1, 2. Kanu kawa nkau mi gaw, shanhte a ma ni Yehowa hpang ap nawng nna hkalup hkam la ai shaloi, hpa majaw myit tsang chye a ta?

HKYING hku law ai Chyum ga sharin ni gaw, tinang hkum tinang Yehowa hpang ap nawng nna hkalup hkam la ma ai. Ramma law law gaw, teng man lam hta galu kaba wa nna, kaja htum prat hkrun lam hpe lata la ma ai. (Shakawn 1:1-3) Nang gaw Hkristan kanu kawa langai rai yang, lani mi na nhtoi hta na a ma ni hkalup hkam la na hpe, myit mada nga ai rai na re.​—⁠3 Yawhan 4 hte shingdaw yu u.

² Raitim, nang myit tsang nga na re. Ramma nkau mi gaw hkalup hkam la nna, kade nna yang, Karai Kasang a tsang madang ni hte maren shanhte asak hkrung ai gaw, gaja wa akyu nga ai kun? ngu nna n tsen ai myit nga wa ai hpe nang mu ga na re. Nkau mi nga yang, teng man lam kaw nna pyi pru mat wa ma ai. Dai majaw, na a ma ni Yehowa hpe nawku dawjau wa nna, kade nna yang teng man lam hpe tsawra ai myit mat mat na hpe nang myit tsang na re. Ma ni gaw, tsa ban langai na Ehpesu hpung hta nga ai Hkristan nkau mi zawn byin wa chye ai.  Shanhte hpe Yesu ndai hku tsun ai: “Shawng na tsaw ra ai lam hpe nang kau da ndai.” (Shingran 2:4) Na a ma ni tsawra myit matut ngang kang nna, “hkye hkrang la ai chyeju hta kaba wa” na matu, nang gara hku karum ya mai na kun? (1 Petru 2:3) Timohti a kasi ningli kaw nna anhte sharin la mai ai.

3. (a) Timohti gaw Hkristan langai gara hku byin wa a ta? Shi sharin la wa ai lam ni hpe tatut gara hku hkan sa a ta? (b) Timohti gaw gara lam masum hpe sharin la wa ai ngu Pawlu tsun wa ai kun?

³ Kasa Pawlu gaw A.D. 47 hta, Lustra de shawng nnan sa kawan ai. Dai aten hta, Timohti gaw ramma langai rai nna, Yesu a lam hpe sharin la ai mai byin ai. Shi chye wa ai lam ni hpe tatut hkan sa nna, lahkawng ning na ai hpang, Pawlu hte arau bu hkawm hpang ai. 16 ning daram na ai hpang, Pawlu gaw Timohti hpang de ndai hku ka wa ai: “Nang chyawm gaw, sharin achyin hkam la ai lam ni, hkap la kam sham da ai lam ni hte maren, matut galaw nga u. Dai lam ni hpe kadai ni kaw nna nang sharin achyin la wa ai hpe nang chye ai. Chyoi pra ai Chyum Laika ni [Ga Shaka Dingsa] hpe ma chyangai aten kaw nna nang chye wa ai. Dai Chyum Laika gaw, nyan hpaji rawng shangun ai. Yesu Hkristu hpe nang kam sham ai majaw, hkye hkrang la hkrum na matu, dai nyan hpaji gaw karum ya ai.” (2 Timohti 3:14, 15, NW) Pawlu gaw, Timohti hpe (1) chyoi pra ai Chyum Laika hpe chye ai, (2) sharin la wa ai lam ni hpe hkap la kam sham da ai, (3) Yesu Hkristu hpe kam sham ai majaw, hkye hkrang la hkrum na matu nyan hpaji lu wa ai ngu nna tsun wa ai hpe myit yu u.

