1. Hpilipi 2:3 hku nga yang shagrit shanem ai myit gaw kaga ni hte kaja ai hku hkau lam nga na matu gara hku shadut ya lu ai kun?

YEHOWA gaw anhte a matu kaja htum hpe chye ai majaw, shi a tsang madang ni hpe shagrit shanem let hkan sa ra ai. (Ehp 4:22-24) Shagrit shanem ai myit gaw, Yehowa a myit ra ai lam hpe shawng tawn na matu hte kaga ni gaw tinang hta grau ai ngu myit na matu shadut ya ai. Rai yang, Yehowa, hpunau nauna ni hte kaja ai hku hkau lam nga na re.​—Hpilipi 2:3 hpe hti u.

2. Gara lam hpe kasa Pawlu hkap la ai kun? Ndai sumhpa hta gara lam hpe hkaja mat na kun?

² Anhte n sadi yang, gumrawng ai, tingkyeng myit nga ai Satan mungkan a masha ni a shingkang ka-up hkrum wa chye ai. * A.D. tsa ban langai na Hkristan ni dai zawn hkrum wa na masa nga ai. Dai majaw, kasa Pawlu gaw Roma nawku hpung de ndai hku ka wa ai: “Kadai mung tinang hkum tinang mai myit ai hta jan nna n myit ga. Ram daw sha myit ga.” (Rom 12:3, NW) Tinang hkum tinang hkungga ra ai hpe gaw Pawlu hkap la ai. Raitim, shagrit shanem ai myit gaw tinang hkum tinang rap ra ai hku mu mada na matu karum ya ai. Ndai sumhpa hta, (1) dinghku hta (2) magam lit ni hta (3) intanet lang ai shaloi hta gumrawng ai hpe gara hku koi lu na lam hpe hkaja mat na re.

3. Dinghku hta myit n hkrum ai lam ni hpa majaw nga chye ai kun? Nkau mi gaw gara hku myit wa chye ai kun?

³ Yehowa gaw, madu jan hte madu wa hpe arau ngwi pyaw shangun mayu ai. Anhte yawng n hkum tsup ai majaw, myit n hkrum ai lam ni nga chye ai. Hkungran ai ni hta manghkang nkau nga na ngu Pawlu ka wa ai. (1 Ko 7:28) Nkau mi gaw, ayan ga law hkat ai majaw, an yan n la ging ai ngu myit wa chye ai. Mungkan a shingkang ka-up hkrum yang, jahka kau ai gaw kaja htum re ngu myit wa chye ai. Jahka kau yang she, tinang a matu kaja na re ngu sawn la wa ai.

4. Anhte hpa hpe koi ra ai kun?

⁴ Tinang a dinghku gaw n awng dang ai ngu n mai myit ai. Hpye ai amu a majaw sha, dinghku hka bra mai ai ngu Chyum Laika hta tsun da ai. (Mat 5:32) Dinghku hta manghkang byin ai shaloi, shagrit shanem ai myit nga ra nna, ndai hku mung n tsun ging ai: ‘Ngai hpe shi lanu lahku lam n nga ai. Ngai lu ging ai tsawra myit n lu ai. Kaga langai hte rai yang grau pyaw na re.’ Dai hku myit ai gaw, tinang a matu sha myit nga ai re. Dinghku hka yang hka u ga, nang myit ra ai hku galaw u ngu nna mungkan gaw shadut ya chye ai. Chyum Laika hta gaw, “tinang hte seng ai sha n rai, masha gale hte seng ai hpe mung, myit yu nga mu ga” ngu tsun da ai. (Hpl 2:4) Yehowa gaw, na a dinghku hpe ngang grin shangun mayu ai. (Mat 19:6) Tinang hkum tinang n re ai sha, Yehowa hpe shawng myit shangun mayu ai.

