1. Persi hkawhkam hpang de sa mayu yang hpa galaw ra ai kun?

NANG gaw lai wa sai shaning 2,500 daram hta, Persi mung kaw nga wa ai ngu shingran yu u. Hkawhkam wa hpe lama ma tsun mayu ai nga yang, hkaw dung ai mare Shushan de nang sa ra na re. Raitim, shawng nnan shi kaw na ahkang n hpyi ai sha, sa na matu n mai byin ai. Ahkang n lu ai sha sa na nga yang, sat hkrum na re.​—Est 4:11.

2. Yehowa kaw sit sa ai hte seng nna nang gara hku hkamsha ai kun?

² Yehowa gaw Persi hkawhkam hte n bung ai majaw chyeju dum hpa re. Shi gaw shinggyim masha uphkang madu yawng hta na atsam kaba tim, aten shagu shi hpang de sit sa na matu saw shaga da ai. Wanglu wanglang tsun shaga shangun mayu ai. Ga shadawn, Tsaw Htum Ai Hpan Madu, Chyahtum Chyalai N-gun Rawng Ai Karai, Awmdawm Ahkang Madu zawn re ai arawng sadang ni lu da tim, “Wa” ngu nna hku hkau let shaga na matu anhte hpe saw shaga da ai. (Mat 6:9) Yehowa gaw shi hte hku hku hkau hkau nga shangun mayu ai hpe chye ai majaw anhte grai kabu ai.

3. Yehowa hpe “Wa” ngu nna hpa majaw shaga ging ai kun? Ndai sumhpa hta hpa lam hkaja na kun?

³ Yehowa gaw asak a npawt re ai majaw, “Wa” ngu shaga ai gaw htap htuk ai. (Shk 36:9) Anhte a Kawa re ai majaw, shi a ga madat ra ai. Shi hpyi shawn da ai lam ni hpe anhte galaw na nga yang, shaman chyeju ni lu la nna ngwi pyaw na re. (Heb 12:9) Dai shaman chyeju ni hta, sumsing lamu kaw raitim, ginding aga kaw raitim, htani htana asak hkrung lu ai lam ni lawm ai. Ya aten hta mung akyu law law anhte lu la nga ai. Ndai sumhpa hta, Yehowa gaw tsawra myit rawng ai Kawa langai hku nna, ya aten hta gara hku galaw nga ai lam hkaja lu na re. Htawm hpang hta mung, shi galoi n kau da ai hpe kamhpa mai ai lam hkaja mat na re. Shawng nnan, sumsing Kawa gaw anhte hpe grai tsawra nna,  lanu lahku ai hpe anhte hpa majaw kam mai ai lam hkaja yu ga.

4. Nkau mi gaw Yehowa hpe shanhte a Kawa zawn mu mada na matu hpa majaw yak ai kun?

⁴ Karai Kasang hpe Kawa langai hku nna mu mada na matu yak nga ai kun? Yehowa hte shingdaw dat yang anhte gaw ahkyak n re ai, hpa n re ai ngu nkau mi myit chye ai. Chyahtum Chyalai N-gun Rawng Ai Karai Kasang gaw anhte langai hpra hpe lanu lahku ai lam shanhte n kam ma ai. Tsawra myit nga ai Kawa gaw anhte hpe dai zawn n myit shangun mayu ai. Shi gaw anhte hpe asak jaw da nna, shi hte hku hkau shangun mayu ai. Dai tengman ai lam hpe tsun ngut ai hpang, kasa Pawlu gaw “shi anhte kadai hte mung tsan nga ai n rai” ngu nna Ahten mare na madat nga ai ni hpe sanglang dan ai. (Kas 17:24-29) Tsawra myit nga nna, lanu lahku chye ai kawa hpang de ma ni sit sa mayu ai zawn, Karai Kasang mung shi hpang de sit sa shangun mayu ai.

5. Hkristan nauna langai a mahkrum madup kaw nna hpa sharin la lu ai kun?

⁵ Nkau mi gaw, kawa ni a tsawra myit n lu la ai majaw, Yehowa hpe shanhte a Kawa hku nna mu mada na matu yak chye ai. Hkristan nauna langai ndai hku tsun ai: “Nye wa gaw matsa mawa ga ni grai tsun chye ai. Ngai Chyum Laika hkaja hpang ai shaloi, sumsing Kawa hte ni htep na matu, yak ai. Raitim, Yehowa hpe chye chyang wa ai shaloi, yawng mayawng galai shai mat ai.” Nang mung dai zawn hkamsha ai kun? Rai yang, myit hkum daw. Hpang hta Yehowa hpe kaja htum Kawa langai hku nna nang mu mada lu na re.