4. Tinang a ma ni hpe sharin achyin ya na matu, nang hpa hpe jailang nga ai kun? (Ndai sumhpa shawng na sumla hpe yu u.)

⁴ Hkristan kanu kawa langai hku nna, tinang a ma ni hpe Ga Shaka Dingsa hte Ga Shaka Ningnan re ai, chyoi pra ai Chyum Laika a lam chye shangun mayu na re. Asak grai naw kaji ai ma ni pyi, Chyum Laika hta lawm ai masha ni a lam hte mabyin ni hpe sharin la lu ai. Kanu kawa ni tinang a ma ni hpe karum ya lu hkra, Yehowa a uhpung gaw, laika buk ni, brochure ni hte video ni hpe lajang da ya ai. Gara hpe na a amyu ga hte lu la mai sai kun? Yehowa hte hku hkau lam ngang kang na matu, Chyum Laika hta hpa tsun da ai hpe na a ma ni chye ra ai.

5. (a) “Hkap la kam sham da ai” ngu ai lachyum gaw hpa rai kun? (b) Timohti gaw Yesu hte seng ai kabu gara shiga hpe hkap la kam sham da ai ngu anhte gara hku chye lu ai kun?

⁵ Ma ni hpe Chyum Laika hta lawm ai masha ni a lam hte mabyin ni hpe sharin ya ai daram sha n mai ai. Timohti gaw “hkap la kam sham da ai” hpe dum u. Ndai hta Pawlu jailang da ai Greek ga yan a lachyum gaw, “teng sha kam ai” (sh) “lama ma hte seng nna gaja wa teng ai hpe kam ai” ngu tsun mayu ai re. Timohti gaw Ga Shaka Dingsa hpe, “ma chyangai aten” kaw nna chye wa ai. Hpang hta, Yesu gaw Meshia re ai hpe shi kam wa ai. Timohti a makam masham grai ngang kang wa ai majaw, shi hkalup hkam la nna, Pawlu hte arau sasana magam gun wa ai.

6. Karai a Mungga hpe kam wa hkra tinang a ma ni hpe gara hku karum ya mai na kun?

⁶ “Hkap la kam sham da ai” ni tai wa hkra,  Timohti zawn makam masham nga wa na matu, na a ma ni hpe nang gara hku karum ya mai na kun? Myit galu u. Ngang kang ai makam masham gawgap na matu aten la ra ai. Nang kam sham da ai lam ni hpe, na a ma ni mung shi hkrai shi kam sham wa na re ngu n myit mada lu ai. Ma langai hpra hpe, “kaja ai hte n kaja ai hpe chye ginhka lu hkra” shaman ya ra ai. (Hebre 5:14 hpe hti u.) Tinang a ma ni makam masham hta ngang kang wa hkra, kanu kawa ni hku nna karum ya mai ai lam law law nga ai. Lak san hku nna gaw, shanhte ga san san ai shaloi hta re. Kawa langai a kasi kaw nna, anhte hpa sharin la mai na hpe hkaja yu ga.

7, 8. (a) Hkristan hpunau langai gaw shi a ma hpe sharin achyin ya ai shaloi, myit galu ai lam gara hku madun wa ai kun? (b) Na a ma ni hpe galoi aten hta myit galu ai lam madun ra na kun?

⁷ Thomas hpe, asak 11 rai sai shi a shayi sha gaw, kalang lang ndai hku ga san san chye ai ngu tsun ai: “Mungkan ga hta nga ai asak ni hpe, sinda masa hku nna Yehowa galaw da sam ai i? (sh) Kaja ai lam ni byin wa na matu, ra lata poi zawn re ni hta hpa majaw anhte n shang lawm ai kun?” Dai zawn re ai aten hta, hpa hpe kam u ngu shi hpe tsun dat mayu ai myit hpe hkang ra ai. Teng man ai tara hpe marai langai hkap la wa na matu, madi madun lam langai sha n-ga, law law madun ra ai hpe Thomas chye ai.

