1. Anhte yawng Karai jaw ai nyan hpaji hpa majaw ra ai kun? (Ga Shagawp 4:7)

 AHKYAK ai dawdan lam ni jahkrat ra sana nga yang, nyan hpaji lu na matu akyu hpyi na gaw teng sha re. (Yak 1:5) “Hpaji byeng-ya” gaw grai ahkyak ai ngu Hkawhkam Shawlumon ka wa ai. (Ga Shagawp 4:7 hpe hti u.) Shi gaw, Yehowa jaw ai nyan hpaji a lam tsun nga ai re. (Gsh 2:6) Raitim, Karai jaw ai nyan hpaji gaw, dai ni aten anhte hkrum nga ai manghkang ni hpe hparan na matu karum ya lu na kun? Karum ya lu ai hpe ndai sumhpa hta bawngban mat na re.

2. Anhte hpaji rawng wa lu ai lam langai gaw hpa rai kun?

² Hpaji rawng ai marai lahkawng a sharin achyin ai lam ni hpe hkaja ai hku nna, anhte hpaji rawng wa lu ai. Shawng nnan, Shawlumon a lam hpe bawngban yu ga. “Karai Kasang gaw Shawlumon hpe nachying kaba ai hpaji byeng-ya hte nyan hpe . . . jaw da wu ai” ngu Chyum Laika hta tsun da ai. (1 Hk 4:29) Bai nna, shingdaw n lu ai nyan hpaji lu da ai Yesu a lam hpe bawngban na re. (Mat 12:42) Yesu hte seng nna Chyum Laika hta, “Yehowa a wenyi ngu ai, hpaji byeng-ya hte nyan jaw ai wenyi . . . shi a ntsa e shanu nga na ra ai” ngu tau hkrau tsun da ai.​—Esa 11:2.

3. Ndai sumhpa hta hpa lam bawngban na kun?

³ Karai jaw ai nyan hpaji hte Shawlumon yan Yesu gaw, anhte a matu ahkyak ai lam ni hte seng nna tatut re ai nyan hpaji ni jaw wa ai. Gumhpraw, bungli, tinang hkum tinang rap ra ai hku mu mada ai hte seng ai daw 3 hpe bawngban mat na re.

4. Shawlumon a sut masa gaw, Yesu hte kade daram shai ai kun?

⁴ Shawlumon gaw grai nan lu su nna, grai hkik hkam hkra nga wa ai. (1 Hk 10:7, 14, 15) Yesu chyawm gaw, shi madu ai arai loi mi sha nga nna, nta pyi n nga ai. (Mat 8:20) Shan lahkawng yan gaw, Karai jaw ai nyan hpaji a majaw, arung arai ni hte seng nna rap ra ai ningmu nga ai.

5. Shawlumon gaw gumhpraw hte seng nna gara zawn rap ra ai ningmu nga wa ai kun?

⁵ “Gumhpraw gaw makawp maga chye ai” hpe Shawlumon hkap la ai. (Hpj 7:12) Prat hta ra kadawn ai lam ni, ra sharawng ai lam ni hpe gumhpraw hte lu mari ai. Grai lu su ai wa raitim, gumhpraw hta grau ahkyak ai lam ni naw nga ai hpe Shawlumon chye ai. Ga shadawn, “arawng lu ai amying hpe, sut gan hte grau nna lata mai nga ai” ngu shi tsun ai. (Gsh 22:1) Gumhpraw marin ai ni gaw, nga ai hte myit n dik lu ai hpe sadi hkrup ai. (Hpj 5:10, 12) Gumhpraw gaw, chyahkring mi na laman hta mat mat chye ai majaw, gumhpraw hpe ahkyak htum re ngu n mu mada ging ai lam sadi jaw wa ai.​—Gsh 23:4, 5.