6. Mahte 11:27 hku nga yang Yehowa gaw shi hpe tsawra myit nga ai Kawa langai hku nna mu mada na matu karum ya ai lam langai gaw hpa rai kun?

⁶ Yehowa gaw shi hpe tsawra myit rawng ai Kawa langai hku nna mu mada na matu anhte hpe karum ya ai. Lam langai gaw, Yesu a ga ni hte galaw hkawm sa ai lam ni hpe Chyum Laika hta ka shalawm da ya ai. (Mahte 11:27 hpe hti u.) Yesu gaw shi Kawa a atsam ningja ni hpe htep lahti kasi la ai majaw, ndai hku lu tsun ai: “Ngai hpe mu yu ai wa gaw, Wa hpe mu yu nu ai.” (Yhn 14:9) Yesu gaw Yehowa a lam tsun ai shaloi, Kawa langai hku nna chyahkring hkring tsun wa ai. Kabu Gara Shiga Laika Mali kaw sha pyi, Yehowa hpe “Wa” ngu nna 165 lang daram lakap nna Yesu tsun wa ai. Yesu gaw Yehowa a lam hpe hpa majaw dai daram tsun wa ai kun? Lam langai hku nna, Yehowa gaw tsawra myit nga ai Kawa re ai lam masha ni hpe kam shangun mayu ai majaw re.​—Yhn 17:25, 26.

7. Kasha Yesu hpe Yehowa kanawn mazum ai lam kaw nna hpa sharin la lu ai kun?

⁷ Kasha Yesu hpe Yehowa kanawn mazum ai lam kaw nna sharin la lu ai lam ni hpe hkaja yu ga. Yehowa gaw Yesu a akyu hpyi ga ni hpe galoi mung madat ya ai sha n-ga, mahtai mung jaw ai. (Yhn 11:41, 42) Yesu gaw hpa mayak mahkak mi hkrum tim, kawa a tsawra myit hte madi shadaw lam lu la na hpe chye ai.​—Luk 22:42, 43.

8. Yehowa gaw Yesu hpe gara lam ni madi shadaw ya ai kun?

⁸ Kawa gaw shi a asak a npawt rai nna, madi shadaw ya ai wa re ai hpe Yesu hkap la nna, ndai hku tsun ai: ‘Ngai gaw Wa a majaw hkrung nga ai.’ (Yhn 6:57) Yesu gaw Kawa hpe tsep kawp kamhpa nna, Yehowa mung Yesu asak hkrung na matu ra ai lam yawng hpe madi shadaw ya ai. Ahkyak htum hku nna Yesu hpe wenyi lam hta madi shadaw ya ai.​—Mat 4:4.

9. Yehowa gaw Yesu a matu tsawra myit nga nna lanu lahku ai Kawa re ai hpe gara hku sakse madun wa ai kun?

⁹ Tsawra myit nga ai Kawa Yehowa gaw, Yesu hpe madi shadaw ya ai. Dai hpe Yesu chye hkra mung karum ya ai. (Mat 26:53; Yhn 8:16) Mayak mahkak ni yawng kaw nna Yesu hpe n makawp maga ya tim, dai lam ni hpe hkam jan lu hkra Shi karum ya ai. Shi hkrum ai manghkang  ni yawng gaw chyahkring chyahkra sha re ai hpe chye ai. (Heb 12:2) Yehowa gaw Yesu tsun ai hpe madat ya ai, madi shadaw ya ai, shaman shakyang ya ai, karum ya ai hku nna lanu lahku ai lam sakse madun wa ai. (Yhn 5:20; 8:28) Sumsing Kawa gaw anhte hpe mung dai zawn lanu lahku ai hpe hkaja yu ga.

10. Shakawn 66:19, 20 hku nga yang anhte hpe tsawra ai lam Yehowa gara hku madun ai kun?

¹⁰ Anhte a akyu hpyi ga ni hpe Yehowa madat ya ai. (Shakawn 66:19, 20 hpe hti u.) Anhte kade daram akyu hpyi ra na ngu nna shi n masat da tim, chyahkring hkring akyu hpyi na matu gaw n-gun jaw ai. (1 Ht 5:17) Gara shara, gara aten kaw mi raitim, Karai Kasang hpang de hkungga let sit sa mai ai. Anhte a akyu hpyi ga ni hpe galoi mung madat ya nna, myit maju jung na matu jin jin rai nga ai. Anhte a akyu hpyi ga ni hpe Yehowa madat ya ai lam chye ai shaloi, shi hpe grau tsawra wa ai. “Nye a nsen hpe Yehowa madat ya ai majaw, ngai shi hpe tsawra ai” nga nna shakawn kungdawn sara tsun ai.​—Shk 116:1.

