hpa byin shangun chye ai. Tsin-yam hkrum ai ni gaw, shanhte a arung arai ni, nta ni sum mat chye ai. Shanhte tsawra ai ni pyi si mat chye ai. Anhte a hpunau nauna ni hta mung dai zawn hkrit hpa lam ni byin wa chye ai. Anhte hpa ni karum ya mai ai kun?

8. Myitsu salang ni hte dinghku baw ni gaw, shingra tara tsin-yam garai n byin shi yang hpa galaw mai ai kun?

⁸ Myitsu salang ni karum ya lu ai lam. Myitsu salang ni, shingra tara tsin-yam grai n du shi yang, tau hkrau hkyen lajang chye hkra hpunau nauna ni hpe karum ya u. Shimlum hkra nga chye na matu, myitsu salang ni hpe matut mahkai na matu hpa galaw ra na hpe chye hkra nawku hpung kaw na yawng hpe karum ya u. Shawng na sumhpa hta lawm ai Magaret ndai hku tsun ai: “Anhte a myitsu salang ni gaw, buga hta ra ai daw hta, sharaw wan hkru ai ladaw n ngut shi ai lam shadum ya ai. Nta kaw na pru na matu asuya ni tsun wa yang (sh) shoihpa nga ai masa de du wa yang, dai kaw na kalang ta pru na matu shanhte tsun ai.” Bat manga na ai hpang sharaw wan grai hkru wa ai majaw, dai gaw aten dep shana ya ai lam re. Dinghku nawku laman, dinghku baw ni gaw nta masha langai hpra galaw ra na lam ni hpe bawngban mai ai. Nang hte na a ma ni gaw tau hkrau hkyen lajang da yang, shingra tara tsin-yam byin wa ai shaloi, grau nna myit simsa na re.

9. Shingra tara tsin-yam n byin shi yang hte ngut ai hpang myitsu salang ni hpa galaw lu ai kun?

⁹ Nang gaw lawk hpa-awn rai yang, shingra tara tsin-yam garai n byin shi ai aten kaw na, na a lawk hta nga ai ni a, ya lang nga ai phone nambat ni, hkring dat ni hpe la da u. Rai yang, shingra tara tsin-yam byin wa ai shaloi, shanhte ra ai ni hpe karum ya lu na matu, hkaw tsun masha langai hpra hpe matut mahkai lu na re. Byin nga ai masa lam ni hpe myitsu salang hpung a bawng jahkrup hpa-awn hpe kalang ta tsun dan u. Shi gaw ninghtawn hpung kawan hpe bai tsun dan na re. Dai zawn, hpunau ni jawm galaw yang, shanhte kaja htum lam hku nna karum ya lu na re. Wan hkru ngut ai hpang, Magaret a ninghtawn hpung kawan gaw, nayi hkying hkum 36 n yup ai sha maja nga ai. Shi gaw, nta kaw na pru wa ai hpunau nauna 450 hpe lanu lahku na matu, shanhte hpe matut mahkai na matu shakut nga ai myitsu salang ni hpe lam matsun ya nga ai. (2 Ko 11:27) Dai hku nna, nga shara ra nga ai hpunau yawng hpe karum ya lu wa ai.

10. Myitsu salang ni sagu kawan galaw na matu, hpa majaw ahkyak ai kun? (Yawhan 21:15)

¹⁰ Wenyi lam hte myit hkamsha lam hta karum ya na matu gaw, myitsu salang ni a lit re. (1 Pe 5:2) Shingra tara tsin-yam hkrum wa ai shaloi, hpunau nauna langai hpra hpe shimlum lam,  malu masha, bu hpun palawng hte nga shara nga hkra myitsu salang ni galaw ya ra ai. Shata law law na sai raitim pyi, shingra tara tsin-yam kaw na lawt wa ai ni gaw, wenyi lam hta, myit hkamsha lam hta karum ya na matu naw ra ai. (Yawhan 21:15 hpe hti u.) Shingra tara tsin-yam hkrum wa ai, hpunau nauna law law hte hkrum wa ai Ginjaw Garan Rung Komiti hpung shang hpunau Herod ndai hku tsun ai: “Shanhte bai kaja wa na matu aten la ra ai. Shanhte a prat gaw moi na zawn angwi ngwi bai kaja wa ai. Raitim, shanhte tsawra ai si mat ai ni, sum mat ai arung arai ni, shoihpa kaw na lawt wa ai lam ni hpe gaw naw dum nga ai. Dai zawn dum ai gaw, kalang lang yawn hpa hkamsha lam ni byin shangun chye ai. Dai gaw makam masham n nga ai majaw n re. Shinggyim masha ni byin chye ai lam re.”