⁸ Shi a ma hpe sharin achyin ya na matu, myit galu ra ai hpe mung Thomas chye ai. Gaja wa nga yang, Hkristan yawng gaw myit galu ra ai. (Kolose 3:12) Aten la nna, ma hte law law lang tsun shaga ya ai gaw, ma a makam masham hpe gawgap ya lu ai hpe Thomas chye ai. Chyum Laika kaw nna shi a ma chye wa ai lam hpe ma hte arau sawn dinglik yu ra ai. Thomas ndai hku tsun ai: “Lak san hku nna ahkyak ai lam langai gaw, shi chye wa ai lam hpe gaja wa kam nna, dai gaw shi a matu lachyum nga ai kun? ngu ai hpe nye madu jan hte ngai chye mayu ai. Lama na, shi hta ga san ni nga yang kaja ai. Teng sha tsun ga nga yang, lama ma hpe shi ga san n san ai sha hkap la mat na hpe ngai grai tsang ai.”

9. Na a ma ni Karai a Mungga hpe kam wa na matu, nang gara hku karum ya mai ai kun?

⁹ Kanu kawa ni gaw myit galu let sharin ya yang, ma ni gaw makam masham hte seng nna, “nda de, dingdung de, tsaw de, sung de” atsawm chye na wa na re. (Ehpesu 3:18) Shanhte a asak hte chye na ai lam hta hkan nna sharin ya mai ai. Shanhte sharin la ai lam ni a majaw, makam masham grau nna ngang kang wa yang, jawng manang ni hte hpawn, kaga ni hpe tinang a makam masham hte seng nna makawp maga na matu grau loi wa na re. (1 Petru 3:15) Ga shadawn, si mat ai hpang hpa byin mat ai hte seng nna Chyum Laika hte na a ma ni sang lang dan lu ai kun? Chyum Laika hta tsun da ai lam ni gaw, shanhte a matu lachyum rawng ai kun? * Karai a Mungga ni hpe na a ma ni kam wa na matu, myit galu ra ai hpe dum u. Raitim, dai zawn galaw ai gaw ging dan ai.​—⁠Tara Jahprang 6:6, 7.

10. Na a sharin achyin ya ai lam hta gara gaw ahkyak ai lam hta lawm ai kun?

 ¹⁰ Ma ni a makam masham rawt jat wa na matu karum ya ai hta, na a kasi ningli mung ahkyak ai. Ma masun a kanu Stephanie ndai hku tsun ai: “Nye a ma ni grai naw kaji ai aten kaw nna, ngai hkrai ngai ndai hku san ai, ‘Yehowa gaja wa nga ai lam, shi a tsawra myit hte ding hpring ai lam ni hpe ngai hpa majaw kam ai lam ma ni hpe ngai tsun dan ai kun? Yehowa hpe ngai teng sha tsawra ai lam nye a ma ni mu nga ai kun?’ Ngai nan n kam sham ai sha, ma ni kam sham wa na ngu, ngai n mai myit mada ai.”

11, 12. Nyan hpaji ngu ai gaw hpa rai a ta? Dai gaw asak kade rai sai hte n seng ai hpe gara hku chye lu ai kun?

¹¹ Timohti gaw (1) Chyum Laika hte seng ai machye machyang, (2) shi a makam masham hpe teng sha kam ai lam nga ai hpe anhte hkaja wa sai. Raitim, chyoi pra ai Chyum Laika gaw, Timohti hpe ‘hkye hkrang la hkrum na matu nyan hpaji’ jaw na ngu Pawlu tsun ai lachyum gaw hpa rai na kun?

¹² Chyum Laika Hpe Dinghkren Mu Lu Ai Lam, Volume 2 (E) hta, Chyum Laika kaw nna nyan hpaji ngu ai gaw, “manghkang ni hpe hparan lu na matu, shoi hpa ni hpe koi lu na matu, bandung du na matu, kaga ni hpe hpaji jaw lu na matu, machye machyang hpe jailang lu ai atsam lawm ai. Dai gaw angawk ai lam hte nhtan shai ai.” Chyum Laika hta dai lam hpe “angawk ai myit gaw, ma kaji a myit hta manoi nga ai” ngu tsun da ai. (Ga Shagawp 22:15) Nyan hpaji ngu ai gaw angawk ai hte nhtan shai nna, kung hpan ai a kumla langai re. Marai langai ngai gaw, asak kaba wa ai majaw n re ai sha, Yehowa hpe hkrit hkungga nna shi hpe madat mara mayu ai majaw, wenyi lam hta kung hpan wa ai.​—⁠Shakawn 111:10 hpe hti u. 

