1, 2. (a) Gawng shing-yan ning nan hpe lu hpun ai lam anhte gara hku chye lu ai kun? (b) Gawng shing-yan ningnan hte seng nna Kolose 3:​10-14 hta hpa sharin la lu ai kun?

“GAWNG shing-yan ningnan” ngu ai gasi hpe Mungkan Nnan Ga Gale Chyum Laika hta lahkawng lang mu lu ai. (Ehpesu 4:24; Kolose 3:10) Dai gaw Karai Kasang myit ra ai hte maren, hpan da ai kaw nna nga ai atsam ningja hpe tsun mayu ai re. Anhte gaw gawng shing-yan ningnan hpe hpun lu na kun? Hpun lu ai. Yehowa gaw shi a hkrang bung sumla hte maren hpan da ai majaw, shi a kaja ai atsam ningja ni hpe anhte kasi la lu ai.​​—⁠​Ningpawt 1:​26, 27; Ehpesu 5:​1, JCLB.

² Anhte gaw n hkum tsup ai ni re ai majaw, kalang lang n kaja ai hpe ra marin ai aten ni nga chye ai. Makau grupyin a majaw mung dai hku byin chye ai. Raitim, Yehowa matsan dum let karum ya ai majaw, anhte gaw shi byin shangun mayu ai masha byin wa lu ai. Dai zawn byin lu hkra, gawng shing-yan ningnan a atsam ningja ni hpe hkaja yu ga. (Kolose 3:​10-14 hpe hti u.)  Dai atsam ningja ni hpe hkaw tsun bungli hta, gara hku madun mai na hpe nang mu lu na.

3. Gawng shing-yan ningnan a atsam ningja langai gaw hpa rai kun?

³ Myi man n lata ai gaw, gawng shing-yan ningnan a ahkyak ai daw langai re ai hpe Pawlu sang lang dan ai. Shi ndai hku tsun ai: “Dai gawng shing-yan ningnan hta, Heleni masha hte Yuda masha, matu gadoi hkam ai wa hte matu gadoi n hkam ai wa, karing karang masha, Skuti masha, mayam wa, shanglawt wa ngu ai mi n nga lu ai.” * Nawku hpung hta, amyu, mungdan, arawng aya a majaw, ngai gaw kaga ni hta grau ai ngu n hkam sha ging ai. Hpa majaw kun? Anhte gaw Hkristu hpang hkan ai ni rai nna, anhte yawng gaw langai sha rai nga ai majaw re.​​—⁠​Kolose 3:11; Galati 3:​28.

4. (a) Yehowa a mayam ni gaw kaga ni hpe gara hku kanawn mazum ra ai kun? (b) Hkristan kahkyin gumdin ai lam hpe gara gaw yak shangun ai kun?

⁴ Gawng shing-yan ningnan hpe anhte hpun yang, gara shingdu masa raitim, hpa amyu raitim, masha yawng hpe hkungga na re. (Roma 2:11) Mungdan nkau mi hta dai hku galaw na matu yak chye ai. Ga shadawn, lai wa sai aten hta dingda Africa kaw, asuya gaw amyu n bung ai ni hpe kaga ga nga shangun ai. Dai mungdan hta na masha law law hte hpawn Yehowa Sakse ni mung dai shara ni kaw naw nga nga ma ai. Uphkang hpung gaw myit masin hpe “maden dat” na matu n-gun jaw ai. Dai majaw, 2013 October hta amyu n bung ai hpunau nauna ni shada da hku hkau wa hkra, laksan lamang langai galaw na matu Uphkang hpung gaw ahkang jaw wa ai.​​—⁠​2 Korinhtu 6:​13.

5, 6. (a) Mungdan langai hta Karai a masha ni grau kahkyin gumdin wa hkra hpa lamang ni hkyen lajang ya ai kun? (Ndai sumhpa shawng na sumla hpe yu u.) (b) Hpa akyu ni lu la ai kun?

