1. Shingjawng mayu ai myit gaw masha ni hpe gara hku hkra machyi shangun ai kun?

DAI ni mungkan hta masha law law gaw, shingjawng mayu ai myit a majaw, tingkyeng akyu sha tam ma ai. Hpaga galaw ai ni mung grau awng dang hkra, masha ni hpe hkra machyi shangun ai lam ni hpe pyi galaw ai. Gumhpraw a matu ginsup ai ni gaw, tinang a ginsup hpung awng dang na matu, kaga ni hpe hkra machyi hkra pyi galaw ai. Jawng ma langai gaw, mying gumhkawng ai dakkasu lu lung na matu, laika lagu yu ai. Dai zawn lailen ni gaw shut ai hpe anhte Hkristan ni chye ai. Dai ni gaw, “hkum shan a bungli” hta lawm ai. (Gal 5:19-21) Raitim, nawku hpung hta n sadi hkrup ai sha, shingjawng mayu ai myit nga ai Yehowa a mayam ni nga chye ai kun? Dai gaw grai ahkyak ai ga san re. Hpa majaw nga yang, shingjawng mayu ai myit gaw, hpunau nauna ni a kahkyin gumdin lam hpe hkra machyi shangun ai.

2. Ndai sumhpa hta hpa lam ni hpe hkaja mat na kun?

² Ndai sumhpa hta, hpunau ni hpe shingjawng mayu ai myit nga wa shangun chye ai n kaja ai lailen ni hte seng nna bawngban mat na re. Chyum Laika prat hta na, shingjawng mayu ai myit n nga wa ai sadi dung ai num la nkau a kasi hpe mung hkaja lu na re. Shawng nnan, anhte a myit jasat hpe gara hku san jep lu ai lam hkaja yu ga.

3. Tinang hkum tinang gara ga san ni san ging ai kun?

³ Anhte a myit jasat hpe chyahkring hkring san jep ai gaw kaja ai. Ndai hku san yu mai ai: ‘Kaga ni hte shing daw nna tinang a  manu hpe dawdan ai kun? Nawku hpung hta bungli shakut shaja ai gaw, tinang gaw grai byin ai (sh) kaga ni hta grau ram ai ngu mu mada hkrum mayu ai majaw kun? Shing nrai, Yehowa hpe gaja wa sak jaw mayu ai majaw kun?’ Hpa majaw dai ga san ni hpe san ging ai kun? Karai a mungga hta sadi jaw da ai lam nga ai.

4. Galati 6:3, 4 hta tsun da ai hte maren tinang hkum hpe kaga ni hte hpa majaw n shingdaw ging ai kun?

⁴ Tinang hkum hpe kaga ni hte n shingdaw na matu, Chyum Laika hta tsun da ai. (Galati 6:3, 4 hpe hti u.) Hpa majaw kun? Lama na, tinang gaw hpunau ni hta grau ai ngu na myit na nga yang, gumrawng ai myit ni nga wa chye ai. Shing nrai, kaga ni hte shingdaw nna myit daw chye ai. Hpa mi raitim, lahkawng yan gaw n kaja ai. (Rom 12:3) Grik hta nga ai nauna Katarina * ndai hku tsun ai: “Ngai hta grau tsawm ai ni, hkaw tsun bungli hta grau galaw lu ai ni, manang grau galaw lu ai ni hte tinang hkum hpe ayan na shingdaw yu ai. Dai majaw, ngai gaw akyu n rawng ai ngu hkamsha wa ai.” Anhte hpe Yehowa laula ai gaw, tsawm ai majaw, ga shaga ram ai majaw, mying gumhkawng ai majaw n re. Shi hpe tsawra nna, shi kasha a ga hpe madat mayu ai majaw re ai hpe dum ra ai.​—Yhn 6:44; 1 Ko 1:26-31.

5. Hpunau Hon a mahkrum madup kaw na hpa sharin la lu ai kun?

⁵ Tinang hkum tinang ndai ga san ni hpe kahtap san mai ai: ‘Ngai gaw simsa hkra galaw ai wa kun? (sh) kaga ni hte chyahkring hkring myit n hkrum hkat ai ngu na kaga ni ngai hpe mu mada ai kun?’ Dingda Korea hta nga ai hpunau Hon a mahkrum madup hpe yu yu ga. Magam bungli ni hta laksan ahkaw ahkang lu da ai nkau hpe, shingjawng manang ni hku nna shi mu mada wa ai. Shi ndai hku tsun ai: “Dai hpunau ni hpe ngai mara tam nna, shanhte tsun ai lam ni hpe mung myit n hkrum ai.” Hpa byin wa ai kun? “Nye a myit jasat a majaw nawku hpung hta kahkyin gumdin lam n nga wa ai” ngu na shi tsun ai. Hpunau a manang nkau gaw, shi hta byin nga ai lam hpe sadi hkrup hkra karum ya ai. Hon gaw ra ai galai shai lam ni hpe galaw wa ai. Ya, grai kaja ai myitsu salang langai rai nga sai. Tinang hta simsa hkra galaw mayu ai myit hta na, shingjawng mayu ai myit nga taw ai hpe chye yang galai shai ra ai.