6. Arung arai hpe Yesu gara hku rap rap ra ra mu mada wa ai kun? (Mahte 6:31-33)

⁶ Yesu gaw, arung arai ni hte seng nna rap ra ai ningmu nga ai. Lu ai, sha ai hpe ra sharawng ai. (Luk 19:2, 6, 7) Shawng nnan na mauhpa amu hta, grai kaja ai tsabyi ntsin galaw ya wa ai. (Yhn 2:10, 11) Si ai shani hta hpun da ai palawng mung manu dan ai palawng re. (Yhn 19:23, 24) Raitim, Yesu gaw, arung arai hpe prat hta shawng n tawn wa ai. “Madu lahkawng kaw chyang lu na n rai; . . . Karai Kasang hpe mung, mungkan a sut gan hpe mung, rau chyang lu na myit dai n rai” ngu, shi hpang hkan ai ni hpe tsun ai. (Mat 6:24) Mungdan hpe shawng tawn na nga yang, ra kadawn ai lam ni hpe Yehowa jahpring shatsup ya na ngu ai hpe mung sharin ya wa ai.​—Mahte 6:31-33 hpe hti u.

7. Gumhpraw hpe rap ra ai hku mu mada wa ai majaw, hpunau langai gara hku akyu lu wa ai kun?

 ⁷ Gumhpraw hte seng nna Yehowa a nyan hpaji hpe hkan sa ai majaw, hpunau nauna law law akyu lu ma ai. Dinghku n nga ai hpunau Daniye a lam hpe yu yu ga. “Asak shi ning jan hta Karai a magam hpe shawng tawn na matu dawdan wa ai” ngu tsun ai. Prat hpe asan sha tawn ai majaw, aten hte n-gun atsam ni hpe Yehowa a matu akyu jashawn lu wa ai. “Dai zawn dawdan wa ai majaw, galoi mung myit malai n lu wa ai. Gumhpraw tam na matu sha myit wa yang, gumhpraw gaw lu na. Raitim, ya lu da ai manang kaja ni chyawm lu na n re. Mungdan hpe shawng tawn nga ai hpe chye ai majaw, lu la ai myit dik lam hpe gumhpraw gaw n lu jaw ai. Yehowa jaw da ai shaman chyeju ni hpe gumhpraw hte n mai mari ai” ngu Daniye tsun ai. Gumhpraw hpe n re ai sha, Karai a magam hpe myit maju jung na nga yang, anhte akyu lu na gaw teng sha re.

8. Shawlumon gaw bungli hte seng nna rap ra ai ningmu nga ai hpe gara hku chye lu ai kun? (Hpaji 5:18, 19)

⁸ Shakut shaja galaw ai kaw na lu la ai ngwi pyaw lam hpe “Karai Kasang a kumhpaw kumhpa” re ngu Shawlumon tsun ai. (Hpaji 5:18, 19 hpe hti u.) “Galaw shakut ai lam shagu hta amyat rai nga ai” ngu nna mung tsun ai. (Gsh 14:23) Dai ga ni teng ai hpe shi atsawm chye ai. Shi gaw, bungli shakut ai wa re. Htingnu ni gap ai. Tsabyi sun ni, nampan sun ni hkai ai. Hka lawng ni htu ai. Mare ni gawgap ai. (1 Hk 9:19; Hpj 2:4-6) Shakut galaw ra tim, myit dik lam lu na gaw teng sha re. Raitim, jet ai ngwi pyaw lam lu mayu yang, dai hta grau galaw ra ai hpe shi chye ai. Dai majaw, Karai a magam hta mung shang lawm wa ai. Ga shadawn, grai hkik hkam ai nawku htingnu gap ai 7 ning na ai bungli hpe mung woi awn wa ai. (1 Hk 6:38; 9:1) Mungkan bungli hte Karai a magam gun ngut ai hpang, Karai a magam gun ai sha, ahkyak htum re ai hpe shi chye na mat ai. Dai majaw shi ndai hku tsun ai: “Yawng mayawng ya shapraw ngut sai; ga kanu gaw da ndai rai nga ai: Karai Kasang hpe hkrit hkungga nna, shi hkang da ai ga hpe madat mara nga u.”​—Hpj 12:13.

9. Bungli hte seng nna Yesu gara zawn rap ra ai ningmu nga ai kun?

⁹ Yesu gaw bungli shakut ai wa re. Ginding aga prat shawng nnan hta lasama galaw wa ai. Dinghku a ra kadawn ai lam ni hpe jahpring shatsup ya ai hta, Yesu jawm karum ya wa ai majaw, kanu kawa ni chyeju dum na re. (Mrk 6:3) Hkum tsup ai wa rai nna, grai hkrak hkra chye galaw ai Yesu kaw, masha ni bungli sa ap na re. Dai bungli hpe Yesu ra ai. Bungli shakut tim, Yehowa a matu magam gun na aten mung ngam da ai. (Yhn 7:15) “Hten bya chye ai lusha a matu hkum shaja myit; . . . htani htana asak a matu, agrin nga ai lusha lu la na she shaja mu” ngu nna, aten hpring hkaw tsun ai wa byin ngut ai hpang hta tsun ai. (Yhn 6:27) Bum ntsa na mungga hta mung, “sumsing lamu hta e, nanhte a matu sut gan hpe mahkawng da mu” ngu tsun ai.​—Mat 6:20.