⁵ Yehowa Sakse ni a nawku hpung lahkawng kaw nna amyu ga n bung ai ni shada da kru ya hte laban nhtoi ni hta, rau kanawn mazum na matu hpunau ni gaw hkyen lajang ya ma ai. Dai hpung lahkawng kaw na hpunau nauna ni gaw, hkaw tsun bungli rau sa ai, zuphpawng rau lung nna shada da a nta de sa chyai ma ai. Dai lamang hta nawku hpung tsa lam hku shang lawm ai majaw, gin jaw garan rung gaw kaja ai shiga law law hpe lu la ai. Dai hpe Sakse Hkam n re ai masha nkau mi pyi grai ra ma ai. Ga shadawn, kaga nawku htung na sara ndai hku tsun ai: “Ngai gaw Sakse Hkam n re ai. Raitim, nanhte gaw hkaw tsun bungli hpe grai kaja ai hku shinggyin da nna, amyu baw sang amyu myu hpe kahkyin gumdin shangun ai hpe gaw ngai tsun lu ai.” Hpunau nauna ni gaw, dai hku hkyen lajang ya ai hpe gara hku hkam sha ai kun?

⁶ Xhosa ga shaga ai nauna Noma gaw, shawng nnan hta shi a nta kaji de English ga shaga ai hpung kaw na ni hpe shaga na matu grai myit tsang taw nga ai. Shan hpraw Sakse Hkam ni hte rau hkaw tsun bungli sa nna shanhte a nta de sa chyai ngut ai hpang she ngai myit pyaw mat ai. Shi ndai hku tsun ai:  “Shanhte ni mung anhte zawn yu maya masha ni sha re.” Dai majaw, English ga shaga ai hpung na hpunau nauna ni Xhosa ga shaga ai hpung de hkaw tsun bungli sa ai shaloi, Noma gaw masha nkau hpe shat daw na matu shi nta de saw shaga ai. Shan hpraw manam kaw nna, myitsu salang langai gaw nem ai plastic sutdek kaw kabu gara let dung taw ai hpe shi galoi n malap ai. Dai lamang matut nga ai akyu a majaw, hpunau nauna law law gaw manang nnan ni lu wa nna, shingdu masa n bung ai ni hte matut hku hkau lu wa ai.

7. Anhte gaw matsan dum myit hpe hpa majaw ayan madun ra ai kun?

⁷ Satan mungkan n htum dingsa, Yehowa a masha ni hta manghkang ni naw nga na re. Bungli nlu ai, machyi sawng ai, zingri zingrat hkrum ai, shingra tara tsin-yam hkrum ai, n hkru ai masha ni a majaw tinang lu ai arai ni sum mat ai hte kaga yakhkak ai lam ni anhte hkrum wa chye ai. Manghkang ni hkrum ai aten hta, langai hte langai karum ya na matu anhte hta jet ai matsan dum myit nga ra ai. Matsan dum myit nga yang, kaga ni hpe mai kaja ai hku kanawn mazum na re. (Ehpesu 4:32) Dai atsam ningja gaw, gawng shing-yan ningnan a adaw achyen re. Dai gaw Karai Kasang hpe kasi la na matu hte kaga ni hpe myit shalan ya na matu karum ya ai.​​—⁠​2 Korinhtu 1:​3, 4.

8. Anhte a nawku hpung hta masha yawng hpe matsan dum myit hte mai kaja ai myit hpe madun yang kaja ai gara lam ni byin lu ai kun? Ga shadawn tsun dan u.

⁸ Anhte hpung de kaga mungdan kaw nna htawt wa ai masha (sh) gawngkya ai masha ni hpe mai kaja ai myit hpe gara hku grau madun lu na kun? Shanhte hpe hkap tau nna, jinghku byin hkra galaw na. Nawku hpung mung shanhte hpe hkap tau mayu ai lam chye hkra karum ya na re. (1 Korinhtu 12:​22, 25) Ga shadawn, Philippines kaw nna Japan de htawt sa wa ai Dennika a lam hpe myit yu ga. Shi a bungli manang ni gaw, shi maigan masha re ai majaw atsawm n kanawn ma ai. Dai hpang Yehowa Sakse ni a zuphpawng de shi sa lung ai. Dennika ndai hku tsun ai: “Zuphpawng lung ai masha yawng ngu na daram gaw Japan ni rai tim, ngai hpe moi hkau wa ai manang zawn alum ala hkap tau la ma ai.” Hpunau ni shi hpe mai kaja ai myit matut madun ai majaw, Yehowa hpang de sit sa mayu wa ai. Dai hpang, shi hkaplup hkam la nna ya myitsu salang hku nna magam gun nga sai. Kaga myitsu salang ni mung, shi hte shi a madu jan Jennihpa hpe yu nna grai kabu nga ma ai. Shanhte ndai hku tsun ai: “Shan gaw prat hpe asan sha tawn let, Mungdan hpe shawng tawn ai ningshawng ni hku nna kasi kaja madun ma ai.”​​—⁠​Luka 12:​31.