11. Anhte a akyu hpyi ga ni hpe Yehowa gara hku bai htang ai kun?

¹¹ Wa Yehowa gaw anhte a akyu hpyi ga ni hpe madat ya ai sha n-ga, mahtai mung jaw ai. Anhte kam na matu kasa Yawhan gaw ndai hku tsun ai: “Karai Kasang a myit ai hku hte maren, anhte lama ma hpyi ga yang gaw, shi anhte hpe madat mara na ra ai.” (1 Yh 5:14, 15) Yehowa gaw anhte a akyu hpyi ga ni hpe, anhte myit mada da ai hku mahtai jaw na n re. Anhte a matu kaja htum hpe shi chye ai. Dai majaw kalang lang, shi mahtai n jaw ai (sh) aten hpe la shangun mayu ai.​—2 Ko 12:7-9.

12-13. Sumsing Kawa gaw anhte hpe gara lam ni hku nna madi shadaw ya ai kun?

¹² Anhte hpe Yehowa madi shadaw ya ai. Kawa ni galaw ra na ngu shi hpyi shawn da ai lam yawng hpe shi nan galaw ai. (1 Tm 5:8) Kasha ni ra ai lam yawng hpe madi shadaw ya ai. Malu masha, bu hpun palawng, nga shara a matu anhte hpe myit n tsang shangun mayu ai. (Mat 6:32, 33; 7:11) Tsawra myit nga ai Wa Yehowa gaw, htawm hpang a matu ra kadawn ai lam yawng hpe pyi lajang da ya ai.

¹³ Ahkyak htum gaw wenyi lam a matu Yehowa madi shadaw ya ai. Yehowa gaw shi a lam, shi a yaw shada lam, prat hte seng ai lam, htawm hpang hte seng ai lam hpe Mungga hku nna tsun dan ai. Shi a lam sharin la na matu kanu kawa ni (sh) kaga masha ni hpe akyu jashawn nna anhte hpe karum ya ai. Nawku hpung na tsawra myit nga ai myitsu salang ni, kunghpan ai hpunau nauna ni kaw nna mung karum shingtau lam matut nna anhte lu la ai. Dai sha n-ga, hpunau nauna ni hte arau sharin la lu ai nawku zuphpawng ni kaw nna mung, Yehowa lam matsun ya ai. Dai lam ni hte kaga lam ni hku nna anhte yawng hpe myit lawm ai lam Yehowa madun ai.​—Shk 32:8.

14. Yehowa gaw anhte hpe hpa majaw shaman shakyang ya ai kun? Shi gara hku galaw ai kun?

¹⁴ Anhte hpe Yehowa shaman shakyang ya ai. Yesu hte n bung ai sha anhte gaw n hkum tsup ai ni re. Anhte hpe shaman ya na matu, ra ang ai shaloi tsawra myit nga ai kawa gaw anhte hpe sharin shaga ai. Shi a Mungga hku nna anhte hpe ndai hku sadi jaw ai: “Madu [Yehowa] gaw tsaw ra ai wa hpe sharin ga ai.” (Heb 12:6, 7) Yehowa gaw lam law law hte anhte hpe sharin shaga ai. Ga shadawn, Chyum Laika hta hti lu ai lam (sh) zuphpawng hta na lu ai lam lama ma kaw nna anhte hpe shading sharai chye ai. Anhte ra nga ai karum shingtau lam hpe myitsu salang ni kaw nna mung lu la chye ai. Gara shara kaw na lu la ai raitim, Yehowa a sharin shaga ai lam gaw tsawra myit hta madung tawn ai.​—Yer 30:11.

15. Yehowa gaw anhte hpe gara lam ni hku nna makawp maga ya ai kun?

 ¹⁵ Manghkang ni hpe hkam jan lu hkra Yehowa madi shadaw ya ai. Lanu lahku chye ai shinggyim kawa gaw shi a kasha ni yakhkak jamjau ai shaloi madi shadaw ya ai zawn, sumsing Kawa mung manghkang ni hpe hkam jan lu hkra, anhte hpe madi shadaw ya ai. Wenyi lam hpe shoihpa byin shangun ai lam kaw nna anhte hpe makawp maga na matu, chyoi pra ai wenyi hpe akyu jashawn ai. (Luk 11:13) Myitru myit tsang ai lam kaw nna mung anhte hpe Yehowa makawp maga ya ai. Ga shadawn, anhte hpe mauhpa myit mada lam ni jaw ai. Htawm hpang myit mada lam ni gaw, yakhkak ai lam ni hpe hkam jan lu hkra anhte hpe karum ya ai. Ndai lam hpe myit yu ga: Anhte hkrum nga ai mayak mahkak yawng hpe tsawra myit nga ai kawa gaw yeng seng kau ya na re. Anhte hkrum nga ai manghkang ni gaw chyahkring chyahkra sha rai nna, Yehowa jaw na shaman chyeju gaw htani htana grin na re.​—2 Ko 4:16-18.