6. Galati 5:26 hku nga yang, gara n htap htuk ai myit jasat gaw shingjawng mayu ai myit nga wa shangun ai kun?

⁶ Galati 5:26 hpe hti u. Gara n htap htuk ai lailen gaw, shingjawng mayu ai myit nga shangun ai kun? Langai gaw, tingkyeng myit re. Tingkyeng myit nga ai wa gaw, gumrawng nna tinang akyu tam ai. Kaga langai gaw, manawn ai myit re. Manawn ai myit nga ai wa gaw, kaga ni lu ai arai hpe lu mayu ai sha n-ga, kaga ni madu ai arai hpe mung, sum kau shangun mayu ai. Manawn ai myit gaw, nju ndawng ai hta lawm ai. Kap bra ana hte bung ai dai myit jasat hpe anhte koi mayu ga ai.

7. Tingkyeng myit hte manawn ai myit gaw gara hku hkra machyi shangun chye ai hpe ga shadawn tsun dan u.

⁷ Tingkyeng myit hte manawn ai myit gaw, uhkun sha ai nta hte bung ai. Kade tsawm ai rai ti mung, hpang jahtum hta hten za mat na re. Dai hte maren, marai langai gaw Yehowa a magam hta aten na na gun wa sai rai na re. Raitim shi gaw, manawn nna tingkyeng myit nga ai nga yang, hkrat sum mat na re. (Gsh 16:18) Yehowa hpe n nawku mat na, shi hkum shi hte kaga ni hpe mung, hkra machyi shangun wa chye ai. Tingkyeng myit hte manawn ai myit hpe gara hku ninghkap lu na kun?

8. Tingkyeng myit hpe gara hku ninghkap lu ai kun?

 ⁸ Hpilipi ni hpang de kasa Pawlu jaw wa ai ndai hpaji jaw ga hpe hkan sa nna, tingkyeng myit hpe ninghkap lu ai: “Ga law ga la ai, kaman lila grang ai hte hpa mung n galaw ai sha, myit nem nga let, langai hte langai tinang a hkum hta manang wa hpe shagrau shaa nga mu.” (Hpl 2:3) Kaga ni hpe tinang hta grau ai ngu na myit la na nga yang, tinang hta atsam ningja grau rawng ai ni hte shingdaw ai lam ni galaw sana n re. De a malai, shanhte hte arau kabu ya na re. Grau nna gaw, shanhte a atsam ningja ni hpe Yehowa a magam hta akyu jashawn ai shaloi hta re. Maga mi hta, atsam ningja amyu myu nga ai hpunau nauna ni mung, Pawlu a hpaji jaw ga hpe hkan sa na nga yang, anhte a kaja ai atsam ningja ni hpe mu wa na re. Rai yang anhte yawng gaw, nawku hpung hta kahkyin gumdin lam hte simsa lam nga hkra galaw lu na re.

9. Manawn myit nga wa shangun chye ai masa hpe gara hku hkang lu ai kun?

⁹ Tinang gaw shadawn sharam sha galaw lu ai hpe dum nna, shagrit shanem myit nga hkra galaw ai nga yang, manawn ai myit hpe hkang lu na re. Anhte gaw shagrit shanem ai nga yang, kaga ni hta grau nna atsam ningja nga ai hpe madun na matu shakut na n re. De a malai, tinang hta grau chye ai ni kaw na sharin la na re. Ga shadawn, hpunau langai gaw nawku hpung hta grai kaja hkra shawa mungga jaw ai ngu saga. Mungga hpe gara hku hkyen lajang ai hte seng nna shi hpe san mai ai. Nauna langai gaw atsawm chye shadu ai ngu saga. Tinang mung shat mai grau chye shadu hkra, gara hku galaw mai na lam hpaji hpyi mai ai. Ramma Hkristan ni gaw manang n nga ai nga yang, manang law ai ni kaw hpaji hpyi mai ai. Dai hku na manawn ai hpe koi lu ai. Atsam ningja rawt jat hkra galaw lu ai.