9, 10. Hkaw tsun bungli hta matsan dum ai myit hpe madun ai majaw kaja ai akyu ni lu la ai lam hpe ga shadawn jaw u.

⁹ Mungdan kabu gara shiga hkaw tsun ai hku nna “masha nlang hte hpe mai kaja ai amu galaw” na matu anhte hta ahkaw ahkang nga ai. (Galati 6:10) Yehowa Sakse law law gaw, maigan kaw nna htawt sa wa ai ni hpe matsan dum ai majaw amyu ga nnan hpe sharin la ma ai. (1 Korinhtu 9:23) Dai majaw kaja ai akyu ni hkam la lu ai. Ga shadawn, Australia kaw nna ningshawng Tithpani gaw, Brisbane mare na Swahili ga shaga ai hpung hpe karum na matu Swahili ga sharin wa ai. Dai ga hpe grai yak let sharin la ra ai raitim, shi a aprat gaw grau lachyum nga wa ai. Tithpani ndai hku tsun ai: “Hkaw tsun bungli hta myit rawt mayu yang, kaga amyu ga shaga ai nawku hpung hta magam gun u. Dai  gaw kaga de n htawt ra ai sha bu hkawm ai hte bung ai. Anhte a mungkan grup hpunau nauna ni a kahkyin gumdin ai lam hpe nang tatut mu wa na re.”

¹⁰ Japan hta nga ai dinghku langai mung dai zawn galaw wa ai. Kasha Sakiko ndai hku tsun ai: “Anhte a hkaw tsun lawk hta htawt wa ai Brazil masha ni hpe chyahkring hkring mu ai. Shanhte hpe Portuguese Chyum Laika kaw nna Shingran 21:​3, 4 (sh) Shakawn 37:​10, 11, 29 zawn re ai Chyum daw ni hpe madun dan yang, shanhte myit lawm ai hte madat la nna, nkau mi myiprwi si pyi hkrat wa ai.” Dai dinghku gaw maigan masha ni hpe matsan dum ai myit nga nna shanhte ni hpe teng man ai lam chye shangun mayu ai majaw, dinghku nawng Portuguese ga sharin la ma ai. Dai hpang Portuguese ga shaga ai hpung hpe karum ya wa ai. Lai wa sai shaning ni hta, Yehowa hpe nawku wa hkra maigan masha law law hpe shanhte karum ya wa sai. Sakiko ndai hku tsun ai: “Portuguese ga sharin la na matu grai shakut ra tim, shakut wa ai majaw shaman chyeju grau lu la ai. Yehowa hpe anhte grai chyeju dum ai.”​​—⁠​Kasa 10:​34, 35 hpe hti u.

11, 12. (a) Gawng shing-yan ningnan hpe jaw ai hku hpa majaw hpun ra ai kun? (b) Shagrit shanem ai myit nga hkra hpa gaw karum ya ai kun?

¹¹ Gawng shing-yan ningnan bu hpun ai gaw, kaga ni tinang hpe shakawn na matu n re ai sha, Yehowa hpe shagrau na matu sha rai ging ai. Hkum tsup ai lamu kasa pyi myit tsaw myit dap wa nna yubak galaw wa ai hpe dum ra ai. (Ezekela 28:17 hte shingdaw yu u.) Anhte gaw n hkum tsup ai majaw, gumrawng ai myit n nga hkra galaw na matu grai yak ai. Shagrit shanem ai myit hpe matut hpun ra ai. Dai hku galaw na matu hpa gaw karum ya na kun?