5. Ehpesu 5:33 hku nga yang madu jan hte madu wa gaw gara hku kanawn mazum ging ai kun?

⁵ Madu jan hte madu wa gaw, tsawra myit hte hkungga ai hku kanawn mazum ging ai. (Ehpesu 5:33 hpe hti u.) Hkam la ai hta na jaw ya na matu Chyum Laika hta tsun da ai. (Kas 20:35) Tsawra myit hte hkungga ai lam  nga na matu dinghku num, la ni hpe gara atsam ningja gaw karum ya na kun? Shagrit shanem ai myit re. Shagrit shanem ai dinghku num, la ni gaw tinang a akyu hpe n tam ai sha, kaga wa a akyu hpe tam ai.​—1 Ko 10:24.

6. Stibin hte Stethpani tsun ai lam kaw nna hpa sharin la lu ai kun?

⁶ Shagrit shanem ai gaw, Hkristan dinghku hpe grau ngwi pyaw shangun ai. Ga shadawn, dinghku la Stibin ndai hku tsun ai: “Nan gaw hpung langai sha rai yang, rau jawm galaw ra ai. Laksan hku nna manghkang ni nga ai shaloi hta re. ‘Nye a matu kaja htum gaw hpa rai?’ ngu myit na malai, an a matu kaja htum gaw hpa rai? ngu myit ging ai.” Madu jan Stethpani mung dai hte maren hkamsha ai. Shi ndai hku tsun ai: “Kadai mung aten tup n kam ga law hkat ai. Dai majaw, an yan myit n hkrum ai shaloi, hparan lu na matu shakut ai. Akyu hpyi nna, sawk sagawn ai lam ni galaw ai. Dai lam hpe tsun hkat ai. Shada gasat na malai, manghkang hpe sha hparan ai.” Ningrum ningtau ni gaw, ram daw sha myit yang, grau ngwi pyaw wa na re.

7. Hpunau langai gaw magam lit langai lu la ai shaloi gara myit jasat nga ging ai kun?

⁷ Anhte galaw lu ai hpa lam hte raitim Yehowa a magam gun lu ai hpe ahkaw ahkang hku mu mada ai. (Shk 27:4; 84:10) Hpunau langai gaw laksan magam lit ni a matu shakut nga ai nga yang shakawn ya ging ai. Chyum Laika hta ndai hku tsun da ai: “Woi awn ai wa byin na matu, shakut nga ai ni gaw mai kaja ai amu hpe ra sharawng ai wa re.” (1 Tm 3:1, NW) Raitim, shi gaw lit langai lu ai shaloi, mai myit ai hta jan nna n myit ging ai. (Luk 17:7-10) Shagrit shanem let sak jaw na matu sha rai ging ai.​—2 Ko 12:15.

8. Diotrehpi, Uzia hte Absalom ni kaw na hpa sharin la lu ai kun?

⁸ Chyum Laika hta tinang hkum tinang sha grau myit ai ni a lam tsun da ai. Diotrehpi gaw, npu taw ai lam n nga ai. Nawku hpung hta “grau tsaw” ai shara lu mayu ai. (3 Yh 9) Uzia gaw, Yehowa ahkang n jaw ai hpe galaw ai. (2 Hl 26:16-21) Absalom gaw, hkawhkam byin mayu ai majaw, shi hpe madi shadaw na matu masha ni hpe tsawra masu ai. (2 Sa 15:2-6) Tinang akyu a matu sha shakut ai ni hpe Yehowa n ra sharawng ai lam, dai Chyum Laika labau ni gaw madun nga ai. (Gsh 25:27) Gumrawng ai ni, kaga ni hta na grau mayu ai myit nga ai ni gaw hten bya hkrum na re.​—Gsh 16:18.

9. Gara kasi ningli hpe Yesu madun wa ai kun?

⁹ Yesu gaw, gumrawng ai ni hte n bung ai. “Karai Kasang a ahpraw nsam hta pra nga ti mung, Karai Kasang hte maren rai nga na shingjawng kashun ai” lam n nga ai ngu Chyum Laika hta tsun ai. (Hpl 2:6) Yehowa ngut yang, nambat lahkawng ahkaw ahkang nga ai wa raitim, tinang hkum tinang mai myit ai hta jan nna n myit wa ai. Sape ni hpe shi ndai hku tsun ai: “Nanhte mahkra hta grau kaji ai wa gaw kaba grau ai wa rai nga ai.” (Luk 9:48) Yesu zawn shagrit shanem ai ningshawng ni, magam tau ni, myitsu salang ni hte hpung kawan ni hte arau magam gun lu ai gaw, shaman chyeju re. Shagrit shanem ai mayam ni gaw, Yehowa a uhpung hpe ginhka chye shangun ai tsawra myit hpe madun ai.​—Yhn 13:35.