10. Gara mayak mahkak hpe Gidon hkrum wa ai kun?

¹⁰ Manashe amyu lakung kaw na Gidon hte, Ehprim amyu ni a lapran byin wa ai mabyin hpe myit yu ga. Yehowa karum ya ai majaw, Gidon hte shi a hpyen ma 300 gaw majan hta awng dang wa ai. De a majaw, shanhte arawng la ging ai. Ehprim masha ni gaw Gidon hpe n shakawn ai sha, mara pyi shagun wa ai. Karai a  hpyen ni hpe gasat ai shaloi, shanhte hpe Gidon n saw shaga ai majaw masin pawt ai re. Gidon gaw Yehowa a amying hpe shagrau nna, Yehowa a amyu masha ni hpe makawp maga ya ai hpe shanhte n myit ai sha, shanhte a amyu lakung shagrau hkrum na hpe sha, myit maju jung wa ai.​—Trg 8:1.

11. Ehprim masha ni hpe Gidon gara hku bai htang wa ai kun?

¹¹ Ehprim masha ni hpe Gidon gaw shagrit shanem let ndai hku tsun ai: “Nanhte di lu ai hta ngai hpa jan di lu a ta?” Ngut na shanhte hpe Yehowa gara hku shaman chyeju jaw ai hpe mung tsun dan wa ai. Dai majaw masha ni gaw, “masin kawp” mat ai. (Trg 8:2, 3) Karai a amyu masha ni a lapran hta simsa lam matut nga na matu, Gidon gaw shagrit shanem wa ai.

12. Ehprim masha ni hte Gidon a mabyin kaw na hpa sharin la lu ai kun?

¹² Ndai labau kaw na anhte hpa sharin la lu ai kun? Yehowa hpe shagrau na hta na, tinang hkum tinang n shagrau na matu Ehprim masha ni kaw na sharin la lu ai. Dinghku hpe woi awn nga ai ni hte, myitsu salang ni hku nna Gidon kaw na sharin la lu ai. Tinang galaw ai lam a majaw, marai langai myit n pyaw mat ai nga yang, shi a shara hta shang na myit ya ging ai. Shi galaw wa ai kaja ai lam ni a matu shakawn ya mai ai. Dai hku galaw na matu, shagrit shanem ra ai. Grau nna gaw, tinang maga na n shut ai aten hta re. Tinang a arawng hta na, simsa na matu grau ahkyak ai.

13. Gara chyam dinglik lam hpe Hana hkrum wa ai kun? Dai hpe shi gara hku tawt lai wa ai kun?

¹³ Hana a kasi ningli hpe mung myit yu ga. Hana gaw shi hpe grai tsawra ai Lewi masha Elakana hte hkungran da ai. Raitim, Elakana hta Penina ngu ai madu jan langai naw nga ai. Elakana gaw Hana hpe grau tsawra ai. Raitim, Penina gaw kasha lu na, Hana mahtang n lu ai. Dai majaw, Penina gaw Hana hpe myit machyi hkra tsun jaw ai. Hana gara hku hkamsha ai kun? Shi grai yawn nna, “shat n sha hkra hkrap nna nga” nga ai. (1 Sa 1:2, 6, 7) Raitim, Hana gaw Penina hpe bai matai htang ai ngu na tsun da ai lam n nga ai. De a malai, myit masin mahkra hte Yehowa kaw akyu hpyi ai. Masa lam hpe jaw ai hku hparan ya na hpe shi kam ai. Hana a ntsa tawn ai Penina a myit jasat galai shai mat ai kun? Chyum Laika hta gaw n tsun da ai. Raitim, Hana gaw myit simsa lam bai lu nna matut hkang wa ai hpe anhte chye ai. Shi a “myi man lai” mat ai ngu Chyum Laika hta tsun da ai.​—1 Sa 1:10, 18.

14. Hana a kasi ningli kaw na hpa sharin la lu ai kun?

¹⁴ Hana a kasi kaw na hpa sharin la lu ai kun? Marai langai ngai gaw nang hpe shingjawng wa yang, masa lam hpe nang hkang lu ai hpe dum u. Shanhte hte n shingjawng ra ai. N kaja ai a majaw, n kaja ai hku bai htang na malai dai wa hte simsa lam nga hkra galaw u. (Rom 12:17-21) Shi n galai shai tim, nang simsa lam hkamsha lu na re.

15. Pawlu hte Apolo hta bung ai lam ni hpa nga ai kun?

 ¹⁵ Hpang jahtum hku na, kasa Pawlu hte sape Apolo a kasi hpe hkaja yu ga. Shan hkawng yan gaw, Chyum Laika machye machyang grai law hkra nga ai. Lahkawng yan gaw mying gumhkawng na ningtawn ai sara ni re. Lahkawng yan gaw sape grai law hkra shatai wa ai. Raitim, shada da shingjawng manang hku na n myit wa ai.