¹² Shagrit shanem na matu karum ya ai lam langai gaw, Karai Mungga hpe shani shagu hti nna myit sawn sumru ai lam re. (Tara Jahprang 17:​18-20) Yesu anhte hpe sharin ya ai lam ni hte shi a shagrit shanem ai kasi ningli ni hpe grau nna sumru ra ai. (Mahte 20:28) Yesu gaw shi a kasa ni a lagaw hpe kashin ya ai hku nna, grai shagrit shanem ai lam madun wa ai. (Yawhan 13:​12-17) Anhte galaw lu ai kaga lam langai gaw chyoi pra ai wenyi lu na matu akyu hpyi ai hku nna re. Anhte gaw kaga ni hta grau ai ngu sawn la ai myit jasat hpe ninghkap lu na matu shi a wenyi gaw karum ya ai.​​—⁠​Galati 6:​3, 4; Hpilipi 2:​3.

13. Shagrit shanem yang hpa akyu ni hkam la lu na kun?

 ¹³ Ga Shagawp 22:4 hpe hti u. Shagrit shanem na matu anhte hpe Yehowa hpyi shawn da ai. Shagrit shanem ai myit gaw shaman chyeju law law lu shangun ai. Anhte shagrit shanem yang, nawku hpung gaw grau simsa wa nna kahkyin gumdin na re. Yehowa a kaba la ai mai kaja ai myit hpe mung lu la na re. Kasa Petru ndai hku tsun ai: “Nanhte nlang shada da daw nga myit ga, myit gyip ngu ai hpajet hpe kyit nga mu: kaning rai nme law, Karai Kasang gaw gumrawng ai ni hpe shadang da timung, myit gyip ai ni hpe chyeju jaw mu ai law.”​​—⁠​1 Petru 5:​5.

14. Kadai gaw myit sumnung ai hte myit galu ai hta kaja dik kasi rai kun?

¹⁴ Dai ni na mungkan gaw, sumnung ai hte myit galu ai masha hpe gawngkya ai wa ngu shadu ma ai. Dai gaw n teng ai. Ndai kaja ai atsam ningja gaw, ninggawn tawa hta hpung atsam kaba htum re ai Yehowa kaw na sa ai re. Shi gaw shagrit shanem ai hte myit galu ai hta kasi kaja dik re. (2 Petru 3:​9) Ga shadawn, Yehowa gaw Abraham hte Lawt hpe shi a lamu kasa hku nna mahtai jaw ai shaloi, kade daram myit galu ai hpe myit yu u. (Ningpawt 18:​22-33; 19:​18-21) Ga n madat ai Israela amyu sha ni hpe shaning 1,500 jan Yehowa gara hku myit galu wa ai hpe mung sawn yu u.​​—⁠​Ezekela 33:​11.

15. Sumnung ai hte myit galu ai hta Yesu hpa kasi jahkrat wa ai kun?

¹⁵ Yesu mung “myit sumnung” ai. (Mahte 11:29) Shi sape ni a gawng kya ai lam ni hpe grai myit galu wa ai. Mungkan ga hta magam gun ai laman, Yesu gaw n tara ai hku chyahkring hkring mara shagun hkrum wa ai. Shi si ai du hkra sumnung ai hte myit galu ai hpe madun wa ai. Hpun ntsa hta grai machyi taw ai aten hta mung, shi hpe si hkra galaw wa ai ni hpe mara raw ya na matu Kawa hpe hpyi shawn wa ai. “Shanhte galaw ai lam hpe shanhte n chye nga ma ai” nga nna tsun ai. (Luka 23:34) Grai n ni nkri hkamsha taw ai aten hta pyi, sumnung ai hte myit galu ai lam hpe matut nna madun ai.​​—⁠​1 Petru 2:​21-23 hpe hti u.

16. Sumnung ai hte shagrit shanem ai myit hpe anhte gara hku madun lu ai kun?

¹⁶ Sumnung ai hte shagrit shanem ai hpe madun mai ai lam langai hpe Pawlu ndai hku ka wa ai: “Shada da hkam mana ai hte, mara langai ngai nga yang gaw, shada da raw dat kau hkat nga mu: dai Madu nanhte a mara hpe raw dat kau ya ai hte maren, nanhte mung galaw nga mu.” (Kolose 3:13) Kaga masha ni hpe mara raw ya na matu anhte hta sumnung ai hte shagrit shanem ai myit nga ra ai. Dai gaw nawku hpung hta kahkyin gumdin ai lam matut nga na matu karum ya ai.