10. Bungli hta gara zawn mayak mahkak ni hkrum chye ai kun?

¹⁰ Bungli hta rap ra ai ningmu nga na matu, Karai jaw ai nyan hpaji gaw anhte hpe karum ya ai. “Mai kaja ai shachyen let, magam bungli galaw” na matu, Hkristan ni n-gun jaw hkrum ai. (Ehp 4:28)  Anhte dingman ai hku shakut galaw nga ai hpe bungli madu ni sadi hkrup ai. Anhte bungli kangka hkra galaw ai hpe shanhte ra ai. Yehowa Sakse ni hpe kaja ai hku mu shangun mayu ai myit hte aten shajan galaw hkrup chye ai. Dinghku lit, nawku hpung lit ni hpe angwi ngwi ahkyak n shatai ai baw byin mat chye ai. Dai majaw, rap ra na matu galai shai ai lam ni galaw ra ai.

11. Hpunau langai gaw, bungli hpe rap ra ai ningmu nga ai hte seng nna hpa sharin la lu wa ai kun?

¹¹ Hpunau Wiliyan gaw, bungli hpe shi shara hte shi da ai a manu hpe chye wa ai. Moi na bungli madu re ai myitsu salang hte seng nna ndai hku tsun ai: “[Dai hpunau] gaw, bungli hta jahkrat da ai tara hte maren, rap ra ai hku galaw ai shara hta kasi la hpa re. Bungli mung shakut ai, atsam mung nga ai majaw, bungli sa ap ai ni hte mung htuk ai. Lani mi na matu bungli galaw ngut sai nga yang, bungli hpe malap da nna, dinghku hte nawku dawjau lam hpe aten jaw ra ai hpe atsawm chye ai. Anhte chye ai masha ni hta, shi gaw pyaw dik htum ai masha re” ngu Wiliyan tsun ai. *

12. Shawlumon gaw tinang hkum tinang rap ra ai hku mu mada wa ai lam gara hku madun wa ai kun? Dai myit jasat gara hku mat mat ai kun?

¹² Shawlumon gaw, Yehowa hpe sadi dung let nawku ai shaloi, tinang hkum tinang rap ra ai hku mu mada ai. Ramma aten hta, shadawn sharam sha galaw lu ai hpe hkap la nna, Yehowa a lam matsun hpe hpyi shawn ai. (1 Hk 3:7-9) Hkaw dung hpang ai aten hta mung, gumrawng ai gaw shoihpa nga ai hpe sadi hkrup ai. Shi ndai hku pyi ka wa ai: “Gumrawng gumtawng ai gaw, hten byak ai a shawng e, Myit kaba ai gaw, kadawng mat ai a shawng e, rai nga ai.” (Gsh 16:18) Yawn hpa gaw, dai hpaji jaw ga hpe shi nan n hkan sa wa ai. Hpang de, gumrawng wa nna,  Karai hpyi shawn da ai lam ni hpe n hkan sa mat sai. Ga shadawn, Hebre hkawhkam gaw, “myit masin lam n dam lu ga, num law law mung la tawn lu na n rai” ngu nna jep ai tara hta tsun da ai. (Trj 17:17) Dai tara hpe hpa zawn n nawn ai sha, hkawhkam shayi sha 700, lashi num 300 la ai. Shanhte kaw na law malawng gaw, shut shai ai nawku htung kaw na re. (1 Hk 11:1-3) Hpa n byin na re ngu Shawlumon sawn la wa ai rai na re. Raitim, hpang jahtum hta gaw, Karai a ga n madat ai majaw n kaja ai akyu ni hkamsha ra ai.​—1 Hk 11:9-13.