16. Apolo gaw gara zawn re ai wa rai kun?

¹⁶ Apolo gaw “Alesandru mare na” re. Dai shara gaw tsaban langai hta, hpaji sharin la ai madung shara re. Shi gaw ga shaga ram nna, Chyum Laika hpe mung grai chye chyang ai wa re. (Kas 18:24) Korinhtu hta Apolo nga ai shaloi, nawku hpung hta nga ai nkau gaw, Pawlu hte kaga hpunau ni hta grau na pyi shi hpe ra sharawng ai. (1 Ko 1:12, 13) Dai zawn garan ginhka shangun ai myit jasat nga wa hkra, Apolo galaw ai kun? Galaw na n re ai hpe anhte chye ai. Korinhtu kaw na Apolo pru mat ai shaloi, bai wa na matu Pawlu n-gun jaw ai. (1 Ko 16:12) Apolo gaw nawku hpung hpe ginhka shangun ai ngu na Pawlu shadu ai nga yang, bai shaga na n re. Apolo gaw shi a atsam ningja ni hpe, kabu gara shiga hkaw tsun na matu hte, hpunau nauna ni hpe shangang shakang ya na matu akyu jashawn wa ai. Apolo gaw shagrit shanem ai wa re ai hpe anhte chye lu ai. Ga shadawn, Priskila yan Akula gaw, “Karai Kasang a mungga lam azin ayang naw sharin” ya ai shaloi, shi n hkap la wa ai ngu na tsun da ai lam n nga ai. ​—Kas 18:24-28.

17. Simsa lam rawt jat hkra Pawlu gara hku galaw wa ai kun?

¹⁷ Magam bungli ni hpe awng dang hkra, Apolo galaw lu wa ai hpe Pawlu chye ai. Raitim, de a majaw Pawlu n tsang ai. Kasa Pawlu gaw shagrit shanem nna, rapra ai lam nga ai hpe Korinhtu ni hpang de ka ai shi a laika hpe anhte hti ai shaloi chye lu ai. Masha ni gaw,  “Ngai chyawm gaw, Pawlu hte seng nngai” ngu tsun ai shaloi, shi n ra ai. De a malai, Yehowa Karai Kasang hte Yesu Hkristu hpe, myit maju jung na matu lam matsun wa ai. ​—1 Ko 3:3-6.

18. 1 Korinhtu 4:6, 7 hku nga yang, Pawlu hte Apolo a kasi kaw na hpa sharin la lu ai kun?

¹⁸ Pawlu hte Apolo a kasi ningli kaw na anhte hpa sharin la lu ai kun? Anhte Yehowa a magam hta shakut shaja nna, masha law law hpe hkalup hkam lu wa hkra karum ya wa ai rai na re. Anhte lu la ai awng dang lam gaw Yehowa shaman chyeju jaw ai majaw sha re ai hpe anhte chye ai. Pawlu hte Apolo kaw na kaga lam langai hpe mung sharin la lu ai. Lit grau lu wa ai hte maren, simsa lam galaw na matu ahkaw ahkang grau nna nga ai hpe re. Chyum Laika hta lawm ai hpaji jaw ga hta madung nna, shada da simsa na matu, kahkyin gumdin na matu, lit shatsam hkrum ai hpunau ni gaw karum ya nga ai majaw anhte grai chyeju dum ai. Shanhte gaw, shanhte hpe myit maju jung na matu n re sha, Yesu Hkristu hpe kasi la na madat mara na matu lam matsun ya ai.​— 1 Korinhtu 4:6, 7 hpe hti u.

19. Anhte langai hpra, hpa galaw lu ai kun? (“ Shingjawng Mayu Ai Myit Hpe Koi U” ngu ai lawk hpe yu u.)

¹⁹ Anhte langai hpra hta Karai Kasang jaw da ai atsam ningja ni nga ai. Dai hpe shada da akyu lu na matu, akyu jashawn mai ai. (1 Pe 4:10) Anhte galaw lu ai lam gaw, kaji kajaw sha re ngu hkamsha chye ai. Raitim, dai kaji kajaw re ai lam gaw, kahkyin gumdin lam hpe rawt jat shangun ai. Nta langai gap ai shaloi, ra ai wut kaji ni hte bung ai. Shingjawng mayu ai myit anhte hta n nga hkra shakut na galaw mat wa ga. Nawku hpung hta kahkyin gumdin lam hte simsa lam rawt jat na matu, galaw lu ai lam yawng hpe galaw na matu dawdan da ga. ​—Ehp 4:3.