13. Hkye hkrang la hkrum na matu nyan hpaji nga ai hpe ramma ni gara hku madun mai na kun?

¹³ Wenyi lam hta kung hpan ai ramma ni gaw, shanhte a ra marin ai lam ni a majaw (sh) ramma shada a shing kang ka-up ai lam a majaw, “nbung lam galai mat shagu gadau gadap nhting nhtang rai poi lawm mat wa ai” ni n re. (Ehpesu 4:14, JCLB) De a malai, “kaja ai hte n kaja ai hpe chye ginhka lu hkra,” shanhte a “myit mang ai lam” hpe shaman da ai. (Hebre 5:14) Dai majaw, shanhte a kanu kawa ni (sh) kaga masha ni n yu nga yang pyi, nyan hpaji rawng ai dawdan lam hpe jahkrat ma ai. (Hpilipi 2:12) Hkye hkrang la hkrum na matu gaw, dai nyan hpaji ra ai. (Ga Shagawp 24:14 hpe hti u.) Na a ma ni dai zawn nyan hpaji rawt jat wa hkra gara hku karum ya mai na kun? Nang manu shadan ai lam ni gaw hpa re ai hpe, shanhte chye hkra galaw ra ai. Tsun shaga ai lam hte galaw hkawm sa ai lam ni hta, Chyum Laika tsang madang ni hte maren nang shakut nna hkan sa nga ai hpe, shanhte mu hkra galaw ra ai.​—⁠Roma 2:21-23.

14, 15. (a) Hkalup hkam mayu ai ramma ni gaw hpa hpe myit ra ai kun? (b) Karai a tara ni hpe hkan sa ai majaw, shaman chyeju ni lu la na hpe, na a ma ni myit sawn sumru chye hkra nang gara hku karum ya mai na kun?

¹⁴ Raitim, ma ni a makam masham rawt jat  wa hkra karum ya na matu, gara gaw jaw ai, gara gaw shut ai ngu tsun dan ai daram hte sha n mai ai. Ndai zawn ga san ni hte seng nna mung shanhte hte sawn dinglik yu ra ai: ‘Ra sharawng na zawn re ai lam ni hpe Chyum Laika hta hpa majaw hkum pat da ai kun? Chyum Laika a tsang madang ni gaw, nye a matu galoi mung kaja ai hpe gara hku tsun lu na kun?’​—⁠Esaia 48:17, 18.

¹⁵ Lama na, na a kasha hkalup hkam mayu wa yang, hkalup hkam ai hte arau lawm wa na lit ni hpe ahkyak shatai nna myit na matu mung karum ya u. Dai hte seng nna, shi gara hku hkamsha ai kun? Hpa akyu ara ni lu la na kun? Mayak mahkak ni gaw hpa ni rai na kun? Akyu ara ni gaw mayak mahkak hta na hpa majaw grau kaba ai kun? (Marku 10:29, 30) Dai ga san ni hpe hkalup n hkam shi yang, atsawm myit na matu grai ahkyak ai. Madat mara ai majaw, lu na shaman chyeju ni hte n madat ai majaw, lu la na n kaja ai akyu ni hpe myit sumru chye hkra na a ma ni hpe karum ya u. Dai rai yang, Chyum Laika a tsang madang ni hpe hkan sa ai gaw shi a matu, galoi mung kaja ai hpe grau nna kam sham wa na re.​—⁠Tara Jahprang 30:19, 20.