17. Sumnung ai hte shagrit shanem ai myit nga na matu hpa majaw ahkyak ai kun?

¹⁷ Kaga ni hpe sumnung ai hte shagrit shanem ai myit madun na matu, Yehowa anhte hpe hpyi shawn da ai. Anhte ni shi a mungkan nnan hta nga mayu yang, dai atsam ningja ni gaw n nga n mai re. (Mahte 5:5; Yaku 1:21) Anhte sumnung ai, myit galu ai nga yang, Yehowa hpe shagrau ai rai nna Chyum Laika lam matsun ni hpe hkan sa na matu kaga ni hpe karum ya lu ai.​​—⁠​Galati 6:1; 2 Timohti 2:​24, 25.

18. Tsawra ai myit hte myi man n lata ai lam gaw gara hku matut mahkai nga ai kun?

¹⁸ Anhte hkaja wa ai atsam ningja ni yawng gaw, tsawra ai myit hte matut mahkai nga ai. Ga shadawn, matsan ai ni hte lusu ai ni hpe myi man lata nna kanawn mazun wa ai hpunau ni hpe Yaku sharin shaga wa ai. Dai zawn akyang gaw, “na a htingbu wa hpe na a hkum hte maren nang tsawra” u ngu ai Karai a tara hpe tawt lai ai re ngu shi tsun wa ai. “Masha a myi man hpe nanhte tau yu nga myit yang gaw, nanhte yubak galaw nga myit dai” nga nna mung bai tsun ai. (Yaku 2:​8, 9) Masha ni hpe anhte tsawra ai nga yang, shanhte a madang, hpaji, amyu hpe yu nna myi man lata ai baw galaw na n re. Myi man n lata ai gaw n tsa lam sha n rai ging ai. Teng man ai myit hte rai ging ai.

19. Tsawra ai myit hpe hpun na matu hpa majaw

¹⁹ Tsawra ai myit gaw “galu kaba nga ai, sumnung shingdi nga ai” hte “gumrawng gumtawng n rawng ai.” (1 Korinhtu 13:​4) Anhte a htingbu ni hpe kabu gara shiga matut hkaw tsun lu na matu myit galu ai, sumnung shingdi ai hte shagrit shanem ai myit ni nga ra ai. (Mahte 28:19) Dai atsam ningja ni gaw, nawku hpung hta nga ai hpunau nauna ni yawng hte htap htuk hkra nga na matu karum ya ai. Dai zawn tsawra myit hpe anhte yawng madun yang, anhte a hpung gaw kahkyin gumdin nna Yehowa hpe shagrau ya lu ai. Kaga masha ni gaw dai zawn kahkyin gumdin ai hpe mu yang, teng man ai lam hpe grau myit lawm wa na re. “Dai nlang hte a ntsa e hkum tsup re ai makyit sumri ngu ai tsawra ai myit hpe kahtap hpun nga mu” ngu ai ga hte gawng shing-yan ningnan a lam hpe hpungdim dat da ai gaw grai htap htuk ai.​​—⁠​Kolose 3:​14.

20. (a) Tinang hkum tinang hpa ga san ni san ra ai kun? Hpa majaw kun? (b) Gara aten hpe la nga ai kun?

²⁰ ‘Gawng shing-yan dingsa hpe matut raw da na matu ngai hpa ni naw galaw ra ai kun?’ ngu tinang hkum tinang san ra ai. Yehowa anhte hpe karum na matu akyu hpyi ra ai. “Karai Kasang a mungdan a sali wunli hkam la lu na” matu n kaja ai myit sumru lam, galaw hkawm sa ai lam ni hpe shakut nna galai shai ra ai. (Galati 5:​19-21) ‘Yehowa ra sharawng na matu nye a myit mang ai lam hpe matut galai shai nga ai kun?’ nga nna mung anhte san ra ai. (Ehpesu 4:​23, 24) Anhte ni gaw n hkum tsup ai majaw, gawng shing-yan ningnan hpe shakut nna matut hpun da na matu shakut ra ai. Dai hku galoi mung matut nna galaw ra ai. Masha yawng gaw gawng shing-yan ningnan hpe hpun nna Yehowa a grai kaja ai atsam ningja ni hpe kasi la ai nga yang kade daram pyaw na rai ta!