11. Dinghku ni gaw hpa ni naw ra chye ai kun?

¹¹ Myitsu salang ni gaw, “hkrap ngu hkrap ngoi re ai ni hte rau hkrap ngu hkrap ngoi nga mu” ngu ai hpaji jaw ga hpe hkan sa ai. (Rom 12:15) Shingra tara tsin-yam hkrum ai ni hpe Yehowa hte hpunau nauna ni tsawra nga ding yang re ai lam shanhte chye hkra karum ya ra ai. Akyu hpyi ai, hkaja ai, zuphpawng ni lung ai, hkaw tsun bungli hta shang lawm ai zawn re ai wenyi lam ni hta matut shang lawm na matu, dai dinghku ni hpe myitsu salang ni karum ya na re. Shingra tara tsin-yam n jahten kau lu ai lam ni hpe myit maju jung lu hkra, ma ni hpe karum ya na matu, kanu kawa ni hpe myitsu salang ni n-gun jaw mai ai. Kanu kawa ni, nanhte a ma ni hpe Yehowa gaw galoi mung shanhte a Manang byin nga nna, shanhte hpe karum ya na lam shadum ya u. Ngut nna, karum ya na matu, jin jin rai nga ai mungkan grup hpunau nauna ni nga ai lam hpe mung tsun dan u.​—1 Pe 2:17.

12. Hkye mawai bungli hta karum ya na matu kaga ni hpa galaw lu ai kun? (Sumla hpe yu u.)

¹² Kaga ni galaw lu ai lam. Nang hte ni ai shara hta, shingra tara tsin-yam byin nga yang, nang gara hku karum ya lu ai lam myitsu salang ni hpe san u. Nta hpe kau da ra ai ni (sh) shawang lit hte gawgap bungli galaw na ni hpe na nta hta chyahkring mi sa nga na matu, shara jaw mai ai. Karum shingtau ra nga ai hkaw tsun masha ni hpe malu masha hte ra kadawn ai lam ni sa ya mai ai. Shingra tara tsin-yam gaw, grau tsan ai shara hta byin nga yang pyi, nang naw karum ya lu ai. Gara hku nna kun? Shanhte a matu akyu hpyi ya ai hku nna re. (2 Ko 1:8-11) Mungkan grup bungli a matu, alu shang lawm ai hku nna, hkye mawai bungli hpe madi shadaw ya lu ai. (2 Ko 8:2-5) Shingra tara tsin-yam byin ai shara de nang sa karum ya lu ai nga yang, shawang lit hte seng  nna, myitsu salang ni hpe san u. Nang saw shaga hkrum ai nga yang, shaman shakyang lam nkau lu na re. Rai yang she, shanhte hpe kaja htum karum ya lu na re.

13. Anhte a bungli hkum pat hkrum ai mungdan ni hta hpunau ni hpa mayak mahkak ni hkrum nga ai kun?

¹³ Anhte a bungli hkum pat hkrum ai shara ni hta, zingri zingrat ai lam gaw prat hpe grau yak shangun ai. Dai mungdan hta nga ai hpunau ni gaw, ja gumhpraw mayak mahkak, machyi makaw lam, tsawra ai marai langai ngai si mat ai lam ni mung naw hkrum ai. Hkum pat da ai lam ni a majaw, myitsu salang ni gaw, n-gun jaw lam ra nga ai ni hpang de wanglu wanglang n lu sa ai, n lu matut mahkai ai. Shawng na sumhpa hta lawm ai Andre dai hku byin wa ai. Shi a magam lawk na nauna langai gaw, ja gumhpraw yak nga ai. Dai hpang mawdaw adawt ai. Ga tsi lajang ai lam ni tsawmra galaw ra nna, bungli n lu galaw mat ai. Hkum pat ai lam ni, kap bra ana ni byin nga tim, hpunau nauna ni dang lu ai daram karum ya ma ai. Dai hpe Yehowa mu ai.

14. Myitsu salang ni gaw Yehowa hpe shamyet shanat ai hku nna kasi ningli gara hku madun mai ai kun?

¹⁴ Myitsu salang ni galaw lu ai lam. Andre gaw akyu hpyi nna shi galaw lu ai lam yawng hpe galaw ai. Yehowa gara hku mahtai jaw ai kun? Dai nauna hpe wanglu wanglang karum ya lu ai hpunau nauna ni hpe lajang ya lu wa ai. Nkau gaw tsi gawk woi sa ai. Nkau gaw gumhpraw jaw ai. Danglu ai daram karum ya na matu, shanhte hpe Yehowa shadut ya ai. Shanhte a kahkyin gumdin ai lam hte ndai marai hte galaw ai lam ni hpe mung Yehowa shaman chyeju jaw ai. (Heb 13:16) Myitsu salang ni, bungli hkum pat hkrum ai shaloi, karum ya lu ai ni hpe lit ap ya u. (Yer 36:5, 6) Yawng hta na Yehowa hpe shamyet shanat u. Hpunau nauna ni hpe lanu lahku na matu, nang hpe shi karum ya lu ai.