16. Hkalup hkam da sai ma ni gaw makam masham hta n-gun yawm wa yang, kanu kawa ni gara hku galaw ging ai kun?

¹⁶ Lama na, na a ma gaw hkalup hkam ngut ai hpang, teng man ai lam hte seng nna ntsen ai myit nga wa yang, nang gara hku galaw na  kun? Ga shadawn, na a ma gaw mungkan ga a arung arai ni hpe myit lawm wa chye ai. (sh) Chyum Laika a tara ni hpe hkan sa ai gaw, kaja htum asak aprat re ai hpe, ntsen ai myit rawng wa chye ai. (Shakawn 73:1-3, 12, 13) Yehowa hpe shi matut nna nawku na kun, n nawku na kun, ngu ai gaw na a bai htang ai lam a ntsa madung nga ai. Na a ma gaw ramma raitim, asak grai naw kaji ai raitim, dai lam hte seng nna shi hte dang rang hkat ai baw n byin hkra shakut u. De a malai, nang shi hpe tsawra nna karum ya mayu ai lam shi chye hkra galaw u.

17, 18. Ramma langai gaw ntsen ai myit nga wa yang, kanu kawa ni gara hku karum ya mai na kun?

¹⁷ Hkalup hkam la da ai ramma langai gaw, Yehowa hpang ap nawng da ai re. Yawng mayawng hta grau nna shi hpe nawku dawjau na, tsawra na ngu ga sadi jaw ai re. (Marku 12:30 hpe hti u.) Ndai ap nawng ai ga sadi gaw, grai ahkyak ai ngu Yehowa mu mada ai majaw, anhte mung dai zawn mu mada ra ai. (Hpaji 5:4, 5) Ndai hte seng nna na a ma ni hpe shadum ya u. Raitim, Yehowa a uhpung kaw nna kanu kawa ni a matu lajang da ya ai lam ni hpe shawng hkaja u. Dai hpang, shi Yehowa kaw ap nawng nna hkalup hkam wa ai lam gaw, grai ahkyak nna shaman chyeju grai law hkra lu shangun ai hpe, htap htuk ai aten hta tsawra myit hte shadum ya u.

¹⁸ Ga shadawn, Ramma Ni A Ga San​—⁠Mahtai Ga, Volume 1 (BU) laika buk a hpang hta na bung jat daw hta lawm ai, “Kanu Kawa Ni A Ga San” ngu ai ga baw hta kaja ai lam matsun ni hpe nang mu lu na re. Dai hta tinang a ma ni teng man lam hpe n hkap la ai ngu alawan n myit ai sha, gaja wa byin nga ai manghkang ni hpe chye hkra galaw na matu, kanu kawa ni hpe hpaji jaw da ai. Ramma shada a dip n-gun a majaw (sh) garen gari ai majaw rai na re. Kaga ramma ni gaw Yehowa a magam hta, grau nna shang lawm nga ai ngu hkamsha ai majaw mung rai na re. Gaja wa nga yang, ndai hkamsha lam ni gaw makam masham a madung lam ni hte n seng ai. Ya byin nga ai gaw, kam sham da ai hte maren hkan galaw na matu, loi yak taw ai sha re, nga nna bung jat daw hta madun da ai. Teng man lam hpe ntsen ai myit rawng wa ai ma langai hpe kanu kawa ni gara hku karum ya mai na hte seng nna mung, bung jat daw hta lam matsun ni jaw da ai.

19. Ma ni ‘hkye hkrang la hkrum na matu nyan hpaji’ nga wa hkra kanu kawa ni gara hku karum ya mai na kun?

¹⁹ Kanu kawa ni hku nna, tinang a ma ni hpe Yehowa a “sharin achyin ai hte daru shadum ai lam hta, shanhte hpe bau maka” na matu, laksan ahkaw ahkang hte ahkyak ai lit ni lu da ai. (Ehpesu 6:4) Anhte hkaja wa sai hte maren, ndai lachyum gaw, tinang a ma ni hpe Chyum Laika sharin ya na hte sharin la ai lam ni hpe shanhte kam sham hkra karum ya ra ai ngu tsun mayu ai re. Shanhte a makam masham ngang kang wa ai shaloi, tinang hkum tinang Yehowa hpang ap nawng nna tinang hta nga ai kaja htum hpe jaw na matu galaw wa na re. Yehowa a Mungga, shi a chyoi pra ai wenyi hte na a shakut shaja ai lam ni a majaw, ma ni ‘hkye hkrang la hkrum na matu nyan hpaji’ lu wa u ga.