10. Nawku hpung na manghkang ni hpe atsawm n hparan ai ngu hkamsha yang hpa galaw ging ai kun?

¹⁰ Nawku hpung na manghkang ni hpe  myitsu salang ni atsawm n hparan ai ngu hkamsha yang, nang gara hku galaw na kun? Aput angun tsun na malai, woi awn ai ni hpe madi shadaw nna, shagrit shanem myit madun mai ai. (Heb 13:17) Tinang hkum tinang ndai hku san u: ‘Dai hpe hparan nan hparan ra na re ngu ngai mu taw ai kun? Hparan na matu aten hkrak rai kun? Dai gaw ngai hte seng ai kun? Kahkyin gumdin na matu ngai shakut nga ai kun? Tinang hkum tinang ahkyak shatai nga ai kun?’

11. Ehpesu 4: 2, 3 hku nga yang shagrit shanem let Yehowa a magam gun na nga yang hpa akyu ni lu la na kun?

¹¹ Yehowa gaw atsam ningja ni, lu la ai akyu ni hta na shagrit shanem ai, kahkyin gumdin ai hpe manu shadan ai. Dai majaw, shagrit shanem let Yehowa a magam gun u. Rai yang, nawku hpung gaw grau nna kahkyin gumdin na re. (Ehpesu 4:2, 3 hpe hti u.) Hkaw tsun bungli hpe shakut shaja galaw u. Kaga ni hpe karum ya lu ai lam ni hpe tam u. Nawku hpung hta laksan lit n lu ai ni hte hpawn, yawng hpe manam daw kam u. (Mat 6:1-4; Luk 14:12-14) Shagrit shanem let nawku hpung hte arau magam gun yang, na a atsam ningja hpe sha n-ga, shagrit shanem ai hpe mung mu wa na re.

12. Manang nga na matu Chyum Laika gaw anhte hpe n-gun jaw ai kun? Sanglang dan u.

¹² Yehowa gaw anhte hpe nta masha ni, manang ni hte ngwi pyaw let kanawn mazum shangun mayu ai. (Shk 133:1) Yesu hta manang kaja ni nga ai. (Yhn 15:15) Manang ajet nga ai a akyu hpe Chyum Laika hta tsun da ai. (Gsh 17:17; 18:24) Tinang hkrai sha san san nga ai gaw n kaja ai hpe mung tsun da ai. (Gsh 18:1) Intanet lang ai gaw, manang law  law lu shangun nna, garen gari ai ngu hkamsha lam n nga hkra karum ya ai ngu masha law law shadu ma ai. Raitim, sadi ra ai.

13. Intanet lang ai nkau gaw garen gari ai, myit daw myit hten ai ngu hpa majaw hkamsha ai kun?

¹³ Intanet hta, kaga ni mara da ai sumla ni, laika ni hpe aten na na hti ai, yu ai ni gaw garen gari ai, myit daw ai lam ni hkamsha ma ai ngu sawk sagawn ai ni mu wa ai. Hpa majaw kun? Masha ni gaw Intanet hta, laklai ai mabyin ni hpe madun dan ai sumla ni, shanhte nan lawm ai sumla ni, manang ni hte hkawm chyai ai sumla ni hpe chyahkring hkring mara ai majaw rai chye ai. Dai sumla ni hpe yu ai ni gaw, shanhte hte shingdaw nna, tinang a prat gaw ngwi pyaw lam n nga ai ngu hkamsha chye ai. Asak 19 ning rai sai nauna ndai hku tsun ai: “Kru ya, laban ni hta ngai hkrai sha nta kaw lagawn nga ai shaloi, kaga ni pyaw nga ai sumla hpe mu nna, manawn wa ai.”