15. Zingri zingrat hkrum ai shaloi, anhte a Hkristan kahkyin gumdin lam hpe gara hku hkang da lu ai kun?

¹⁵ Kaga ni galaw lu ai lam. Hkum pat hkrum ai shaloi, hpunau nauna loi mi hte sha anhte kanawn mazum lu na re. Dai majaw, simsa ai matut mahkai lam nga na matu, moi na hta grau ahkyak ai. Shada da hpe n re ai sha, Satan hpe gasat u. Hpunau nauna ni a mara hpe yu shalai kau ya u. Shing nrai, manghkang hpe lawan hparan u. (Gsh 19:11; Ehp 4:26) Kaga ni hpe karum ya na matu, jin jin rai nga u. (Tit 3:14) Ra nga ai nauna langai hpe kaga ni karum ya ai kaw na magam hpung mung akyu lu wa ai. Shanhte grau hku hkau wa nna dinghku langai zawn byin wa ai.​—Shk 133:1.

16. Kolose 4:3, 18 hku nga yang, zingri zingrat hkrum nga ai hpunau ni hpe anhte gara hku karum ya lu ai kun?

 ¹⁶ Anhte a hpunau nauna law law gaw, asuya ni a hkum pat ai hpe hkrum tim, Yehowa a magam gun nga ai. Nkau gaw makam masham a majaw, htawng hkrat nga ai. Shanhte hte shanhte a dinghku ni a matu, akyu hpyi ya mai ai. Tinang hta shoihpa nga tim, hpunau nauna ni a wenyi lam, hkum hkrang ra kadawn lam ni hpe madi shadaw ya ai ni, tara rung hta makawp maga ya ai ni a matu mung akyu hpyi ya mai ai. c (Kolose 4:3, 18 hpe hti u.) Na a akyu hpyi ga ni gaw, dai hpunau nauna ni yawng hpe karum ya lu ai lam hpe galoi hkum malap.​—2 Ht 3:1, 2; 1 Tm 2:1, 2.

17. Zingri zingrat lam a matu ya aten kaw nna gara hku hkyen lajang lu ai kun?

¹⁷ Nang hte na nta masha ni gaw, zingri zingrat lam ni a matu ya kaw nna hkyen lajang mai ai. (Kas 14:22) Byin wa na n kaja ai lam ni hpe chyu sha hkum myit nga. De a malai, nang hte Yehowa a hku hkau lam ngang kang hkra galaw u. Ma ni hpe mung dai zawn byin hkra karum ya u. Kalang lang, myit tsang ai lam ni hkrum wa yang, myit masin mahkra hte Karai Kasang hpe hpaw tsun dan u. (Shk 62:7, 8) Karai Kasang hpe hpa majaw kam mai ai lam yawng hpe dinghku nawng bawngban u. d Shingra tara tsin-yam a matu hkyen lajang ai zawn sha, zingri zingrat lam a matu na a hkyen lajang ai lam, Yehowa hpe kamhpa ai lam ni gaw, na a ma ni hpe nden marai nga hkra, simsa hkra karum ya na re.

18. Gara htawm hpang anhte hpe la nga ai kun?

¹⁸ Simsa ai a Karai Kasang gaw, anhte hpe shimlum ai ngu hkamsha hkra galaw ya ai. (Hpl 4:6, 7) Dai majaw, dai ni aten hta anhte hpe hkra machyi shangun ai kap bra ana ni, shingra tara tsin-yam ni hte zingri zingrat lam ni a lapran anhte hpe myit simsa hkra Yehowa karum ya ai. Anhte hpe sagu kawan na matu, bungli shakut ai myitsu salang ni hpe shi akyu jashawn ai. Ngut nna, shada da karum na matu, anhte yawng hpe ahkaw ahkang jaw da ai. Simsa nga ai ya aten laman byin wa na chyam dinglik lam ni, “ru tsang kaba” a matu pyi hkyen lajang da mai ai. (Mat 24:21) Dai aten hta anhte a simsa lam hpe matut hkang na matu, kaga ni hpe matut karum ya na matu ra na re. Dai mabyin ngut ai hpang, anhte hpe myitru myit tsang shangun ai manghkang kaba ni hkrum sana n re. Yehowa anhte hpe ayan na lu la shangun mayu ai hkum tsup nna htani htana simsa ai lam hpe lu la sana re.​—Esa 26:3, 4.