13. Yesu a shagrit shanem ai myit jasat hpe myit sawn sumru ai kaw na hpa sharin la mai ai kun?

¹³ Yesu gaw, tinang hkum tinang rap ra ai hku, shagrit shanem let mu mada ai. Shinggyim masha prat garai n rai shi ai shaloi, Yehowa a matu magam gun let bungli grai law hkra galaw wa ai. Karai Kasang gaw Yesu hpe akyu jashawn nna, ‘sumsing lamu hte ginding aga hta yawng mayawng . . . hpan tawn da ai.’ (Kol 1:16) Yesu hkalup hkam ai aten hta, kawa hte rau nga ai shaloi galaw ngut kre wa ai lam ni hpe bai dum ai. (Mat 3:16; Yhn 17:5) Raitim, n gumrawng ai. Tinang hkum tinang kaga ni hta grau ai ngu kalang mi mung n sawn la ai. Shi ginding aga de sa ai gaw, “shangun ma hpe yam sha na nga du sa ai n rai; shangun ma a amu hpe galaw daw ya na hte, masha law law a matu mara, shi a asak hpe gawng malai jahpu shatai ya na nga nna du sa ai” ngu shi hpang hkan ai ni hpe tsun ai. (Mat 20:28) Tinang a myit ai hku hte hpa mung shawng n galaw ai ngu nna mung, shagrit shanem let yin la ai. (Yhn 5:19) Grai shagrit shanem ai wa re. Anhte hkan sa ging ai grai kaja ai kasi ningli re.

14. Tinang hkum tinang rap ra ai hku mu mada ai hte seng nna Yesu kaw na hpa sharin la mai ai kun?

¹⁴ Tinang hkum tinang rap ra ai hku mu mada na matu, shi hpang hkan ai ni hpe Yesu sharin ya ai. Kalang mi hta, “nanhte a baw na kara singgawng mahkra hpe mung, hti da nu ai” ngu tsun ai. (Mat 10:30) Dai ga gaw, laksan hku nna tinang hkum tinang n kaja ai hku mu mada wa ai aten hta, myit simsa lam jaw ai. Anhte hpe sumsing kawa grai myit lawm nna, manu shadan ai ngu ai lachyum re.  Yehowa gaw, Shi hpe nawku na matu ahkang jaw da ai, mungkan nnan hta htani htana asak hkrung na matu gingdan ai ngu sawn la yang, Shi a dawdan lam hpe ntsen ai myit n nga ging ai.

15. (a) Tinang hkum tinang rap ra ai hku mu mada na matu Sin Langchyi hta gara hku hpaji jaw da ai kun? (b) Laika man 24 hta lawm ai sumla hku nga yang, tinang hkum tinang myit maju jung lai yang hpa shaman chyeju ni n lu mat na kun?

¹⁵ Lai wa sai 15 ning na Sin Langchyi hta, tinang hkum tinang rap ra ai ningmu nga ging ai lam ndai hku hpaji jaw da ai: “Anhte gaw, grai ram ai wa re ngu sawn la nna gumrawng wa ai baw n byin ging ai. Dai sha n-ga, tinang hkum tinang ladu lai yu kaji ai baw mung n byin ging ai. De a malai, anhte a kaja ai atsam ni hte gawngkya ai lam ni hpe myit shalawm nna, tinang hkum tinang ram daw mu mada na matu shakut ging ai. Hkristan nauna langai ndai hku tsun ai: ‘Ngai gaw grai nhkru ai wa n re ai zawn, grai kaja ai wa mung n re. Kaga ni zawn sha, ngai hta kaja ai lam, n kaja ai lam ni nga ai.’” * Tinang hkum tinang rap ra ai hku mu mada ai a akyu hpe asan sha mu lu ai.

16. Hpaji rawng ai lam matsun hpe Yehowa hpa majaw jaw ai kun?

¹⁶ Yehowa gaw, Chyum Laika kaw na hpaji rawng ai lam matsun ni jaw ai. Anhte hpe tsawra ai. Ngwi pyaw shangun mayu ai. (Esa 48:17, 18) Yehowa ra sharawng ai lam ni hpe prat hta shawng tawn yang, jet ai ngwi pyaw lam lu na re. Dai gaw hpaji rawng ai lam re. Rai yang, gumhpraw, bungli hte tinang hkum tinang myit maju jung lai ai ni hkrum ra ai manghkang ni hpe koi yen lu na re. Anhte yawng hpaji rawng ai ni byin na matu, Yehowa a myit hpe shapyaw ya ai ni byin na matu dawdan da ga.​—Gsh 23:15.