14. Intanet lang ai hte seng nna 1 Petru 3:8 hta lawm ai ga ni gaw anhte hpe gara hku karum ya ai kun?

¹⁴ Intanet hpe kaja ai yaw shada lam hte lang mai ai. Ga shadawn, nta masha ni, manang ni hte matut mahkai mai ai. Raitim, masha nkau mi mara ai laika ni, sumla ni hte video ni gaw, tinang hkum tinang shagrau ai zawn rai nga ai hpe nang sadi hkrup ai kun? Dai gaw “ngai hpe yu u” ngu tsun mayu ai hte bung ai. Nkau mi gaw, shanhte nan a sumla (sh) kaga ni a sumla npu hta masai marai re ai laika ni pyi ka ma ai. Dai gaw, Hkristan ni shalat na matu n-gun jaw hkrum ai shagrit shanem ai myit, myit tau ya ai lam ni hte nhtan shai nga ai.​—1 Petru 3:8 hpe hti u. *

15. Tinang gaw grai ahkyak ai ngu ai myit jasat hpe koi lu hkra Chyum Laika gaw gara hku karum ya ai kun?

¹⁵ Intanet lang ai nga yang, tinang hkum tinang ndai hku san u: ‘Ngai mara ai sumla ni, laika ni hte video ni gaw, shakawng ai hku byin nga ai kun? Kaga masha ni manawn wa hkra ngai galaw nga ai kun?’ Chyum Laika hta ndai hku tsun ai: “Dinghta ga hta e nga ai, hkum shan kayut ai lam, myit marin ai lam hte ndai prat na grang ai lam nlang hte gaw, dai Kawa kaw nna pru ai n rai: dai gaw dinghta ga kaw nna pru ai rai nga ai.”  (1 Yh 2:16) Hkristan ni gaw, tinang hkum tinang grai ahkyak ai wa re ngu n hkam la ai sha, Chyum Laika lam matsun hpe hkan sa ai. “Kaman lila grang nga nna, shada da jahte tam ai hte, shada da manawn masham ai” myit hpe koi ga ai. (Gal 5:26) Shagrit shanem ai myit gaw, tinang sha grau ahkyak ai ngu ai mungkan a myit jasat hpe koi lu hkra karum ya ai.

16. Gumrawng ai hpe hpa majaw koi ra ai kun?

¹⁶ Gumrawng ai ni hta, “ram daw sha myit” ai lam n nga ai. Dai majaw, shagrit shanem ai myit hpe shalat la ra ai. (Rom 12:3) Gumrawng ai ni gaw, jahte tam chye nna, tingkyeng myit rawng ai. Shanhte a myit mang ai lam hte galaw ai lam ni gaw, shanhte nan hte kaga ni hpe hkra machyi shangun ai. Dai hpe n galai shai dingsa, Satan a majaw shanhte a myit mak mat nna, hten za mat na re. (2 Ko 4:4; 11:3) Shagrit shanem ai wa gaw, tinang hkum tinang ram daw sha myit ai. Rap ra ai ningmu nga nna, kaga ni gaw tinang hta grau ai hpe hkap la ai. (Hpl 2:3) “Karai Kasang gaw gumrawng ai ni hpe shadang da ti mung, myit gyip ai ni hpe chyeju jaw” ai hpe shi chye ai. (1 Pe 5:5) Dai myit jasat nga yang, Yehowa hte nhtan shai ai lam ni galaw mayu na n re.

17. Matut shagrit shanem lu hkra hpa galaw ra ai kun?

¹⁷ Matut shagrit shanem lu na matu, gawng shing-yan dingsa hpe raw kau nna, gawng shing-yan ningnan hpe dagraw u ngu ai Chyum Laika lam matsun hpe hkan sa ra ai. Yesu a kasi ningli hpe hkaja ra nna, htep lahti kasi la ra ai. (Kol 3:9, 10; 1 Pe 2:21) Rai yang, akyu hkam la lu na re. Anhte shagrit shanem yang, dinghku hta grau ngwi pyaw wa na, nawku hpung hta grau kahkyin gumdin wa na, Intanet hpe htap htuk ai hku chye lang wa na re. Rai yang, Yehowa a shaman chyeju hte myi man lu na re.