Hkristan yan la ni gaw kaja ai myit nsam nga na matu, ndai arai lang ai hte seng nna atsawm dawdan ra ai.Dai hku galaw lu na matu, IUD ni gara hku bungli galaw nna, dai hte seng ai Chyum Laika tara ni hpe atsawm myit yu ra ai.

Yehowa gaw Adam yan Ewa, dai hpang Noa hte shi a dinghku hpe ndai hku matsun ai: “Nan kashu kasha shaprat nna mayat maya wa mu.” (Ningpawt 1:28; 9:1) Hkristan ni gaw ndai lam matsun hpe, hkan sa ra ai ngu nna Chyum Laika hta ntsun da ai. Dai majaw, yan la ni gaw shanhte a dinghku hta, ma kade la na hte seng nna (sh) ma n la na matu, ma hkum n kap hkra galaw ya ai ladat nkau hpe lang ma ai. Gara lam ni hpe shanhte myit ra na kun?

Hkristan ni gaw, ma hkum n kap hkra galaw ai hte seng nna dawdan ai shaloi, Chyum Laika tara ni hpe madung da ging ai. Dai majaw shanhte gaw, ma n lu na matu, ma shabrai kau ai baw gaw galoi mung galaw na n re. Ma shabrai kau ai gaw, asak hpe hkungga u ngu ai Chyum Laika lam matsun hte nhtan shai ai. Aten du ai shaloi shangai wa na ma a asak hpe, Hkristan ni sat kau na n re. (Pru Mat 20:13; 21:22-25; Shakawn 139:16; Yeremia 1:5) IUD lang ai hte seng nna gaw gara hku kun?

1979 May 15, Sin Langchyi (E) (laika man 30-31) hta, ndai lam hte seng nna sanglang da ai. IUD law malawng gaw plastic hte galaw da nna, ma hkum n kap hkra, num ni a hkrang kata de bang ya ai arai re. Dai sumhpa hta IUD ni gara hku bungli galaw ai hte seng nna, nau n chye na ai ngu sanglang da ai. La nli hte num nli hkrum nna, nli tum n awng hkra IUD ni gaw makawp maga ya ai ngu nna, hpungtang hpaji du law law gaw tsun wa ai. Nli tum n awng yang, asak nnan mung byin wa na n re.

Raitim, kalang lang gaw, nli tum awng mat ai lam nkau mi nga ai hpe mu lu ai. Awng ai nli gaw num nli lam hta kaba wa chye ai (sh) hkritung kata de yu wa chye ai. Lama na nli gaw hkritung kata de du mat tim pyi, IUD gaw hkritung shakum hta nli n awng hkra galaw ya ai majaw, ma hkum mung kap sana n re. Ndai lam gaw, ma shabrai ai hte bung ai. Sumhpa hta ndai hku hpungdim dat da ai: “Myit dingman ai Hkristan ni gaw, IUD lang ai hte seng nna myit tsang ai majaw, asak a manu dan ai lam hpe hkungga u ngu ai Chyum Laika npawt tara hpe atsawm myit ma ai.”​—⁠Shakawn 36:9.

Raitim, ndai sumhpa dip shapraw wa ngut ai hpang, 1979 kaw nna, hpung tang hpaji hte tsi hpaji gaw grai rawt jat wa sai.

IUD ni hpe hpan amyu lahkawng hku nna ya aten hta lu mai sai. Hpan amyu mi gaw, magri hte galaw nna 1988 ning kaw nna United States hta lu mai nga sai. Kaga hpan amyu langai gaw, hormone hpan langai rai nna, 2001 hta dut hpang wa sai. Ndai IUD hpan amyu lahkawng, gara hku bungli galaw ai hte seng nna anhte hpa chye lu ai kun?

Magri: Tsun wa sai hte maren, IUD ni gaw la nli ni hkritung hpe lai nna num nli de du na matu yak hkra galaw ya ai. Dai sha n-ga, IUD ni hta magri lawm nna, dai magri gaw la nli hpe amyu n awng hkra galaw ya ai. Nli hpe sat kau ai tsi hte bung ai. * Dai IUD ni gaw hkritung shakum hpe mung galai shai ya ai.

Hormone: Kaga hpan amyu mi re ai IUD hta gaw hormone ni lawm ai. Dai hormone gaw, ma hkum n kap na matu sha ai tsi hta lawm ai hormone hte bung ai. Ndai IUD ni a galaw ai lam gaw, moi na IUD ni hte bung ai. Raitim, ndai IUD ni gaw hkritung hta hormone ni hpe mung shapraw ya ai. Num nkau mi a matu, ndai IUD gaw, nli tum shapraw ya ai (sh) num nli run ai hpe jahkring kau ya ai. Num nli tum n pru ai nga yang, nli mung awng lu na n re. Ndai IUD ni mung, hkritung  shakum hpe ahpa sha byin hkra galaw ya ai. * IUD gaw pujat hta sap sanap law wa hkra galaw ya nna, la nli ni shayi gindai hku kaw nna, hkritung kata de n shang lu hkra pat shing dang ya ai.

Tsun wa sai hte maren, IUD hpan amyu lahkawng yan gaw, hkritung shakum ni hpe galai shai ya ai zawn re. Lama na, num langai nli run nna nli awng mat yang gaw gara hku kun? Awng ai nli gaw hkritung de du wa na raitim, hkritung shakum gaw n hkap la lu ai. Dai gaw ma hkum hpe nnan hpang wa ai aten hta jahkring kau ai hte bung ai. Raitim, dai zawn nli awng mat na matu gaw grai yak ai. Ma hkum n kap hkra tsi sha ai shaloi mung dai zawn byin na gaw yak ai ngu, hpungtang hpaji du ni kam ma ai.

Dai majaw, magri (sh) hormone IUD ni gaw nli n awng hkra, galoi mung lu galaw ai ngu, kadai mung tup hkrak n lu tsun ai. Raitim, IUD ni a galaw ai lam gaw tsun wa sai hte maren, nli n awng hkra galaw ya ai majaw, num langai ma hkum kap wa na matu n loi ai hpe, hpung tang hpaji sawk sagawn ai lam gaw madun dan ai.

IUD lang mayu ai Hkristan yan la gaw, sarawun ni hte bawng ban ra na re. Sarawun gaw, shanhte a shara hta, gara IUD amyu hpan lu mai nna, num a matu akyu lu mai ai lam ni hte shoi hpa nga ai lam ni hpe tsun dan lu na re. Yan la ni gaw, shanhte gara hpe lang na hte seng nna, kaga masha ni (sh) sarawun hpe pyi, dawdan ya na matu ahkang n mai jaw ai. (Roma 14:12; Galati 6:4, 5) Yan la ni hku nna, hpa galaw ging ai hpe shanhte nan dawdan ra ai. Shanhte a yaw shada lam gaw, Karai Kasang hpe myit pyaw shangun nna, san seng ai myit nsam nga na matu rai ra ai.​—⁠ 1 Timohti 1:18, 19; 2 Timohti 1:3 hte shing daw yu u.