16. Adam gaw tsawra myit nga ai Kawa a ga n madat ai shaloi hpa byin wa ai kun?

¹⁶ Adam ga n madat ai shaloi Yehowa bai htang ai lam hpe myit yu yang, shi anhte hpe tsawra ai lam chye lu ai. Adam gaw sumsing Kawa a ga n madat ai majaw, shi hte shi a kashu kasha ni gaw, Yehowa a ngwi pyaw ai nta masha byin na ahkang sum mat ai. (Rom 5:12; 7:14) Raitim, Yehowa gaw Adam a kashu kasha ni hpe karum ya na matu lajang ya wa ai.

17. Adam gumlau ai hpang Yehowa kalang ta hpa galaw wa ai kun?

¹⁷ Adam hpe Yehowa ari jaw wa tim, Adam a kashu kasha ni hpe karum ya na matu shi ga sadi jaw wa ai. Madat mara ai shinggyim masha ni hpe, shi a nta masha byin na ahkang jaw na ngu, kalang ta ga sadi jaw wa ai. (Nin 3:15; Rom 8:20, 21) Yehowa gaw shi tsawra ai Kasha Yesu a gawng malai hkungga hpe madung tawn nna, dai lam hpe lajang ya wa ai re. Anhte a matu shi a Kasha hpe jaw ai hku nna, anhte hpe  kade daram tsawra ai lam sakse madun wa ai.​—Yhn 3:16.

18. Yehowa hte anhte tsan gang mat tim shi a kasha hku nna bai hkap la mayu ai hpe hpa majaw kam mai ai kun?

¹⁸ Anhte gaw n hkum tsup ai ni raitim, Yehowa gaw anhte hpe shi a nta masha byin shangun mayu nna, anhte a majaw lit li ai ngu shi galoi n hkamsha ai. Anhte gaw shi hpe myit daw shangun ai (sh) chyahkring chyahkra lam shai mat ai raitim, shi hpang de bai wa na matu myit mada nga ai. Yehowa kade daram lanu lahku chye ai hpe myit n su ai ma a maumwi hte Yesu tsun dan ai. (Luk 15:11-32) Ndai maumwi kaw na kawa gaw, shi a kasha bai wa na hpe galoi mung myit mada nga ai. Shi kasha nta de bai wa ai shaloi, kabu gara let hkap tau la ai. Yehowa hte anhte tsan gang mat tim, myit malai lu nna bai wa yang, anhte a Kawa gaw sharawng awng let hkap tau la na re.

19. Adam a majaw hten za mat ai ni hpe Yehowa gara hku bai galaw ya na kun?

¹⁹ Adam a majaw hten za mat ai lam yawng hpe anhte a Kawa gaw bai kaja hkra galaw ya na re. Adam gumlau ai hpang, Yehowa gaw shi a Kasha hte arau sumsing lamu hta, hkawhkam ni hte hkinjawng ni hku nna magam gun na matu shinggyim masha ni kaw nna 144,000 hpe lata wa ai. Yesu hte shi a uphkang manang ni gaw, madat mara ai shinggyim masha ni hpe hkum tsup ai masha ni byin wa na matu, mungkan nnan hta karum ya na re. Hpang jahtum chyam dinglik ai lam hpe tawt lai wa ai ni gaw, Karai Kasang jaw ai htani htana asak lu la na re. Ginding aga hta hkum tsup ai kashu kasha ni hte hpring nga ai hpe mu ai shaloi, anhte a Kawa gaw grai myit dik nga na re. Grai kaja ai ahkying aten rai na re.

20. Yehowa anhte hpe grai tsawra ai lam gara lam ni hku nna madun dan ai kun? Hpang na sumhpa hta hpa lam hkaja na kun?

²⁰ Yehowa gaw anhte hpe grai tsawra ai lam madun wa sai. Shi gaw kaja htum Kawa re. Anhte a akyu hpyi ga ni hpe madat ya nna, anhte ra nga ai arung arai hte wenyi lam hpe madi shadaw ya ai. Anhte hpe shaman shakyang ya nna karum ya ai. Htawm hpang hta mung mauhpa shaman chyeju ni jaw na re. Shi anhte hpe tsawra nna, lanu lahku ai lam chye lu ai gaw, anhte hpe myit pyaw shangun ai. Shi a kasha ni re ai anhte gaw, shi a tsawra myit hpe bai htang lu ai. Dai lam hpe hpang na sumhpa hta hkaja lu na re.